TCARET HUKUKU DERS LETME ADI UNVAN VE MARKA

TİCARET HUKUKU DERSİ İŞLETME ADI, UNVAN VE MARKA

TICARET UNVANI • Ticaret unvanı, tacirin ticari adıdır ve taciri diğer tacirlerden ayırmaya hizmet eder. • Tacirler tacir olmanın gereğidir. • Ticaret unvanı taciri konu alır. • Esnafların ticaret unvanı kullanmaları mümkün değildir.

TICARET UNVANININ OLUŞTURULMASINA AIT SISTEMLER • Ticaret unvanının oluşturulmasında temel üç sistem vardır. Bunlar serbestlik, gerçeklik ve karma sistemdir. • Serbestlik sistemi: • Gerçeklik sistemi: • Karma sistem: TÜRKİYE’ nin yeri

TİCARET UNVANIN UNSURLARI • Çekirdek Kısmı • Ek Kısmı

ÇEKIRDEK KISIM • Çekirdek kısmı ticaret unvanın gerçeklik sistemine tabi bölümüdür. • Çekirdek kısmı iki şekilde oluşturulabilir. Birisi şahıs adlarına, diğeri ise iştigal sahası veya işletme konusuna göre oluşturma yoludur. • Kişi adlarına göre oluşturulan ticaret unvanına şahıs ticaret unvanı, iştigal sahasına göre oluşturulanlara konu ticaret unvanı adı verilir. • Şahıs ticaret unvanına gerçek kişi tacirler, adi şirket, kollektif şirket ve komandit şirket; konu ticaret unvanına anonim şirket, limited şirket ve kooperatifler tabidir.

GERÇEK KIŞI TACIRLER • Gerçek kişinin adı ve soyadı • Ad ve soyadın kısaltılmadan yazılmasıdır. • Tacirin birden fazla adı varsa? • Ekler kural olarak isteğe bağlı (Aynı tacir tescili durumu)

ADI ŞIRKET • Adi şirketin hukuki durumu: Şirket mi? • Adi şirketin ticaret unvanında ortaklardan en az birisinin adı ve soyadı ile ortada bu tür ortaklığın varlığına işaret eden bir ifade yer almalıdır. • Ortağı, Ortakları, Kardeşler Adi şirket….

KOLLEKTIF ŞIRKET • Nedir? • Bütün ortakların veya hiç olmazsa ortaklardan en az birisinin adı ve soyadı, şirketi ve türünü gösteren bir ibareyle oluşturulur • Kollektif şirket unvanına ekler de eklenebilir.

KOLLEKTIF ŞIRKET • Ortak veya ortakların adı ve soyadı kısaltılmadan yazılmalıdır. • Ortaklardan birisinin, ikisinin veya hepsinin adı ve soyadı ticaret unvanında yer alabilir.

KOMANDIT ŞIRKET • Komandit Şirket nedir? • Komandite ortakların en az birisinin adı ve soyadı ile şirketi ve türünü gösteren bir ibareyle ticaret unvanı teşkil edilir • Komanditer ortağın durumu?

ANONIM, LIMITED VE KOOPERATIF ŞIRKETLERI • Anonim, limited ve kooperatif şirketlerin unvanı konu ticaret unvanıdır. • Çekirdek Kısım, işletme konusu ile şirketi ve türünü gösteren ibarelerden oluşur (çekirdek kısım). • Murat Kara Anonim Şirketi? • Anonim, limited ve kooperatif şirketlerde çekirdekte yer alan bazı kısımlar kısaltılabilir. LTD. ŞTİ. A. Ş. • Ek kısmında bir gerçek şahsın ad ve soyadına yer verilirse?

DIĞER TÜZEL KIŞI TACIRLER • Amacına ulaşmak için ticari işletme işleten dernek ve vakıfların ticaret unvanı kendi adlarının aynısıdır • Kamu tüzel kişileri tarafından özel hukuk hükümlerine göre ve ticari şekilde işletilmek üzere kurulan ve tüzel kişiliği bulunan teşekkül ve müesseseler kendilerini kuran kamu tüzel kişilerinden ayrı bir ticaret unvanına sahip olmaktadır. • Kamuya yararlı dernek ve vakıfların işlettikleri tüzel kişiliği bulunmayan işletmeler ile kamu tüzel kişileri tarafından işletilen ve tüzel kişiliği bulunmayan ticari işletmelerin ticaret unvanları kendilerini işleten tüzel kişinin adı ve işletme konusunu gösteren ibarelerden oluşur

DONATMA İŞTIRAKI • Donatma iştiraki nedir? • Ya müşterek donatanlardan en az birisinin adı ve soyadı ve donatma iştiraki ibaresine yer vererek Ya da • geminin adı ve donatma iştiraki ibaresine yer vererek oluşturulabilir

EK KISIM • Unvana ek yapmak kural olarak mecburi olmayıp isteğe bağlıdır. • Örnekler: «Murat Kara Giyim Anonim Şirketi»

EK KISIM • Tacirler ticaret unvanının yerine göre daha ilginç ve hatırda kalması ve böylece işletmesine daha kolay müşteri çekebilme gibi düşüncelerle unvanındaki çekirdek kısma ek yaparlar. • Ekin seçiminde nelere dikkat etmeli? • Türk, Türkiye, Cumhuriyet, Milli Kelimeleri

EK KISIM • Üçüncü şahıslarda yanlış izlenim uyandırabilecek veya kullanılması yasak olan ekleri içeren ticaret unvanı sicil memurunca tescil edilmez

EK KISIM KOYMA MECBURİYETİ • İlki ayırt edici ektir. Gerçek kişi veya tüzel kişi unvanına ayırt edici ekler eklenmesiyle ilgilidir. • İkincisi, ticari işletmelerin şube ekiyle ilgilidir. • Üçüncüsü ise tasfiye halidir.

TICARET UNVANI SEÇME VE KULLANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ • TTK md. 40, f. 1 hükmü gereğince tacirler, ticari işletmesinin açıldığı günden itibaren 15 gün içinde ticari işletmesini ve seçtiği ticaret unvanını işletme merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret siciline tescil ve ilan ettirmek zorundadır. • Her tacir, ticari işletmesine ilişkin işlemleri, ticaret unvanıyla yapmak ve işletmesiyle ilgili senetlerle diğer belgeleri bu unvan altında imzalamak zorundadır • Cezai yaptırım söz konusudur

UNVANI KULLANMA HAKKI VE KORUNMASI • Münhasır yetkili sahibine aittir. • Tüm tacirler bakımından ülke çapında koruma esası kabul edilmiştir • Ticaret unvanının aynısı veya karıştırılacak şekildeki benzerleri başkası tarafından tekrar tescil edilemez.

UNVANIN KORUNMASI • Tescil edilip edilmemesine göre koruma durumu: • Unvanın TTK md. 52 gereği korunması için tescil zorunludur. • Tescil şarttır!

UNVANIN KORUNMASI • a) Tespit • b) Men • c) Haksız kullanılan ticaret unvanı tescil edilmişse kanuna uygun bir şekilde değiştirilmesini veya silinmesini; • d) Tecavüzün sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasını;

UNVANIN KORUNMASI • • e) imhasını f) maddi ve manevi tazminat g) Elde Edilen Menfaat h) gazetede yayım

İŞLETME ADI • İşletmeye verilen isimdir.

İŞLETME ADI • Mecburi mi? • Esnaflar kullanabilir mi? • Nasıl oluşturulur?

İŞLETME ADI • İşletme adı kullanma mecburi olmamakla birlikte tacir işletme adı kullanıyorsa bunu tescil ettirmek zorundadır • İşletme devrinde durum?

İŞLETME ADI • Tescil ve ilan edilmiş işletme adı sahibine kullanma bakımından tekel hakkı sağlar. • İşletme adını tescil ve ilan ettiren tacir, bu hakkına vaki ihlaller halinde TTK md. 52’ye dayanarak koruma talep edebilir. • Tescil ettirilmemişse durum nedir?

MARKA • Marka kullanmak mecburi değildir. • Marka tescil edilirken hangi mal veya hizmetler için kullanılacağı belirtilir ve tescilli marka koruması yalnızca onlar için söz konusu olur.

MARKANIN TANIMI • 556 sayılı KHK md. 5’te marka şöyle tanımlanmıştır: Marka bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dahil özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların veya ambalajlarının biçimi gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işarettir.

MARKANIN TANIMI • Bir işaretin marka olarak tescil edilebilmesi için ayırt edicilik özelliğine sahip olması, marka olarak kullanılmaya uygun olması ve baskı yoluyla çoğaltılabilmesi şartları aranır.

MARKANIN TESCILI VE KORUMA SÜRESI • 556 sayılı KHK – Haksız Rekabet • 10 yıllık ve 6 aylık süre • Markanın, tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde, haklı bir neden olmadan kullanılmaması veya bu kullanıma beş yıllık bir süre için kesintisiz ara verilmesi durumu?

MARKANIN HUKUKI İŞLEMLERE KONU OLMASI • Marka hakkı birçok hukuki işlem ve hukuki olaya konu olur: Devir, miras yoluyla geçme, lisans verme, haczedilme, rehin verme.

HUKUKI SORUMLULUK • 556 s. KHK’ye göre marka hakkı tecavüze uğrayan marka sahibi, mahkemeden aşağıdaki taleplerde bulunabilir: • 1. Marka hakkına tecavüz sayılabilecek olayların tespiti (KHK md. 75). • 2. Marka hakkına tecavüz fiillerinin durdurulması • 3. Tecavüzün giderilmesi, maddi ve manevi zararın tazmini

HUKUKI SORUMLULUK • 4. Marka hakkına tecavüz sebebiyle el konulan ürünler üzerinde kendisine mülkiyet hakkı tanınması. • 5. Marka hakkına tecavüzün devamını önlemek amacıyla el konulan ürünler ve araçlar üzerindeki markaların silinmesi ve tecavüzün önlenmesi bakımından zorunlu ise imha edilmesi • 6. Marka hakkına tecavüz eden kişi aleyhine verilen kararın masrafları bu şahsa ait olmak üzere ilgililere tebliğ edilmesi ve yayın yoluyla kamuya duyurulması