ZASADY OPRACOWYWANIA I PROWADZENIA WICZE OBRONNYCH na podstawie

ZASADY OPRACOWYWANIA I PROWADZENIA ĆWICZEŃ OBRONNYCH (na podstawie „Metodyki przygotowania i prowadzenia ćwiczeń podsystemu niemilitarnego w systemie obronnym RP”)

ĆWICZENIE – należy przez to rozumieć najwyższą formę realizacji szkolenia, prowadzoną na różnych szczeblach organizacyjnych, w ramach której szkoleni nabywają praktycznych umiejętności działania w zespole w zakresie wymaganym przy wykonywaniu powierzonych zadań obronnych oraz utrzymywaniu tych umiejętności. 2

ĆWICZENIE OBRONNE Gra kierownicza Trening decyzyjny Ćwiczenie grupowe Jednoszczeblowe Ćwiczenie instruktażowe Ćwiczenie kompleksowe Ze wzlędu na rodzaj Wieloszczeblowe Ze wzlędu na ilość angażowanych poziomów organizacyjnych Jednostronne Dwustronne Ze wzlędu na liczbę ćwiczących stron Strategiczne Powiatowe Regionalne Miejskie Działowe Gminne Centralne Lokalne Wojewódzkie Instytucyjne Ze wzlędu na rozmach 3

Cywilne Cywilno- wojskowe Ze wzlędu na właściwość zaangażowanych stron Krajowe Międzynarodowe Ze wzlędu na zasięg terytorialny Z epozodycznym udziałem sił Z częściowym udziałem sił Ze wzlędu na wielkość ćwiczących sił Z całością sił 4

ISTOTA ĆWICZEŃ OBRONNYCH NA SZCZEBLU WOJEWÓDZTWA 1. Ćwiczenie wojewódzkie jest rodzajem praktycznego szkolenia obronnego, którego istotą jest doskonalenie umiejętności kierowania obroną województwa. 2. Zasadniczymi elementami ćwiczenia wojewódzkiego są: • doskonalenie systemu kierowania wojewody oraz marszałka województwa; • doskonalenie współdziałania wyżej wymienionych organów z organami administracji zespolonej, niezespolonej, samorządowej województwa w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i wojny. 5

3. Ćwiczenia wojewódzkie, w wymiarze terytorialnym, obejmują swym zasięgiem obszar nie mniej, aniżeli dwa powiaty do terenu całego województwa włącznie. 4. Ćwiczenie to może mieć charakter krajowy lub międzynarodowy oraz jedno lub wieloszczeblowy, jedno bądź dwustronny, a także cywilny (niewojskowy) lub cywilno-wojskowy. 5. Prowadzącym ćwiczenie wojewódzkie jest wojewoda, marszałek województwa bądź upoważniona przez nich osoba. 6. Czas trwania ćwiczeń wojewódzkiego wynika z zakładanych celów oraz przyjętych rozwiązań organizacyjnych. 6

CELE ĆWICZENIA CEL GŁÓWNY Cel szczegółowy 1 Zagadnienie szkoleniowe 1 EPIZODY Zagadnienie szkoleniowe 2 URUCHAMIANIE SYSTEMU STAŁYCH DYŻURÓW Cel szczegółowy 2 Zagadnienie szkoleniowe 3 EPIZODY Zagadnienie szkoleniowe 4 URUCHAMIANIE ZADAŃ OPERACYJNYCH 7

PRZYJĘCIE TEMATU I CELU (ÓW) ĆWICZENIA /WARIANT/ ĆWICZENIE PK. „KIEROWNICTWO 2012” TEMAT: PRZEMIESZCZENIE WOJEWODY NA STANOWISKO KIEROWANIA W ZAPASOWYM MIEJSCU PRACY CELE SZKOLENIOWE (przykładowe): Sprawdzić rozwiązania przyjęte w POFW dotyczące planu przemieszczenia i uruchomienia SK w ZMP, oraz podjęcia pracy przez wojewodę w sytuacji podwyższania gotowości obronnej państwa Doskonalenia uruchamiania systemu stałych dyżurów w wybranych jednostkach organizacyjnych w województwie Zgrywanie obsady SK Wojewody w uruchamianiu wybranych zadań operacyjnych w województwie 8

OKREŚLENIE (typowanie) UCZESTNIKÓW ĆWICZENIA /WARIANT/ WOJEWODA MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA Kancelaria Tajna Sekretariat Kierownik KO Komórka do spraw obronnych KW Policji Kierownik KO Szpital wojewódzki Kierownik KO KW PSP ………………. 9

KIEROWNIK ĆWICZENIA Zespół zabezpieczenia stanowiska kierowania ćwiczeniem Zastępca Kierownika Ćwiczenia Zespół analizy oceny i omówienia Koordynatorze Kierownika Ćwiczenia Zespół prawno - informacyjny Zespół protokołu i zabezpieczenia wizyt Zespół zabezpieczenia teleinformatycz. Inne zespoły (wg potrzeb) Zespół monitorowania Przegiegiem ćwiczenia KIEROWNISTWO ĆWICZENIA SZEF SZTABU CENTRUM KOORDYNACYJNE SZEF CENTRUM – Z-ca Szefa Sztabu Zespół podawania wiadomości Zespół podgrywający szczebla nadrzędnego Zespół podgrywający spoza łańcucha dowodzenia Sekcja bezpieczeństwa i dystrybucji informacji SZTAB KIEROWNISTWA ĆWICZENIA Zespół sił przeciwnika ĆWICZĄCY Zespół podgrywający za podwładnych ćwiczącego szczebla 10

OGÓLNY PRZEBIEG PROCESU PLANOWANIA MIESIĄC 8 7 6 Organizator ćwiczenia 4 3 2 1 0 ZATWIERDZENIE DOKUMENTÓW Powołanie Kierownictwa Ćwiczenia Powołanie Zespołu Autorskieg o 5 PRZYGOTOWANIE KOMÓREK KIEROWNICTWA ĆWICZENIA OPRACOWANIE DOKUMENTACJI ĆWICZENIA WSTĘPNA KONFERENCJA PLANISTYCZNA GŁÓWNA KONFERENCJA PLANISTYCZNA Ć W I C Z E N I E KOŃCOWA KONFERENCJA PLANISTYCZNA 11

OGÓLNY PRZEBIEG PRZYGOTOWANIA ĆWICZENIA MIESIĄC 8 7 Proces Planowania Proces przygotowania ćwiczących Proces przygotowania dokumentów pomocniczych Proces przygotowania ćwiczenia WSTĘPNA KONFERENCJA PLANISTYCZNA 6 5 4 Koncepcja przygotowania i przeprowadzenia ćwiczenia Szkolenia uzupełniające 3 2 Plan przeprowadzenia ćwiczenia Warsztaty Gry decyzyjne Plan podawania wiadomości Sprawdzenie rejonów ćwiczeń (wg potrzeb) GŁÓWNA KONFERENCJA PLANISTYCZNA Plany pracy osób funkcyjnych Zabezpieczenie logistyczne KOŃCOWA KONFERENCJA PLANISTYCZNA 1 0 Ć WI C Z E N I E 12

Kolejność przebiegu procesu przygotowania ćwiczenia (etap I) Wydanie dokumentu dyrektywnego do przygotowania ćwiczenia (zarządzenia) wojewody, prezydenta, burmistrza, wójta Powołanie zespołu autorskiego Opracowanie i zatwierdzenie koncepcji przygotowania i przeprowadzenia ćwiczenia Opracowanie dokumentów wyjściowych do przygotowania przez ćwiczących Przeprowadzenie rekonesansu rejonu ćwiczenia 13

Kolejność przebiegu procesu przygotowania ćwiczenia (etap II) Opracowanie dokumentów składowych planu przeprowadzenia ćwiczenia Sytuacja wyjściowa Plan szkolenia kierownictwa ćwiczenia oraz ćwiczących Zarys dynamiki ćwiczenia Ramowy plan podawania informacji Plan łączności Plan pracy osób funcyjnych kierownictwa Plan zabezpieczenia działań Inne sporządzane wegług potrzeb Dokonanie przeglądu zgodności treści opracowanej dokumentacji ćwiczenia Przeprowadzenie rekonesansu rejonu ćwiczenia 14

Kolejność przebiegu procesu przygotowania ćwiczenia (etap III) Opracowanie i wydanie dokumentów dyrektywnych do przeprowadzenia ćwiczenia Zatwierdzenia planu przeprowadzenia ćwiczenia Przygotowanie kierownictwa ćwiczenia, ćwiczących i rejonów ćwiczeń Zorganizowanie zabezpieczenia logistycznego ćwiczenia 15

Zasady opracowania głównych dokumentów ćwiczenia Wydanie dokumentu dyrektywnegodo przygotowania ćwiczenia (zarządzenia) prezydenta, burmistrza, wójta Powołanie zespołu autorskiego Opracowanie i zatwierdzenie koncepcji przygotowania i przeprowadzenia ćwiczenia Opracowanie dokumentów wyjściowych do przygotowania przez ćwiczących Przeprowadzenie rekonesancu rejonu ćwiczenia 16

Budowa koncepcji przeprowadzenia ćwiczenia 1. Część metodyczna 2. Część merytoryczna 17

Budowa koncepcji przeprowadzenia ćwiczenia Część metodyczna (w formie opisowej) Temat, cele szkoleniowe, typ i rodzaj ćwiczenia Miejsce przeprowadzenia ćwiczenia, termin i skład uczestników Skład stron (siły własne i przeciwnika) Podział na etapy i zagadnienia szkoleniowe oraz czas ich realizacji Sposób wykorzystania środków automatyzacji kierowania Struktura organizacyjna kierownictwa, i ćwiczących oraz sprawy organizacyjne (sposób rozpoczęcia i zakończenia ćwiczenia, sposób podgrywania sytuacji, sposób omówienia ćwiczenia 18

Część metytoryczna (w formie opisowej lub graficznej) Dotychczasowy charakter działań, sytuacja wyjściowa do ćwiczenia (w niej sytuacja ogólna, szczegółowa i specjalistyczna, stan oraz położenie wyjściowe i zamiar stron) Przebieg umownej granicy między stronami (wg potrzeb) Ogóln skład ćwiczacych stron Położenie wyjściowe i założony zamiar działania przeciwnika Położenie wyjściowe sił własnych i zamiar działania szczebla nadrzędnego Zadania dla ćwiczących Położenie wyjściowe i zamiar działania sąsiadów Zarys dynamiki działań 19

Układ koncepcji przeprowadzenia ćwiczenia 20

. . . . /Nazwa jednostki organizacyjnej/ ZATWIERDZAM. . . . /bezpośedni przełożony/ dnia. . . . . Klauzula tajności Egz. nr. . . KONCEPCJA PRZYGOTOWANIA I PRZEPROWADZENIA. . . . . /forma i rodzaj ćwiczenia/. . . . . /kryptonim ćwiczenia/ miejscowość miesiąc rok/ 21

1. PODSTAWA PRZEPROWADZENIA ĆWICZENIA: a. . . . . . b. . . . . . c. . . . . . (dokumenty dyrektywne, planistyczne uszeregowane wg hierarchii ważności wraz z podanym konkretnym umiejscowieniem ćwicenia w dokumencie, np. : poz. , pkt, ppkt) 2. DOKUMENTY ODNIESIENIA: a. . . . . . b. . . . . . c. . . . . . (doktryny, regulaminy, instrukcje, wytyczne i inne fachowe wydawnictwa i ustanowione normy obronne, implementowane dokumenty sojusznicze, których postanowienia rzutują na proces przygotowania i prowadzenia ćwicenia oraz jego zawartość merytoryczną) 22

3. DANE OGÓLNE ĆWICZENIA: a. kryptonim b. temat c. forma/rodzaj (np ćwiczenie gminne) d. termin(y) przeprowadzenia, np: - Etap I. . . . . (data od – do) - Etap II. . . . . (data od – do) e. miejsce (rejon ćwiczenia) f. struktura kierownistwa ćwiczenia – załącznik g. osoby funkcyjne: - kierownik ćwiczenia; - zastępca kierownika ćwiczenia (wg potrzeb); - szef sztabu kierownictwa ćwiczenia; - szef Zespołu Autorskiego; - inne osoby funkcyjne wg potrzeb h. uczestnicy i struktura organizacyjna ćwiczenia - główny ćwiczący. . . . - drugoplanowy ćwiczący. . . - strona przeciwna. . . . 23

5. OGÓLNE WYMAGANIA ĆWICZENIA: a. Ogólne założenia i zakłaany rzultat ćwiczenia (np. istota ćwiczenia, główne problemy rozpatrywane w ćwiczeniu, oczekiwane efekty szkolenione itp. ): b. Odniesienie i powiązanie z innymi ćwiczeniami (jakie i w jakim zakresie przygotowywane ćwiczenie będzie kontynuacją ćwiczeń prowadzonych wcześniej); CELE I ZAGADNIENIA ĆWICZENIA a. cele szkoleniowe ćwiczenia w układzie: - uczyć; - doskonalić; - zgrywać; - sprawdzić; - zbadać; b. zagadnienia szkoleniowe ćwiczenia (ogólne zagadnienia szkoleniowe przewidziane do realizacji w trakcie całego ćwiczenia) 24

• SYTUACJA WYJŚCIOWA DO ĆWICZENIA: a. sytuacja ogólna (ogólna sytuacja polityczno-militarna i położenie wyjściowe stron): b. sytuacja szczegołowa (zamiary stron); c. Skład stron (np. Niebiescy, Czerwoni); d. Etapy i przebieg ćwiczenia (jakie zagadnienia, w których etapach będą realizowaneoraz ich ogólny przebieg). 7. USTALENIA ORGANIZACYJNE: a. Ramowy plan przygotowania ćwiczenia (opracowany w formie tebelarycznej z uwzględnieniem terminów realizacji glównych przedsięwzięćoraz osób odpowiedzialnych) b. Zakres opracowywanej dokumentacji do ćwiczenia; c. Zasady współpracy z mediami (kto, kiedy i w jakim zakresie realizuje współpracę z mediami); d. Uczestnicy i termin przeprowadzenia rekonesansućwiczenia; e. Zasady ochrony informacji w ćwiczeniu i zabezpieczenie rejonu ćwiczenia; f. Organizacja szkoleń: - kierownictwa ćwiczenia; - ćwiczących; - z zakresu przestrzegania zasad bezpieczeństwa 25

• 8. ZABEZPIECZENIE LOGISTYCZNE I ADMINISTRACYJNE: a. Zestawienie ilości zsadniczych środków materiałowych przewidywanych na zabezpieczenie przygotowania i przeprowadzenia ćwiczenia: b. Ogólny koszt ćwiczenia; c. Obsługa administracyjna. 9. SPRAWOZDAWCZOŚĆ Z ĆWICZENIA: a. Miejsce czas i uczestnicy omówienia; b. Terminy składania sprawozdań (wymagania w zakresie archiwizacji i dostępności do dokumentacji ćwiczenia); KIEROWNIK ĆWICZENIA. . . /imię, nazwisko, podpis i data/ Załączniki obligatoryjne: Zał. A – Schemat sytuacji wyjściowej do ćwiczenia Zał. B – Struktura organizacyjna kierownictwa ćwiczenia Zał. C – Ramowy plan przeprowadzenia ćwiczenia 26

Kolejność przebiegu procesu przygotowania ćwiczenia (etap II) Opracowanie dokumentów składowych planu przeprowadzenia ćwiczenia Sytuacja wyjściowa Plan szkolenia kierownictwa ćwiczenia oraz ćwiczących Zarys dynamiki ćwiczenia Ramowy plan podawania informacji Plan łączności Plan pracy osób funcyjnych kierownictwa Plan zabezpieczenia działań Inne sporządzane wegług potrzeb Dokonanie przeglądu zgodności treści opracowanej dokumentacji ćwiczenia Przeprowadzenie rekonesansu rejonu ćwiczenia 27

. . . . /Nazwa jednostki organizacyjnej/ ZATWIERDZAM. . . . /bezpośedni przełożony/ dnia. . . . . Klauzula tajności Egz. nr. . . PLAN PRZEPROWADZENIA. . . . . /forma i rodzaj ćwiczenia/. . . . . /kryptonim ćwiczenia/ /miejscowość miesiąc rok/ 28

CZĘŚĆ PIERWSZA - ORGANIZACYJNA: 1. Dokument dyrektywny w sprawie przygotowania ćwiczenia. 2. Zatwierdzona koncepcja przygotowania i przeprowadzenia ćwiczenia. 3. Organizacyjny dokument dyrektywny do przeprowadzenia ćwiczenia. CZĘŚĆ DRUGA - MERYTORYCZNA: CZĘŚĆ ZASADNICZA 1. Sytuacja (kalendarium narastania sytuacji konfliktowej, historia dotychczasowych działań poprzedzających położenie wyjściowe ćwiczących stron); 2. Dokumenty dyrektywne uruchamiające proces opracowania dokumentacji przez ćwiczących. 3. Inna dokumentacja planistyczna 4. Sytuacja wyjściowa ćwiczenia Załączniki: A. Organizacja i struktura sił biorących udział w ćwiczeniu B. Organizacja łączności ćwiczących 29

CZĘŚĆ TRZECIA – KIEROWANIE PRZEBIEGIEM ĆWICZENIA CZĘŚĆ GŁÓWNA: 1. Zadanie, przeznaczenie i sposób wykonania zadań przez (Sztab Kierownictwa Ćwiczenia opis zadań realizowanych przez Sztab Kierownictwa Ćwiczenia nieujętych w instrukcji) 2. Organizacja zabezpieczenia działania Sztabu Kierownictwa Ćwiczenia pod względem logistychnym i administracyjnym. 3. Organizacja dowodzenia i kierowania ćwiczeniem. Załączniki: A. Struktura Sztabu Kierownictwa Ćwiczenia B. Zakres odpowiedzialności i obszary działania C. Obsada etatowa Kierownictwa Ćwiczenia D. Plan rozmieszczenia Kierownictwa Ćwiczenia E. Ramowy plan działania Kierownika Ćwiczenia F. Ramowy plan pracy i działania Kierownictwa Ćwiczenia (zmianowość działania) G. Ramowy plan przebiegu ćwiczenia 30

H. Plan rekonansu rejonu ćwiczenia I. Plan szkolenia Kierownictwa Ćwiczenia J. Plan zabezpieczenia działań K. Plan pozorowania L. Plan szkolenia rozjemców Ł. Plan ochrony i obrony rejonu ćwiczenia i rozmieszczenia Kierownictwa Ćwiczenia. M. Plan łączności N. Wytyczne w zakresie organizacji odpraw O. Wytyczne w zakresie przestrzegania ochrony tajemnicy P. Organizacja wsparcia teleinformatycznego R. Ustalenia w zakresie obserwacji i wizytowania ćwiczenia CZĘŚĆ CZWARTA – „Plan podawania wiadomości” – w formie elektronicznej lub opisowej (wg potrzeb) 31

CZĘŚĆ PIĄTA – OCENA, ANALIZA I SPRAWOZDAWCZOŚĆ CZĘŚĆ ZASADNICZA: 1. Skład grupy badawczej i grupy omówienia 2. Wytyczne w zakresie prowadzenia analizy ćwiczenia 3. Wytyczne w zakresie oceny ćiczenia i ćiczących 4. Wytyczne dotyczące sprawozdawczości . . . . KIEROWNIK ĆWICZENIA Ilosć i zakrez załączników przyjmować w zależności od potrzeb, wynikających z typu i formy ćwiczenia oraz jego rozmachu. 32

KIEROWANIE ĆWICZENIEM SPRAWNY PRZEBIEG ĆWICZENIA Kontrola absolutna Brak kontroli Prawidłowe kierowanie ćwiczeniem 33

PYTANIA ? 34