Jak rozmawia o seksie z nastolatkiem Monika Sztolpa

Jak rozmawiać o seksie z nastolatkiem Monika Sztolpa – Zaremba PPP 7

Rozmowy o seksie (za: Lew – Starowicz Z. , Długołęcka A. (2006) „Edukacja seksualna”). • • • Nie na wszystkie pytania należy czekać – niektóre sprawy są na tyle ważne, że dzieci powinny się o nich dowiedzieć, zanim zaczną o nie pytać. Nagradzanie, chwalenie za zadawanie pytań jest sygnałem dla dziecka o gotowości niesienia pomocy w radzeniu z trudnymi sprawami. Jeśli dorosły nie zna odpowiedzi na pytanie lub się pomylił, nie powinien zmieniać tematu, tylko razem z dzieckiem znaleźć odpowiedź we właściwym źródle.

Rozmowy o seksie (za: Lew – Starowicz Z. , Długołęcka A. (2006) „Edukacja seksualna”). • Uczucie zakłopotania pojawiające się u dorosłych przy omawianiu niektórych zagadnień jest całkiem naturalne. • Do edukowania dziecka warto wykorzystywać codzienne sytuacje, zamiast organizować pogadanki. • Ważna jest praktyka, zdobywanie umiejętności w komunikowaniu własnych uczuć oraz rozmawiania na tematy związane z seksualności – pewne kwestie można wcześniej przemyśleć i omówić z innymi wychowawcami.

Rozmowy o seksie (za: Lew – Starowicz Z. , Długołęcka A. (2006) „Edukacja seksualna”). • Słowa i pojęcia powinny być odpowiednie do etapu rozwoju dziecka. • Seksualność dorosłych różni się od seksualności dzieci; dla dzieci pojęcia tabu, intymności i norm są względne i dopiero się ich uczą, dlatego negatywne reakcje dorosłych na przejawy seksualności dzieci najczęściej wynikają z niezrozumienia i są niesprawiedliwe i krzywdzące.

Rozmowy o seksie (za: Lew – Starowicz Z. , Długołęcka A. (2006) „Edukacja seksualna”). • Nigdy nie jest za późno na dialog z dzieckiem, nawet jeśli był zerwany lub dziecko jest już nastolatkiem. • Edukacja seksualna jest procesem, a nie jednorazowym działaniem. • Nie zapominajmy przekazywać wiedzy o radości, jaka wiąże się z seksualnością. Edukacja seksualna nie powinna opierać się tylko na straszeniu i upominaniu.

Różnice w perspektywie postrzegania świata przez dziecko i dorosłego (na podstawie Sokoluk, W. (2003)

Czas DZIECKO/MŁODZIEŻ DOROSŁY n. Krótka n. Długa perspektywa. „Tu i teraz”. n. Jest dużo czasu „wszędzie zdążę”. n. Płynie wolno. n. Złudzenie, że można cofnąć czas. n. Wszystko jeszcze może się zdarzyć. perspektywa. Wczoraj/jutro. n. Jest go coraz mniej „tego już nie zdążę”. n. Płynie szybko, świadomość nieuchronności przemijania. n. Nie można go cofnąć. n. Coraz mniej może się już wydarzyć.

Doświadczenia DZIECKO/MŁODZIEŻ DOROSŁY n. Zachłanność n. Raczej na nowe doświadczenia. n. Chęć doświadczenia wszystkiego, każde jest ważne i pociągające. n. Brak selekcji. n. Nieprzewidywanie konsekwencji. n. Preferowanie przygody. unikanie lub selekcja i planowanie. n. Coraz mniej pociągających doświadczeń. n. Przewidywanie konsekwencji. n. Preferowanie wygody.

Ryzyko DZIECKO/MŁODZIEŻ n. Chęć DOROSŁY podejmowania n. Unikanie, lęk przed ryzyka, poszukiwanie go. podejmowaniem go. n. Tendencja do zaniżania ryzyka „na zawyżania „na pewno się uda”. się nie uda”.

Ocenianie DZIECKO/MŁODZIEŻ DOROSŁY n. Powierzchowność n. Próby tendencja do uskrajniania. i pogłębienia, większa ostrożność w wyważenie.

Obowiązki/Przyjemność DZIECKO/MŁODZIEŻ DOROSŁY n. Priorytet przyjemności. obowiązku.

Odpowiedzialność DZIECKO/MŁODZIEŻ DOROSŁY n. Unikanie n. Priorytet podejmowania odpowiedzialności. n. Obarczanie innych. obowiązku. n. Nadmierne obarczanie się.

Konformizm DZIECKO/MŁODZIEŻ n. Wybujały DOROSŁY indywidualizm. n. Niechęć do wyróżniania się. n. Chęć zaistnienia. n. Chęć przetrwania. n. Manifestowanie nonkonformizmu z n. Konformizm. równoczesną podatnością na wpływ grupy odniesienia.

Zdrowie/Śmierć DZIECKO/MŁODZIEŻ DOROSŁY nŻycie n. Nieuchronność wieczne, poczucie nieśmiertelności. n. Zdrowie – kategoria oczywista – „nie do zdarcia” śmierci. nŚwiadomość możliwości utraty zdrowa.

Seksualność DZIECKO/MŁODZIEŻ DOROSŁY n„Burzliwe” hormony. n. Ustabilizowana n. Poszukiwanie siebie w seksie. n. Brak społecznej akceptacji życia towarzyskiego. gospodarka hormonalna. n. Określone i zidentyfikowane potrzeby i preferencje n. Akceptowane życie seksualne.

Jak rozmawiać z nastolatkiem

Co nie pomaga: • wygłaszanie kazań i robienie wykładów • używanie szantażu w formie gdybyś kochał mamę/tatę, to byś…. • groźby (wypowiadanie gróźb, których nie jest się w stanie spełnić, sprawia że nie jesteśmy traktowani poważnie) • narzucanie gotowych rozwiązań • zwalnianie z wykonywania codziennych obowiązków • ponoszenie konsekwencji za nastolatka (np. spłacanie jego długów) • oczekiwanie natychmiastowej zmiany i podporządkowania się

Co pomaga: • mówienie o tym, co się czuje w związku z niepokojącymi zachowaniami nastolatka • stawianie granic i konsekwentne ich egzekwowanie • uprzedzanie o tym, jakie zostaną podjęte kroki w przypadku pojawienia się trudności w utrzymaniu kontroli nad swoim zachowaniem • podejmowanie interwencji (np. umówienie się na wizytę w poradni)

Przygotowanie się do rozmowy: • • Przed rozmową z dzieckiem spróbuj wczuć się w jego sytuację i postaraj się zrozumieć to, co się z nim dzieje i jaką funkcję w jego życiu pełnią zachowania ryzykowne, jak np. seks. Ważne, abyś pamiętał, że sięganie po zachowania ryzykowne może się wiązać z realizowaniem różnych potrzeb psychologicznych, np. potrzebą obniżenia napięcia, chęcią zdobycia akceptacji. Zachowania ryzykowne sygnalizują, że jakieś ważne potrzeby dziecka zostały niezaspokojone i/lub z czymś sobie nie radzi.

• Rozmawiaj w sytuacji, w której Ty i dziecko będziecie mogli czuć się komfortowo – zadbaj o odpowiednie miejsce i czas, nie rób tego w pośpiechu. • Zacznij od opisania spostrzeganego przez siebie problemu (np. Widzę, że ostatnio coraz więcej czasu spędzasz przed komputerem i spóźniasz się do szkoły. Widzę, że coraz częściej zamykasz się w łazience na długie godziny. )

• Daj dziecku przestrzeń do rozmawiania o jego problemach, uczuciach, zachowaniu i jego znaczeniu (np. Zastanawiam się, co się dzieje? ). Jeżeli dziecku będzie trudno mówić, możesz odwołać się do doświadczeń innych osób (np. Czasami ludzie tak mają, że jak się źle czują, coś im nie wychodzi, to próbują obniżyć napięcie poprzez masturbację, w nadziei, że to im poprawi humor i poczują się lepiej. Może masz podobnie? ).

• Zaznaczaj dziecku, że jesteś gotowy do rozmawiania z nim o jego sprawach, nawet jeżeli ono w danym momencie nie chce. • Mów o swoich odczuciach, które wywołują niepokojące zachowania dziecka (np. Bardzo się martwię, kiedy widzę, że coraz częściej zamykasz się w pokoju. Niepokoją mnie Twoje nieprzyzwoite teksty w kierunku koleżanek).

• Powiedz o swoich oczekiwaniach (np. Chciałabym, żebyś nie używał wulgarnych słów wobec koleżanek). • Wspólnie ustalcie zasady współpracy (W związku z tym, że ja bardzo niepokoję się o to, że takie zachowania podejmujesz, chciałabym ustalić zasady kontaktów z innymi. Jakie masz propozycje? ). • Wyjaśnij, jakie ryzyko i konsekwencje wiążą się z zachowaniami ryzykownymi, w tym z uzależnieniem od komputera, czy masturbacji w tak młodym wieku.

• W trakcie rozmowy szukaj z dzieckiem przyczyn jego zachowania oraz alternatywnych sposobów radzenia sobie. • Uprzedź kiedy, jaką i w jakich warunkach podejmiesz interwencję (np. Jeżeli ta sytuacja dalej tak będzie trwać, to w ciągu tygodnia umówię nas na wizytę w poradni. )