MVO en ISO 26000 Lars Moratis CSR Academy

MVO en ISO 26000 Lars Moratis (CSR Academy) Teamwork, 29 januari 2010

Agenda • • Doelstelling presentatie MVO volgens ISO 26000 Structuur en inhoud van ISO 26000 Implementatie van MVO

Over CSR Academy • MVO-strategieontwikkeling & -implementatie • Duurzaamheidsverslaglegging • Management development i. r. t. MVO • Maatschappelijk betrokken ondernemen Onze ambitie “… het meest innovatieve MVO-adviesbureau van Nederland zijn met impact…”

Opdrachtgevers van CSR Academy

ISO 26000 quick scan

Uitgangspunten bij MVO

Uitgangspunt MVO heeft raakvlakken met alle aspecten van de bedrijfsvoering (van inkoop tot verkoop en van kwaliteitsmanagement tot communicatie) en kan op verschillende manieren geïmplementeerd en concreet gemaakt worden.

Uitgangspunt Ieder bedrijf geeft al op een of andere manier invulling aan MVO. Wat veelal ontbreekt is de samenhang tussen deze activiteiten: de ‘MVO-paraplu’.

Uitgangspunt Invulling geven aan MVO is een evolutionair proces en kan niet van de een op de andere dag plaatsvinden.

Uitgangspunt Ieder bedrijf heeft zijn eigen MVO-profiel.

MVO, wat is het?

MVO maatschappelijk verantwoord ondernemen Waardegedreven ondernemen Duurzaam ondernemen Ethisch ondernemen Ondernemen volgens de 3 P’s Fatsoenlijk ondernemen Maatschappelijk ondernemen Groen ondernemen

Wanneer is een … duurzaam?

Wat is MVO? • Maatschappelijke verantwoordelijkheid • Maatschappelijke verantwoording • Kerngedachte: Triple P – People (Mens/Maatschappij) – Planet (Milieu) – Profit (Munten)

Wat is MVO? (2) “Maatschappelijk verantwoord ondernemen betekent dat u naast het streven naar winst ook rekening houdt met het effect van uw activiteiten op het milieu en dat u oog heeft voor menselijke aspecten binnen en buiten het bedrijf. Het gaat er om een balans te vinden tussen deze aspecten. ”

Wat is MVO? (3) “Het bewust richten van de ondernemingsactiviteiten op waardecreatie op langere termijn in de drie dimensies People, Planet en Profit, gecombineerd met de bereidheid de dialoog met de samenleving aan te gaan. MVO behoort tot de core business van ondernemingen. ”

De essentie van MVO 1. Verantwoordelijkheid voor ‘duurzaamheidsimpact’: • Ecologische voetafdruk • Sociale voetafdruk • Negatieve effecten verkleinen • Positieve effecten vergroten 2. Verantwoording

‘No impact man’

MVO-activiteiten (1)

MVO-activiteiten (2) Top-5 minst uitgevoerde activiteiten:

Waarom MVO? “MVO omdat het moet, hoort en/of loont”

Resultaten van MVO

Verwacht effect op concurrentiepositie

MVO in tijden van crisis…

ISO 26000: richtlijn voor MVO

MVO in ISO 26000 • MVO = Social Responsibility Lignes directrices relatives à la responsabilité sociétale • “The responsibility of an organization for the impacts of its decisions and activities on society and the environment, through transparent and ethical behaviour that (a) contributes to sustainable development, including health and the welfare of society, (b) takes into account the expectations of stakeholders, (c) is in compliance with applicable law and consistent with international norms of behaviour and (d) is integrated throughout the organization and practised in its relationships. ”

MVO in ISO 26000 (2) Een nadere inspectie: • Social Responsibility i. p. v. Corporate Social Responsibility • Duurzaamheidsimpact • Stakeholders en invloedssfeer • People, Planet… en Profit? • Maatschappelijk betrokken ondernemen • MVO 2. 0

Kenmerken van ISO 26000

Wat ISO 26000 niet is • ISO 26000 is geen norm – Maar een bijzondere vorm van een standaard, namelijk een richtlijn • ISO 26000 is niet certificeerbaar – En zal dat in deze vorm ook nooit worden • ISO 26000 vervangt niet bestaande richtlijnen etc. – Maar concurreert hier in zekere zin wel mee • ISO 26000 is nog niet definitief – Maar is voor 95 procent klaar • ISO 26000 is niet in isolement ontwikkeld – En daarom zijn bepaalde inhoudelijke compromissen gesloten

Wat ISO 26000 dan wel is… Een wereldwijde MVO-gids die richtlijnen en praktische adviezen geeft voor: • Alle type organisaties in alle fasen van MVO-implementatie • Bepalen van maatschappelijke verantwoordelijkheden • Opzetten en implementeren van een MVO-strategie/-beleid • In kaart brengen en betrekken van stakeholders • Vergroten van geloofwaardigheid van MVO-communicatie

Doelgroep van ISO 26000 • Bedoeld voor alle typen organisaties… • …in alle fasen van MVO-implementatie “… this International Standard is intended for use by those beginning to address social responsibility, as well as those more experienced with its implementation. . . The beginner may find it useful to read and apply this International Standard from start to finish as a primer on social responsibility, while the experienced user may wish to use it to improve existing practices and to further integrate social responsibility into the organization. ”

Doelstellingen van ISO 26000 • “This International Standard is intended to assist organizations in contributing to sustainable development. ” Maar wat ISO 26000 ook doet, is: • • • Adviseren Voorschrijven Verklaren Harmoniseren Integreren Suggereren • • • Structureren Funderen Orde scheppen Reflecteren Stimuleren Inspireren? ? ?

Redenen voor toepassing ISO 26000 (onderzoek onder ca. 220 bedrijven)

Opzet en structuur van ISO 26000

Anatomie van de richtlijn • 7 bepalingen (‘clauses’) • Bijlage: MVO-initiatieven en -richtlijnen • Bibliografie + Index • 4 ‘rompbepalingen’: – – MVO-principes (Bepaling 4) Betrekken van stakeholders (Bepaling 5) MVO-kernonderwerpen en -issues (Bepaling 6) MVO-implementatie (Bepaling 7)

Anatomie van de richtlijn (2)

MVO-principes 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Accountability Transparantie Ethisch gedrag Respect voor belangen van stakeholders Respect voor de wet Respect voor internationale gedragsnormen Respect voor mensenrechten “Although there is no comprehensive list of principles for social responsibility, organizations should respect the seven principles outlined below, as well as the principles specific to each core subject outlined in Clause 6. ”

MVO-principes (2) Voorbeeld: Ethisch gedrag “The principle is: an organization should behave ethically at all times. An organization’s behaviour should be based on the ethics of honesty, equity and integrity. These ethics imply a concern for people, animals and the environment and a commitment to address stakeholders’ interests. An organization should actively promote ethical conduct by: • encouraging and promoting the observance of its standards of ethical behaviour • establishing oversight mechanisms and controls to monitor and enforce ethical behaviour • (…)”

Betrekken van stakeholders “The principle is: an organization should respect, consider and respond to the interests of its stakeholders. ” In essentie gaat het om: 1. In kaart brengen van stakeholders 2. In kaart brengen van effect op stakeholders, hun belangen en verwachtingen 3. Creëren van stakeholderbetrokkenheid

MVO-kernonderwerpen en -issues 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Behoorlijk bestuur Mensenrechten Arbeidsomstandigheden Eerlijk handelen Het milieu Consumentenbelangen Maatschappelijke betrokkenheid en ontwikkeling Totaal: 36 MVO-issues “An organization should be aware that when reviewing all seven core subjects and identifying the relevant issues, the organization’s own context, conditions, resources and stakeholder interests should be taken into account, recognizing that all core subjects, but not all issues will be relevant for every organization. ”

MVO-kernonderwerpen en -issues (2) Voorbeeld: Milieu Voorbeeld: Maatschappelijke betrokkenheid en ontwikkeling

MVO-kernonderwerpen en -issues (3) Structuur per MVO-kernonderwerp: • Omschrijving van het kernonderwerp • Relatie met MVO • Principes en overwegingen • MVO-issues • Gerelateerde acties en verwachtingen (‘shoulds’)

MVO-kernonderwerpen en -issues (4) Voorbeeld: Eerlijk zaken doen MVO-issue 1: Anticorruption “To prevent corruption and bribery, an organization should: - identify the risks of corruption and implement, apply and improve policies and practices that counter corruption, bribery and extortion - ensure the leadership sets an example for anti-corruption and provide commitment, encouragement and oversight for implementation of the anti-corruption policies - (…)”

Vragen, mythes en misvattingen over ISO 26000

Is ISO 26000 een certificeerbare norm voor een MVOmanagementsysteem?

Vervangt ISO 26000 bestaande MVOgerelateerde normen, standaarden en richtlijnen?

Welke knelpunten verwachten organisaties bij het toepassen van ISO 26000?

Verwachte knelpunten bij toepassing ISO 26000

Er wordt nog veel veranderd aan ISO 26000 voordat de richtlijn definitief is.

ISO 26000 is met name relevant voor internationaal opererende organisaties.

MVO-implementatie - Bepaling 7 -

Implementatie van MVO is lastig Knelpunten bij MVO-implementatie Knelpunt Percentage Ontbreken van een duidelijk plan van aanpak of stappenplan 56, 8 % Te weinig tijd beschikbaar 47, 7 % Te weinig kennis van MVO-implementatie 43, 2 % Te weinig inhoudelijke kennis van MVO 38, 6 % Draagvlak verkrijgen bij directie 31, 8 % De economische crisis 25, 0 % Te weinig budget beschikbaar 20, 5 % Draagvlak verkrijgen bij medewerkers 15, 9 % Draagvlak verkrijgen bij middenmanagement 13, 6 %

MVO-implementatie 1. Selecteren van MVO-prioriteiten 2. Verankeren van MVO in de organisatie Kernbegrippen: • Relevantie • Significantie • Invloedssfeer Impact en invloed MVO-profiel

MVO-implementatie (2) • Relevance • Toepasselijkheid, materialiteit • Significance • Belang • Sphere of influence • Invloedssfeer

MVO-implementatie (3) ISO 26000: ‘Relevance & Significance’ Weinig impact Veel impact Weinig invloed 1. 3. Veel invloed 2. 4. ISO 26000: ‘Sphere of influence’

MVO-implementatie (4) 1. Geen aandacht/negeren 2. Bij lage kosten: doen. Anders: 1. 3. Uitleggen en invloed proberen te vergroten 4. Verwachtingen waarmaken en communiceren Weinig impact Veel impact Weinig invloed 1. 3. Veel invloed 2. 4.

MVO-implementatie (6) 1. Selecteren van MVO-prioriteiten 2. Verankeren van MVO in de organisatie Kernbegrippen: • MVO-communicatie • Vergroten van geloofwaardigheid van MVO-initiatief • Beoordelen en verbeteren van MVO-prestaties

MVO-implementatie (7) “Because social responsibility concerns the potential and actual impacts of an organization’s decisions and activities, the ongoing, regular daily activities of the organization constitute the most important behaviour to be addressed. “It is also important to recognize that social responsibility is about more than specific achievements in measurable activities, such as reducing pollution and responding to complaints. As social responsibility is based on values, application of principles of social responsibility and attitudes, monitoring may involve more subjective approaches such as interviewing, observing and other techniques for evaluating behaviour and commitments. ”

MVO-implementatie (9)

Tot slot ISO 26000… • wordt naar verwachting een gezaghebbende MVO-richtlijn • kan een oplossing zijn voor de diversiteit aan duurzaamheidseisen die opdrachtgevers stellen • wordt nu al gebruikt door organisaties (ook door overheden) • is een instrument om een MVO-initiatief ‘tastbaar’, herkenbaar en geloofwaardig te maken

ISO 26000 -nulmeting • In hoeverre werkt uw organisatie al volgens ISO 26000? • Quick scan (www. iso 26000 scan. nl) • Uitgebreide ISO 26000 -scan

ISO 26000 quick scan

Vragen?

Meer weten? info@csr-academy. com www. iso 26000 scan. nl