T C ANLIURFA VALL L MLL ETM MDRL

T. C. ŞANLIURFA VALİLİĞİ İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2019 -2023 STRATEJİK PLANLAMA SEMİNERİ

DİKKAT! Hazırlanacak olan stratejik plan, kaynakların stratejik önceliklere göre dağıtılmasına ve eğitim kurumlarının geleceğine yön verecektir. Bu nedenle, Bakanlık, il-ilçe millî eğitim müdürlükleri ile okul ve kurumların, Stratejik Planlarını dikkatli bir şekilde ihtiyaçlara uygun olarak ekipce hazırlamaları, süreci önemle takip etmeleri ve planın hazırlandıktan sonra titizlikle uygulamaları büyük önem arz etmektedir.

YASAL DAYANAK v 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu v 26 Şubat 2018 tarihli Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik v Kamu İdareleri için Stratejik Planlama Kılavuzu v MEB’in 18/09/2018 tarihli ve 2018/16 sayılı Stratejik Planlama Genelgesi

STRATEJİK PLANLAMA KAVRAMI Strateji: Önceden belirlenmiş hedeflere ulaşmak için izlenen yol. Stratejik Planlama: Örgütün belirlediği hedeflere; hangi süre, kaynak ve yöntemlerle erişeceğini sistematik bir biçimde ortaya koyduğu orta ve uzun vadeli plan.

STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ

STRATEJİK PLANIN ANA BÖLÜMLERİ ● SUNUŞ ● GİRİŞ ● I. BÖLÜM Stratejik Planlama Hazırlık Süreci ● II. BÖLÜM Durum Analizi 1) Kurumsal Tarihçe 2) Uygulanmakta olan SP Değerlendirilmesi 3)Mevzuat Analizi 4) Üst Politika Belgeleri Analizi 5) Faaliyet Alanları, Ürün ve Hizmetlerin Belirlenmesi 6) Paydaş Analizi 7) Kurum İçi/Dışı Analiz (PESTLE Analizi) 8) GZFT Analizi 9) Gelişim / Sorun Alanları 10) Tespitler ve İhtiyaçların Belirlenmesi ● III. BÖLÜM Geleceğe Yönelim 1) Misyon, Vizyon, Temel İlke ve Değerler 2) Temalar, Stratejik Amaçlar, Hedefler ve Performans Göstergeleri 3) Faaliyetler / Projeler ● IV. BÖLÜM Maliyetlendirme 1) Tahmini Maliyet Tablosu 2) Tahmini Kaynak Tablosu ● V. BÖLÜM İzleme ve Değerlendirme 1) İzleme ve Değerlendirme 2) Raporlama

I. STRATEJİK PLANLAMA HAZIRLIK SÜRECİ • Stratejik oluşumu Plan Kurul ve ekiplerinin • Stratejik Plan Hazırlama Takviminin oluşturulması

Okul/Kurum Düzeyinde Ekiplerin Kurulması Strateji Geliştirme Kurulu: Okul Müdürünün Başkanlığında, • bir Okul Müdür Yardımcısı, • bir öğretmen ve Okul/Aile Birliği Başkanı ile • bir yönetim kurulu üyesi olmak üzere • 5 kişiden oluşan üst kurulur. Strateji Geliştirme Ekibi: Okul müdürü tarafından görevlendirilen ve üst kurul üyesi olmayan müdür yardımcısı başkanlığında, belirlenen öğretmenler ve gönüllü velilerden oluşur.

Stratejik Plan Hazırlama Takviminin oluşturulması İlçe/Okul SP Adımları 2018 -2019 Kurulan SP Ekibinin il Ar-Ge birimlerine Bildirilmesi 15 Ekim 2018 Durum Analizi Ocak, 2019 Geleceğe Yönelim Ocak- 2019 - Şubat, 2019 İlçe MEM SP İncelemesi ve Değerlendirme Ocak- 2019 - Şubat, 2019 İlçe MEM İnceleme Komisyonuna teslim edilmesi En geç 22 Şubat 2019’a kadar. Planın İnternet Sitesinde Yayınlanması Bakanlıkça daha sonra belirlenecektir. (Cumhurbaşkanlığından gelecek onay dahilinde önce MEB, sonra il-ilçe sonra da okul ve kurumlar planlarını kamuoyu ile paylaşacaklardır. )

II. DURUM ANALİZİ 1 ) Kurumsal Tarihçe: Kurumun bulunduğu bölgenin tanıtılacağı bir bölüm olmayıp, 3 temel soruya yanıt aranır. Bunlar; Kurum/Kuruluş: v Hangi tarihte kurulmuştur? v Hangi amaca hizmet eder? v Geçirdiği kritik aşama ve değişimler nelerdir?

2 ) Uygulanmakta olan SP Değerlendirilmesi 2015 -2019 Stratejik planının izleme ve değerlendirme çalışmaları yapılarak neleri gerçekleştirip, neleri gerçekleştiremediğimizin istişare edilmesi gerekmektedir. Gerçekleştirilemeyen hedeflerin yeni planda yer alıp almayacağına birlikte karar verilir.

3) Mevzuat Analizi: Kuruluşun mevzuattan kaynaklanan yükümlülükleri tespit edilir. Faaliyet alanını düzenleyen mevzuat gözden geçirilir ve yasal yükümlülükler listesi oluşturulur. Yasal yükümlülükler ve mevzuat analizinin çıktıları daha sonraki aşamada faaliyet alanlarının belirlenmesine ve kuruluşun misyonunun oluşturulmasına katkı sağlar.

4) Üst Politika Belgeleri Analizi: Üst politika belgeleri SP çalışmalarımıza yön veren temel belgelerdir. Üst politika belgeleri sonraki aşamada faaliyet alanlarının belirlenmesine ve kuruluşun misyonunun oluşturulmasına katkı sağlar.

5) Faaliyet Alanları Ürün ve Hizmetler : Ürün ve Hizmetler 1. 1 Eğitim ve Öğretim İşleri (Genel) İŞLERİ ÖĞRETİM 1. 2 Eğitim ve Öğretim Programları 1. 4 Ölçme ve Değerlendirme 2. 1 Öğrenci İşleri (Genel) İŞLERİ 1. EĞİTİM VE 2. ÖĞRENCİ Kuruluşun ürettiği temel ürün ve hizmetler belirlenir ve belirli faaliyet alanları altında gruplanır. Faaliyet Alanı 2. 2 Kayıt-Kabul 2. 3 Nakil ve Geçişler 2. 5 Devam-Devamsızlık 2. 6 Ödül ve Disiplin İşleri

6) Paydaş Analizi: Paydaş Analizi ile; *Stratejik planın temel unsurlarından biri olan katılımcılık sağlanabilir, *Paydaşların dikkate alınması sağlanacak ve plan sahiplenilecektir, *Verilen hizmetlerin yararlanıcıların ihtiyaçlarına göre şekillendirilmesi sağlanacaktır. BAKANLIK İL MEM İLÇE MEM OKUL / KURUM

Paydaş Analizi: 1) 2) 3) 4) Paydaşların Tespiti Paydaşların Önceliklendirilmesi, Paydaşların Değerlendirilmesi, Paydaşların Görüş ve Önerilerinin Alınması ve değerlendirilmesi, aşamalarından oluşur.

7) KURUM İÇİ ANALİZ : Kurum içi analiz, kurumun örgütsel yapısının, sahip olduğu kaynakların ve istatistik verilerinin; a) Kuruluşun Yapısı b) Beşeri Kaynakları c) Kurum Kültürü d) Teknoloji e) Mali Durum başlıklarında mevcut durumunu ortaya koyan analizdir.

Kurum içi analiz neticesinde elde edilen ve kurumumuzu olumlu yönde etkileyen faktörler GZFT analizinde Güçlü Yönlerimizde, olumsuz etkileyen faktörler Zayıf Yönlerimizde dikkate alınır. Belirlenen güçlü yönler kuruluşun hedeflerine, zayıf yönler ise kuruluşun alacağı tedbirlere ışık tutacaktır.

8) GZFT ANALİZİ : a) Güçlü Yönler : Kurum içi analiz sonucunda ortaya konulan ve paydaş görüşlerinden elde edilen kurumumuzu olumlu etkileyen faktörlerdir. b) Zayıf Yönler : Kurum içi analiz sonucunda ortaya konulan ve paydaş görüşlerinden elde edilen kurumumuzu olumsuz etkileyen faktörlerdir.

c) Fırsatlar : Kurum dışı analiz sonucunda ortaya konulan ve paydaş görüşlerinden elde edilen kurumumuzu olumlu etkileyen faktörlerdir. d) Tehditler: Kurum dışı analiz sonucunda ortaya konulan ve paydaş görüşlerinden elde edilen kurumumuzu olumsuz etkileyen faktörlerdir.

9) Sorun alanları (Gelişim Alanları) Analizi: Örgütün durum analizi ile ortaya koyduğu temel sorun alanlarının, bir başka deyişle gelişim veya gelişmeye açık alanlarının belirlendiği bölümdür. İlk olarak tüm sorun alanları liste halinde tespit edilir. Ardından bu alanlarda istenen gelişimin sağlanabilmesi yani hedefleme yapılabilmesi için belirli başlıklar halinde gruplamalar yapılır.

III. GELECEĞE YÖNELİM • Geleceğe Yönelim stratejik plan olarak da adlandırılan ve misyon, vizyon ve temel değerler ile başlayan ve nereye ulaşmak istiyoruz sorusuna yanıt aranan bölümdür. • Bölümde üst politika belgelerinin belirlediği çerçevede, kurum yöneticilerinin çizdiği ufukta ve iç-dış paydaşların beklentileri doğrultusunda hedeflemeler yapılır.

III. GELECEĞE YÖNELİM 1) Misyon ve Vizyon, 2) Temel Değerler, 3) Temalar, 4) Stratejik Amaçlar, 5) Stratejik Hedefler, 6) Performans Göstergeleri ve Hedefleri, 7) Faaliyetler ve Projeler.

1) MİSYON VE VİZYON: MİSYON: Kurumun bugün olduğu durumla birlikte gelecekte arzulananı yansıtan ve varoluş amacını belirleyen bir görev bildirgesidir. v. Kısa ve çarpıcı olmalıdır. v Hizmetin amacı tanımlanır. v Yasal düzenlemelerle kuruluşa verilmiş olan görev ve yetkiler çerçevesinde belirlenir. v Kurumun hizmet verdiği kişi ve kuruluşları belirtir.

VİZYON: Sanki oradaymışız gibi, ulaşmak istediğimiz durumu tanımlayan nitelikli bir hedef seçimidir. v. Kuruluş çalışanları kadar diğer paydaşlarında ilgisini çeker. v Kısa ve akılda kalıcı olmalıdır. v İlham vericidir ve bir iddia taşır.

2) TEMEL DEĞERLER: Kurumun kurumsal ilkeleri ve davranış kuralları ile yönetim biçimini ifade eden kavramlardır. v Kurum kültürü haline gelmiş ifadelerdir. v İnançları açık ve kesin bir dille ortaya koymalıdırlar.

TEMEL DEĞERLERE ÖRNEKLER: v Genellik ve Eşitlik, v Planlılık, v Ferdin ve Toplumun İhtiyaçlarını gözetme, v Yöneltme, v Eğitim Hakkı, v Fırsat ve İmkân eşitliği, v Süreklilik, v Atatürk İnkılâp ve İlkeleri ile Atatürk Milliyetçiliğine bağlılık, v Demokrasi Eğitimi, v Laiklik, v Bilimsellik, v İşbirliğine Açıklık, v Her Yerde Eğitim. (MEB için örnekler)

3) TEMALAR: v Okul / kurum’un temel görev alanlarını belirten bir veya iki kelimelik bölüm başlıklarıdır. v Tema; Hizmetlerin ana başlıklar altında verilmesidir.

4) STRATEJİK AMAÇLAR (SAM): vİddialı ama gerçekçi ve ulaşılabilir olmalıdır. vÜst Belge ve bilgilerle uyumlu olmalıdır. v. Ulaşılmak istenilen noktayı açıkça ifade etmeli ancak buna nasıl ulaşılacağını ayrıntılı olarak açıklamamalıdır. vÜst Belge ve bilgilerle uyumlu olmalıdır. Bu uyum amacın sonunda bilgi olarak verilmelidir.

5) STRATEJİK HEDEFLER: v Stratejik Amaçları gerçekleştirebilmemize ölçülebilir alt amaçlardır. yönelik spesifik v Orta ve Uzun vadeli olarak belirlenirler. (3 -5 yıl) v SSÖÖG-Z kuralına uygun olmalıdırlar. v Spesifik (özgün daraltılmış, sınırları belirgin) v Somut v Önemli v Ölçülebilir v Gerçekleştirilebilir v Zaman ilişkili v İmkânsız olmamalı ama iddialı ve sonuca odaklı olmalıdır. ve

6)PERFORMANS GÖSTERGELERİ VE HEDEFLER v. Performans göstergesi, gerçekleşen sonuçların önceden belirlenen stratejik amaç ve hedeflerle ne ölçüde örtüştüğünün ortaya konulmasında kullanılır.

PERFORMANS GÖSTERGE/HEDEF TABLOSU PERFORMANS GÖSTERGELERİ CARİ YIL PERFORMANS HEDEFLERİ 2018 2019 2020 2021 2022 2023 PG 3. 3. 1 Rehberlik Ve Denetimi Yapılan Resmi 44, 00 Okul/Kurum Oranı ( %) 33, 34 33, 10 33, 33 33, 34 33, 33 PG 3. 3. 2 Rehberlik Ve Denetimi Yapılan Özel 70, 00 Okul/Kurum Oranı (%) 100 100 100 10 10 11 12 12 PG 3. 3. 3 Gerçekletirilen Yetki Devri Sayısı 10

7) FAALİYETLER ve PROJELER: v. Stratejik amaç ve hedefler kurumun neyi başaracağını, faaliyet ve projeler ise bunun nasıl başarılacağını ifade eder. vÖncelikli stratejik amaç ve hedefleri gerçekleştirmek üzere hangi tür faaliyet ve projelerin yerine getirileceğine karar verilir.

IV. MALİYETLENDİRME Maliyetlendirme faaliyet ve projelerin maliyetlerinin hesaplanarak ortaya koyulduğu aşamadır. Faaliyet ve Projelerin maliyetlerinden ilgili Stratejik Hedefin maliyetine, Stratejik Hedef maliyetinden Stratejik Amacın maliyetine, Stratejik Amaçların maliyetinden de Stratejik Planın maliyetine gidilmesini sağlar. Maliyetler hesaplanıp ortaya konduktan sonra bunlara ilişkin Kaynaklarda belirlenir ve kurumun Bütçesi hesaplanmış olunur.

IV. MALİYETLENDİRME MALİYET BELİRLEME 1) Eylem planınızı hazırlayarak tüm eylemleri netleştirmelisiniz. (Okul düzeyinde yapılabilecek çalışmaların eylem olarak tanımlanmasına dikkat edilmesi gerekir) Örnek: 10 Hedefte- 50 Eylem belirlediniz. 2) Geçmiş 2 yılın okulun gelir ve giderlerini hazırlayın. Örnek: 2017 - 10. 000 -TL, 2018 -11. 000 - TL 3) Geçmiş iki yıldan hareketle ve bütçe artış oranlarına dikkat edilerek plan dönemindeki bütçe öngörünüzü belirleyin. Örnek: Plan Dönemi Bütçe, 2019 -12. 000. - TL. , 2020 -13. 000. - TL, 202114. 000 - TL , 2022 -15. 000 -TL, 2023 -16. 000 -TL TOPLAM BÜTÇE TAHMİNİ: 70. 000. -TL 4) Belirlenen toplam bütçeyi eylem sayısına bölün ve eylem başı tahmini maliyeti hesaplayın. Tüm eylemlerin eşit büyüklükte ve eşit bütçede olduğu varsayımından hareket edilecektir. Örnek: Toplam SP Bütçe Tahmini: 70. 000 - TL / Toplam Eylem Sayısı: 50====1. 400. -TL Eylem başı Maliyet

IV. MALİYETLENDİRME 5) Eylem başı maliyetten hareketle her bir hedefte bulunan eylem sayısına bakarak hedef eylem sayısı*eylem başı maliyet formülü ile hedef maliyetleri belirleyin. Örnek: Hedef 1. 1. ’de 5 eylem varsa : 5*1. 400. -TL=7. 000. -TL 1. 1. nolu hedefin maliyeti. 6) Hedef maliyetlerinden amaç maliyetlerini amaç maliyetlerinden de plan maliyetini bulun. Bulduğunuz sonuç Toplam bütçe tahmininizle aynı olmalı. Örnek: tüm hedef kartlarındaki maliyetleri alta yazıp toplayınca 70. 000 -TL olmalı

5. 000 Faaliyetin Bütçesi 5. 000 1 nolu Stratejik Hedefin Bütçesi 10. 000 2 nolu Stratejik Hedefin Bütçesi 15. 000 1 nolu Stratejik Amacın Bütçesi 25. 000 2 nolu Stratejik Amacın Bütçesi 30. 000 A Faaliyetinin Bütçesi B Stratejik Planın Bütçesi 55. 000

Faaliyet maliyetlerinin belirlenmesi Stratejik hedef maliyetlerinin belirlenmesi STRATEJİK PLANIN MALİYETLENDİRİLMESİ Stratejik amaç maliyetlerinin belirlenmesi

Maliyet tablosunda öngörülen maliyetler ile tahmin edilen kaynakların örtüşmesi gereklidir. Ancak öngörülen maliyetlerin tahsis edilen kaynakları aşması durumunda aşağıdaki yöntemler izlenebilir: v. Daha düşük maliyetli stratejiler seçilebilir v. Hedefler küçültülebilir v. Amaç ve hedeflerin zamanlaması değiştirilebilir v. Amaç ve hedefler önceliklendirilerek bazı amaç ve hedeflerden vazgeçilebilir. 3/3/2021

TAHMİNİ KAYNAK TABLOSU Cari Yıl 2018 Genel Bütçe Okul aile birliği Kantin Hayırsever Dış Kaynaklar TOPLAM Plan Dönemi 2019 2020 2021 2022 2023

TAHMİNİ MALİYET TABLOSU STRATEJİK AMAÇ/ HEDEF STRATEJİK AMAÇ 1 Hedef 1. 1 STRATEJİK AMAÇ 2 Hedef 2. 1 Hedef 2. 2 Hedef 2. 3 STRATEJİK AMAÇ 3 Hedef 3. 1 Hedef 3. 2 Hedef 3. 3 Hedef 3. 4 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ TOPLAM Cari Yıl 2018 Plan Dönemi 2019 2020 2021 2022 2023

V. İZLEME VE DEĞERLENDİRME İzleme: Stratejik plan uygulamasının sistematik olarak takip edilmesi ve raporlanmasıdır. Değerlendirme: Uygulama sonuçlarının amaç ve hedeflere kıyasla ölçülmesi ve söz konusu amaç ve hedeflerin tutarlılık ve uygunluğunun analizidir. İzleme raporu 6 ayda bir değerlendirme raporu ise yıllık olarak hazırlanarak üst yönetimden istenildiği zaman sunulmak üzere dosyalanır.

İzleme sonuçları raporlaştırılırken; v. O yıl yapılması gereken faaliyetler yapılmış mı? v. Faaliyetlerin geldiği aşama nedir? v. Faaliyetlerin temel sonuçları neler olmuştur? v. Faaliyet hangi Stratejik Hedefle ilgili ise o hedefin ne kadarı gerçekleşmiştir? v. Faaliyetin başarısını ölçmek için önceden belirlenen performans hedefi ve/veya performans göstergesi ne kadar gerçekleşmiştir? Vb. sorular cevaplandırılmalıdır.

ÖNEMLİ HUSUSLAR • Okullar/kurumların Stratejik Planları ilçe millî eğitim müdürlükleri tarafından onaylandıktan sonra kurumların internet sitelerinde yayımlanacaktır. • Okulların stratejik planlarının, öğretmenler kurulu toplantısı ile Okul Aile Birliği Genel Kurul Toplantısında onaylanması veya kurul kararı doğrultusunda revize işleminin yapılması gerekmektedir. • Okul ve kurumlar planlarını ekte yer alan şablona uygun olarak 22 Şubat 2019 tarihine kadar hazırlayarak incelenmek üzere bağlı oldukları ilçe milli eğitim müdürlüğüne göndereceklerdir. • İlçe milli eğitim müdürlükleri tarafından yapılan incelemenin ardından planlarda düzeltmeler yapılarak en geç daha sonra duyurusu yapılacak tarihte yayınlanması sağlanacaktır.

i. Birleştirilmiş sınıflı okullarımızda önceki dönemlerde olduğu gibi stratejik plan yapılması gerekmemektedir. İlçe millî eğitim müdürlükleri planlarında bu okullarımıza ilişkin hedeflere yer vereceklerdir. ii. Kurulum, yıkım, boş durumda bekleme ve benzeri gibi çeşitli nedenlerden eğitim ve öğretim yapılmayan hiçbir kurumda stratejik plan yapılması gerekmemektedir. iii. İki eğitim öğretim kurumunun tek bir binada bulunması okul müdürü tek ise her iki eğitim kurumu için 1 stratejik plan, çift idarecisinin bulunması gibi durumlarda ise ayrı stratejik plan hazırlayacaklardır. iv. Tek bir yöneticinin veya birkaç çalışanının bulunduğu, konaklama ve benzeri hizmetlerin verilmediği öğretmenevleri gibi tesislerde plan yapılması gerekmemektedir.

• Örgün eğitim hizmeti yürüten (Anaokulu, İlkokul, Ortaokul ve Ortaöğretim) özel eğitim-öğretim kurumları önceki dönemlerde olduğu gibi plan hazırlamaya devam edeceklerdir. Ancak stratejik plan hazırlık sürecinin kolaylaştırılması ve bu kurumlarımıza ilçe stratejik plan ekibince danışmanlık ve rehberlik yapılması zorunludur. • Gelir ve giderlerine ilişkin özel düzenlemeler olması nedeniyle özel öğretim kurumlarının planlarında maliyetlendirme bölümünün istenmemesi gerekir. • Örgün eğitim hizmetleri dışında kalan özel eğitim-öğretim kurumlarının (sürücü kursu, yabancı dil kursu vb) stratejik plan hazırlama zorunluluğu bulunmamaktadır.

• Okul ve kurumların stratejik plan sürecine öğretmen, okul aile birliği, veli ve öğrencilerin katılımının sağlanması önem arz etmektedir. • 2019 -2023 Stratejik plan sürecinde okul ve kurumların planlarının 22 Şubat 2019 tarihine kadar hazırlanması, Bakanlığımız tarafından gönderilen formatın ve yapının kullanılması ve formatta yer alan açıklamalara dikkat edilmesi gerekmektedir.

TEŞEKKÜRLER Eser TEMİZ İL AR-GE SP KOORDİNATÖRÜ