NOKTALAMA ARETLERN TEKRAR EDELM M HLYA SBEL LER
NOKTALAMA İŞARETLERİNİ TEKRAR EDELİM Mİ? HÜLYA SİBEL İLERİ HTSO İLKOKULU 3 -B SINIF ÖĞRETMENİ
SORU İŞARETİ ? • Soru bildiren cümlelerin sonuna konur. • Yarın sinemaya gidelim mi? • Ödevlerini bitirdin mi? • Ali de bizimle gelecek mi? • Bugün neden gelmedin? • Hangi dersi daha çok seviyorsun?
ÜNLEM İŞARETİ (!) • Sevinme, şaşırma, korku gibi duyguları anlatan cümlelerin sonuna konur. • Hitap, seslenme ve uyarı sözlerinden sonra konur. • İmdat! Yangın var. • Ey Türk Gençliği!
İKİ NOKTA ÜSTE(: ) • Kendisinden sonra örnek verileceği zaman konur. • Kendisinden sonra açıklama yapılacağı zaman konur. • Konuşma cümlelerinden önce konur. • ÖRNEK: • Haftaya birçok sınavım var: Matematik, Türkçe, Hayat Bilgisi. • Renkler ikiye ayrılır: Ana renkler ve ara renkler. • Annem yüksek sesle: — Yemek hazır, dedi.
UYGULAMA YAPALIM MI? • Cümlelerdeki yay ayraç ( ) içine uygun noktalama işaretlerini kullanınız. • Aras seslendi ( ) Sen de gel ( ) dedi ( ) • Akşam sinemaya ( ) yemeğe ve yürüyüşe gittik ( ) • Sofrada zeytin ( ) peynir ( ) salatalık ve domates vardı ( ) • Melodi ( ) “Hey, babam geldi ( )” dedi ( ) • Coşkun ( ) şaşkınlıkla etrafına baktı ( ) • Annen pazardan geldi mi ( ) • Kutay’ın kitabını sen mi aldın ( )
VİRGÜL(, ) Cümlede eş görevli kelimelerin arasına virgül(, ) konur. • Annem pazardan elma, armut, muz aldı. • Çantanda kalem, kitap, defterin var mı?
Tırnak İşareti • Cümlelerde başkalarının söylediği sözleri verirken sözün başına ve sonuna konur. • Cümlelerde yazılan kitap, dergi vb. eser adlarının başına ve sonuna konur. • Tanım cümlelerinde tanımı yapılan kelimelerin başına ve sonuna konur.
ÖRNEKLER • Atatürk “Ben sporcunun zeki, çevik ve aynı zamanda ahlaklısını severim. ” diyerek spora ve sporcuya verdiği önemi anlatmıştır. • Ömer Seyfettin’in “Kaşağı “ adlı hikâyesini okudum. • Yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları farklı olan kelimelere “eş sesli” kelimeler denir.
Kesme İşareti(‘) • Özel adlara getirilen ekleri ayırmak için konur. • Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için konur. • Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur. ÖRNEK • Ali’nin kalemi kaybolmuş. • Ankara ziyaretimizde TBMM’yi gördük. • Sema 12’nci ayda doğdu.
Konuşma çizgisi(-) • Metinlerdeki konuşmalarda, konuşmanın ve konuşmacının değiştiğini belirtmek için cümlenin başında kullanılır.
ÖRNEK Hacivat: — Karagöz’üm sabah şeriflerin hayrolsun. Karagöz: — Senin de paraların kaybolsun. Hacivat: — Karagöz’üm duydun mu, okulda ne yapıyorlarmış? Karagöz: — Çarşıda ıspanak mı satıyorlarmış? Hacivat: — Okulda aşı yapıyorlarmış, aşı! Karagöz: — Çocukların ne zaman kırıldı dişi?
Kısa çizgi(-) • Satır sonuna sığmayan kelimeleri ayırmak için kullanılır. • Birbiriyle ilgi kuran iki isim arasında kullanılır. • Matematikte eksi işareti yerine kullanılır. Kısa çizgi • Kelimeleri hecelerine ayırmak için kullanılır
ÖRNEK • Ayşe ve Mert bayram ziyareti için dün yola çıktılar. • Ankara-İstanbul arası yaklaşık beş saat sürer. • 16 - 4 = 12’dir. • “Öğ-ren-ci-ler” sözcüğü dört heceden oluşur.
NOKTA • TAMAMLANMIŞ CÜMLELERİN SONUNA KONUR. • KISALTMALARIN SONUNDA KULLANILIR. • SAAT VE DAKİKA BİLDİREN SAYILARI BİRBİRİNDEN AYIRMAK İÇİN KULLANILIR. • BEŞ VE BEŞTEN ÇOK RAKAMLI SAYILAR SONDAN SAYILMAK ÜZERE ÜÇLÜ GRUPLARA AYRILARAK YAZILIR VE ARAYA NOKTA KONUR
NOKTA • TARİHLERİ RAKAMLA YAZARKEN GÜN, AY VE YILI GÖSTEREN SAYILARI BİRBİRİNDEN AYIRMAK İÇİN KULLANILIR. • MATEMATİKTE ÇARPMA İŞARETİ YERİNE KULLANILIR. • BİR YAZININ MADDELERİNİ GÖSTEREN RAKAM VEYA HARFLERDEN SONRA KONUR.
DEĞERLENDİRME • Boşluklara uygun noktalama işaretlerini yazınız. • Ders zili çaldı ( ) Hepimiz sessizce yerlerimize oturduk ( ) Öğretmen sınıfa girdi ( ) Şunları söyledi ( ) Ödevlerinizi inceledim ( ) verdiğim ödevleri en iyi Yusuf yapmış ( ) En zor matematik problemlerini doğru olarak çözmüş ( ) aferin sana Yusuf ( ) Ayağa kalk bakalım ( )
- Slides: 16