Znieczulenie miejscowe Definicja znieczulenia miejscowego Znieczulenie miejscowe ma

Znieczulenie miejscowe

• Definicja znieczulenia miejscowego Znieczulenie miejscowe ma na celu zniesienie czucia bólu z zachowaniem świadomości, obniżenie napięcia mięsni poprzecznie prążkowanych i zniesienie odruchów kontrolowanych przez układ wegetatywny. Działanie środków znieczulenia miejscowego polega na zmianie przepuszczalności błony dla jonów sodu i potasu. Pierwsze ulegają porażeniu włókna współczulne, następnie zanika uczucie zimna, bólu, dotyku i wreszcie czucie głębokie

Zniesienie czucia bólu (analgesia) Osłabienie napięcia mięsni prążkowanych (relaxatio) Osłabienie odruchów wegetatywnych (hyporeflexio) a) czucie bólu rozlanego, długotrwałego, które przewodzone jest przez włókna bezmielinowe o najmniejsze średnicy (<1 um, włókna C), b) czucie ciepła, zimna i dotyku, które przewodzone jest włókna cienkomielinowe o średnicy 1 -3 um (włókna B), c) czucie głębokie, czucie ucisku i bólu ostrego, krótkotrwałego, które przewodzone jest przez włókna mielinowe o dużej średnicy (>20 um, włókna A).

• Kolejność porażenia włókien nerwowych: Włókna współczulne Włókna przewodzące uczucie zimna Włókna przewodzące uczucie bólu Włókna przewodzące dotyk Włókna przewodzące czucie głębokie

Znieczulenie miejscowe Stosowane jest do przeprowadzenia niezbyt inwazyjnych zabiegów, zarówno medycznych, jak i kosmetycznych, podnosząc komfort pacjenta, który nie odczuwa podczas nich bólu. Znieczulenie miejscowe jest całkowicie odwracalne i zazwyczaj nie powoduje skutków ubocznych. Przy znieczuleniu miejscowym pacjent zachowuje całkowitą świadomość.

• Znieczulenie miejscowe dostępne jest w kilku rodzajach. • Może to być znieczulenie powierzchniowe, blokada nerwów, znieczulenie podpajęczynówkowe i zewnątrzoponowe (podawane do rdzenia kręgowego) lub odcinkowe żylne.

• Rodzaj znieczulenia miejscowego dostosowywany jest do rodzaju zabiegu, można je też ze sobą łączyć. Znieczulenie zewnątrzoponowe i podpajęczynówkowe wykonuje lekarz anestezjolog, natomiast pozostałe rodzaje znieczulenia miejscowego może wykonać każdy lekarz.

• Najczęściej stosowanym rodzajem znieczulenia miejscowego jest znieczulenie powierzchniowe. Wykonuje się je w zabiegach dentystycznych, w prostych zabiegach chirurgicznych oraz na oddziałach ratunkowych, przed właściwą diagnozą oraz przed niektórymi badaniami diagnostycznymi.

• znieczulenie powierzchowne • Jednym z najchętniej wykorzystywanych rodzajów znieczuleń dentystycznych. • Ma ono postać kremu, żelu, aerozolu lub plastra i jest aplikowane klika minut przed planowanym zabiegiem.

• Znieczulenie miejscowe powierzchniowe może być też podane w formie zastrzyku, aerozolu do gardła (na przykład przed gastroskopią) oraz żeli i kremów stosowanych na skórę (często tę formę znieczulenia miejscowego stosuje się przed zabiegami z dziedziny kosmetologii i medycyny estetycznej).

• Do powierzchniowego znieczulania najczęściej stosowana jest lignokaina, czasami bupiwakaina oraz nowokaina. Substancje te podane miejscowo blokują ból, natomiast czucie w tym miejscu jest zachowane. • Wszystkie rodzaje środków do znieczulenia miejscowego działają przez około 2 godziny.

• Środki miejscowo znieczulające ze względu na ich niską rozpuszczalność w wodzie, a także w celu zwiększenia ich stabilności (okresu daty ważności) zazwyczaj występują w postaci soli, najczęściej są to chlorowodorki. • Po wstrzyknięciu roztworu leku do tkanek jego p. H wzrasta i w wyniku dysocjacji części substancji uwalniana jest wolna zasada. W tej postaci lek jest rozpuszczalny w tłuszczach i może dyfundować do wnętrza komórek nerwowych, gdzie ponownie ulega jonizacji w obniżonym p. H. Jedynie w formie zjonizowanej wykazuje on powinowactwo do kanałów jonowych.

Działanie: • Bodźce bólowe przenoszone są za pomocą neuronów czuciowych (sensorycznych) do ośrodkowego układu nerwowego. Dzieje się to na skutek depolaryzacji błony komórkowej w wyniku otwarcia kanałów jonowych i gwałtownego napływu jonów sodu do wnętrza komórki. • Leki miejscowo znieczulające zmniejszają przepuszczalność błony komórkowej dla jonów Na+ blokując kanały sodowe.

• Pożądane cechy środka znieczulającego: Dobra rozpuszczalność w wodzie i płynach ustrojowych Stabilność struktury mimo procesów wyjaławiania Działanie neutralne Szybkie, odwracalne i wystarczająco długie działanie Brak niepożądanego działania ogólnego Środek i jego metabolity nie powinny alergizować Działanie powinno być ograniczone jedynie do włókien bólowych

• Znieczulenie miejscowe stosuje się bardzo często podczas zabiegów stomatologicznych, przed prostymi zabiegami chirurgicznymi, w celu przeprowadzenia badań diagnostycznych takich jak gastroskopia i kolonoskopia, a także w zabiegach z dziedziny medycyny kosmetycznej.

• Znieczulenie miejscowe zewnątrzoponowe i podpajęczynówkowe stosuje się przed krótkimi operacjami takimi jak: • zabiegi ortopedyczne i chirurgiczne kończyn dolnych, • artroskopia stawu kolanowego, • zabiegi urologiczne, • operacje żylaków, • operacje ginekologiczne oraz cesarskie cięcie. • Operacja w znieczuleniu miejscowym może trwać maksymalnie 4 godziny. • W niektórych przypadkach jest to rodzaj znieczulenia preferowany przez lekarzy – na przykład wtedy, kiedy podczas operacji konieczny jest kontakt z pacjentem, tak by mógł zgłaszać on niepokojące objawy albo wyrazić zgodę na zmianę zakresu zabiegu.

• Znieczulenie miejscowe to również mniejszy ryzyko powikłań podczas operacji związanych z podaniem znieczulenia ogólnego, które obciąża układ sercowo-naczyniowy oraz powikłań związanych z intubacją pacjenta. • Znieczulenie miejscowe podpajęczynówkowe korzystnie działa też na krzepnięcie i zapobiega zmianom zakrzepowym. • Kolejną zaletą znieczulenia miejscowego jest to, że pacjent niedługo po zabiegu (zwykle tego samego dnia) może opuścić szpital, co nie jest możliwe po zastosowaniu znieczulenia ogólnego.

Powikłania po znieczuleniu miejscowym: Ogólne: Miejscowe: • • • Złamanie igły iniekcyjnej Zranienie mięśni Nakłucie nerwu Zranienie naczynia krwionośnego Porażenie nerwu twarzowego Niedostateczne znieczulenie Zakażenie tkanek Ból i obrzęk Martwica błony śluzowej Newrobóle i parestezje • zatrucie środkami znieczulenia miejscowego (układ sercowonaczyniowy, OUN) zaburzenia rytmu serca) zaburzenia OUN nadwrażliwość na środki miejscowo znieczulające

• Możliwe powikłania po znieczuleniu miejscowym, cd. • Znieczulenie miejscowe jest zabiegiem prostym i bezpiecznym. W zasadzie nie zdarzają się po nim powikłania, a jeśli się pojawią, na ogół dość szybko mijają. • Do powikłań takich należą: • zaburzenia rytmu serca i jego skurczów, • spadek ciśnienia, • uczucie metalicznego smaku w ustach, • drętwienie języka, • zawroty głowy, • zaburzenia widzenia, • szum w uszach oraz drżenie mięśni lub drgawki.

przed zabiegiem znieczulenia miejscowego należy zgłosić lekarzowi wszelkie alergie. Uczulenie na środek stosowany do znieczulenia miejscowego może doprowadzić do zaburzeń oddychania i krążenia, a nawet do wstrząsu anafilaktycznego.

Przeciwwskazania do znieczulenia miejscowego • Znieczulenie miejscowe nie powinno być wykonywane w przypadku: • bardzo niskiego ciśnienia, • zaburzeń krzepnięcia krwi, • infekcji skóry lub umiejscowienia tatuażu w miejscu wkłucia, • niektórych chorób serca.

Próba uczuleniowa: • Próba dospojówkowa- 1 -2 kropli !1% roztworu prokainy do worka dospojówkowego. Odczytu dokonuje się po 5 -10 min. W przypadku uczulenia spojówka zaczerwieniona. Próba mało czułą • Próba donosowa- kilka kropli 1% roztworu prokainy do jamy nosowej i poleca się pacjentowi wciągnąć powietrze. Przed próbą i 15 min po jej dokonaniu oznaczmy częstość tętna na minutę. Przyspieszenie tętna o 10 uderzeń na min. Może świadczyc o uczuleniu.

§Próba podskórna- polega na wstrzyknięciu 0, 1 ml 1% roztworu porokainy podskórnie w okolicę ramienia lub przedramienia po uprzednim odtłuszczeniu skóry środkiem lotnym. Wynik odczytuje się po 20 -30 min. Od wstrzyknięcia prokainy. Brak zaczerwienia i obrzęku przyjmuje się za próbę ujemną. Najbardziej czułą i pewna. §Próba śródskórna- polega na wstrzyknięciu 0, 1 ml 1% roztworu prokainy śródskórnie. Wynik odczytuje sie po 30 min. Jest to próba niepewna, ponieważ często odczytuje się odczyn miejscowy nawet po sródskórnym wstrzyknięciu izotonicznego roztworu Na. Cl. §Uwaga – w czasie przeprowadzania próby podskórnej i śródskórnej należy zawsze wykonać próbę kontrolną z roztworami izotonicznymi Na. Cl

Leczenie zatruć : Przerwa w podawaniu leku Płaskie ułożenie chorego Podac tlen przez maskę lub okulary tlenowe Zbadac tętno i wykonać pomiar cisnienia tętniczego krwi Udrożnienie i zachowanie drożności dróg oddechowych Umieszczenie gumowego klina między zębami chorego Ewentualne zastosowanie oddychania tlenem W razie zatrzymania akcji serca i oddechu prowadzimy postępowanie resustytacyjne wg ogólnych zasad § Utrata przytomności, drgawki, śpiączka, bezdech lub zaburzenia rytmu serca, spadek cisnienia krwi świadczą o znacznym przedawkowaniu LMZ i są wskazaniem do wezwania pogotowia ratunkowego • § § § §

• Aby uniknąć powikłań i przedawkowania leku znieczulającego miejscowo należy: Stosować dopuszczalne dawki leku Zawsze aspirować Dawkować lek powoli obserwując reakcje chorego

• Dziękuję za uwagę