KONU NOKTALAMA ARETLER Arkadalar Nazl arkadamz bana bir
KONU: NOKTALAMA İŞARETLERİ
Arkadaşlar, Nazlı arkadaşımız bana bir mektup yazmış. Ancak ben bu mektubu bir türlü anlayamadım. Acaba neden anlayamadım? Siz bana yardım eder misiniz?
Sevgili Cimcom yaz tatilinde Çorum’a gittik annemi ve dedemi çok özlemişim onları yeniden görmek beni çok mutlu etti Dedem İstanbul’da böyle güzel evler var mı Dedi Doğrusu haklıydı Çorum çok güzel bir şehir evler yollar ağaçlar sanki hepsi başka güzel orada
Arkadaşlar! Ben niye bu mektubu anlayamıyorum acaba? Fikri olan var mı? Fikri olanlar ne yapacaklar? EVETTT parmak kaldıracaklar!
Haklısınız. Mektupta noktalama işaretleri yok ve bu yüzden okuduğumda mektubu kolay anlayamıyorum. Teşekkür ederim sizlere. . .
Hadi birlikte mektubu düzeltelim mi? Sevgili Cimcom, Yaz tatilinde Çorum ‘a gittik. Anneannemi ve dedemi çok özlemiştim. Onları yeniden görmek beni çok mutlu etti. Dedem şöyle dedi: -İstanbul ‘da böyle güzel evler var mı? Doğrusu haklıydı. Çorum çok güzel bir şehir. Evler, yollar , ağaçlar sanki hepsi başka güzel orada. . . BAŞARDIK!MEKTUP HARİKA OLDU.
! , . ; ‘’ ? ‘’ () - : ‘ Şşşttt Arkadaşlar yukardaki garip şekiller nedir?
Onlar noktalama işaretleri arkadaşım korkma! Yazılarda, doğru okumayı ve anlamayı sağlamak için kullanılır. Noktalama işaretleri yardımıyla duygu ve düşüncelerimizi doğru ve anlamlı şekilde anlatırız. Peki sen bunları nerden biliyorsun? Hmm anladım, çok kitap okuyorsun.
ŞİMDİ ARKADAŞLAR, BU KULLANDIĞIMIZ NOKLATALAMA İŞARETLERİ NERELERDE KULLANILIR? Öğrenmeye ne dersinizzzzzz?
ÖRNEKLERİ İNCELEYELİM • Portakalı soydum. • Adresim Çevirmeci Sok. No. 21. • 29. 10. 1923 ‘de Cumhuriyet ilan edildi. • Ders 12. 40’da başlayacak. • Bu yıl 2. sınıfa gidiyorum. Hadi kuralları birlikte tahmin edelim!
NOKTA: • Cümle sonlarına • • ÖR: Öğretmeniniz sizleri çok seviyor. Kısaltmalardan sonra ÖR: Dr. Nihat Sağlam bana ilaç yazdı. ÖR: Dereboyu Cad. Mecidiye Sok. yazmalıydın. Tarihlerin yazılışında gün, ay , yıl belirten sayıları ayırmak için ÖR: 10. 11. 1938 ‘de tüm dünya ağladı. Saat ve dakika belirten sayıları ayırmak için ÖR: 11. 30 ‘da okulda olmalıyım. Sıra bildiren sayıların sonlarına nokta işareti kullanılır. ÖR: 2. sınıf düşündüğümden daha kolaymış.
Mert Can Yalın oyun oynarken bardak kırıldı. Baba eşeğin yavrusu olmuş. Oku da baban gibi eşek olma. Köpek Osman’a doğru yürüdü. Ayşe teyzenin elini tuttu. Minikler, Bu cümlelerde bir gariplik var gibi geliyor bana
Mert, Can, Yalın oyun oynarken; bardak kırıldı. Baba, eşeğin yavrusu olmuş. Oku da baban gibi, eşek olma. Köpek, Osman’a doğru yürüdü. Ayşe, teyzenin elini tuttu. Şimdi bakın cümlelerin anlamları nasıl da değişti?
Demek ki VİRGÜL: *Ard arda sıralanan eş görevli sözcüklerin arasına ÖRNEK: Pazardan elma, armut, muz aldım. *Uzun cümlelerde eylemi yapan sözcükten sonra ÖRNEK: Köpek, Osman’a doğru yürüdü. *Seslenme sözcüklerinden sonra ÖRNEK: Sevgili anneciğim, *Tırnak işareti içine alınmayan aktarma cümlelerinin sonuna ÖNREK: Biraz dinlenmek istiyorum, dedi. *Konuşma çizgisinden önce konur. ÖRNEK: Ama kız, soruyu yanıtlamak yerine, _Burası çok sıcak oldu, dedi.
? NEREYE KAYBOLDU BU SORU İŞARETİ Ark a da şlar g id n iy o a s ıl r
SORU İŞARETİ: Soru bildiren kelime veya cümleden sonra konur. ÖRNEK: Sonbahar mevsimi hangi aylardan oluşur? Onu tanıyor musunuz?
Heyyyyy ! Arkadaşlar merhaba, Bana da ünlemi anlatabilir misiniz?
Çabuk buraya gel Vah zavallı vah ! !
ÜNLEM İŞARETİ: Acıma, sevinme, şaşırma, özlem, öfke gibi duyguları belirten kelime ya da cümlelerin sonuna konur. ÖRNEK: Yaşasın, dayım gelecek! Vah vah!Zavallı kedicik çok üşümüş! EVET!ÜNLEMİN NE OLDUĞUNU ŞİMDİ ANLADIM
YUKARDAKİ NE ACABA? ÜSTE DURAN TOP MU?
İKİ NOKTA: *Bir sözcükten veya cümleden sonra örnek verilecek yada açıklama yapılacaksa iki nokta konur. ÖRNEK: Çiğdem: Sarı çiçekli bir bitki. İlkbahar mevsimi üç aydan oluşur: Mart, nisan mayıs *Aktarılan sözlerden önce konur. ÖRNEK: Dayıma: _Bununla mı gideceğiz, dedim. Top değillermiş İki noktaymış
KESME İŞARETİ: Özel adlara getirilen ekleri ayırmak için kullanılır. ÖRNEK: Annesi Deniz’i çağırmış. Dedem Ankara’ya gitti. *Kurum ve kuruluş adlarına gelen ekler kesme işareti ile ayrılmaz. ÖRNEK: Recaizade Ekrem İlköğretim Okulunda okuyoruz. Heyy!Kesme mi? Makasla mı?
KISA ÇİZGİ: Satıra sığmayan sözcükleri bölmek için kullanılır. ÖRNEK: Unutmayınız ki cumhurbaşkanı bile sınıfta öğretmenden sonra gelir. Waay!
UZUN ÇİZGİ: Karşılıklı konuşmaları göstermek için sözlerin başına konur. Konuşma çizgisi de denir. ÖRNEK: _Akşama sana ne pişirmemi istersin? _Makarna ve patates isterim. Ben de isterim!
TIRNAK İŞARETİ: Başkalarının yazılarından ya da sözlerinden olduğu gibi alınan sözlerin başına ve sonuna konur. ÖRNEK: Öğretmen, ’’Tahtaya gelir misin? ’’diyerek beni çağırdı. Tırnaklarımı kestim ben ama
PARANTEZ(AYRAÇ): Cümle içindeki açıklayıcı bilgileri içine alır. ÖRNEK: İlkbaharda göçmen kuşlar(leylek, kırlangıç, Turna)yeniden ülkemize gelirler. Hadi bu alıştırmayı yapın da göreyim!
HOCA’NIN HEYBESİ Nasrettin Hoca yolculuk sırasında bir köye uğramış()konuk olmuş()Köylüler kendisini biraz kızdırmak için heybesini alıp saklamışlar() Ertesi gün tam yola çıkacağı sırada bir de bakmış ki heybe yok()Etrafındakilere sormuş() Bilmiyoruz()demişler() Bunun üzerine Hoca kızarak bağırmış() Ya heybemi şimdi getirirsiniz ya da ben yapacağımı bilirim () Köylüler telaş etmişler()Hemen heybeyi bulup getirmişler() Hoca memnun olarak alıp eşeğinin üzerine koymuş () Fakat köylüler() Bulunmasaydı acaba ne yapacaktı()diye çok merak etmişler() Hoca()ya sormuşlar() ()Efendi()heybeniz bulunmasaydı ne yapacaktınız() Hoca büyük bir soğukkanlılıkla () () Evde eski bir kilim var ()onu bozup heybe yapacaktım()demiş()
HOCA’NIN HEYBESİ Nasrettin Hoca yolculuk sırasında bir köye uğramış()konuk olmuş(, )Köylüler kendisini biraz kızdırmak için heybesini alıp saklamışlar(. ) Ertesi gün tam yola çıkacağı sırada bir de bakmış ki heybe yok(!)Etrafındakilere sormuş(: ) Bilmiyoruz(, )demişler(. ) Bunun üzerine Hoca kızarak bağırmış(!) Ya heybemi şimdi getirirsiniz ya da ben yapacağımı bilirim (!) Köylüler telaş etmişler(. )Hemen heybeyi bulup getirmişler(. ) Hoca memnun olarak alıp eşeğinin üzerine koymuş(. ) Fakat köylüler(, ) Bulunmasaydı acaba ne yapacaktı(, )diye çok merak etmişler(. ) Hoca(‘)ya sormuşlar(: ) (-)Efendi(, )heybeniz bulunmasaydı ne yapacaktınız(? ) Hoca büyük bir soğukkanlılıkla (: ) (-) Evde eski bir kilim var (, )onu bozup heybe yapacaktım(, )demiş(. )
AFERİN ÇOCUKLAR! KONUMUZU ANLAMIŞSINIZ
- Slides: 29