DZIAANIA PASTWOWEJ INSPEKCJI SANITARNEJ DOTYCZCE RODKW ZASTPCZYCH Katarzyna

DZIAŁANIA PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI SANITARNEJ DOTYCZĄCE ŚRODKÓW ZASTĘPCZYCH Katarzyna Baćmaga Państwowa Inspekcja Sanitarna w Radomiu 2015 -11 -23

DZIAŁANIA PIS Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani (tj. Dz. U z 2012 r. poz. 124 z późn. zm. ) oraz ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1263 z późn. zm. ) nakłada na Państwową Inspekcję Sanitarną obowiązek sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem ustawowego zakazu wytwarzania, przywozu i wprowadzania do obrotu na terytorium RP „dopalaczy”. Państwowa Inspekcja Sanitarna: - prowadzi działania kontrolno-represyjne wymierzone przeciwko podmiotom lub osobom prywatnym łamiącym zakaz wytwarzania, przywozu i wprowadzania do obrotu na terytorium RP „dopalaczy”; - obsługuje infolinię o dopalaczach; - rejestruje podejrzenia zatruć środkami zastępczymi; - podejmuje działania edukacyjno-oświatowe.

KONTROLE W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM Kontrole Liczba przeprowadzonych kontroli Liczba kontroli podczas których zabezpieczono środki Liczba zabezpieczonych opakowań produktów 01. 01 - 31. 08. 2015 r. Wakacje 2015 r. 2014 r. 44 82 25 8 34 21 1133 4001 1302 W czasie wakacji 2015 r. podjęto 79 działań zmierzających do przeprowadzenia kontroli w 33 miejscach, w tym: - 63 dotyczyły 19 sklepów; - 16 dotyczyło 14 punktów z automatami do gier. Przeprowadzono 44 kontrole (32 w 14 sklepach i 12 w 12 punktach z automatami do gier). W pozostałych 35 przypadkach kontroli nie przeprowadzono – obiekty były zamknięte.

KONTROLE PRZEPROWADZONE PRZEZ PPIS W RADOMIU Kontrole Liczba przeprowadzonych kontroli Liczba kontroli podczas których zabezpieczono środki Liczba zabezpieczonych opakowań produktów Wakacje 2015 r. 01. 01 - 31. 08. 2015 r. 2014 r. 18 32 11 4 14 6 985 2616 271 W czasie wakacji 2015 r. PPIS w Radomiu przeprowadził 18 kontroli w 2 sklepach na terenie miasta Radom: - Podczas 4 kontroli zabezpieczono 985 sztuk podejrzanych produktów, - W 10 przypadkach podczas kontroli w sklepie nie znaleziono żadnych środków zastępczych, - W pozostałych 4 przypadkach kontroli nie przeprowadzono – obiekty były zamknięte.

POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE W PPIS W RADOMIU Postępowanie administracyjne prowadzono w oparciu o: przeprowadzone kontrole, podczas których zatrzymano produkty mające znamiona środków zastępczych oraz wyniki badań pobranych próbek; dokumentację otrzymaną z Policji lub Prokuratury dokumentację oraz środki zastępcze, jakie otrzymano ze Służby Celnej

POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM Działania Liczba wydanych decyzji przez PPIS ogółem Wakacje 2015 r. 01. 01 - 31. 08. 2015 r. 2014 r. 27 164 86 w tym m. in. : wstrzymanie wprowadzania do obrotu/ wycofanie z obrotu na okres 18 miesięcy 6 28 20 obciążenie opłatą za czynności kontrolne 6 21 5 Obciążenie kosztami badań próbek produktów pobranych podczas kontroli zakaz wprowadzania do obrotu środków zastępczych i nakaz wycofania produktu z obrotu oraz jego zniszczenie Nałożenie kary pieniężnej za wprowadzanie do obrotu na łączną kwotę 4 14 14 3 27 19 2 80 000 zł 20 900 000 zł 16 630 000 zł 7 20 5 19 83 45 0 32 12 Liczba rozpatrzonych sprzeciwów na czynności kontrolne Liczba odwołań/zażaleń od decyzji/postanowień PPIS Liczba skarg wniesionych do WSA

POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE PROWADZONE PRZEZ PPIS W RADOMIU Działania Wakacje 2015 r. 01. 01 - 31. 08. 2015 r. 2014 r. Liczba wydanych decyzji przez PPIS ogółem 6 90 38 w tym m. in. : wstrzymanie wprowadzania do obrotu/ wycofanie z obrotu na okres 18 miesięcy 2 9 6 obciążenie opłatą za czynności kontrolne 1 7 3 Obciążenie kosztami badań próbek produktów pobranych podczas kontroli zakaz wprowadzania do obrotu środków zastępczych i nakaz wycofania produktu z obrotu oraz jego zniszczenie Nałożenie kary pieniężnej za wprowadzanie do obrotu na łączną kwotę 0 3 6 0 13 6 2 50 000 zł 8 290 000 zł 6 310 000 zł 2 6 3 5 35 37 Liczba rozpatrzonych sprzeciwów na czynności kontrolne Liczba odwołań/zażaleń od decyzji/postanowień PPIS

WSPÓŁPRACA Z INNYMI JEDNOSTKAMI W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM Współpraca z Policją, Służbą Celną oraz Inspekcją Handlową polegała na prowadzeniu wspólnych kontroli oraz wymianie informacji o miejscach wprowadzania do obrotu środków zastępczych. W czasie wakacji czynności kontrolne podejmowano wspólnie z: - Policją (42 działania); - Policją i Inspekcją Handlową (10 działań); - Policją i Służbą Celną (9 działań); - samodzielnie (18 działań). Na szczeblu PWIS oprócz uzgodnień telefonicznych odbyło się : 1 spotkanie z przedstawicielami Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej (uzgodnienia ad. wspólnych kontroli); 2 spotkania z przedstawicielami Izby Celnej w Warszawie (uzgodnienia ad. podpisania porozumienia o współpracy).

WSPÓŁPRACA Z INNYMI JEDNOSTKAMI PRZEZ PPIS W RADOMIU Współpraca z Policją, Służbą Celną oraz Inspekcją Handlową polega na prowadzeniu wspólnych kontroli oraz wymianie informacji o miejscach wprowadzania do obrotu środków zastępczych, a także osobach fizycznych podejrzanych o wprowadzanie do obrotu środków zastępczych W czasie wakacji czynności kontrolne podejmowano wspólnie z: - Policją (18 działania); - Inspekcją Handlową (1 działanie) - Policją i Służbą Celną (1 działanie) PPIS w Radomiu w miesiącu wrześniu i październiku 2015 r. podjął współpracę ze Służbą Celną oraz Policją, w ramach akcji „Bezpieczna Szkoła 2015”. Celem tej akcji było ograniczenie dostępu młodzieży w wieku gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym do miejsc, w których sprzedawane są „dopalacze”.

ZATRUCIA ŚRODKAMI ZASTĘPCZYMI W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM Liczba zgłoszonych podejrzeń zatruć środkami zastępczymi: 73 - 2014 r. 327 - 2015 r. (do 31. 08. ) 222 - 2015 r. (wakacje) Przyczyna wzrostu liczby zgłoszonych zatruć : Wejście w życie zmiany ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii spowodowało zawirowania na rynku dopalaczy w całym kraju (m. in. obniżka ceny oferowanych środków, wprowadzanie na rynek produktów o niekontrolowanej zawartości substancji psychoaktywnej); Zrozumienie przez podmioty lecznicze potrzeby zgłaszania podejrzeń zatruć – dzięki intensywnym działaniom PIS oraz wsparciu ze strony Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego.

ZATRUCIA ŚRODKAMI ZASTĘPCZYMI W PPIS W RADOMIU Liczba zgłoszonych podejrzeń zatruć środkami zastępczymi 7 - 2014 r. 53 - 2015 r. (do 31. 08. ) 33 - 2015 r. (wakacje) 28 – 2015 r. wrzesień i październik 5 – 2015 r. listopad Z powodu stale napływających nowych zgłoszeń podejrzeń zatruć środkami zastępczymi, PPIS w Radomiu nawiązał współpracę z Komendą Miejską Policji w Radomiu, a także codziennie odbiera raporty z radomskich szpitali o podejrzeniach takich zatruć.

INFOLINIA O DOPALACZACH - TEL. 800 060 800 Liczba odebranych połączeń w okresie wakacyjnym - 164 Tematyka prowadzonych rozmów: Skutki zażywania dopalaczy, Gdzie szukać pomocy? i możliwości leczenia po ich zażyciu, Uwagi i opinie rozmówców nt. działań organów państwa w walce z dopalaczami, Zgłoszenia o handlu narkotykami i środkami zastępczymi (15), Szukanie pomocy przez osoby po zażyciu środków zastępczych, które zauważyły u siebie niepokojące objawy (3).

DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM Narady z kadrą wychowawczą wypoczywającej młodzieży (137 odbiorców), organizatorami letniego wypoczynku (4 odbiorców) Szkolenie dla pracowników służby zdrowia (42 odbiorców); Konkursy (2) dla uczestników dożynek (5 odbiorców) oraz dla dzieci i młodzieży (162 odbiorców); Prelekcje/pogadanki dla uczestników wypoczynku letniego /opiekunów (2265 odbiorców) Wystawy tematyczne/ekspozycje (17) w PSSE, Starostwie Powiatowym, Urzędzie Gminy, Ośrodku Kultury, Fundacjach / Stowarzyszeniach, Ośrodkach Pomocy Rodzinie, miejscu wypoczynku letniego, Szpitalach i Przychodniach; Punkty informacyjno – pomiarowe (10) m. in. w PSSE, na festiwalach, festynach; Dystrybucja materiałów edukacyjnych (18130 odbiorców) Publikacja informacji na stronach internetowych PSSE; Wypowiedzi radiowe (6); 4 Wywiady dla prasy (4); Nagrania dla TV (2)

PODSUMOWANIE Po wejściu w życie nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii: Sklepy stacjonarne ograniczyły działalność; Na rynku pojawiły się nowe dopalacze; wg danych CLKP od 1 lipca do 30 sierpnia 2015 r. zidentyfikowano 14 nowych substancji: kannabinoidów np. MDMB-CHMICA, AB-CHMINACA, 5 -fluoro-AMB, NM-2201 oraz katynonów np. 4 -etyloetkatynon (4 -EEC), 4 -CMC (klefedron), 4 -etyloetkatynon (4 -EEC), 3 -CMC (klofedron); Problemem pozostaje sprzedaż środków zastępczych przez Internet oraz dilerów; Koniecznym jest dalsze zacieśnianie współpracy z innymi organami, zwłaszcza ze Służbą Celną (m. in. kontrola przesyłek w obrocie wewnątrzwspólnotowym); Odmowa udostępnienia danych przez podmioty lecznicze o osobach podejrzanych o zatrucie uniemożliwia ustalenie źródła nabycia środków zastępczych, a tym samym dotarcia do ich dystrybutorów; Utrudnieniem w prowadzeniu postępowań przez PIS jest ciągła zmiana firm prowadzących sprzedaż w tych samych sklepach oraz składanie sprzeciwów na czynności kontrolne i odwołań od decyzji PPIS jak również skarg na decyzje PWIS wydawane w trybie odwoławczym.

PROBLEMY PPIS W RADOMIU ZWIĄZANE Z POSTĘPOWANIAMI W SPRAWIE WPROWADZANIA DO OBROTU ŚRODKÓW ZASTĘPCZYCH Utrudniony kontakt z właścicielami kontrolowanych sklepów. Problemy z dostarczaniem korespondencji (zarówno w przypadku podmiotów gospodarczych jak i osób fizycznych, które wprowadzały do obrotu i wytwarzały środki zastępcze). Nieterminowe i niekompletne informacje o podejrzeniu zatruć środkami zastępczymi przez niektóre szpitale z powiatu radomskiego. Osoby fizyczne, u których wystąpiło podejrzenie zatrucia środkami zastępczymi nie odbierały korespondencji oraz nie stawiały się na wezwania do PSSE w Radomiu.

ŚRODKI ZASTĘPCZE ZIDENTYFIKOWANE PRZEZ PIS Substancje psychoaktywne w środkach zastępczych, które były identyfikowane w próbkach produktów zatrzymanych i wycofanych z obrotu przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, należały do następujących grup: - syntetycznych kannabinoidów, - katynonów, - fenyloetyloamin, - tryptamin, - piperazyn, - piperydyn i innych. Środki zastępcze występowały w różnej postaci, np. - suszu roślinnego, - proszku, - kapsułek.

OCENA WPŁYWU ŚRODKÓW ZASTĘPCZYCH NA ZDROWIE I ŻYCIE LUDZI W ocenie wpływu nowych substancji psychoaktywnych (NSP) na zdrowie ludzi, istotne jest: - uwzględnienie składu i struktury związku chemicznego, - właściwości fizykochemicznych i toksycznych substancji wynikających z budowy, - przyjęta dawka i droga jej podania ( szybciej wchłaniają się NSP podane dożylnie, domięśniowo, podskórnie, doodbytniczo, podjęzykowo, wziewnie; natomiast wolniej podawane doustnie). Mają na to wpływ min. tzw. efekt pierwszego przejścia przez wątrobę, procesy wchłaniania z przewodu pokarmowego, wiązania z białkami, biotransformacja i wydalanie. - wiek, waga ciała, stan zdrowia, cechy genetyczne, okoliczność czy NSP jest przyjmowany na czczo czy po obfitym posiłku.

OCENA WPŁYWU ŚRODKÓW ZASTĘPCZYCH NA ZDROWIE I ŻYCIE LUDZI Bardzo często oprócz NSP przyjmowane są inne substancje psychoaktywne (narkotyki, leki, alkohol, tytoń, inne dopalacze), co w istotny sposób wpływa na reakcje organizmu i realne zagrożenie zdrowia i życia. Zwykle mówimy o bezpośrednim wpływie NSP na zdrowie konkretnej osoby używającej dopalaczy i zgonie w mechanizmie zatrzymania krążenia albo „porażenia” ośrodka oddechowego. Jednak nierzadko mamy do czynienia z przypadkami działań pośrednich, na skutek targnięcia się na własne życie ( np. wyskoczenie z okna) albo z atakami na inne osoby.

OCENA WPŁYWU ŚRODKÓW ZASTĘPCZYCH NA ZDROWIE I ŻYCIE LUDZI Odrębne zagrożenie dla zdrowia i życia stanowią przypadki kiedy osoby po dopalaczach siadają za kierownicą pojazdów mechanicznych i powodują śmiertelne zagrożenie dla siebie i innych osób. Wiele zagrożeń wynika z zaburzeń świadomości powodowanych przez NSP, przykładem może być wykorzystanie seksualne kobiet po podstępnym podaniu tzw. „pigułek gwałtu”. Regularne używanie dopalaczy w dłuższym okresie czasu może prowadzić do kumulacji dawek i do uszkodzenia narządów miąższowych takich jak: wątroba, nerki, mózg. Znane są przypadki rozwoju ostrych psychoz po długotrwałym stosowaniu niektórych NSP. Przewlekłe dożylne stosowanie NSP zwiększa ryzyko zachorowania na AIDS albo na poważne choroby wątroby. Każde wkłucie, także domięśniowe czy podskórne, może prowadzić do poważnych zakażeń.

PODZIAŁ ŚRODKÓW ODURZAJĄCYCH ( ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB DZIAŁANIA) DEPRESANTY – (substancje działające opóźniająco) na ośrodkowy układ nerwowy, STYMULANTY (substancje psychopobudzające) – substancje pobudzające ośrodkowy układ nerwowy, POCHODNE AMFETAMINY (fenyloetyloaminy) – najstarsza i najliczniejsza grupa substancji pobudzających. Prekursorem całej grupy jest amfetamina, która może powodować m. in. : - wzrost ciśnienia krwi, - częstoskurcz, - zaburzenia rytmu serca, - zmniejszenie łaknienia, - hipertermię ( wzrost temperatury ciała powyżej 40°C), - pobudzenie psychiczne, - euforię, - zniesienie zmęczenia, - bezsenność, - omamy przy większych dawkach, - uzależnienie psychiczne.

PODZIAŁ ŚRODKÓW ODURZAJĄCYCH (ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB DZIAŁANIA) OPIOIDY – działające na receptory opioidowe, np. opium, kodeina, morfina, heroina, metadon. Oddziaływanie na organizm: - spowolnienie akcji serca, - nerwobóle, - zawroty głowy, - senność, - apatia, - euforia, - brak łaknienia, - zanik odczuwania negatywnych emocji, - problemy z koncentracją i zaburzenia pamięci, - spowolnienie oddechu, - skurczenie źrenic. Przedawkowanie może prowadzić do śmierci wskutek depresji ośrodka oddechowego.

PODZIAŁ ŚRODKÓW ODURZAJĄCYCH (ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB DZIAŁANIA) KANNABINOIDY – stanowią drugą grupę substancji psychoaktywnych pod względem ilości zidentyfikowanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej środków zastępczych w latach 2013 -2014. Jest to grupa substancji obejmująca zarówno związki naturalne występujące w konopiach siewnych (Cannabis sativa), a także ich syntetyczne analogi lub metabolity. Kannabinoidy wpływają przede wszystkim na centralny układ nerwowy. Marihuana wywołuje np. - tachykardię, - rozszerzenie oskrzeli, - zwiększony przepływ krwi do kończyn. THC – jest głównym psychoaktywnym składnikiem Cannabis sativa odpowiedzialnym za powstawanie zmian psychicznych podobnych do występujących w przebiegu psychozy. Długotrwałe używanie prowadzi do zniszczenia niektórych receptorów neuronów w mózgu, prowadząc do wystąpienia: - trudności z koncentracją uwagi, - utraty pamięci, - upośledzenia uczenia się.

PODZIAŁ ŚRODKÓW ODURZAJĄCYCH (ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB DZIAŁANIA) HALUCYNOGENY ( środki psychodysleptyczne) – substancje pochodzenia roślinnego i syntetycznego wywołujące zaburzenia w ośrodkowym układzie nerwowym (psychozy i halucynacje). Substancje psychodysleptyczne zmieniają: - percepcję, - nastrój. Najczęściej wywołują: - uczucia mistyczne „przeżywania snu na jawie”, - „złe podróże” ( obniżenie nastroju, lęki, zaburzenia osobowości, myśli samobójcze), - urojenia i halucynacje (najczęściej wzrokowe), - zaburzenia poczucia czasu, - euforię. Po działaniu narkotycznym pojawia się uczucie smutku i chęć sięgnięcia po kolejną dawkę.

UZALEŻNIENIE Jest chorobą cykliczną: - okresy reemisji przeplatają się z okresami czynnego przyjmowania. Do kryteriów diagnostycznych uzależnienia zaliczane są następujące objawy i zachowania: - silne pragnienie przyjmowania substancji albo poczucie przymusu jej przyjmowania; - trudności kontrolowania zachowania związanego z przyjmowaniem substancji; - fizjologiczne objawy odstawienia po przerwaniu lub zmniejszeniu ilości przyjmowanej substancji w postaci charakterystycznego dla danej substancji zespołu abstynencyjnego; - stwierdzenie tolerancji; - narastające zaniedbanie alternatywnych źródeł przyjemności lub zainteresowań; - cała uwaga koncentruje się na zdobywaniu środków; - przyjmowanie substancji mimo dowodów i wiedzy o jej szkodliwym działaniu.

ZALEŻNOŚĆ PSYCHICZNA (dot. wszystkich narkotyków) – głód narkotyczny podstawowy objaw uzależnienia, poczucie przymusu jest porównywane do myśli natrętnych Regularna chęć przeżywania różnych sytuacji pod wpływem narkotyku WYNIKA Z: Silnej potrzeby i niekontrolowanego pragnienia ponownego przyjęcia danej substancji OBJAWY: Przygnębienie, smutek, drażliwość, niepokój psychoruchowy, złość ZALEŻNOŚĆ FIZYCZNA (dot. niektórych grup narkotyków) To wynik adaptacji układu nerwowego do obecności danej substancji psychoaktywnej.

ZESPÓŁ ABSTYNENCYJNY zaburzenia wywołane odstawieniem środka OBJAWY: Natręctwo myśli, jak zdobyć narkotyk ZALEŻY OD: - rodzaju środka, który spowodował uzależnienie - długości okresu stosowania tego środka - wielkości dawek - długości ostatniego ciągu - stanu psychicznego i fizycznego - osobniczej reakcji na odstawienie narkotyków - doświadczeń w chorobie - czy odstawienie było dobrowolne, czy pod przymusem MA ZAWSZE BARDZO NIEPRZYJEMNY PRZEBIEG

TOLERANCJA NARKOTYKOWA - PUŁAPKA Potrzeba zwiększenia dawek substancji w celu osiągnięcia tych samych efektów. Tolerancja jest zmienna, gdyż po odstawieniu substancji psychoaktywnej następuje jej spadek. Tolerancja w stosunku do jednej substancji psychoaktywnej może powodować tolerancję do innych substancji ( tolerancja krzyżowa) NA PRZYKŁAD: Alkohol i leki uspokajające. Po okresie abstynencji powrót do narkotyków u osób uzależnionych powoduje znacznie szybszy rozwój tolerancji niż miało to miejsce w początkowej fazie uzależnienia.

FAZY UZALEŻNIENIA OD NARKOTYKÓW I FAZA – EKSPERYMENTOWANIE: DROBNE KŁAMSTWA NAJCZĘŚCIEJ DOTYCZĄCE: spóźnień, towarzystwa, miejsc, w których osoba bywa. ZMIANY W WYGLĄDZIE I ZACHOWANIU: dziwny zapach włosów i ubrań, nadmierne używanie środków zapachowych, zaczerwienione oczy, rozszerzone źrenice, utrzymujący się katar, wyraźnie nadpobudliwy lub ospały, po powrocie niezauważalnie przemyka do pokoju. POSTAWA: NIE ROBIĘ TEGO

FAZY UZALEŻNIENIA OD NARKOTYKÓW II FAZA – PRZYJEMNOŚĆ ZE STANU ODURZENIA - znaczna zmiana środowiska – nowi koledzy - złe nastroje – dziwne smutki, zamykanie się w sobie, - izolowanie się od rodzinnych spotkań, zamykanie się w pokoju, zaniedbanie podstawowych czynności, - początki agresywności oraz częste wyszukane kłamstwa, - porzucanie dotychczasowych zainteresowań, - podejmowanie pracy zarobkowej z jednoczesnym brakiem pieniędzy, - pogarszanie się ocen w szkole – wagary, - posługiwanie się slangiem – szczególnie przez telefon, - agresja słowna, - pożyczanie pieniędzy, pierwsze kradzieże, - dziwny strój lub inne młodzieżowe symbole buntu, - częstsze przebywanie w łazience – zamykanie jej, POSTAWA: NIE ROBIĘ NIC ZŁEGO!

FAZY UZALEŻNIENIA OD NARKOTYKÓW III FAZA – BYĆ „NA HAJU” ZA WSZELKĄ CENĘ - coraz gorsze zachowanie, - codzienne lub bardzo częste odurzanie się z kolegami lub samotnie, - pojawienie się pierwszych przedawkowań, - zerwanie kontaktów z niebiorącymi kolegami, - jawne identyfikowanie się z narkomanami, - kłamstwo staje się patologiczne, - kradzieże lub handel narkotykami dla zdobycia pieniędzy, - porzucenie szkoły, - utrata stałej pracy – prace dorywcze, - konflikt z prawem, - ogólne pogorszenie zdrowia, - symptomy po odstawieniu narkotyku. POSTAWA: NIE ROBIĘ NIC, CO BY MI SZKODZIŁO! MOGĘ PRZESTAĆ, KIEDY ZECHCĘ! NIE HANDLUJĘ NARKOTYKAMI, KUPUJĘ TYLKO DLA SIEBIE! KRADNĘ PIENIĄDZE TYLKO RODZICOM!

FAZY UZALEŻNIENIA OD NARKOTYKÓW IV FAZA – BIORĘ NARKOTYKI, ŻEBY CZUĆ SIĘ NORMALNIE - całkowite wyniszczenie organizmu (psychozy narkotyczne), - chroniczny kaszel, - częste kłopoty z policją, - utrata pracy, - wybuchy wściekłości, agresja wobec najbliższych, - chroniczne depresje, wymuszające przyjmowanie narkotyku, - normalne samopoczucie tylko po wzięciu narkotyku, - paranoje narkotyczne, - zerowe poczucie własnej wartości, - myśli samobójcze. POSTAWA: ŻYJĘ TYLKO DLA NARKOTYKU! KONIEC NORMALNEGO ŻYCIA, A MOŻE ŻYCIA W OGÓLE!

MITY CZY FAKTY Palenie marihuany nie jest szkodliwe. Wszyscy to robią. NIEPRAWDA! o Rozejrzyj się proszę wokół siebie i zobacz, ile osób prowadzi zdrowy tryb życia, ile nie pali papierosów, nie pije alkoholu, nie sięga po narkotyki (uprawia sport, nie objada się słodyczami…). O popularności marihuany mówią ci, którzy obracają się w grupie palących ją oraz ci, którzy szukają usprawiedliwienia dla swojego odurzania. Osoby eksperymentujące nie palą samotnie, ale właśnie w grupie, ze znajomymi, stąd przekonanie ( i wmawianie rodzicom), że to nic złego, że tak robią młodzi ludzie. Marihuana może też być „wstępem” do naszego kontaktu z narkotykami.

MITY CZY FAKTY Przecież w każdej chwili mogę przestać, nie jestem uzależniony. NIEPRAWDA! To jeden z argumentów wykorzystywanych przez osoby już uzależnione. Negowanie swojej sytuacji wiąże się z jednym z trzech mechanizmów podtrzymujących nałóg – mechanizmem iluzji i zaprzeczeń. Mimo, że osobie wydaje się, że jest na tyle silna, by przestać pić czy palić, nadal to robi. Nawet jeśli podejmie próbę utrzymania abstynencji, szybko ją łamie obiecując, że „jeszcze tylko raz …. ”.

MITY CZY FAKTY Samo odstawienie narkotyków wystarczy, by po nie więcej nie sięgać. NIEPRAWDA! o Gdyby tak było, leczenie uzależnienia mogłoby polegać tylko na detoksykacji. A czy możliwe jest naprawienie szkód kilkuletniego odurzania się w ciągu 10 czy 14 dni? Narkotyki powodują uzależnienie fizyczne i psychiczne. O ile pozbycie się toksyn z organizmu jest procesem stosunkowo krótkim, o tyle praca nad sobą, własnymi słabościami, przepracowanie mechanizmów uzależnienia, odbudowanie relacji rodzinnych trwają nawet 24 miesiące.

MITY CZY FAKTY Dzięki narkotykom szybciej się uczę, lepiej zapamiętuję. NIEPRAWDA! o Niektóre narkotyki (np. amfetamina) działają pobudzająco, przyspieszają pracę serca, wzmagają koncentrację. Nie są jednak środkami nieszkodliwymi! „Kop” jaki powoduje zażycie amfetaminy (wykorzystującej energię, która tkwi w nas samych) trwa kilka godzin, zaś jego skutki odczuwalne są nawet przez trzy dni! W tym czasie osoba ma wzmożoną potrzebę snu, jest zmęczona, małomówna. Długotrwałe zażywanie prowadzi nie tylko do silnego uzależnienia, ale i do obniżenia nastroju, myśli samobójczych, stanów depresyjnych, nawet do śmierci. Konsekwencje jednorazowego, krótkiego pobudzenia są niewspółmierne, dlatego lepiej, zdrowiej, bezpieczniej i szybciej jest uczyć się bez wspomagaczy.

MITY CZY FAKTY Narkotyki nie są szkodliwe, gdyż stanowią składniki leków. NIEPRAWDA! o Rzeczywiście, istnieją substancje psychoaktywne wykorzystywane w medycynie przy leczeniu niektórych schorzeń, np. oksykodon czy morfina. Nie wolno ich jednak zażywać bez wskazań lekarza. Ostre zatrucie opiatami (zalicza się do nich morfinę) prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi, śpiączki, zaburzenia oddychania. W obowiązującej ustawie o przeciwdziałaniu narkomani, narkomania została zdefiniowana jako „stałe lub okresowe używanie w celach innych niż medyczne środków odurzających lub substancji psychotropowych albo środków zastępczych, w wyniku czego może powstać lub powstało uzależnienie”.

MITY CZY FAKTY Narkotyk to suplement diety, wspomagający odchudzanie, pomaga zachować smukłą sylwetkę. NIEPRAWDA! o Długotrwałe zażywanie niektórych narkotyków powoduje wychudzenie ciała, a nie utrzymanie prawidłowej zdrowej wagi! Gdyby ten mit był prawdziwy, narkotyki byłyby dostępne w aptekach i przepisywane przez lekarzy. Zażywanie narkotyków prowadzi do zaburzeń odżywiania, snu, wpływa negatywnie na włosy, cerę, uszkadza narządy wewnętrzne. Cena odchudzenia się poprzez odurzanie jest zbyt wysoka.

MITY CZY FAKTY Młodzi ludzie utożsamiają większość substancji psychoaktywnych z rozrywką, zabawą, relaksem, życiem codziennym, a nie, jak dawniej, z chorobą czy śmiercią. Utrwaleniu uległo przekonanie, że branie narkotyków nie przesądza o byciu narkomanem. Dopalacze są bezpieczną alternatywą dla substancji nielegalnych. Poza tabletkami imprezowymi, dopalacze w większości zioła lub ich mieszanki od setek lat wykorzystywane w obrzędach religijnych. Wszystkie są pochodzenia naturalnego – żadnej chemii. Dopalacze są wyrobami kolekcjonerskimi.

PODSUMOWANIE Nie ma certyfikatu bezpieczeństwa dla substancji psychoaktywnych. Nie ma jednego wzorca reakcji na przyjętą substancję – tolerowana przez jednego człowieka, dla innego może być groźną w skutkach trucizną, nawet ze skutkiem śmiertelnym. Bardzo trudno wykryć w organizmie nowy środek psychoaktywny, a co za tym idzie udowodnić, że to on, a nie co innego wywołało zgon. Nie ma wzorców. Nie ma badań klinicznych. Nie wiadomo jak ratować ludzi. TO „ROSYJSKA RULETKA”

EFEKTYWNE DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE Edukacja w środowisku szkolnym: - planowana, - przemyślana, - poprzedzona diagnozą środowiska szkolnego (przy wykorzystaniu kwestionariusza ankiety), - z wykorzystaniem filmów profilaktycznych Wydawnictwo Projekt-Kom ul. Okólna 13, 41 – 200 Sosnowiec tel. 32 785 19 04, e’mail: biuro@projekt-kom. pl www. projekt-kom. pl - z wykorzystaniem scenariusza „Smak życia, czyli debata o dopalaczach”, - uwzględniająca informację w zakresie obowiązującego prawa, instytucji i organizacji udzielających różnych form pomocy, - uzupełniona informacją o bezpłatnej infolinii, gdzie pracuje profesjonalna grupa wsparcia – anonimowej pomocy, - aktywizująca młodzież.

SKUTECZNE DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE o „Brief intervencion” - krótka interwencja indywidualna to najskuteczniejsza metoda przeciwdziałania nadużywaniu substancji psychoaktywnych. - oparta na technice wywiadu motywującego, podczas, którego określany jest ewentualny stopień zagrożenia problemami związanymi z używaniem danej substancji. - udzielana jest natychmiastowa pomoc w postaci porady, przekazania materiałów informacyjnych lub odesłania do odpowiednich placówek specjalistycznych. Pedagogizacja rodziców poprawiająca umiejętności rodzicielskie.

http: //www. psse. waw. pl/radom/ Dziękuję za uwagę