Modu VIII Wspomaganie pracy szkoy w ksztatowaniu postaw

Moduł VIII Wspomaganie pracy szkoły w kształtowaniu postaw innowacyjności, kreatywności i umiejętności pracy zespołowej

Cele (Uczestnik szkolenia): wyjaśnia pojęcie zmiany oraz jej znaczenie w rozwoju szkoły; wskazuje i definiuje czynniki warunkujące wprowadzanie zmiany i wykorzystuje je w procesie wspomagania szkół; wspiera szkołę w przeprowadzeniu diagnozy jej pracy w zakresie wychowania i kształtowania postaw innowacyjności, kreatywności i pracy zespołowej uczniów; stosuje metody i narzędzia służące pogłębionej diagnozie i dostosowuje je do obszarów związanych z wychowaniem i kształtowaniem postaw uczniów;

Cele (Uczestnik szkolenia): wyznacza cele i tworzy propozycje rozwiązań, które służą wychowaniu oraz kształtowaniu postaw innowacyjności, kreatywności i umiejętności pracy zespołowej uczniów; monitoruje i ocenia działania wspierające nauczycieli w zakresie wychowania i kształtowania postaw, w tym projektuje i wykorzystuje narzędzia ewaluacyjne służące ocenie działań; współpracuje z nauczycielami oraz dyrektorem szkoły przy tworzeniu i realizacji planu wspomagania; identyfikuje typowe reakcje ludzi na zmianę i wykorzystuje strategie radzenia sobie z nimi; wyjaśnia rolę i zadania osoby wspomagającej szkołę w rozwoju.

Struktura spotkania MODUŁ VIII • Czym jest zmiana? Zmiana jako element rozwoju szkoły. Typowe reakcje na zmianę i sposoby radzenia sobie z nimi; • Diagnoza pracy szkoły w obszarze kształtowania postaw innowacyjności, kreatywności i umiejętności pracy zespołowej (etapy diagnozy, źródła informacji, metody i narzędzia); • Analiza i wykorzystanie zasobów szkoły oraz potencjału rozwojowego nauczycieli w zakresie kształtowania kompetencji kluczowych u uczniów; • Coaching zewnętrzny i mentoring wewnątrzszkolny jako sposoby doskonalenia umiejętności w zakresie rozwijania kompetencji kluczowych u uczniów; • Planowanie działań szkoły na rzecz rozwijania postaw innowacyjności, kreatywności i umiejętności pracy zespołowej (zasady określania celów, metody planowania) z uwzględnieniem zasobów szkoły i potencjału rozwojowego nauczycieli;

Struktura spotkania MODUŁ VIII • Realizacja działań szkoły, których celem jest rozwijanie postaw innowacyjności, kreatywności i umiejętności pracy zespołowej (formy doskonalenia i metody wspierania nauczycieli); • Wdrażanie innowacji pedagogicznych w szkole; • Podsumowanie działań realizowanych w szkołach, których celem jest rozwijanie postaw innowacyjności, kreatywności i umiejętności pracy zespołowej (metody i narzędzia ewaluacji). Świętowanie wprowadzonej zmiany i przeprowadzonych działań; • Rola i zadania osoby wspomagającej pracę szkoły w rozwoju postaw innowacyjności, kreatywności i umiejętności pracy zespołowej – relacje z dyrekcją, nauczycielami, ekspertami na poszczególnych etapach wspomagania. Pułapki i błędy.

POSTĘP JEST NIEMOŻLIWY BEZ ZMIANY, A CI KTÓRZY NIE MOGĄ ZMIENIĆ SWOICH UMYSŁÓW NIE MOGĄ ZMIENIĆ NICZEGO. GEORGE BERNARD SHAW

Typowe reakcje psychologiczne na zmianę: • • • wyparcie, opór, próby, akceptacja, adaptacja.

Fazy przechodzenia przez zmianę wg Johna Kottera OSIEM KROKÓW SKUTECZNEJ ZMIANY: KROK 1. UŚWIADOMIENIE PILNEJ POTRZEBY WPROWADZANIA ZMIANY KROK 2. ZYSKANIE ZWOLENNIKÓW ZMIANY Wprowadzenie zmiany wymaga działań zespołu i zaangażowania. KROK 3. USTALENIE WIZJI PRZYSZŁOŚCI Wizja to proste określenie wyobrażonego stanu organizacji po zmianie. Dobra wizja powinna spełniać kilka kryteriów: – musi być zrozumiała dla każdego pracownika; – musi dawać możliwość realizowania się (wykazania swoimi kompetencjami); – musi zawierać ideę moralną; – musi służyć rozwojowi pracowników. Źródło: Jak wspomagać pracę szkoły? Poradnik dla pracowników instytucji systemu wspomagania Zeszyt 1 „Założenia nowego systemu doskonalenia nauczycieli ORE 2015 Warszawa

Fazy przechodzenia przez zmianę wg Johna Kottera OSIEM KROKÓW SKUTECZNEJ ZMIANY: KROK 4. KOMUNIKOWANIE NOWEGO Jednym z najważniejszych czynników powodzenia jest komunikowanie wizji i zmian. Należy dotrzeć do jak największej liczy osób, których zmiana dotyczy i powtarzać wizję. KROK 5. MOBILIZOWANIE DO DZIAŁANIA I USUWANIE BARIER Na tym etapie należy badać klimat wokół zmian, prowadzić wiele rozmów i rozwiewać wszelkie obawy. Kluczowe na tym etapie jest zapewnienie wzajemnego wsparcia. KROK 6. ZAPEWNIENIE NIEWIELKIEGO SUKCESU Należy motywować ludzi do działania, nawet niewielki sukces daje dodatkowe siły do pracy i zapobiega zniechęceniu. Na tym etapie warto pokazywać pozytywne aspekty, uświadamiać mocne strony i prowadzić rozmowy motywujące. Pokazywanie sukcesów i nagłaśnianie ich jest również metodą uwiarygodniającą, że kierunek zmian jest właściwy. tamże

Fazy przechodzenia przez zmianę wg Johna Kottera OSIEM KROKÓW SKUTECZNEJ ZMIANY: KROK 7. WYTRWAŁE DZIAŁANIA Często pierwsze sukcesy usypiają naszą czujność. Tymczasem jest to dobra okazja do wprowadzania kolejnych działań z programu wdrażanych zmian. Szczególnie ważna na tym etapie jest wytrwałość i elastyczność w reagowaniu na pojawiające się problemy. KROK 8. UTRWALANIE ZMIANY Ostatni etap zmiany to utrwalenie nowych praktyk, postaw i powstałej kultury. Nowa rzeczywistość oznacza korzystanie z wdrożonych zmian oraz niepowracanie do starych nawyków i przyzwyczajeń. Źródło: Jak wspomagać pracę szkoły? Poradnik dla pracowników instytucji systemu wspomagania Zeszyt 1 „Założenia nowego systemu doskonalenia nauczycieli ORE 2015 Warszawa

Diagnoza jest procesem badawczym, którego celem jest rozpoznanie – na podstawie zebranych i ocenionych danych z różnych źródeł – zastanego stanu rzeczy, jego genezy lub przyczyn oraz wyjaśnienie jego znaczenia i tendencji rozwojowych, a także ocena możliwości jego zmiany (lub utrzymania) w kierunku pożądanym. Źródło: S. Ziemski, Problemy dobrej diagnozy, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973

Diagnoza pracy szkoły w 4 krokach Krok 1. Poznanie sytuacji - jak jest? Krok 2. Określenie stanu docelowego - jak chcemy, żeby było? Krok 3. Szukanie przyczyn - co powoduje, że nie ma stanu docelowego? Krok 4. Zdefiniowanie luki - jaki obszar do rozwoju jest kluczowy, aby osiągnąć stan docelowy? Źródło: Tamże

Źródła informacji o szkole • raport z ewaluacji zewnętrznej szkoły; • raport z przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej, w tym zdefiniowane przez szkołę wnioski i zalecenia do pracy w kolejnym roku szkolnym; • plan i sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego; • plan pracy szkoły; • wyniki egzaminów zewnętrznych. Źródło: Jak wspomagać pracę szkoły? Poradnik dla pracowników instytucji systemu wspomagania Zeszyt 1 „Założenia nowego systemu doskonalenia nauczycieli ORE 2015 Warszawa

Współpraca z dyrektorem Dyrektor jest inicjatorem zmian pracy szkoły, a jednocześnie osobą, która wspiera nauczycieli. To on bierze odpowiedzialność za proces przemian i zarządzanie nim. Źródło: tamże

Pierwsze spotkanie z dyrektorem szkoły Specjalista ds. wspomagania w czasie pierwszego spotkania musi przekazać dyrektorowi informacje nt. swojej roli, założeń nowego systemu doskonalenia nauczycieli oraz wyjaśnić wszystkie niejasne kwestie. Przebieg tego spotkania będzie zależeć od sprawnej komunikacji. tamże

Pierwsze spotkanie z dyrektorem szkoły Rola komunikacji i pierwszego wrażenia; 1. Bądź punktualny/punktualna. 2. Dowiedz się, jak się nazywa dyrektor szkoły. 3. Wybierz strój odpowiedni do sytuacji. 4. Zachowaj spokój. Jeśli masz tremę, łatwiej ją pokonasz, jeśli skupisz całą swoją uwagę na rozmówcy. 5. Bądź uprzejmy/uprzejma, okaż szacunek rozmówcy. 6. Bądź elastyczny/elastyczna i taktowny/taktowna. 7. Bądź uczciwy/uczciwa i spójny/spójna. 8. Okaż swoim rozmówcom i ich argumentacji prawdziwe zainteresowanie. 9. Szukaj mostów porozumienia. Nastaw rozmówcę pozytywnie do siebie. Źródło: Tamże

Propozycja zagadnień na pierwsze spotkanie z dyrektorem szkoły 1. Przekazanie informacji na temat nowego modelu wspomagania szkół i doskonalenia nauczycieli. 2. Uściślenie informacji nt. roli osoby wspomagającej oraz ustalenie zasad wzajemnej współpracy. 3. Zebranie informacji na temat potrzeb dyrektora szkoły oraz oczekiwań wobec osoby wspomagającej. 4. Omówienie zakresów odpowiedzialności za proces wsparcia szkoły. 5. Przeprowadzenie rozmowy na temat potrzeb placówki (poznanie perspektywy dyrektora). 6. Wspólne ustalenie, jak będzie przebiegało spotkanie specjalisty z radą pedagogiczną i jaką rolę w nim odegra dyrektor szkoły.

Współpraca z radą pedagogiczną Cele pierwszego spotkania : • budowanie relacji; • przekazanie informacji na temat procesu; • ustalenie roli, zadań i odpowiedzialności; • wstępny wywiad nt. szkoły – zebranie informacji i opinii nauczycieli na temat szkoły; • sformułowanie wizji i ustalenie kierunku wprowadzania zmiany – wybór obszaru pracy szkoły; • ustalenie planu współpracy; • powołanie zespołu zadaniowego. Tamże

Metody i narzędzia do diagnozy pracy szkoły • • • Drzewo problemów – drzewo celów; Analiza SWOT; Metaplan; Rybi szkielet; Profil szkoły Tamże

Rezultaty spotkania zespołu zadaniowego 1. 2. 3. 4. 5. 6. Objęcie wspomaganiem określonego obszaru pracy szkoły. Zdiagnozowanie przyczyn zjawisk, sytuacji zachodzących w szkole. Określenie, co ma się zmienić w szkole. Określenie stanu docelowego, do którego dąży szkoła. Określenie sposobu, w jaki mierzone będą postępy i efekty. Ustalenie planu działań (zarys harmonogramu działań placówki w wybranym przez nią obszarze). 7. Zebranie wszystkich informacji potrzebnych do napisania RPW. Tamże

RPW obejmuje cały proces: od diagnozy potrzeb, poprzez planowanie i realizację konkretnych działań (np. warsztaty, szkolenia, konsultacje), pomoc nauczycielom we wprowadzaniu zmiany, aż po ewaluację podjętych działań. RPW realizowany jest w trakcie jednego roku szkolnego. Źródło: Tamże

Roczny plan wspomagania zawiera: datę rozpoczęcia i zakończenia realizacji RPW; krótki opis diagnozy potrzeb; cel realizacji RPW; wskaźniki realizacji; role osób realizujących RPW i korzystających ze wsparcia wraz z ich zaangażowaniem czasowym; • zadania osób realizujących RPW oraz osób korzystających ze wsparcia; • harmonogram realizacji RPW wraz ze wskazaniem działań (np. warsztatów, konsultacji, szkoleń). • • • Źródło: Tamże