KOLON VE FONKSYONU KOLON ap 5 cm uzunluu

KOLON VE FONKSİYONU

KOLON • Çapı 5 cm, uzunluğu 1, 5 m • Epitelyal yüzey alanı ince barsaktan daha az • İnce barsaktan daha kısa, yüzeyi kıvrıvlı değil ve mukozada mikrovilluslar bulunmaz. • Salgısı: • • enzim içermez mukus bikarbonat potasyum iyonu

• Fonksiyonları: – Su ve elektrolit emilimi – Fekal materyalin depolanması – Defekasyon (dışkılama)

• İnce barsaktan günde 1500 ml kimus kolona geçer. • İleumdan çekuma kimus geçişi ileo-çekal sfinkter aracılığıyla olur. • Yemek yendikten sonra oluşan gastro ileal refleks ileumun kontraksiyonlarını (peristaltizmi) arttırır. İleum kasılırken ileoçekal sfinkterin tonusu azalarak kimus kolona geçer.

• Kolonun distansiyonu sfinkterde refleks kasılmaya neden olarak materyalin ince barsağa geri kaçışını önlerken ileumdan yeni geçişi de engeller.

Kolonda emilim • Emilim kolonun ilk yarısında olur. • Su emilimi: Çekum ve Assendan kolonda olur • Na+ emilimi: %95 i proksimal kolonda aktiftir. • Cl- emilimi: %98 i Na ya eşlik ederek ve Cl iyonu • • ile yer değiştirerek emilir. K + Emilimi: Elektrokimyasal gradiyente bağlı olarak pasif, Kolonda 25 mµdan az olduğunda sekrete edilir. Ca +2 emilimi: Vit D ye bağlı aktif

• Kolonda yaşayan bakterilerin oluşturduğu ürünler de emilir: – Sindirilmemiş polisakkaritler (lif) bakteriel aktivite sonucunda kısa zincirli yağ asitlerine dönüştürülerek pasif diffüzyonla emilir. , – Kolonun bikarbonat salgısı yağ asitlerinin açığa çıkmasıyla oluşan asiditeyi nötralize eder.

• Bakterilerin ürettiği Vit K, çok az miktarlarda olduğu halde günlük ihtiyacın bir kısmını karşılayabilir. Günlük alım düşük olduğunda önemli katkı sağlayabilir. • H, Metan, H 2 S gibi yanıcı gazlar ile N ve CO 2 emilir (Flattus). • Bu gazlar havayla yutulur ve polisakkaritlerin fermantasyonu sonucu oluşur.

KOLON HAREKETLERİ • Çekum, çıkan kolon, transvers(yatay) kolon • İnen kolon, sigmoid kolon rektum ve anal kanaldan oluşur. • Kolonun uzunlamasına yerleşik düz kası üçlü şekilde yerleşmiş olup Tenia koli adını alır.

• Çekum, çıkan, yatay kolonun innervasyonu N. Vagus ve dalları ile, • İnen kolon, sigmoid kolon, rektum ve anal kanal sakral segmentlerden kaynaklanan N. Pelvicus ile sağlanır

• Sempatik lifleri üst ve alt mezenterik ve üst ve alt hipogastrik sinirlerle kanala ulaşır. Bu sinirlerin uyarılması kolon hareketlerini inhibe eder.

• Dış Anal sfikterin kontrolü çizgili kas yapısında olduğundan istemli Somatik motor ( Pudental sinir ) sinirlerle sağlanır. • İç sfinkter anal kanalın dairesel düz kasının kalınlaşmasından oluşmuştur. Otonomik innervasyona sahiptir.

Kolon Hareketleri: 1 -Haustral Hareketler, İnce barsağın segmental hareketlerine karşılıktır. • Haustral hareket düzenlidir ve segmental harekete uzunluğuna yerleşik liflerinde katılmaları ile içerik karıştırılır ve ilerletilir. İçerik mukoza ile temas eder ve emilir.

2 -Kitle hareketleri • Kitle hareketi modifiye peristaltik harekettir. Kasılmış bölge uzun süre kasılı kalır içeriği kolonun büyük bölümünde ileri doğru iter. • Günde 1 -3 kez oluşur. Amacı defekasyonu sağlamaktır.

DEFEKASYON REFLEKSİ • İstemli başlayıp, refleks olarak devam eder – Reseptör alanı-------Rektum duvarı – Afferent N. ----- N pelvicus, N Hypogastricus – Merkezi-----2 ve 4. sakral segmentler, Yüksek beyin merkezleri – Efferent N. ------N Erigens (Pelvik PS) L 3 ve L 5 ten gelen sempatikler (Kolon hareketlerini azaltır İnt. Anal sfinkter tonusunu arttırır)istemli def. etkinliği az

İnce barsak ve kolonda geçiş süresi • İlk yemeğin çekuma ulaşma süresi 4 saattir. • Sindirilen sindirilemeyen bütün kimusun kolona geçişi 8 -9 saattir. • İlk kimusun hepatik fexura gelişi 6 saat, • splenik fleksura gelişi 9 saat • pelvik kolona ulaşması 12 saat,

• Kolonda sirküler düz kas kontraksiyonları yavaş bir ritmle segmental harekete neden olur. Bu nedenle ince barsaktan gelen kimus yaklaşık 18 -24 saat burada kalır.

• Kolonun başlangıç ve çekum daki kasılmalar segmental, antiperstaltik niteliktedir. Bu hareketler sayesinde içerik bu kesimde tutulur karıştırılır, döndürülür böylece de su tuz emilimi sağlanır.

• Kolonun orta ve son kesiminin hareketliliği Bu kesimde kolon yarı katı dışkı ile doludur. Segmental ve haustral hareketler ile dışkı karıştırılır ve kalan tuz ve suyu emilir.

Katı maddelerin: • %30 u Bakteri • %15’i inorganik (çoğu kalsiyum ve fosfat) • %5’i Yağ ve yağ deriveleri • Kalanı Mukozal hücre döküntüleri, mukus, çok az sindirim enzimleridir.

Barsak bakterileri • İnce barsakta çok az, (Hızlı pasaj ve HCl ) • Kolonda büyük miktarda bakteri bulunur. • Doğumda kolon sterildir • Erken dönemde barsak florası gelişir. • Bazıları yararlı (Vit B ve Vit K, folik asit sentezler) bazıları zararlıdır. • (Cyancobalamin, askorbik asit ve kolin kullanırlar.

• Feçese rengini veren maddeler barsak bakterileri tarafından oluşturulur. (Ürobilinojen) • Feçese rengini veren pigment sterkobilinojendir, okside olduğunda(dışarı çıktığında) sterkobiline dönüşür.