Gminne strategie wyrwnywania szans edukacyjnych Centra Dziecka i

Gminne strategie wyrównywania szans edukacyjnych Centra Dziecka i Rodziny. Teresa Ogrodzińska – Fundacja Komeńskiego

Fundacja Komeńskiego

Fundacja Komeńskiego – misja i wartości Jesteśmy organizacją pozarządową działającą od 2003 roku. Dążymy do zapewnienia optymalnych warunków rozwoju i równych szans edukacyjnych wszystkim dzieciom od urodzenia do 10 roku życia. Działania edukacyjne proponowane dzieciom powinny być dostosowane do ich potrzeb rozwojowych, rozbudzać ciekawość, chęć uczenia się, rozwijać zdolności i poczucie własnej wartości oraz kształtować umiejętności społeczne. Zapewnienie wszystkim dzieciom optymalnych warunków rozwojowych i równych szans edukacyjnych prowadzi do podniesienia jakości życia całego społeczeństwa. Potrzeby i problemy dzieci były istotnym elementem polityki społecznej i edukacyjnej zarówno na poziomie ogólnopolskim, jak i lokalnym. Szczególnie dbamy o dobro tych dzieci, które mają mniejsze szanse na udany start w dorosłe życie: z małych miejscowości, ze środowisk zaniedbanych ekonomicznie i kulturowo.

Fundacja Komeńskiego - działania Wprowadzamy innowacyjne rozwiązania w obszarze upowszechniania i jakości wczesnodziecięcej opieki i edukacji, między innymi: Alternatywne - w stosunku do przedszkola - formy edukacji przedszkolnej dla dzieci w wieku 3 -5 lat i doprowadzenie – wpisane w 2007 r do Ustawy o systemie oświaty jako „inne formy wychowania przedszkolnego”. Grupy Zabawowe – zajęcia rozwojowe dla dzieci od pół roku do 4 lat i ich rodziców. Biblioteczki dla Najmłodszych – zestawy edukacyjne dla dzieci wraz z instrukcjami dla rodziców. „Gminne strategie wyrównywania szans edukacyjnych tworzone w procesie partycypacyjnym. „Standardy jakości opieki i wspierania rozwoju dzieci do lat 3” dla żłobka, klubu dziecięcego i dziennego opiekuna stworzone we współpracy z ekspertami i praktykami. Zainicjowaliśmy Partnerstwo na rzecz Rozwoju i Edukacji Małych Dzieci (PREMD) - ruch społeczny organizacji pozarządowych zajmujących się dobrostanem dzieci), które w 2014 r. przekształciło się w Federację. Wydaliśmy ponad 30 publikacji poświęconych wczesnodziecięcej opiece i edukacji. .

Dlaczego musimy inwestować w małe dzieci

Dlaczego należy inwestować w rozwój i edukację małych dzieci I. Argumenty neurologiczne: Wczesne doświadczenia dzieci mają długofalowy i formujący wpływ na rozwój mózgu, umiejętności i zachowań człowieka II. Argumenty ekonomiczne: Wspieranie edukacji małych dzieci to najlepsza inwestycja III. Argumenty profilaktyczne: Wczesna profilaktyka zachowań agresywnych – szansą na dobrą edukację w przyszłości IV. Argument solidarność społeczna: Wczesne doświadczenia edukacyjne najefektywniej pomagają wyrównywać szanse życiowe dzieci.

Edukacja małych dzieci – moment krytyczny Wysoka Lata przed-szkolne Lata szkolne Matematyka Umiejętności społeczne Tworzenie znaczeń Język Sposoby reagowania Kontrola emocji Widzenie Słyszenie Niska 0 1 2 3 4 Lata życia 5 6 7 Graph developed by Council for Early Child Development (ref: Nash, 1997; Early Years Study, 1999; Shonkoff, 2000. )

Edukacja małych dzieci – moment krytyczny Umiejętności językowe dzieci a wykształcenie rodziców 1200 1000 Słownictwo (ilość słów) Rodzice wykształceni 800 600 Rodzice pracujący fizycznie Rodzice objęci opieką społeczną 400 200 16 mies. 24 mies. Wiek dzieci (miesiące) 36 mies. Source: Hart & Risley (1995)

Z perspektywy Unii Europejskiej

Z perspektywy UE KOMUNIKAT KOMISJI z 17 lutego 2011 „Wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem: zagwarantujmy wszystkim dzieciom w UE dobry start w przyszłość” Po raz pierwszy UE skoncentrowała się na usługach dla dzieci od urodzenia do wieku szkolnego, kładąc nacisk na „rozwój osobowy oraz dobrostan fizyczny i psychiczny dziecka, a także integrację społeczną i kształcenie ustawiczne”. Wcześniej temat wczesnodziecięcej opieki i edukacji przywoływano w kontekście założeń z Barcelony, nakierowanych wyłącznie na pomoc kobietom w powrocie na rynek pracy.

Z perspektywy UE Proponowane obszary współpracy państw członkowskich Dostęp do wczesnodziecięcej opieki i edukacji Zachęcanie państw członkowskich do inwestowania środków z funduszy strukturalnych, w szczególności poprzez wspieranie szkolenia personelu i tworzenia różnorodnych usług odpowiadających na potrzeby lokalne. Poszerzenie dostępu do dobrej jakości wczesnej edukacji i opieki dla dzieci z rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji. Opracowanie wydajnych modeli finansowania oraz ustalenie właściwych proporcji między inwestycjami publicznymi a prywatnymi. Przejście na systemy wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem integrujące opiekę i edukację; dywersyfikacja usług, poprawienie jakości i skuteczności systemów oraz równego dostępu do nich.

Z perspektywy EU Jakość wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem Wspieranie profesjonalizacji personelu wczesnodziecięcej edukacji i opieki Ważne są kwalifikacje nie same w sobie ale umiejętność tworzenia wysokiej jakości środowiska pedagogicznego, na które składa się m. in. : dobre rozumienie rozwoju dziecka, umiejętność przyjmowania perspektywy dziecka, zapewnienie poczucie bezpieczeństwa, umiejętność zadawania pytań i słuchania, realizowanie propozycji dzieci, umiejętność rozwiązywania konfliktów, bogate słownictwo. Ułatwienie przejścia małych dzieci spod wyłącznej opieki rodziny do systemu edukacji/opieki oraz między poszczególnymi poziomami edukacji. Stworzenie systemu gwarantowania jakości: opracowanie spójnych i dobrze skoordynowanych podstaw pedagogicznych przy współpracy najważniejszych zainteresowanych stron, zwłaszcza rodziców.

Strategie wyrównywania szans edukacyjnych

Strategie wyrównywania szans edukacyjnych ZADANIE Tworzenie w gminach różnorodnej oferty opiekuńczo-edukacyjnej dla rodziców i dzieci od chwili narodzin CELE Opracowanie narzędzia, które pozwoli na wpisanie różnorodnych usług opiekuńczo-edukacyjnych w strategie rozwoju i budżet gminy, bez względu na zmieniającą się sytuację polityczną. Przekonanie społeczności lokalnej, że wpływanie na kształt edukacji nie jest przywilejem władzy czy urzędników oświatowych, ale prawem i obowiązkiem odbiorców edukacji – rodziców i społeczności lokalnej.

Strategie wyrównywania szans edukacyjnych - założenia Strategia wypracowywana jest w dialogu społecznym, w którym uczestniczą przedstawiciele wszystkich środowisk. Zespół roboczy: – organizacje pozarządowe, – urzędnicy oświatowi, – radni, – dyrektorzy placówek oświatowych, – przedstawiciele GOPS, GOK – rodzice – lokalni liderzy – dzieci – młodzież – … Zróżnicowany zespół umożliwia spojrzenie na potrzeby opiekuńczo-edukacyjne z różnych perspektyw.

Strategie wyrównywania szans edukacyjnych – najważniejsze elementy partycypacji - Zespół roboczy - udział przedstawicieli mieszkańców w seminariach, na których wypracowywane są zapisy strategii. - Diagnoza partycypacyjna dotycząca potrzeb edukacyjno-opiekuńczych Ankiety, wywiady przeprowadzane przez członków zespołu roboczego z mieszkańcami gminy. Ankieta dla dzieci w wieku 3 -15 lat przeprowadzona przez gimnazjalistów. - Praca nad zapisami strategii Analiza SWOT, sformułowanie obszarów strategicznych, celów, działań, wskaźników sukcesu i źródeł finansowania. - Konsultacje społeczne projektu strategii Zbieranie opinii od mieszkańców (zebrania sołeckie, spotkaniach w szkołach). - Uchwalenie strategii - przedstawienie projektu strategii Radzie Gminy - Społeczny monitoring 5 -osobowy zespół przygotowany do monitorowania wdrażania strategii.

Gminne Strategie Wyrównywania Szans Edukacyjnych - efekty – Stworzenie dokumentu planistycznego, z którym utożsamiają się mieszkańcy gminy i którego realizacja jest osiągalna. – Możliwość odwoływania się do zapisów strategii przy aplikowaniu o środki zewnętrzne – strategia uwiarygodnia potrzeby gminy, daje gwarancję kontynuacji działań zawartych w projektach. – Lepsze rozpoznanie potrzeb edukacyjnych i rozwojowych dzieci i ich rodziców. – Wprowadzenie nowych form opiekuńczo-edukacyjnych. – Uaktywnienie lokalnych organizacji pozarządowych. – Ukonstytuowanie się zespołu mieszkańców zainteresowanych podejmowaniem działań na rzecz dzieci – wzrost aktywności społecznej rodziców i innych mieszkańców gminy. – Uświadomienie mieszkańcom gminy potrzeb edukacyjnych małych dzieci. – Stworzenie wizerunku gminy przyjaznej zarówno dzieciom, jak i dorosłym mieszkańcom.

Centra Dziecka i Rodziny

Centra Dziecka i Rodziny - założenia Najważniejsze zadania Centrów to integracja dzieci/rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym, podnoszenie umiejętności wychowawczych rodziców i zapewnienie dzieciom dobrego startu edukacyjnego. Prowadzenie różnorodnych usług dla dzieci (od urodzenia do 6 lat), rodziców, nauczycieli oraz innych osób pracujących z małymi dziećmi. Centra integrują działania na rzecz dzieci, koordynują przepływ informacji pomiędzy innymi instytucjami i ułatwiać do nich dostęp. Centra nie są nową instytucją gminną. Powinny być afiliowane przy istniejących już w gminach strukturach zajmujących się rodzina/dziećmi, np. : przy Ośrodku Pomocy Społecznej, Domu Kultury, szkole, NGO… Usługi Centrów powinny być mobilne tak, żeby docierały do każdej miejscowości, w której są małe dzieci. Centra na swoją działalność korzystają z różnych ścieżek finansowania: pomoc społeczną, profilaktyka, kultura, zdrowie, edukacja….

Centra Dziecka i Rodziny - działania Przykładowe usługi oferowane w Centrach: • • • • bank informacji o usługach, wydarzeniach realizowanych na terenie gminy dla dzieci i rodziców warsztaty dla rodziców materiały edukacyjne dla rodziców informacje/materiały dla rodziców oczekujących dziecka kampanie informacyjne zdrowotne i edukacyjne wypożyczalnia zabawek edukacyjnych konsultacje specjalistyczne (logopeda, psycholog, pediatra) Grupy Zabawowe klub dziecięcy dzienny opiekun oddział/punkt przedszkolny grupy samopomocowe dla matek szkolenia dla nauczycieli i innych osób pracujących z dziećmi inne…

Model idealny - do czego dążymy

Dziękujemy za uwagę www. frd. org. pl