REFLEKS HAREKETLER DNEM R GR CEM SAMUT REFLEKS

REFLEKS HAREKETLER DÖNEMİ ÖĞR. GÖR. CEM SAMUT

REFLEKS HAREKETLER DÖNEMİ • Yeni doğanın davranışları daima omurilik ve aşağı beyin merkezlerinden idare edilir. Bebekler bedenlerinin çeşitli bölümlerini hareket ettirmeyi sağlayan genel bir yetenekle ve refleks olarak isimlendirilen davranışsal tepkiler dizisi ile birlikte doğarlar. Bir refleks, bir uyaran türüne özel otomatik bir tepki oluşturur (Gander and Gardiner 2001). • Aşağı beyin merkezlerinin kontrolündeki ilkel refleksler gebeliğin 18. haftasından itibaren fetüste görülmeye başlar. Refleksler genellikle yeni doğanın beslenmesini emniyete alma ve koruma gibi çift fonksiyonludurlar. Başka bir deyişle yaşamı sürdürmeye katkıda bulunurlar. Birçok refleks zamanla kaybolur ya da istemli hareketlerle bütünleşir. Bebekler kasları üzerinde istemli kontrol geliştirdiklerinde istedikleri zaman emerler, istedikleri yere bakarlar, objeyi yakalarlar. Davranış artık özel bir uyaran tarafından kontrol edilemez (Gallahue 1982, Gander ve Gardiner 2001).

Refleks hareketler dönemi, birbirini takip eden bilgi toplama evresi ve bilgi çözme evresi olarak iki aşamaya ayrılmaktadır. • Bilgi toplama evresi; doğum öncesi dönemden başlayarak, bebekliğin dördüncü ayına kadar sürer. Bebek hareketler yolu ile bilgileri toplar. • Bilgi çözme evresi; bebeklik döneminin yaklaşık dördüncü ayında başlar ve refleksler giderek yasaklanır. Oturma, emekleme, sıralama, yakalama, bırakma gibi istemli hareketler ortaya çıkar (Gallahue 1982).

Refleksler fetüste ve neonatal dönemde, standart bir programa göre ortaya çıkıp tekrar yok olurlar. Gallahue (1982) yeni doğanın sahip olduğu refleksleri birincil (ilkel) refleksler ve duruşa ilişkin refleksler olmak üzere iki grup halinde sınıflandırmıştır. • Birincil (İkel) Refleksler: Birincil refleks hareketlerinin (emme, arama, yakalama, sarılma) genellikle beslenme ve barınma olmak üzere iki işlevi vardır. Bu tür refleksler, doğum öncesi dönemden bir yaşına kadar gözlenebilir. Birincil (ilkel) refleksler; moro refleksi, asimetrik tonik boyun refleksi, arama refleksi, emme refleksi, kavrama refleksi, plantar refleksi ve babinski refleksi gibi sıralanabilir. • Duruşa ilişkin refleksler: Duruşa ilişkin refleksler ise daha sonraki istemli davranışlarla görünüş açısından birbirine benzemekle birlikte tümüyle istem dışı hareketlerdir. Duruşa ilişkin refleksler adımlama, emekleme, yüzme, çekme, boynu ve vücudu çevirme, paraşüt ve propping, labyrinthie righting, landau, ekstremite yerleştirme refleksi gibi sıralanabilir.