NFAZ HUKUKU zgr KKTADEMR NFAZ HUKUKU 2 Kktademir

İNFAZ HUKUKU Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR

İNFAZ HUKUKU 2 Küçüktaşdemir

İNFAZ HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI Küçüktaşdemir 3

İNFAZ HUKUKU İNFAZ: «Bir kararı, bir yargıyı yerine getirme, uygulama, yürütüm. » (TDK Sözlüğü) Küçüktaşdemir İNFAZ HUKUKU: «Ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin kesinleşmiş kararların yerine getirilmesine ilişkin esasları gösteren bağımsız bir hukuk dalıdır. » Ceza hukuku yaptırımlarının yerine getirilmesine ilişkin, Esas, İlke, Usul Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun (CGTİHK) 4

CEZA TEORİLERİ MUTLAK CEZA TEORİLERİ (ÖDETİCİ) Ceza bir amaçtır. Küçüktaşdemir KARMA TEORİLER NİSBİ CEZA TEORİLERİ (YARARCI) Ceza bir araçtır. 5

CEZA TEORİLERİ KLASİK İRADE ÖZGÜR Kusurlu irade İsnat edilebilirlik Ödetici ceza OKULLAR POZİTİVİST İRADE ÖZGÜR DEĞİL Sosyal tehlikelilik Güvenlik tedbirleri (ahlaki yönden nötr)

CEZALANDIRMANIN ÜÇ AMACI Sonuççular/consequentialists (Faydacılar/Nisbi Ceza Teorileri) GENEL ÖNLEME (Caydırıcılık) ÖZEL ÖNLEME (Rehabilitasyo n) Geçmiş Gelecek Küçüktaşdemir ÖDETME Ödeticiler/Retributivists (İdealistler/Mutlak Ceza Teorileri)

TARİHSEL GELİŞİM İKİNCİ DÖNEM (ORTA ÇAĞ ve 16. yüzyıla kadar) ÜÇÜNCÜ DÖNEM (MODERN) BEDENE VE YAŞAMA YÖNELİK CANAVARCA CEZALAR ÖZGÜRLÜĞÜ BAĞLAYICI CEZLAR VE PARA CEZALARI BİRİNCİ DÖNEM ( İLK ÇAĞ) Küçüktaşdemir • KISASA KISAS • PARA CEZALARI, DİYET 8

CEZANIN ÜZERİNDE ETKİLİ OLDUĞU HAKLAR YAŞAMA HAKKI (ABD) Küçüktaşdemir CEZANIN ÜZERİNDE ETKİLİ OLDUĞU HAKLAR VE VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜ (ESKİDEN) ÖZGÜRLÜK MAL VARLIĞI 9

HAPİS CEZALARINDA TARİHSEL SÜREÇ 1595 -1789 • ÖDETME YANIDNA HÜKÜMLÜNÜN İYİLEŞTİRİLMESİNİ ESAS ALAN HOLLANDA AMSTERDAM CEZAEVLERİNİN ORTAYA ÇIKIŞI 1914 -1987 Küçüktaşdemir • CEZA İNFAZ KURUMLARININ AÇILMASI VE HÜKÜMLÜLERE MUAMELEDE ASGARİ ESASLARIN BELİRLENMİŞ OLDUĞU DÖNEM 1789 -1914 • FRANSIZ İHTİLALİNDEN 1. DÜNYA SAVAŞINA KADAR OLAN DÖNEM 10

HAPİS CEZALARINDA TARİHSEL SÜREÇ ZİNDANLAR MANASTIRLAR ÇALIŞMA EVLERİ Küçüktaşdemir AMSTERDAM CEZAEVLERİNİN DOĞUŞU (1595) HAPİSHANELER 11

HAPİS CEZALARINDA TARİHSEL SÜREÇ İlk çalışma evi 1555 yılında İngiltere’de Kral tarafından hediye edilmiş bir şatoda kurulmuştur. • Serseriler, hayat kadınları, dilenci, yankesiciler buraya koyulmuştur. Buna karşın 1595 yılında Hollanda’nın Amsterdam şehrinde modern anlamada ilk cezaevi kurulmuştur. • Bir manastırın bir bölümü çalışma ve iyileştirme kurumu olarak ayrılmış, burada kişilere disiplinlerinin sağlanması amacıyla ağır çalışma programları ile din eğitimi uygulanmıştır. • Bu yöntem diğer ülkelere örnek oluştursa da 17 yüzyılda hala zincire vurma, kürek, kaleye kapatma gibi cezalar uygulana gelmiştir. 17. yüzyılın ikinci yarısından itibaren savaşlar ve ekonomik sıkıntılar bu cezaevlerinin koşullarını kötüleştirmiş, Fransız İhtilali ile birlikte insanca infazın genel ilkeleri olgunlaştırılmaya çalışılmıştır. • Bu dönemde askeri disiplin getirilmiş ve hijyene dikkat çekilmiştir. • Odak cezaevleridir. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra insanın temel hak ve özgürlüklerine olan inanç kuvvetleniş ve insan hakları uluslar arası hukukun konusu olmuştur. • Bu dönemde hükümlü haklarına odaklanmış. Hükümlü haklarına hem ulusal hem de uluslararası metinlerde yer verilmiştir. Küçüktaşdemir 12

TÜRK İNFAZ TARİHİ İslam hukukunda hapis cezası bulunmadığından ve Osmanlı Devleti’nde de İslam Hukuku uygulandığından hapis cezalarının infazı amacına yönelik bir bina inşa edilmemiştir. ceza infaz kurumu olarak genellikle kale burçları kullanılmış; . İstanbul zindanları 1831 yılında kaldırılmıştır 1929 yılına kadar İçişleri Bakanlığına bağlı olan ceza infaz kurumlarının 1929 yılında Adalet Bakanlığına bırakılması ile sistemli bir gelişme sağlanmaya başlanmıştır. 1926 yılında 765 sayılı TCK ile dereceli sistem kabul edilmiş ve 1965 yılında 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanun’a kadar dereceli sistem uygulanmıştır. 647 sayılı Kanun’la dereceli sistem 1. Haziran. 2005 yılında 5275 sayılı infaz kanunu ile çağdaş gelişmelere uygun

İNFAZIN AMACI CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUN İnfazda temel amaç Küçüktaşdemir Madde 3 - (1) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı ile ulaşılmak istenilen temel amaç, öncelikle genel ve özel önlemeyi sağlamak, bu maksatla hükümlünün yeniden suç işlemesini engelleyici etkenleri güçlendirmek, toplumu suça karşı korumak, hükümlünün; yeniden sosyalleşmesini teşvik etmek, üretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine uyumunu kolaylaştırmaktır. 14

İNFAZIN AMACI CGHTİK md. 3 Genel ve özel önlemeyi sağlamak İNFAZ HUKUKUNUN AMAÇLARI Yeniden suç işlenmesini ÖNLEME önlemek Toplumu suça karşı korumak Hükümlünün yeniden • GENEL ÖNLEME • ÖZEL ÖNLEME Küçüktaşdemir sosyalleşmesini sağlamak Saygılı ve sorumlu bir vatandaş olarak yeni hayatına uyumunu YENİDEN TOPLUMA KAZANDIRMA 15

YENİDEN TOPLUMA KAZANDIRMA Türkiye Cumhuriyeti insan haklarına saygılı sosyal bir hukuk devletidir. «Hükümlünün, gelecekte sosyal sorumluluk içinde suç işlemeden yaşam sürdürebilmesi için infaz kurumunda gösterilen çabaların toplamı. » Küçüktaşdemir Hükümlüyü, cezaevi alt kültüründen korumak. «Cezaevlileşme» sürecinden hükümlüyü korumak. Damgalanmanın neden olduğu olumsuz etkileri kaldırmak. İYİLEŞTİRMEK SURETİYLE TOPLUMA KAZANDIRMAK 16

İYİLEŞTİRME Bireyselleştirme İzin Eğitim Küçüktaşdemir Salıverilme için hazırlanma Beden eğitimi ve boş zaman etkinlikleri Sağlığın korunması Dışarıyla İlişkiler 17

İNFAZ HUKUKU KURALLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI İLKENİN ETKİLERİ İNFAZ HUKUKUNDA YÜRÜLÜKTEKİ YASAYA GÖRE YAPILIR. Küçüktaşdemir YÜRÜRLÜKTEKİ YASAYA GÖRE YAPILMIŞ İŞLEMLER İLGİLİ YASA MADDESİ SONRADAN DEĞİŞSE DE GEÇERLİDİR. ESKİ YASAYA GÖRE YAPILMAMIŞ İŞLEMLER YENİ YASAYA GÖRE YAPILIR. YASA ALEYHE DE OLSA DERHAL UYGULANIR. 18

İNFAZ HUKUKUN TEMEL İLKELERİ CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUN Küçüktaşdemir İnfazda temel ilke Madde 2 - (1) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin kurallar hükümlülerin ırk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, doğum, felsefî inanç, millî veya sosyal köken ve siyasî veya diğer fikir yahut düşünceleri ile ekonomik güçleri ve diğer toplumsal konumları yönünden ayırım yapılmaksızın ve hiçbir kimseye ayrıcalık tanınmaksızın uygulanır. (2) Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazında zalimane, insanlık dışı, aşağılayıcı ve onur kırıcı davranışlarda bulunulamaz 19

İNFAZ HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ HUKUK DEVLETİ İLKESİ İNSAN ONURUNUN DOKUNULMALIĞI İLKESİ Küçüktaşdemir EŞİTLİK İLKESİ SOSYAL DEVLET İLKESİ 20

İNFAZA İLİŞKİN İLKELER İNFAZIN KANUNİLİĞİ İLKESİ İNFAZIN KESİNTİSİZLİĞİ İLKESİ GİZLİLİKTEN KAÇINMA İLKESİ Küçüktaşdemir İNSANCA İNFAZ İLKESİ İNFAZIN BİREYSELLEŞİTİRİLMESİ İLKESİ 21

HAPİS CEZALARNIN İNFAZINDA GÖZETİLECEK İLKELER DÜZEN Küçüktaşdemir ADALET DİSİPLİN GÜVENLİK 22

İNFAZ HUKUKUN DİĞER HUKUK DALLARIYLA İLİŞKİSİ ANAYASA HUKUKU • ANY md. 17/3: «kimse insan haysiyetiyle bağdaşmayan bir ceza ve muameleye tabi tutulamaz. » İDARE HUKUKU • Cezaevi yönetimi ve uygulamaları. Küçüktaşdemir CEZA HUKUKU • Suç fiillerini ve bunlara ilişkin yaptırımları düzenler. CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU • Maddi gerçeğe ulaşmak. Fail ve fiili hakkında muhakeme (iddia-savunma-yargılama) sonucunda hüküm kurmak. 23