Rola i zadania specjalisty SWD Agnieszka Chlewicka PLAN

Rola i zadania specjalisty SWD Agnieszka Chlewicka

PLAN 1. Rola specjalisty SWD w zakresie organizacji i funkcjonowania SWD w jednostce/instytucji wojskowej. 2. Rola i zadania specjalisty SWD w procesie wykorzystania doświadczeń. 2

SYSTEM WYKORZYSTANIA DOŚWIADCZEŃ DZIELENIE SIĘ WIEDZĄ/INFORMACJAMI S T R U K U R Y P R O C E S N A R Z Ę D Z I A MENTALNOŚĆ / PRZYWÓDZTWO świadomość zaangażowanie Źródło: Bi-Strategic Command Directive 80 -6 Lessons Learned, NATO, 10 July 2013, s. 6. 3

ZAŁOŻENIA OGÓLNE SYSTEMU Zasady funkcjonowania Kluczowe czynniki decydujące o sprawności i skuteczność funkcjonowania SWD Zadania realizowane w ramach SWD • zbieranie i identyfikowanie obserwacji, • wypracowywanie wniosków i rekomendacji działań naprawczych wynikających z analiz zgłaszanych obserwacji, • doskonalenie komponentów funkcjonalnych zdolności operacyjnych SZ RP poprzez wdrażanie rekomendowanych zmian, • upowszechnianie nabytych doświadczeń 4

Zag. 1. Rola specjalisty SWD w zakresie organizacji i funkcjonowania SWD w jednostce/instytucji wojskowej 5

q dowódcy q personel SWD q żołnierze i pracownicy Specjalista SWD wspiera proces WD Dowódca wspiera wymianę informacji dotyczących wykorzystania doświadczeń „…ma prawo zgłaszania obserwacji do SWD; udzielania informacji dotyczących zgłaszanych obserwacji; korzystania z produktów PWD”. Użytkownicy: ROLA SPECJALISTY SWD Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDi. S SZ, Bydgoszcz 2014, pkt. 2018. 6

STANOWISKO SPECJALISTY SWD „Dowódcy na poszczególnych szczeblach dowodzenia, stosownie do potrzeb i możliwości, tworzą struktury SWD … bezpośrednio podporządkowane właściwemu dowódcy. Zadania w zakresie wykorzystania doświadczeń realizowane są przez następujące struktury SWD: 1) na poziomie polityczno-wojskowym – CDi. S SZ; 2) na poziomie strategicznym – oddziały; 3) na poziomie operacyjnym – oddziały (wydziały) … 4) na poziomie taktycznym – sekcje (specjaliści) wykorzystania doświadczeń”. Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDi. S SZ, Bydgoszcz 2014, pkt. 2002. 7

STRUKTURY SWD W RON poziom politycznowojskowy MINISTER OBRONY NARODOWEJ Gabinet Polityczny Ministra SKW i SWW Podsekretarz Stanu w MON Sekretarz Stanu w MON Dyrektor Generalny MON 47 etatowych stanowisk służbowych personelu SWD Podsekretarz Stanu w MON SZEF SG WP SZTAB GENERALNY WP i JBP CENTRUM DOKTRYN I SZKOLENIA SIŁ ZBROJNYCH KK (2), ODDZIAŁ WD (10), WYDZIAŁ UWi. D (2) poziom strategiczno-operacyjny poziom taktyczny DOWÓDZTWO GENERALNE RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH Oddział WD (7) DOWÓDZTWO WOJSK DOWÓDZTWO OPERACYJNE RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH OBRONY TERYTORIALNEJ Oddział WD (6) INSPEKTORAT WSPARCIA SZ Wydział WD (3) COLąd. -DKL Sekcja WD (2) Wydział WD (3) DOWÓDZTWO GARNIZONU WARSZAWA Nieetatowy specjalista WD KOMENDA GŁÓWNA ŻANDARMERII WOJSKOWEJ Nieetatowy specjalista WD DOWÓDZTWO KOMPONENTU WOJSK SPECJALNYCH Wydział WD (3), JW. Wojsk Specjalnych (7) ZT, oddziały, pododdziały, PKW – nieetatowe zespoły, sekcje, specjaliści WD

PUNKTY KONTAKTOWE KOMÓREK SWD SZTAB DEPARTAMENTY MON GENERALNY WP SZKOŁY OFICERSKIE INSPEKTORATY RSZ Centrum Koordynacy jne Zarząd P 1 Zarząd P 2 Zarząd P 3/P 7 Zarząd Planowania Użycia Sił Zbrojnych i Szkolenia Zarząd P 4 Zarząd P 5 Zarząd P 6 Zarząd P 7 Zarząd P 8 Wojskowa Akademia Techniczna Akademia Sztuki Wojennej Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych Akademia Marynarki Wojennej Wyższa Inspektorat Uzbrojenia Inspektorat Wojskowej Służby Zdrowia Inspektorat Implementacji Innowacyjnych Technologii Obronnych Inspektorat MON ds. Bezpieczeństwa Lotów Dowództwo Garnizonu Warszawa KGŻW Zespół ds. Służby w Międzynarodowych Strukturach Wojskowych Biuro Wojskowej Inspekcji Gospodarki Energetycznej Biuro Infrastruktury Specjalnej Wojskowe Studium Nauczania Języków Obcych Biuro Wojskowego Dozoru Technicznego Wojskowe Centrum Metrologii Inspektorat Wojskowej Ochrony Przeciwpożarowej Zespół do Spraw Nowego Systemu Kierowania i Dowodzenia Siłami Pełnomocnik MON ds. Budowy i Wdrażania Narodowego Centrum Wspomagania Operacji Powietrznych Dyrektor Generalny MON Departament Administracyjny Departament Budżetowy MON Departament Ochrony Informacji Niejawnych Departament Polityki Zbrojeniowej MON Departament Wojskowych Spraw Zagranicznych MON Departament Infrastruktury MON Departament Komunikacji Społecznej MON

ZAANGAŻOWANIE KO MON W PWD Identyfikacja obserwacji • zgłaszanie obserwacji • opiniowanie obserwacji kwalifikowanych Analizy • udział w opracowaniu zapotrzebowania na analizę • udział w KS ZZPA • wydzielenie ekspertów Działania naprawcze • planowanie DN (główny wykonawca/wykonawca) • wdrażanie DN (główny wykonawca/wykonawca) • udział w weryfikowaniu DN

Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDi. S SZ, Bydgoszcz 2014, pkt. 2019. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. OBOWIĄZKI SPECJALISTY SWD uczestniczenie w PWD … wymiana informacji w ramach SWD; prowadzenie rejestru zgłoszonych obserwacji (RZO) … aktualizacja w CBD informacji i materiałów dotyczących procedowanych obserwacji, w tym zmiany ich statusów; przekazywanie organizatorowi SWD materiałów użytecznych z punktu widzenia SWD w celu ich upowszechniania; upowszechnianie produktów PWD; udział w spotkaniach roboczych w zakresie SWD organizowanych przez personel SWD poziomu nadrzędnego; opracowanie projektu sprawozdania z realizacji zamierzeń w zakresie funkcjonowania SWD za dany rok; organizowanie i prowadzenie doraźnych szkoleń w zakresie SWD dla: • użytkowników systemu poziomu własnego, • personelu SWD poziomu bezpośrednio podległego, • użytkowników systemu poziomów podległych (w przypadku braku personelu 12 SWD na poziomie bezpośrednio podległym)”.

Zmiany w DD/7. 1. 1(A) Rozkaz nr 140/Szkol/P 3/P 7 Szefa SG WP z dnia 28. 02. 2018 r. q wprowadzenie do pkt. 4003 zapisu: „W ćwiczeniach może być następujący skład kierownictwa ćwiczenia … ppkt. 12) zespół wykorzystania doświadczeń” q dopisanie ppkt 14. do pkt. 4004 Zadania osób funkcyjnych i komórek funkcjonalnych kierownictwa ćwiczenia: „ 14. Zespół wykorzystania doświadczeń wyznaczany jest spośród personelu SWD jednostki ćwiczącej lub organizującej ćwiczenie, w celu gromadzenia obserwacji i doświadczeń podczas ćwiczenia. Praca zespołu ukierunkowywana jest przez kierownika ćwiczenia. Do zadań zespołu należą: – dokonywanie obserwacji w ćwiczeniu; – pozyskiwanie obserwacji od ćwiczących (różnymi metodami, adekwatnie do warunków i możliwości); – prowadzenie listy zebranych obserwacji i doświadczeń podczas ćwiczenia (załącznik P); – upowszechnianie obserwacji i doświadczeń zakwalifikowanych do służbowego wykorzystania; – udzielanie ćwiczącym pomocy przy wypełnianiu arkusza zgłoszenia obserwacji (AZO); – przeprowadzanie kwalifikacji zgłaszanych obserwacji (opcjonalnie, w zależności od posiadanych możliwości, zakresu zgłoszonej obserwacji oraz priorytetów dowódcy/kierownika ćwiczenia); – zbieranie danych do analiz realizowanych w ramach procesu wykorzystania doświadczeń; – udział w spotkaniach roboczych organizowanych w związku z ćwiczeniem w trakcie procesów przygotowania, prowadzenia oraz omówienia ćwiczenia w celu zbierania i wymiany doświadczeń; – organizowanie i prowadzenie szkoleń dotyczących SWD dla uczestników ćwiczenia; – weryfikowanie wdrożonych działań naprawczych (opcjonalnie w zależności od potrzeb oraz zakresu i sposobu określonego przez dowódcę/kierownika ćwiczenia”

Zmiany w DD/7. 1. 1(A) Rozkaz nr 140/Szkol/P 3/P 7 Szefa SG WP z dnia 28. 02. 2018 r. q w załączniku B ZADANIA ZESPOŁU AUTORSKIEGO -Uzupełnienie o pkt 9). ” 9. Zebranie uwag, wniosków, obserwacji lub doświadczeń dotyczących przygotowania ćwiczenia, w celu wykorzystania ich przy opracowaniu kolejnych ćwiczeń” q w załączniku L komórka SWD została dodana do modelowego składu KĆ Zespół wykorzystania doświadczeń q w załączniku N UKŁAD SPRAWOZDANIA Z ĆWICZENIA zostały określone nowe zadania związane z opracowaniem i przesłaniem sprawozdania z ćwiczenia Załączniki tematyczne powinny określać zagadnienia dotyczące: „ 6) zebranych podczas ćwiczenia obserwacji i doświadczeń” q został dodany nowy załącznik P zawierający listę obserwacji zgłoszonych w ramach ćwiczenia Lp Opis obserwacji Przyczyny Wnioski Rekomendacje Decyzja o wprowadzeniu do SWD

Zmiany w DD/7. 1. 1(A) q 5004. Zmiana części zapisów sekcji, dopisany przypis „Sprawozdanie z ćwiczenia(załącznik N) - jest dokumentem kończącym ćwiczenie. Opracowywane jest przez Zespół Analizy, Oceny i Omówienia Ćwiczenia i przesyłane do przełożonego, ćwiczących dowództw, sztabów i wojsk oraz pozostałych wyższych dowództw i sztabów, a także do wiadomości organizatora SWD (Dyrektora CDi. S SZ) zgodnie z obowiązującym w Siłach Zbrojnych RP systemem sprawozdawczości (do 14 dni po przeprowadzeniu omówienia ćwiczenia) 1” (1)Decyzję o konieczności przesłania sprawozdania za ćwiczenia prowadzone w Żandarmerii Wojskowej podejmuje Komendant Główny ŻW.

Zmiany w DD/7. 1. 1(A) UZASADNIENIE ZMIAN • utworzenie REPOZYTORIUM sprawozdań z ćwiczeń • „przybliżanie się” do rozwiązań NATO –INTEROPERACYJNOŚĆ • zbieranie na każdym etapie przygotowania i przeprowadzenia ćwiczenia • sprawozdania z ćwiczeń nie tylko dla obecnych dowódców • JEST PRODUKT -nie każda obserwacja z ćwiczenia trafia do SWD EFEKT ZMIAN • NOWA KULTURA ORGANIZACYJNA • PAMIĘĆ ORGANIZACYJNA • NOWE MODELE MYŚLOWE • REALNE DOSKONALENIE FUNCJONOWANIA

załącznik P Lista obserwacji zgłoszonych w ramach ćwiczenia

WISE KOBRA-16 18

ań zi ał et ZW od a D D • Analiza kart ocen; Obserwacja własna; Ankieta/wywiad (generowana w sieci); Formularz zgłoszenia Obserwacji; Wywiady eksperckie z uczestnikami ćwiczenia; Udział w pracach ZAOi. O, teraz ZWD; M • • • Źródło: opracowanie własne Dowództwa Komponentu Wojsk Specjalnych

Exercise Assessment OPCEN SOCC Dobrze działa Współpraca miedzy komórkami; D A System wymiany informacji; Ł K Realne poprawić zabezpieczenie Y Należy Z treningu; R SOP w zakresie wzorów P dokumentów; Portal wymiany informacji; …CEN SOCC Dobrze działa • ………………………. . • ………………………………. . Należy poprawić • …………………. • ……………….

PRZYKŁADY WYNIKÓW ANALIZY DANYCH Z FORMULARZY INTERAKTYWNYCH COBRA 17 Jaki jest Twój poziom przygotowania do ćwiczenia? Very Dissatisfied Neutral Satisfied Very Satisfied Jaki jest twój poziom wiedzy na temat SOP i obowiązków na stanowisku? Very Dissatisfied Neutral Satisfied Very Satisfied 19% 5% 37% 59% 14% 2% 68% 7% 2% 46% 74%

Czy uważasz, że miałeś wystarczająco dużo czasu na wykonanie zadań? Very Dissatisfied 14% 13% Neutral Satisfied Very Satisfied Czy miałeś problem z uzyskaniem niezbędnych informacji? 53% 73% 20% Very Dissatisfied Czy uważasz ze wsparcie teleinformatyczne zabezpieczało twoje potrzeby na stanowisku? Very Dissatisfied Neutral Satisfied Very Satisfied Dissatisfied 7% 76% 51% 25% Satisfied Very Satisfied 15% 64% 49% 15% 2% 17% Neutral

przygotowanie do ćwiczenia inne 9% nie 29% SALWATOR 17 nie 3% tak 62% praca na stanowisku inne 8% 32% biorących udział w ćwiczeniu nie brało udział w szkoleniu do ćwiczenia tak • 27% nie pracowało na stanowiskach do których byli 88% przygotowywani • brak ćwiczenia przygotowawczego • 91% wskazało że praca wewnątrz komórek była efektywna • 92% wskazało na kompetencje szefów komórek •

CULTURE DAYS 53% Tak 44 Nie 49 Statystycznie NIE ŻYWIENIE 196 na nie 54 Statystycznie 214 na Tak 25 41% zle 38 Nie 67 Statystycznie NIE 266 na tak 38 ZAKWATEROWANIE ENTERTAINMENT 72% 58% 151 na NIE dobrze 55

PRZYGOTOWANIE STANOWISK PRACY Nie 8 6 85% Statystycznie WYMIANA INFORMACJI Tak 78 313 na TAK Tak 73 79% Statystycznie 293 na TAK

Wnioski • Pomimo przeciętnego w ocenie ankietowanych przygotowania do ćwiczenia , praca i przygotowanie komórek zostało ocenione nadzwyczaj wysoko; • 1/4 stanów osobowych pracowała na stanowiskach do których nie była przygotowana; • Pomimo bardzo wysokiej oceny pracy własnych komórek 20% widzi możliwość jeszcze doskonalenia - bardzo pozytywna tendencja; • Relacje pomiędzy komórkami dalej nie są satysfakcjonujące; • Niski poziom motywacyjny 19% - wskaźnik zbyt wysoki; Rekomendacja • Przeprowadzić ćwiczenie przygotowawcze w którym skupić uwagę na synchronizacji pracy komórek; • Dokonać synchronizacji battle rhythm; • Zwracać uwagę na kwalifikacje przy obsadzie komórek zwłaszcza osób z zewnątrz; • Nie angażować sił które w ćwiczeniu nie mają czynności do wykonania, skupić bardziej uwagę na problemach taktycznych, procedury są opanowane w stopniu zadawalającym; • Tak dobrze jeszcze nie było - duży sukces wszystkich którzy organizowali i przygotowywali przedsięwzięcie - utrzymać istniejącą tendencję;

Obserwacje zarejestrowane w BD DKWS NA 2017 rok L. p. ZAGADNIENIE ILOŚĆ UWAGI 97 różnej jakości 1 Wnioski zgłoszone – ogółem. (ilość rekordów w BD). 2 Wnioski w analizie (w oczekiwaniu na decyzję) 62 przez szefów oddziałów, wydziałów 3 Wnioski realizowane (zasadne). 32 w dalszym procedowaniu 4 Wnioski poza realizacją (niezasadne) 3 pozostają w archiwum 28

Zag. 2. Rola i zadania specjalisty SWD w procesie wykorzystania doświadczeń 29

PROCES WYKORZYSTANIA DOŚWIADCZEŃ 30 Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDi. S SZ, Bydgoszcz 2014, pkt. 3001.

OBOWIĄZKI SPECJALISTY SWD 1. uczestniczenie w PWD poprzez: • udzielanie pomocy przy wypełnianiu arkusza zgłoszenia obserwacji (AZO), • przeprowadzanie kwalifikacji zgłaszanych obserwacji, • przeprowadzanie analizy obserwacji zidentyfikowanych, • przeprowadzanie weryfikacji wdrożonych działań naprawczych w określonym przez dowódcę zakresie, • gromadzenie i upowszechnianie wypracowanych wniosków i rekomendacji, sprawdzonych i zweryfikowanych dobrych praktyk, a także wykorzystanych doświadczeń w ramach SWD; 31 Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDi. S SZ, Bydgoszcz 2014, pkt. 2019.

Identyfikacja obserwacji analiza Planowanie wdrażania dz. Naprawczych i stawianie zadań Wdrażanie działań naprawczych Weryfikacja Upowszechnianie IDENTYFIKACJA OBSERWACJI Opisanie i zgłoszenie obserwacji • każdy żołnierz lub pracownik może zgłosić dokonaną przez siebie obserwację opisaną w AZO Kwalifikacja obserwacji Formalna identyfikacja obserwacji • personel SWD rozpatruje zgłoszoną obserwację pod kątem przydatności dla SWD • dowódca akceptując propozycje personelu SWD dotyczącą obserwacji, decyduje o jej statusie (np. obserwacja zidentyfikowana) RZO CBD 32 Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDi. S SZ, Bydgoszcz 2014, pkt. 3007.

Identyfikacja obserwacji analiza Planowanie wdrażania dz. Naprawczych i stawianie zadań Wdrażanie działań naprawczych Weryfikacja Upowszechnianie Specjalista: § kieruje pracami zespołu, § wspólnie z zespołem określa szczegółowe cele i problemy do analizy, § identyfikuje potrzebne dane do analizy, § planuje i prowadzi proces analizy, § opracowuje projekt sprawozdania końcowego z analizy, § archiwizuje w CBD produkty procesu. Faza wstępna Pozyskiwani e danych Analiza danych CIĄGŁE POZYSKIWANIE INFORMACJI Opracowanie sprawozdania końcowego Zakończenie analizy Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDi. S SZ, Bydgoszcz 2014, pkt. 3027. 33

Identyfikacja obserwacji analiza Planowanie wdrażania dz. naprawczych i stawianie zadań DZ Wdrażanie działań naprawczych Weryfikacja Upowszechnianie Dowódca dokonuje oceny swoich kompetencji w zakresie postawienia zadań głównym wykonawcom działań naprawczych* na podstawie wniosków i rekomendacji dla doświadczenia zidentyfikowanego Ø specjalista SWD przygotowuje na podpis dowódcy odpowiedni projekt dokumentu, Ø archiwizuje w CBD. Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDi. S SZ, Bydgoszcz 2014, pkt. 3052. 34

Identyfikacja obserwacji analiza Planowanie wdrażania dz. naprawczych i stawianie zadań Wdrażanie działań naprawczych Weryfikacja Upowszechnianie personel SWD, dowódcy stawiającego zadanie wdrożenia działań: Ø monitoruje wdrażanie działań naprawczych, które są koordynowane przez głównego wykonawcę tych działań, Ø informuje dowódcę o wszelkich zagrożeniach dla implementacji działań dotyczących kosztów, terminów czy jakości wdrażanych działań, Ø archiwizuje w CBD. Identyfikacja obserwacji analiza Planowanie wdrażania dz. naprawczych i stawianie zadań Wdrażanie działań naprawczych Weryfikacja personel SWD, dowódcy stawiającego zadanie: Ø dokonuje oceny, czy problem został wyeliminowany w toku przeprowadzonych działań naprawczych Upowszechnianie Formy: obserwacja, pomiar, symulacja, ćwiczenie, sprawdzian, test, eksperyment itd. Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDi. S SZ, Bydgoszcz 2014, pkt 3056 i 3060.

Identyfikacja obserwacji analiza Planowanie wdrażania dz. naprawczych i stawianie zadań Wdrażanie działań naprawczych Weryfikacja Upowszechnianie Rola specjalisty: • co mogę zrobić dla systemu? • pozyskanie środków (pomocy), od kogo? • co mogę zrobić za pomocą tego, co mam? ! • plan upowszechniania (zalety i wady) • jaki musze być? • kreatywność. 36

Q & A 37