EKLERN YAZIMI DE EKNN YAZIMI Trkede iki de

EKLERİN YAZIMI

«DE» EKİNİN YAZIMI Türkçede iki ’’de’’ vardır.

1. Ek olan ‘-de’’: 1 -Hal eki olan «de» dir. 2 -Bu ek bulunma anlamı katar.

3)-de, -da, -te, -ta biçimleri olur. Çocuklar bahçede oynuyor. Annem yukarıda odayı topluyor. En güzel günlerimiz çiftlikte geçti. Sokakta arkadaşlarla oyun oynadık.

4)Kendinden önce gelen sözcüğe bitişik olarak yazılır: okulda evde ağaçta

5)Özel isimlerden sonra gelirse kesme işaretiyle ayrılır. İstanbul’da Ayşe’de Menekşe Sokak’ta

6)Cümleden çıkarıldığında anlam bozulur. Kitaplarımı evde unutmuşum. Eki çıkaralım Kitaplarımı ev unutmuşum. Anlam bozuluyor.

Onu otobüste gördüm. Eki çıkaralım Onu otobüs gördüm. Anlam bozuluyor.

Onunla İzmir’de buluşacağız. Eki çıkaralım Onunla İzmir buluşacağız. Anlam bozuluyor.

2 -“de” Bağlacının Yazımı 1)Her zaman ayrı yazılır. 2)Hal ekleri gibi –te-ta olmaz. *Kitap da alacağım

3)Özel isimlere geldi mi kesme işareti ile ayrılmaz. Ahmet de geldi. Bu savaşa Mustafa Kemal de katıldı.

4)Cümleden çıkarıldığında anlam bozulmaz. Sana kazak da alacağım. Eki çıkaralım Sana kazak alacağım. Anlam bozulmuyor.

Masada kalemlerim de duruyordu. Eki çıkaralım Masada kalemlerim duruyordu. Anlam bozulmuyor.

UYGULAMALAR Masada üç tane kitap var. DOĞRU HAL EKİ-BİTİŞİK Seni anlıyorumda onu anlayamıyorum. BAĞLAÇ-AYRI YANLIŞ

Saat kaç ta alacakmış bizi? Ayşe saat 6 da gelecek. Dolapta yemek var çıkarıp yersin. YANLIŞ DOĞRU

Dolu yağınca bizim araba da zarar gördü. DOĞRU Mutfaktaki tabaklarda kırılmış. YANLIŞ Yemeği ateş te unuttum. YANLIŞ

‘’ki’’ Ekinin Yazımı Türkçemizde üç tane ‘’ki’’ vardır. 1. Sıfat yapan ‘’-ki’’: 2 -İlgi zamiri olan «ki» 3. Bağlaç olan‘’-ki’’: Bitişik yazılır. Ayrı yazılır.

1. Sıfat yapan ‘’-ki’’: Bitişik yazılır. Yanımdaki arkadaş Yukarıdaki sınıf Bahçedeki ağaçlar

Pratik olarak önündeki isme “hangi, neredeki” sorusunu yönelterek bulur ve diğer -ki’lerden ayırt ederiz. Evdeki çocuk Neredeki çocuk? Uzaktaki araba Hangi araba? Kitaptaki cümle Neredeki cümle?

Sokaktaki çocuklara sahip çıkmamız gerekiyor Neredeki, hangi çocuklar? Kantindeki öğrenciler dışarı çıksın. Neredeki, hangi öğrenciler?

2 -İlgi zamiri olan «ki» Bitişik yazılır. “-ler” çokluk ekini getirelim, okuyalım. Eğer uyuyorsa bitişik yazılır ve zamir olur. Seninki arabasını yine boyatmış Seninkiler arabasını yine boyatmış Anlam bozulmuyor

Bizimki bugün de geç gelecek. -ler, -lar eki getirelim. Bizimkiler bugün de geç gelecek. Anlam bozulmuyor

3. Bağlaç olan‘’-ki’’: Ayrı yazılır. Cümleden çıkarıldığında anlam bozulmaz.

Sen ki dünyalara değersin Cümleden çıkaralım Sen dünyalara değersin

“ -ler “çokluk ekini alınca anlam bozulur. Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini. Duydum ki(-ler) unutmuşsun gözlerimin rengini.

NOT Bağlaç olmasına rağmen kalıplaşarak bitişik yazılan bağlaçlar da vardır. Şifremiz: SOMBa. HÇe. M

Sanki Oysaki Mademki Belki a Halbuki Çünkü(ki) e Meğerki Bunlar asla ayrı yazılmaz

3. “mi” soru edatının yazımı: “mı, mi, mu, mü” soru edatı eklendiği sözcükten her zaman ayrı yazılır, kendinden sonra gelen ekler soru edatına bitişik yazılır: • *Bize gelecek misiniz? Sen miydin dün rüyalarıma giren?

Soru edatı olan “mı mi mu mü” ile olumsuzluk eki birbiriyle karıştırılmamalıdır: Bu sorunun cevabını bilmiyorum. Öğretmenin verdiği kitabı okudun mu? Olumsuzluk eki bitişik Soru eki Ayrı

«mi» ekinin cümleye kattığı başka anlamlar da vardır. Babam geldi mi çıkarız. zaman Onu karşımda görmeyeyim mi? şaşırma Güzel mi güzel bir evi var. pekiştirme