HAREKET VE FONKSYON GELM REFLEKS VE REAKSYONLARI GELM

HAREKET VE FONKSİYON GELİŞİMİ REFLEKS VE REAKSİYONLARI GELİŞİMİ

TOTAL FLEKSİYON PATERNİ Baş fleksiyon � Skapula abduksiyon � Omuz protraksiyoninternal rotasyonfleksiyon � Dirsek fleksiyon � El bileği fleksiyon-ulnar deviasyon � Parmak fleksiyonadduksiyon � Başparmak fleksiyonadduksiyon � � Pelvis posterior tilt � Kalça fleksiyonabduksiyon- eksternal rotasyon � Diz fleksiyon � Ayak bileği dorsi fleksiyon � Parmaklar ekstansiyon

Fleksiyon paterninin önemi � Otomatiktir, enerjisizdir, orta hat ve baş kontrolü gibi hareketler için temel oluşturur. � Isı kontrolünü kolaylaştırır. � Proksimal stabilizasyon, orta hat, baş kontrolü gelişimini etkiler.

Preterm bebekler ekstansiyonda doğduğundan vücut ısılarını kontrol etmeleri zordur.

TOTAL EKSTANSİYON PATERNİ Baş ekstansiyon, � Skapula adduksiyon � Omuz retraksiyoneksternal rotasyonabduksiyon � Dirsek ekstansiyon � El bileği ekstansiyonradial deviasyon � Parmaklar ekstansiyonabduksiyon � Başparmak ekstansiyonabduksiyon � � Kalça semiekstansiyoninternal rotasyonadduksiyon � Diz semi ekstansiyon, � Ayak bileği plantar fleksiyon-varus � Parmaklar fleksiyon

REFLEKS VE REAKSİYONLAR � Çocuğun normal gelişiminde refleks ve reaksiyonların gerekli olduğu bilinmektedir � Refleksler ile oluşan cevaplar çocuğu, dönme, oturma, emekleme ve ayakta durma gibi motor gelişimin ileri basamaklarına hazırlar. � Normal gelişimde primitif refleksler zamanla kaybolarak yerini düzeltme ve denge reaksiyonlarına bırakırlar.

REFLEKSLERİN GELİŞİMDEKİ ROLÜ � Reflekslerin motor gelişimdeki rolü kesin olarak bilinmemektedir. � Ancak pek çok araştırmacı reflekslerin motor gelişimi aktive ettiğini öne sürmektedir. � Örneğin ASTBR el göz koordinasyonunun gelişmesine katkıda bulunabilir.

RRİMİTİF REFLEKSLER

MORO REFLEKSİ � Çocuk sırtüstü pozisyonunda iken, yatış ◦ Ani bir ses, ◦ Yattığı zeminin oynatılması, ◦ Ellerinin tutulup hafifçe bırakılması gibi bir uyaran verildiğinde � Gövdede ekstansiyon, üst ekstremitelerde abduksiyon, bunu izleyerek adduksiyon ve fleksiyon görülür. � Doğumdan itibaren 4 -6 aya kadar varlığı normaldir.

KAVRAMA (YAKALAMA) REFLEKSİ � Çocuğun avuç içine yapılan uyarım ile objeyi otomatik yakalamasıdır. (palmar yakalama) � Palmar yakalama refleksi 4 -6 aylara kadar varlığını sürdürür.

KAVRAMA (YAKALAMA) REFLEKSİ � Çocuğun ayak tabanına yapılan uyarım ile parmaklarda fleksiyon açığa çıkması (plantar yakalama) � Plantar yakalama refleksi 9 -12 aylara kadar varlığını sürdürür.

ARAMA VE EMME REFLEKSİ � Ağız kenarına yapılan uyarım ile bebeğin başını o tarafa çevirmesi ARAMA refleksi, � Dudaklarına dokunmakla veya bir objenin ağza sokulmasıyla emme hareketinin başlaması EMME refleksidir. � Doğumdan sonra ilk 3 ayda görülür.

ADIM ALMA VE OTOMATİK YÜRÜME REFLEKSİ � Bebek dik pozisyonda destekli tutulurken gövde hafifçe öne doğru eğilerek bir ayak tabanı yüzeyle temas ettirildiğinde o ekstremitede ekstansiyon, diğer ekstremitede fleksiyon açığa çıkmasıdır. � Doğumdan sonraki ilk 2 ayda görülür.

FLEKSÖR ÇEKME � Çocuk başını orta pozisyonda olacak şekilde sırtüstü yatar. Bacaklar ekstansiyonda iken bir ayağın altından uyarı verilir. Uyarılan ekstremite fleksiyona gider. � İlk 2 ayda görülür.

EKSTANSÖR İTME � Çocuk başı orta pozisyonda olacak şekilde sırtüstü yatar. Bir bacak ekstansiyonda diğeri fleksiyona yerleştirilir. Fleksiyondaki bacak ayağından uyarıldığı zaman bacak ekstansiyona gider. � İlk 2 ayda görülür.

ÇAPRAZ EKSTANSİYON � Çocuk başı orta pozisyonda olacak şekilde sırtüstü yatar. Bir bacak ekstansiyonda diğeri fleksiyona yerleştirilir. ekstansiyondaki bacak fleksiyona itilince fleksiyondaki bacak ekstansiyona gider. � İlk 2 ayda görülür.

GALANT REAKSİYONU � Bebek yüzükoyun ya da ventral pozisyonda destekli tutulur. İşaret parmağı paralele tutularak omurganın kenarından son kosta ve iliak bölgeye doğru hafifçe basınç uygulanır. Beklenen cevap verilen uyarı tarafına doğru bebeğin vücudunun lateral fleksiyona getirmesidir. � Doğum sonrası ilk 2 ayda görülür.

POZİTİF DESTEK REFLEKSİ � Çocuk koltuk altlarından tutularak ayak tabanları önce birkaç kere yere değdirildikten sonra bastırıldığında bacaklarda ekstansör tonus artar. � Ayaklar yere bastırıldığı zaman tabanın yere değmesinden kaynaklanan uyarı ve basınç nedeniyle intrinsik kasların uyarımı, alt ekstremitelerde ko-kontraksiyona yol açar. Bunun sonucu alt ekstremiteler bir sütun halini alır ve çocuk bunun üstünde durmaya çalışır. � Doğumdan sonra 2 -3 aya kadar varlığı normaldir.

NEGATİF DESTEK REFLEKSİ � Çocuk koltukaltlarından tutularak ayak tabanları önce birkaç kere yere değdirildikten sonra yukarı kaldırıldığında bacaklarda fleksör tonus artar. � Ayakların yerle teması kesilmesi sonucu kokontraksiyonun ortadan kalkması ve alt ekstremitelerin gevşek bir hal almasıdır. � Doğumdan sonra 3 -5. aylarda görülür.

ASİMETRİK TONİK BOYUN REFLEKSİ � Refleksi başlatan harekt boyun sağ veya sola rotasyonudur. � Test için çocuk yüzüstü veya sırtüstü baş orta pozisyonda yatırılır. ◦ Baş bir tarafa çevrilince fasial taraf ekstremitelerde ekstansiyon, oksipital taraf ekstremitelerde fleksiyon açığa çıkar. � Doğumdan sonra 4 -6 ay süre ile varolması normaldir.

SİMETRİK TONİK BOYUN REFLEKSİ � Başın aktif veya pasif olarak ekstansiyon veya fleksiyona getirilmesi ile açığa çıkar. � Test için çocuk yüzüstü pozisyonda yatar. ◦ Baş fleksiyona getirildiğinde üst ekstremitelerde fleksör, alt ekstremitelerde ekstansör hipertonus ◦ Baş ekstansiyona getirildiğinde üst ekstremitelerde ekstansiyon alt ekstremitelerde fleksiyon hipertonus açığa çıkmasıdır.

TONİK LABİRENT REFLEKS � Çocuk sırtüstü ve baş orta pozisyonda kollar ve bacaklar ekstansiyonda yatırılır. Kollar ve bacaklar pasif olarak fleksiyona getirilmeye çalışıldığında ekstansör tonus hakim olur.

TONİK LABİRENT REFLEKS � Yüzüstü pozisyonda ise baş orta pozisyonda bacaklar ekstansiyonda kollar baş üzerinde uzatılmış pozisyonda yatırılır. Her iki bacak teker fleksiyona getirilirse bu sırada bütün ekstremitelerde fleksör tonus hakim olur.

BİRLEŞİK REAKSİYONLAR � Çocuk sırtüstü yatırılır. Çocuk herhangi bir zorlu aktivite yaptığında tonus vücudun diğer kısımlarına da yayılır.

DÜZELTME VE DENGE REAKSİYONLARI

Boyun düzeltme reaksiyonu � Çocuk sırtüstü baş orta pozisyonda yatarken, baş aktif veya pasif bir tarafa çevrilirse vücut kalıp halinde aynı tarafa döner. � Doğumdan 6 aya kadar varlığı normaldir.

Vücut düzeltme reaksiyonu � Çocuk sırtüstü baş orta pozisyonda yatarken, baş aktif veya pasif bir tarafa çevrilirse, vücut segmental olarak önce baş, sonra omuzları pelvis ve en son alt ekstremiteleri döner. � Doğumdan sürer. sonra 6. ayda başlar yaşam boyu

Optik düzeltme reaksiyonu � Gözler kapalı iken yerçekimine karşı çocuğun başını tutabilmesidir. ◦ Yüzükoyun pozisyonda 2. ay ◦ Sırtüstü ve vertikal pozisyonda 6. ayda başlar ve yaşam boyu devam eder.

Amfibi Reaksiyonu � Çocuk yüzüstü baş orta hatta ve kollar baş yanına uzatılmış yatarken bir taraf pelvis yukarı kaldırılınca aynı taraf kol ve bacakta fleksiyon açığa çıkar. � 6. ayda başlar ve yaşam boyu devam eder.

Landau Refleksi � Çocuk yüzüstü karın altından destekli boşlukta tutulurken baş aktif veya pasif ekstansiyona getirildiğinde gövde ve bacaklar ekstansiyona gider. � 6 ay ile 2, 5 yaş arası varlığı normaldir.

Koruyucu ekstansiyon reaksiyonu (paraşüt reaksiyonu) � Çocuk ayak bileklerinden veya pelvisten tutularak baş aşağı pozisyonda yere doğru yaklaştırıldığında başını korumak için kollar ani ekstansiyona gider, parmaklarda ekstansiyon ve abduksiyon açığa çıkar. � 6. ayda başlar ve yaşam boyu devam eder.

Denge reaksiyonları � Sırtüstü yüzüstü � Hareketli zemin üzerinde sırtüstü ve yüzüstü yatarken zemin bir tarafa hareket ettirildiğinde hareket ettirilen taraftaki ekstremiteler abduksiyon ve ekstansiyona gider. Diğer taraftaki ekstremitelerde ise koruyucu reaksiyon açığa çıkar. � 6. ayda başlar yaşam boyu devam eder.

Denge reaksiyonları � Oturma pozisyonunda yüzey veya çocuk yanlara doğru hareket ettirilerek dengesi bozulduğunda yukarı kalkan pelvis tarafındaki ekstremitelerde abduksiyon-ekstansiyon diğer taraf ekstremitelerde ise koruyucu reaksiyon oluşur. � Öne doğru hareket ettirildiğinde baş ve gövdede ekstansiyon arkaya doğru hareket ettirildiğinde baş ve gövdede fleksiyon açığa çıkar. � 10 -12 aylarda başlar yaşam boyu devam eder.

Denge reaksiyonları � Ayakta durma � Ayakta dik duruş pozisyonundaki yüzey veya çocuk yanlara doğru hareket ettirilerek dengesi bozulduğunda o taraftaki ekstremitelerde abduksiyon ekstansiyon diğer taraf ekstremitelerde abduksiyon-ekstansiyon diğer taraf ekstremitelerde ise koruyucu reaksiyon oluşur. � 12 -18 ayda açığa çıkar yaşam boyu devam eder.

Denge reaksiyonları � Sıçrama � Ayakta dik duruşta, sağa sola, öne arkaya çekildiğinde dengeyi sağlamak için çekildiği tarafa adım atar. � 15 -18 aylarda başlar yaşam boyu devam eder.