Zmiany zabezpieczenie egzekucja wybrane zagadnienia Adwokat Stefan Jaworski

Zmiany: zabezpieczenie egzekucja wybrane zagadnienia Adwokat Stefan Jaworski

Zeznania na piśmie Art. 2711 Świadek składa zeznanie na piśmie, jeżeli sąd tak postanowi. W takim przypadku świadek składa przyrzeczenie przez podpisanie tekstu przyrzeczenia. Świadek jest obowiązany złożyć tekst zeznania w sądzie w terminie wyznaczonym przez sąd. Przepisy art. 165 § 2, art. 274 § 1 i art. 276 stosuje się odpowiednio. Nie ma żadnych przesłanek ustawowych kiedy taki dowód dopuścić.

Ocena zeznań na piśmie problemy nie ma gwarancji samodzielności zeznań świadka, może korzysta z pomocy innych osób, nie wiadome czy jest to swobodne i spontaniczne, zna pytania, niemożliwa jest ocena tych zeznań, weryfikacja źródeł wiedzy, bezpośrednia ocena zachowania (reakcje) świadka podczas składania zeznań ułatwia prawidłową ocenę ich wiarygodności, • sposób wypowiedzi, słownictwo, gramatyka, a także mowa ciała, mimika twarzy świadka w trakcie składanych zeznań. • •

Problemy • Dowód poza sądem, poza kontrolą sądu. • Konfrontacja – art. 272 k. p. c. • Ponowne przesłuchanie. • Świadek ekspert – 5057 § 3 k. p. c. • Postępowanie gospodarcze (wyjątkowo) – art. 45810 k. p. c. • Przesłuchanie stron – art. 304 zd. 3. k. p. c. • Przewlekłość w wywodach świadka, powtarzanie się, odbieganie od tematu.

Art. 271 k. p. c. Dwa stadia przesłuchania świadka: 1) swobodna relacja świadka; 2) odpowiedzi świadka na pytania przewodniczącego, pozostałych sędziów i stron. Ocena wiarygodności zeznań świadka.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie - I Wydział Cywilny z 2. 9. 2015 r. I ACa 640/15 Bezpośredniość ma szczególne znaczenie w odniesieniu do dowodu z zeznań świadków. Niedopuszczalne jest zastąpienie takiego dowodu przez oświadczenia pisemne (wynika to z regulacji sposobu składania zeznań w art. 271 § 1 k. p. c. ; na zasadzie art. 289 k. p. c. przepis ten znajduje zastosowanie do ustnych opinii biegłych, zaś zgodnie z art. 304 k. p. c, do przesłuchania stron). Takie ujęcie instytucji zeznań umożliwia stronom uczestniczenie w postępowaniu dowodowym, poprzez zadawanie pytań świadkom i biegłym oraz ustosunkowywanie się do przeprowadzanych dowodów. Protokół zeznań w innej sprawie (mimo że jest dokumentem urzędowym) nie może zatem zastąpić przesłuchania bezpośrednio przed sądem orzekającym. Podobnie, za niezgodne z zasadą bezpośredniości uznano dokonywanie przez sąd ustaleń w oparciu o opinię biegłego wydaną w innym postępowaniu.

Wyrok SA Kraków z 7. 5. 2008, I ACa 292/06 Przesłuchanie świadka bez wypytania go o źródło wiedzy po przedstawionych faktach stanowi naruszenie art. 271 § 1 k. p. c.

Art. 740 § 1. k. p. c. Doręczanie postanowień Wydane na posiedzeniu niejawnym postanowienie o odmowie udzielenia zabezpieczenia, jak również postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia, które podlega wykonaniu przez organ egzekucyjny, oraz dalsze postanowienia dotyczące tego zabezpieczenia sąd doręcza tylko uprawnionemu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Doręczenia obowiązanemu postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia, które podlega wykonaniu przez organ egzekucyjny dokonuje ten organ równocześnie z przystąpieniem do wykonania tego postanowienia.

Doręczanie postanowień Wyszczególnione zostały postanowienia zapadłe w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia: postanowienia o odmowie udzielenia zabezpieczenia, postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia, które podlega wykonaniu przez organ egzekucyjny, oraz dalszych postanowień dotyczących tego zabezpieczenia. Lista zamknięta. Zwrot, odrzucenie nie.

art. 740 § 4 k. p. c. Przepisy § 1 i 2 stosuje się także do postanowień w przedmiocie zabezpieczenia przez obciążenie nieruchomości hipoteką przymusową. Doręczenia obowiązanemu postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia dokonuje sąd prowadzący księgę wieczystą równocześnie z doręczeniem orzeczenia w przedmiocie wniosku o wpis hipoteki.

Sąd wieczystoksięgowy nie jest organem egzekucyjnym, o którym mowa w art. 740 § 1 k. p. c. Sąd, który wydał postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia przez obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową, do postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia doręczanego uprawnionemu, dołącza jego odpis w celu przekazania go sądowi wieczystoksięgowemu dla doręczenia obowiązanemu.

Doręczenia obowiązanemu • Doręczenia obowiązanemu dokonuje organ egzekucyjny równocześnie z przystąpieniem do wykonania zabezpieczenia, • Wyjątki kiedy sąd z urzędu doręcza stronom odpis postanowienia o zabezpieczeniu: • art. 753 § 2 k. p. c. (alimenty) oraz art. 7531 § 1 w zw. z art. 753 § 2 k. p. c. (renta i inne), • art. 755 § 3 zd. 1 k. p. c. (sąd doręcza obowiązanemu postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym, w którym zobowiązuje go do wykonania lub zaniechania czynności, albo do nieprzeszkadzania czynnościom uprawnionego).

Art. 741 § 1, 2, 3 k. p. c. Zażalenie na postanowienie Na postanowienie sądu pierwszej instancji w przedmiocie zabezpieczenia przysługuje zażalenie. Zażalenie rozpoznaje sąd, który wydał zaskarżone postanowienie, w składzie trzech sędziów. Sąd może uchylić zaskarżone postanowienie tylko gdy zachodzi nieważność postępowania.

Rozpoznanie zażalenia - skład Zażalenie poziome. Rozpoznaje trzech sędziów w tej samej instancji. Art. 47 § 1 k. p. c. w pierwszej instancji sprawy rozpoznaje skład jednoosobowy. Jeśli zabezpieczenie wydane zostało w postępowaniu apelacyjnym zażalenie rozpoznaje skład trzyosobowy – art. 397 § 1 k. p. c.

Rodzaje orzeczeń • Oddalenie zażalenia, • Zmiana i orzeczenie merytoryczne. • Uchylenie tylko gdy zachodzi nie ważność postępowania – art. 379. • Art. 824 § 1. Postępowanie umarza się w całości lub części z urzędu: 5) jeżeli prawomocnym orzeczeniem tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności albo orzeczenie, na którym oparto klauzulę wykonalności, zostało uchylone lub utraciło moc. Czy wniosek restytucyjny ? Analogia z art. 338 k. p. c. ?

Art. 742 § 2 Uchylenie lub zmiana postanowienia Przed wydaniem postanowienia w przedmiocie uchylenia lub ograniczenia zabezpieczenia sąd wysłucha uprawnionego. Art. 2261 Ilekroć ustawa przewiduje wysłuchanie stron lub innych osób, stosownie do okoliczności może się to odbyć przez wezwanie stron do złożenia odpowiednich oświadczeń na posiedzeniu albo wyznaczenie terminu do zajęcia stanowiska w piśmie procesowym lub za pomocą środków porozumiewania się na odległość, o ile dają one pewność co do osoby składającej oświadczenie.

Art. 7821 § 1 i 2 Odmowa nadania klauzuli wykonalności • Sąd odmawia nadania klauzuli wykonalności, jeżeli: • 1) w świetle okoliczności sprawy jest oczywiste, że wniosek jest sprzeczny z prawem albo zmierza do obejścia prawa; • 2) z okoliczności sprawy i treści tytułu egzekucyjnego wynika, że objęte tytułem wykonawczym roszczenie uległo przedawnieniu, chyba że wierzyciel przedstawi dokument, z którego wynika, że doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia. • Prawomocne oddalenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na podstawie § 1 pkt 2 nie pozbawia wierzyciela prawa do wystąpienia z powództwem o ustalenie (art. 189), że objęta tytułem egzekucyjnym wierzytelność nie uległa przedawnieniu. Nie dotyczy to sytuacji, gdy wierzycielowi przysługuje dalej idące roszczenie. • Art. 199 § 1 pkt 2

Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna III CZP 85/13 Dopuszczalne jest nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu, w którym dłużnik złożył oświadczenie o poddaniu się egzekucji świadczeń alimentacyjnych; sąd może oddalić wniosek o nadanie takiemu aktowi notarialnemu klauzuli wykonalności, jeżeli z jego treści oraz oświadczenia dłużnika o poddaniu się egzekucji w sposób oczywisty wynika, że zostało złożone w celu obejścia prawa.

Wyjaśnienie Sprawa o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu, w którym dłużnik poddał się egzekucji zaległych za 11 lat alimentów należnych żonie i dwóm córkom w kwocie 3 000 zł, zobowiązując się wypłacić tę kwotę w terminie 7 dni od sporządzenia aktu notarialnego oraz alimentów bieżących w kwocie po 30 000 zł miesięcznie.

Wyjaśnienie • Poszerza zakres kognicji sądu w postępowaniu klauzulowym (art. 58 k. c. ), który w dotychczasowym stanie prawnym był dość wąski i ograniczony w zasadzie do oceny przesłanek proceduralnych. • Tytuły egzekucyjne pochodzące od sądu: należało sprawdzić, czy tytuł obejmuje świadczenie nadające się do wykonania w drodze egzekucji oraz czy orzeczenie jest prawomocne lub natychmiast wykonalne.

Wyjaśnienie Tytuł egzekucyjny z aktu notarialnego, w którym dłużnik poddał się egzekucji, był ograniczony do zbadania przesłanek procesowych: • ustalenia, czy określony akt spełnia wymagania przewidziane w przepisach dla danego rodzaju tytułu egzekucyjnego, • stwierdzenia, czy dany akt, ze względu na swoją treść, nadaje się do wykonania w drodze egzekucji, oraz • ustalenia, czy wystąpiło zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie tytułu egzekucyjnego.

Prawomocność Odmowa nadania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu pochodzącemu od sądu, z uwagi na sprzeczność wniosku z prawem albo obejście prawa, może stanowić podstawę zakwestionowania mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia – art. 365 k. p. c.

Sąd bierze pod uwagę z urzędu przedawnienie roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Jeżeli jest to roszczenie stwierdzone tytułem egzekucyjnym, to uwzględnienie przedawnienia nastąpi na etapie postępowania klauzulowego, chyba że wierzyciel wykaże, że doprowadził do przerwania biegu przedawnienia. Mimo prawomocnego oddalenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności wierzyciel może wystąpić z powództwem o ustalenie, że objęta tytułem egzekucyjnym wierzytelność nie uległa przedawnieniu. Ponowny pozew o zapłatę będzie odrzucony.

Art. 797 § 11 wniosek przedawnienie • We wniosku o wszczęcie egzekucji lub żądaniu przeprowadzenia egzekucji z urzędu wskazuje się świadczenie, które ma być spełnione. Do wniosku lub żądania dołącza się tytuł wykonawczy. • Jeżeli z treści tytułu wykonawczego wynika, że termin przedawnienia dochodzonego roszczenia upłynął, do wniosku należy dołączyć również dokument, z którego wynika, że doszło do przerwania biegu przedawnienia.

Wyjaśnienie • Odstępstwo od zasady związania organu egzekucyjnego tytułem wykonawczym art. 804 § 1 k. p. c. • Komornik ma obowiązek badać, czy egzekwowane roszczenie po powstaniu tytułu wykonawczego uległo przedawnieniu. • Przedawnienie jest okolicznością uzasadniającą odmowę wszczęcia postępowania na podstawie art. 804 § 2 k. p. c. albo umorzenia postępowania na wniosek dłużnika na podstawie art. 825 pkt 11 k. p. c.

Przedawnienie Dłużnik może uchylić się od spełnienia świadczenia po upływie terminu przedawnienia - art. 117 § 2 k. c. Gdy dłużnikiem jest konsument, dochodzenie przedawnionego roszczenia nie jest możliwe – art. 117 § 21 k. c. Natomiast w postępowaniu egzekucyjnym nie jest dopuszczalne wszczęcie egzekucji przedawnionego roszczenia niezależnie od statusu dłużnika, a więc także, gdy dłużnik nie jest konsumentem.

Przerwanie Tytuł wykonawczy będzie podlegał ocenie w celu ustalenia, czy stwierdzone nim roszczenie uległo przedawnieniu co powinno wynikać z treści tytułu wykonawczego. Komornik musi określić początek biegu terminu przedawnienia, złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przerywa bieg terminu przedawnienia - uchwała SN z 16. 1. 2004 r. , III Czp 101/03. Wniosek o wszczęcie egzekucji też przerywa Przerwany biegnie od nowa art. 123, art. 124 k. c. i art. 125 k. c.

Wątpliwości Brak dołączenia dokumentu z którego wynika, że doszło do przerwania biegu przedawnienia – skutki. Czy wzywa do uzupełnienia braku? Bo należy dołączyć taki dokument? Czy nie ? Brak dokumentu nie uniemożliwia dalszego postępowania w sprawie. Art. 130 k. p. c.

Art. 804 § 2 zażalenie do sądu • Organ egzekucyjny nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. • Jeżeli z treści tytułu wykonawczego wynika, że termin przedawnienia dochodzonego roszczenia upłynął, a wierzyciel nie przedłożył dokumentu, o którym mowa w art. 797 § 11 organ egzekucyjny odmawia wszczęcia egzekucji. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.

Wyjaśnienie Badanie tytułu wykonawczego ogranicza się tylko do kwestii przedawnienia dochodzonego roszczenia. Dotyczy wyłącznie treści tytułu wykonawczego oraz ewentualnie na dokumencie, z którego wynika, że doszło do przerwania biegu przedawnienia. Terminy przedawnienia określone w art. 125 § 1 k. c. nie mają zastosowania do roszczeń stwierdzonych notarialnymi tytułami egzekucyjnymi i ulegają przedawnieniu w terminach przewidzianych dla tych roszczeń przez prawo cywilne.

Skarga, zażalenie Na postanowienie komornika sądowego o odmowie wszczęcia egzekucji przysługuje skarga na czynności komornika do sądu rejonowego- art. 767 § 1 k. p. c. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie - art. 804 § 2 zd. 2 k. p. c.

Art. 8042 § 1 – 3 Przejście uprawnienia • Jeżeli po powstaniu tytułu wykonawczego uprawnienie przeszło na inną osobę, osoba ta może wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi na podstawie tego tytułu, jeżeli wykaże przejście uprawnienia dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. • W przypadku niezłożenia przez uprawnionego dokumentów, o których mowa w § 1, organ egzekucyjny odmawia wszczęcia egzekucji bez wzywania wierzyciela do uzupełnienia braków wniosku. • W przypadku, o którym mowa w § 2, odpis postanowienia doręcza się tylko uprawnionemu. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.

Dokument, podpis • Art. 244 k. p. c. dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. • Art. 245 k. p. c. dokument prywatny sporządzony w formie pisemnej albo elektronicznej stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. • Prywatny musi być urzędowo poświadczony np. notarialnie. • Czy data pewna art. 81 k. c. ?

Art. 825 k. p. c. Umorzenie na wniosek • Organ egzekucyjny umorzy postępowanie w całości lub części na wniosek: • 1) jeżeli tego zażąda wierzyciel; jednakże w sprawach, w których egzekucję wszczęto z urzędu lub na żądanie uprawnionego organu, wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania wymaga zgody sądu lub uprawnionego organu, który zażądał wszczęcia egzekucji; • 11) gdy zażąda tego dłużnik, jeżeli przed dniem złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji roszczenie objęte tytułem wykonawczym uległo przedawnieniu, a wierzyciel nie wykaże, że nastąpiło zdarzenie, wskutek którego bieg terminu przedawnienia został przerwany; • 2) (uchylony) • 3) (uchylony) • 4) jeżeli wierzyciel jest w posiadaniu zastawu zabezpieczającego pełne zaspokojenie egzekwowanego roszczenia, chyba że egzekucja skierowana jest do przedmiotu zastawu.

Praktyka Art. 804 § 2 k. p. c. ma zastosowanie do chwili wszczęcia egzekucji. Art. 825 pkt 11 k. p. c. – ma zastosowanie po wszczęciu egzekucji. Przed wszczęciem egzekucji przedawnienie roszczenia objętego tytułem egzekucyjnym jest badane przez komornika z urzędu i skutkuje odmową wszczęcia egzekucji. Natomiast po wszczęciu egzekucji, przedawnienie badane jest na wniosek dłużnika, co powoduje umorzenie postępowania.

przesłanki art. 825 pkt 11 k. p. c. Przesłanki przed wszczęciem egzekucji art. 797 § 11 i 804 § 2 k. p. c. : 1) z treści tytułu wykonawczego wynika, że termin przedawnienia dochodzonego roszczenia upłynął, 2) do wniosku został dołączony dokument, z którego wynika, że doszło do przerwania biegu przedawnienia. Przesłanki po wszczęciu egzekucji art. 825 pkt 11 k. p. c. : 1) przed dniem złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji roszczenie uległo przedawnieniu, 2) wierzyciel nie wykaże, że nastąpiło zdarzenie, wskutek którego bieg terminu przedawnienia został przerwany.

Postępowanie z art. 825 pkt 11 k. p. c. • Skoro dłużnik twierdzi, że roszczenie uległo przedawnieniu to ciężar dowodu przerzucony zostaje na wierzyciela. • Komornik powinien wysłuchać wierzyciela. • Art. 827 § 1. Przed zawieszeniem albo umorzeniem postępowania można wysłuchać wierzyciela i dłużnika.

Art. 840 § 1 pkt 2 Powództwo opozycyjne Dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli: po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia;

Art. 2031 § 1 – 3 Zarzut potrącenia • Podstawą zarzutu potrącenia może być tylko wierzytelność pozwanego z tego samego stosunku prawnego co wierzytelność dochodzona przez powoda, chyba że wierzytelność pozwanego jest niesporna lub uprawdopodobniona dokumentem niepochodzącym wyłącznie od pozwanego. • Pozwany może podnieść zarzut potrącenia nie później niż przy wdaniu się w spór co do istoty sprawy albo w terminie dwóch tygodni od dnia, gdy jego wierzytelność stała się wymagalna. • Zarzut potrącenia może zostać podniesiony tylko w piśmie procesowym. Do pisma tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące pozwu, z wyjątkiem przepisów dotyczących opłat.

Powództwo opozycyjne Wytoczenie powództwa opozycyjnego możliwe jest: 1/ dla potrącenia wierzytelności dłużnika powstałej po wydaniu orzeczenia sądowego stanowiącego tytuł egzekucyjny, 2/ jak i wierzytelności, którą dłużnik mógł potrącić w formie zarzutu zgłoszonego przed zamknięciem rozprawy w toku procesu. 3/ zarzut potrącenia: nie zgłoszony, spóźniony, zgłoszony ale nie uwzględniony. 4/ zarzut potrącenia art. Art. 2031 a Art. 840 § 1 pkt 2 k. p. c.

Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna I CR 396/71 Okoliczność, że zaistniała możliwość podniesienia zarzutu potrącenia w sprawie, w której następnie wydano tytuł wykonawczy, nie wyłącza skuteczności potrącenia dokonanego po zakończeniu postępowania w tamtej sprawie, jeśli dłużnik kwestionował skierowane przeciwko niemu roszczenie. Potrącenie takie może więc być zdarzeniem, wskutek którego zobowiązanie wynikające z tytułu wykonawczego wygasło (art. 498 k. c. , art. 840 par. 1 pkt 2 k. p. c. ).

Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna IV CNP 40/16 Nie można zgodzić się, że sam fakt potrącalności wierzytelności, który istniał przed dniem zamknięcia rozprawy, mimo niezgłoszenia w tym czasie zarzutu, uniemożliwia powódce z procesie o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego powołanie się na zarzut potrącenia.