PAZARLAMA ARATIRMASI ARA GR DR EZG KARATA YCEL

PAZARLAMA ARAŞTIRMASI ARAŞ. GÖR. DR. EZGİ KARATAŞ YÜCEL

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 5. ÖRNEKLEME Anakitle Örneklem Çerçevesi Örneklem Birimi

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 5. ÖRNEKLEME Örnekleme Yöntemleri 1. Tesadüfi (rassal) örnekleme yöntemleri n n Her birimin örnekleme seçilme şansı eşittir. Bir örneklem biriminin seçilmesi tesadüfe dayanmaktadır. a. Basit tesadüfi örnekleme Zar, yazı tura, kura çekimi… Ders için sunum haftaları seçimi Tombala çekilişini kazananlara ödül verilmesi Sınıftaki öğrencilerden 10 tanesini seçip soru sorma… 3

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 5. ÖRNEKLEME Örnekleme Yöntemleri 1. Tesadüfi (rassal) örnekleme yöntemleri b. Sistematik örnekleme Atlama aralığı=Anakütle Hacmi/Örneklem Hacmi Tesadüf, başlangıç noktası seçimi Turkcell müşterilerine memnuniyet anketi yapacak 35. 200. 000 müşteri’den 1000 tanesine yapacak 35. 200. 000/1000 =3520 Başlangıç sayısı=6 6. – 3526 – 7. 026 – 10. 526 - …. . 4

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 5. ÖRNEKLEME Örnekleme Yöntemleri 1. Tesadüfi (rassal) örnekleme yöntemleri c. Zümrelere (tabakalara) göre örnekleme 12500 öğrenci - 1000 anket 3000 birinci sınıf 3000/12. 500= 0, 24 =240 anket 2500 ikinci sınıf 2500/12500= 0, 2 = 200 anket 4000 üçüncü sınıf 4000/12500= 0, 32 = 320 anket 3000 üçüncü sınıf 3000/12. 500= 0, 24 = 240 anket Kendinden belirlenmiş bir tabaka – sınıf ayrımı vardır. İkinci aşamasında katılacak kişiler basit tesadüfi yöntemle seçilir 5

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 5. ÖRNEKLEME Örnekleme Yöntemleri 1. Tesadüfi (rassal) örnekleme yöntemleri d. Kümelere göre örnekleme Telefon rehberindeki 100 kişiye anket yapacağım arayıp para isteyeyim. 20 harfte isim kayıtlı 100/20= 5 Hangi harfte kaç kişi kayıtlı olduğuna bakılmaz İkinci aşamasında katılacak kişiler basit tesadüfi yöntemle seçilir 6

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 5. ÖRNEKLEME Örnekleme Yöntemleri 1. Tesadüfi (rassal) örnekleme yöntemleri d. Kümelere göre örnekleme 12500 öğrenciye 1000 anket yapacağım 4 tane sınıf var 1000/4=250 – her sınıftan 250 öğrenciye yapayım 5 bölüm var 1000/5=200 – her bölümden 200 öğrenciye yapayım. Bölüm, sınıftaki öğrenci sayısına bakılmaz. İkinci aşamasında katılacak kişiler basit tesadüfi yöntemle seçilir 7

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 5. ÖRNEKLEME Örnekleme Yöntemleri 2. Tesadüfi (rassal) olmayan örnekleme yöntemleri Örnekleme birimlerinin seçimi rassal olmaz. Seçilme olasılıkları eşit değildir. 8

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 5. ÖRNEKLEME Örnekleme Yöntemleri 2. Tesadüfi (rassal) olmayan örnekleme yöntemleri a. Kolayda örnekleme Araştırmacı kimi isterse onu seçer 12500 kişide 1000 kişiye anket uygulayacağım. Kırmızıya gidip çayımı içerken geçen ve yanıtlayacağını düşündüğüm kişilere vereyim. Kendi dersimden toplayayım Arkadaşıma yurtta yapmasını söyleyeyim. anketi 9

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 5. ÖRNEKLEME Örnekleme Yöntemleri 2. Tesadüfi (rassal) olmayan örnekleme yöntemleri b. Yargısal örnekleme Kadınların iş yaşamında başarılı olmasını sağlayan faktörler Başarılı olduğunu düşündüğüm kadınlara anket Öğrencilerin dersteki katılımının ders geçmesine etkisi Derse katıldığını düşündüğüm öğrenciler 10

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 5. ÖRNEKLEME Örnekleme Yöntemleri 2. Tesadüfi (rassal) olmayan örnekleme yöntemleri d. Kota (Kontenjan) örnekleme 12500 öğrenci - 1000 anket 3000 birinci sınıf 3000/12. 500= 0, 24 =240 anket 2500 ikinci sınıf 2500/12500= 0, 2 = 200 anket 4000 üçüncü sınıf 4000/12500= 0, 32 = 320 anket 3000 üçüncü sınıf 3000/12. 500= 0, 24 = 240 anket Buraya kadar tabakalı ile aynı İkinci aşaması kolayda örnekleme göre seçilir 11

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 5. ÖRNEKLEME Örnekleme Yöntemleri 2. Tesadüfi (rassal) olmayan örnekleme yöntemleri e. Kartopu örnekleme Ulaşılması mümkün olan bir örneklem birimine ulaşıp ondan referans alarak diğer kişiye ulaşma 12

BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI 1 Durum analizi ve informel araştırma 2 Problemin tanımlanması ve hipotezlerin belirlenmesi 3 Bilgi kaynaklarının ve tiplerinin saptanması 4 Bilgi toplama yönteminin seçimi ve veri toplamada kullanılacak formların hazırlanması 5 Bilgilerin elde edileceği ana kütlenin belirlenmesi ve bu ana kütleden bir örneğin seçilmesi (örneklem) 6 Bilgilerin toplanması 7 Toplanan bilgilerin tablolaştırılması 8 Verilerin analizi 9 Araştırma raporunun hazırlanması Ön araştırma Planlama Uygulama Raporlama 13

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Gözlem Yöntemi Nitel araştırma teknikleri içerisinde araştırmacının kendi gözlem güçlerine dayanarak bilgi topladığı yöntemlerdir. Video, ses kayıt cihazı, fotoğraf, not vb. somut kayıtlar kullanılmaktadır. 14

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Gözlem Yöntemi ü Gözlem Yönteminin Sınıflandırılması a. Doğrudan Gözlem Mağaza Denetlemeleri Trafik Sayımları Mağaza İçi Gözlem b. Dolaylı Gözlem Gözbebeği Kamerası Gizli Kameralar Arşiv taraması Fiziksel İzler 15

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Gözlem Yöntemi ü Gözlem Yönteminin Sınıflandırılması a. Doğrudan Gözlem b. Dolaylı Gözlem Mağaza Denetlemeleri Arşiv taraması Trafik Sayımları Fiziksel İzler Mağaza İçi Gözlem 16

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Gözlem Yöntemi ü Gözlem Yönteminin Sınıflandırılması a. Açık Gözlem Kişi gözlemlendiğini bilmektedir. Reyting ölçümleri Sosyal medya kullanım araştırması b. Gizli Gözlem Kişi gözlemlendiğini bilmemektedir. Gizli müşteri uygulamaları Gizli kamera gözlemleri Araştırma Yöntemleri 17

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Gözlem Yöntemi ü Gözlem Yönteminin Sınıflandırılması a. Yerinde Gözlem b. Yapay ortamda gözlem Araştırma Yöntemleri 18

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Gözlem Yöntemi ü Gözlem Yönteminin Üstün Yönleri Açık davranışları daha objektif biçimde açıklamaya yarar. Gözlemde olaylar meydana gelirken kayıt söz konusudur. Verilen yanıtların ön yargılı olma durumunu yaratmaz. Gözlemcinin etkileme durumu veya cevapları hatırlamama durumu söz konusu değildir Uygulanması kolay bir yöntemdir. Uzmanlık gerektirmez. Maliyeti düşüktür. 19

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Gözlem Yöntemi ü Gözlem Yönteminin Sakıncaları Gözleme bağlı tutulan kişilerde ne gibi değişikliklerin ortaya çıktığı konusunda ya hiç bilgi vermez yada çok az bilgi verir. Gözlenenlerin ruh durumları, satın alma güdüleri gözlenemez. Bazı durumlarda, gözlenen kişilerin gözlendiklerinden haberdar olmamaları engellenemez. Şartlanma durumu ortadan kaldırılmalıdır. Zaman içerisinde ortaya çıkan değişiklikler izlenemez. Uzun süreli gözlemlerde maliyet yükselir. 20

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Odak Grup Yöntemi Odak gruplar insanların küçük gruplar halinde (genellikle 6 – 12 kişi) araştırma problemi ile ilgili bilgiler elde etmek amacıyla bir araya getirildiği ve katılımcıların bir moderatör tarafından, yapılandırılmamış, spontane tartışmalarla yönlendirildikleri popüler bir nitel araştırma tekniğidir. 21

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Odak Grup Yöntemi Elde edilen bilgiler yeni fikir geliştirmek, katılımcıları ürünle ilgili kullandıkları terminolojiyi öğrenmek, tüketicilerin temel ihtiyaç ve tutumlarını ölçümlemek ve nicel araştırma sonuçlarını anlamlandırmak açısından önemlidir. 22

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Odak Grup Yöntemi Odak Grupta Kaç Kişi Olmalıdır? Odak Grupta Kimler Olmalıdır? Odak Grup Katılımcıları Nasıl Seçilmelidir? Odak Grup Toplantısı Nerede Yapılmalıdır? Moderatör Araştırma Projesine Ne Zaman Müdahale Etmelidir? Odak Grup Görüşmelerinin Sonuçları Nasıl Raporlanır ve Kullanılır? Odak Grup Görüşmeleri Başka Ne Faydalar Sunarlar?

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Odak Grup Yöntemi Taze Fikirlerin ortaya çıkması Katılımcılar pek çok Avantajlar konuda fikrinin alınması Gözlemcinin katılımcıyı izleme imkanı bulunması Özel gruplara ulaşmanın kolaylaşması Örneklem sayısının kısıtı nedeniyle genellenebilirliğinin tartışılması Değerlendirme ve yorumlanmasının zor olması Maliyetinin yüksek olması Dezavanta

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Projeksiyon Yöntemi Uygulamalı psikolojide geliştirilmiş bir yöntem olup, bireyin kendi kişiliğine ilişkin özellikleri, belirli bir duruma, nesneye, vb. yansıtması esasına dayanır. Katılımcıların kendileri ile ilgili olan ancak doğrudan sorularla ortaya çıkartamayacakları bazı şeyleri ortaya çıkartmayı amaçlamaktadır 25

Nitel Veri Toplama Yöntemleri Projeksiyon Yöntemi ü Projeksiyon Teknikleri Kelime çağrıştırma testi Cümle tamamlama testi Resim yorumlama testi Temel algılama testi Olay tamamlama testi Rol oynama testi Araştırma Yöntemleri 26

BİLİMSEL YAYINLARDA ETİK –DIŞI KABUL EDİLEN DURUMLAR UYDURMA ( Fabrication) ÇARPITMA ( Falsification) AŞIRMA ( Plagiarism ) DUPLİKASYON ( Duplication) DİLİMLEME ( Least Publishable Units) DESTEK VEREN KURUMUN BELİRTİLMEMESİ İSİM ÇIKARILMASI VEYA EKLENMESİ KAYNAKÇA VE HAKEMLİKLE İLGİLİ KAYIRMACILIK