GRUPLA PSKOLOJK DANIMA I Gei AamasEvresi II Zor

GRUPLA PSİKOLOJİK DANIŞMA

I. Geçiş Aşaması/Evresi

II. Zor Üyeler Problem Davrqnışlar

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… «Geçiş» ifadesinin size çağrıştırdıkları nelerdir?

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ «Ergenlik» benzeri fırtınalı bir dönem olarak betimlenir. ▧ Çalkantılıdır, güven oluşmamıştır. ▧ Güç ve kontrol en temel konular olarak dikkat çeker.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Kontrol (1) + Üyeler birbirini ve lideri kontrol etmeye çalışabilir. + Lider de grup üyelerini kontrol etmeye yönelebilir. ***Lider bu tür girişimlerin doğal olduğunu aklından çıkarmamalıdır.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Kontrol (2) + Diğer grup üyeleri ve grup lideri benim hakkımda ne düşünüyor? + Grubun faydalı olup olmayacağı, grubun kendini açma için güvenli olup olmadığı kontrol/test edilmeye devam edilir.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Kaygılar, savunma durumu (savunuculuk), direnç, üyeler arası çatışmalar ve meydan okumalar bu aşamanın genel karakteristiğini oluşturmaktadır.

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Bu aşamada üyeler arasındaki çatışmaların kaynağı/nedeni neler olabilir?

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Grupların bu aşamada takılıp kalabileceği unutulmamalıdır. ▧ Grup üyelerinin içsel olarak ne deneyimlediklerini/yaşadıklarını paylaşmaları kritik öneme sahiptir. ▧ Grubun ilerlemesi üyelerin ve liderin karşılan dirençle yüzleşme yeteneğine ve istekliliğine bağlıdır.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Kaygı + İçsel kaygı: *** Kendimi açıp, daha ileri gidersem ilerde kendimle ilgili nelerle karşılaşacağım? Kendimi nerde bulacağım? + Dışsal kaygı: *** Diğerlerinin beni yargılamasından çekindiğim için konuşmaktan korkuyorum

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Savunuculuk ve Direnç ▧ Direnç, kişiyi veya etrafındakileri kişisel konuları/meseleleri veya acı verici duygularını derinlemesine ele almaktan veya keşfetmekten alı koyan davranıştır. ▧ Çoğunlukla temelinde korkular yatar.

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Direnci besleyen, arttıran korkular neler olabilir?

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Korkular - Reddedilme korkusu - Değersiz bulunma korkusu - Kendini «aptal» gibi hissetme korkusu - Kendini açma korkusu - Kontrolü kaybetme korkusu

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Bu korkuları tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamakla birlikte üyelerin korkuları ile yüzleşmeleri için cesaretlendirilmeleri, teşvik edilmeleri gereklidir. ▧ Bunu yaparken «sorunlu/problemli üyelere» değil grubun dinamiğine odaklanmak gereklidir.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Kendi dinamiklerinize, bu dinamiklerinizin dirençli bir grupla karşılaştığınızda sizi kişisel olarak nasıl etkilediğine odaklanmak daha olumlu sonuçlar verecektir. ▧ Grupta olup bitenle ilgili liderin duygularını paylaşması yerinde olacaktır (Model olma).

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Çatışmalar ▧ Üyeler arası çatışmaların ve atışmaların sıkça yaşandığı bir aşamadır. ▧ Kuralları sıklıkla çiğnenebilmekte, grup uyumu bozulabilmektedir. ▧ Bu durum iletişim becerilerinin öğrenilmesi için fırsat ve gerekliliktir.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Yalom «çatışmaları» doğal ve eylem aşaması için bir gereklilik olarak görmektedir. ▧ Kritik olan çatışmaların çözümsüz bırakılmamasıdır. ▧ Lider çatışmaları grubu ileriye taşıyacak bir araç olarak görmelidir.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Çatışmalar, kaçınma-savaşma (flightfight) şeklinde de olabilir. ▧ Tepki vermeme ▧ Atışma ve sürtüşme ▧ Çatışma durumunda lidere yönelik zorlamalar da ortaya çıkabilir.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Sadece çatışan bireylere değil tüm bireylere eşit dikkat verilmelidir. ▧ Çatışan bireylere yoğun dikkat diğer grup üyelerinin dışlanmış hissetmelerine neden olabilir, güven kırıcıdır. ▧ Ayrıca meydan okuma ile saldırgan davranışlar ayrıştırılabilmelidir. (vur kaç – hit and run; liderlere ve üyelere cevap hakkı tanımama)

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Çatışmaların diğer olası nedenleri; - Tutum ve davranışların sorgulanması - Kendi doğrularını dayatma - Kabul edilme ile yaşanan sıkıntılar - Grupta çok fazla üyenin bulunması - Tüm üyelere yeterince zaman ayrılmadığının düşünülmesi.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Geçmiş yaşantılar ve bunlara bağlı aktarımlarda çatışmalara yol açabilir. ▧ Öznel yaşamındaki önemli kişileri hatırlatabilir. + Kardeşler + Ebeveynler + Eşler, sevgililer

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… «Ne zaman konuşmaya başlasan, burayı terk etmek istiyorum, bana eski sevgilimi hatırlatıyorsun» diyen bir üyeye lider nasıl bir tepkide bulunabilir?

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Çatışmaları (gerilimin yükselmesi, duyguların yoğunlaşması) fark etmeye yönelik ip uçları; - Göz temasından kaçınma, - Kapalı bir oturuş pozisyonu, - Bakışların sertleşmesi, - Olumsuz sözler

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Çatışmanın dengesi + Çatışma yaşanmayan gruplarda muhtemelen farklı görüş, duygu ve düşünceler saklanmaktadır. + Sürekli çatışma yaşayan grupların işlemesi de mümkün değildir.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Güven, açık ve dürüst iletişim, karşılıklı etkileşim halinde olma çatışma çözmenin en önemli öğeleridir. ▧ Çözüm için baskı yapmak, çatışmayı görmezden gelmek, olurunu bırakmak etkili olmayan yaklaşımlardır.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Yüzleştirme ▧ Bu beceri grup üyeleri arasında karşılıklı güveni geliştirir, açıklık sağlar ve farkındalığı arttırır. ▧ Çatışma durumlarında farkındalığı arttırmak için sıklıkla kullanılır. «Önemseyici bir tavır» ▧ Yapıcı geribildirimler yoluyla duygularını fark etmeye yardımcı olmak.

Geçiş Aşaması/Evresi ▧ Yüzleştirmenin işlevsel olabilmesi için bu becerinin grup sürecinin temel bir yanı olduğu konusunda grup üyelerinin genel bir anlayışa sahip olmaları gereklidir. «Yapıcı bir geri bildirim» + Ben dili kullanımı + Kesinlikten kaçınma

Geçiş Aşaması/Evresi «Bugün burada olmanın sana kötü hissettirdiğini düşünüyorum. » (konuşmaya, duyguları keşfetmeye bir davet) «İçinde yaşadığın kötü duyguları konuşmaktansa, bakışlarınla anlatmayı tercih ettiğini hissediyorum. » (sınır koyma, kuralları beklentileri hatırlatma)

Geçiş Aşaması/Evresi «Beni bu kadar çabuk, ilgili iken ilgisiz ve sevimsiz, iyi iken kötü olarak görmen şaşırttı. Sanki ben iki farklı insanım. » (tutarsızlıkların fark edilmesi)

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Danışanlarda başka ne tür tutarsızlıklar gözlenebilir, fark edilebilir?

Zor Üyeler Problem Davrqnışlar 100%

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Bir grup sürecinde/ortamın da «zor üyeler» kimler olabilir?

Zor Üyeler ▧ Sessizlik ve Katılımdan Kaçınma ▧ Grup üyeleri sessizliklerini tartışmaları konusunda teşvik edilmelidir. ▧ Sessizliğin anlamını keşfetmeleri, araştırmaları için davet edilmelidir.

Zor Üyeler ▧ Katılım göstermeyen üyelerin grup sürecinden istediklerinin/beklediklerinin ne kadarını alabildikleri ele alınabilir. ▧ Lider; sessiz üyeleri, diğer üyeler üzerindeki etkileri konusunda bilgilendirebilir, yüzleştirebilir. Özellikle diğer üyeler kendilerini açarken.

Zor Üyeler ▧ Tekelci (Monopolistic) Davranma ▧ Yüksek düzeyde ben merkezcilik gösteren üyeler, konuşmaların sonsuz detay verme konusunda ısrarcı olabilirler. ▧ Kaygıları ile baş etmek için çok fazla konuşma eğilimindedirler. Onları susturmak gruba yardımcı olmayacaktır.

Zor Üyeler ▧ Grup lideri, bir üyenin neden bütün oturumları ele almasına, sürüklemesine diğer üyelerin neden izin verdiğini sorgulayabilir. ▧ Grup normlarını hatırlatarak «herkes konuşmak için eşit şansa ve hakka sahip» , tüm üyeleri duygularını açmaları için teşvik edebilir.

Zor Üyeler ▧ Burada amaç tekelci üyeyi susturmak değil, daha kişisel endişelerini konuşmasını sağlamak, bununla birlikte diğer üyeleri de en az onun kadar aktif hale getirmektir. ▧ Başkalarının konuşmasına izin verirsen ne olur? ▧ Bir cümleyle benim en çok duymamı istediğin şey nedir?

Zor Üyeler ▧ Hikaye anlatma «storytelling» ▧ Kendini uygun bir açma değildir. ▧ Nasıl hissettikleri ve düşündükleri konusunda konuşmaları için teşvik edilmelidirler. ▧ «Hikayenin konusuyla daha çok ilgiliyiz» mesajı verilmelidir.

Zor Üyeler ▧ Yara bandı yapıştırma «Band-aiding» ▧ Acıyı azaltmak, insanların neşeli olmasını sağlamak önemlidir ancak üyelerin acı çekmeyi öğrenmeleri de gereklidir. ▧ Önemseyici ve samimi olmak ile yara bandı yapıştırma arasında bir fark vardır.

Zor Üyeler ▧ Sorgulama ▧ Soruların uygunsuz zamanlarda sorulmasıdır. ▧ Bir tür savunma mekanizması olabilir «bir şeyleri saklama, güvende kalma gibi» ▧ Bu soruyu sormadan önce aklından neler geçti?

Zor Üyeler ▧ Düşmanca Davranışlar + dolaylı şakalar + alaycı yaklaşımlar + vur-kaç taktikleri + bazı üyelerle uğraşma *Bu davranışlardan diğer üyelerin nasıl etkilendiği konuşulmalıdır. «Bu grupta olmak size nasıl geliyor? »

Zor Üyeler ▧ Aktif Mükemmeller «Active Superior» ▧ «Kendim için hiçbir şeye ihtiyacım yok» ▧ Çoğunlukla diğer üyeleri yargılar ve eleştirirler ▧ Bu gruptan almak istediğin şey nedir?

Zor Üyeler ▧ Akılcılaştırma «Intellectualizating» ▧ Bilişsel süreçler/işlevler önemli bir ihtiyaç olmakla birlikte duygularla bütünleştirilmelidir. ▧ Duygusallaştırmak «Emotionalizing» ▧ Sürekli kabul ve sevgi bekleyen üyeler

Zor Üyeler ▧ Bilmiyorumcular ▧ Bildiğini varsayalım, ne derdin? Ne yapardın? ▧ Aklına gelen ilk şeyi söyle? ▧ Burası başlangıç için iyi bir nokta olabilir. ▧ Bildiğin neler var?

Zor Üyeler ▧ Burada Olmak İstemiyorumcular ▧ Burada değil de nerde olmayı isterdin? ▧ Seni getiren şeyler nelerdi? ▧ Senin için burada olmayı zorlaştıran nedir? ▧ Şu an buradasın, buradan en fazla faydayı almanı nasıl sağlayabiliriz?

Zor Üyeler ▧ Gözlem Yaparak Daha Çok Öğreniyorumcular ▧ Kendine kattıklarından/ sakladıklarından biraz söz eder misin? ▧ Gözlemlediğin iki kişi seçip bize onların seni nasıl etkilediğini anlatır mısın? ▧ Beni sadece gözlemleyip bana dair sessiz varsayımlarda bulunduğunda kendimi rahatsız hissediyorum. Benimle ilgili ulaştığın sonucu bilmek ve varsayımlarını birlikte gözden geçirmek isterim.

AKTARIM «Transference»

Aktarım ▧ Aktarım; danışanların, yaşamdaki önemli kişilere karşı daha önceden geliştirdikleri tutumları psikolojik danışmana yansıttıkları duyguları içerir. ▧ Grup, üyelerin sadece lidere değil diğer üyelere de aktarımlar üretebilecekleri bir bağlamdır. ▧ Grubun parçası olduğunu hissetme bilinç altındaki öğelerin açığa çıkmasını kolaylaştırır.

Aktarım ▧ Üyeler, grup liderini kendilerinden «uzakta» tutmak için yoğun bir çaba içindeyseler, bu davranışın ele alınması yararlı olabilir. ▧ Beni nasıl gördüğünden daha detaylı bahseder misin? ▧ Sana, benzer duyguları hissettiğin birini hatırlatıp hatırlatmadığımı merak ediyorum. ▧ Üyelerin duygularının farkına varması esastır.

Aktarım ▧ Üyeler grup liderini, bir uzman, otorite figürü, arkadaş veya süper bir insan olarak görebilirler. ▧ Saydamlık (liderin kendi duygularını açması), kendisine atfedilen duyguları kabul etmesi yada çürütmesi, geri bildirimleri kabul edip saygı duyması da önemlidir, kritiktir.

KARŞIT AKTARIM «Counter. Transference»

Karşıt Aktarım ▧ Karşıt aktarım psikolojik danışmanların, danışanlara karşı bilinç dışı geliştirdiği tepkilerden oluşur. ▧ Liderin zayıf olduğu kişisel alanlar ve bitirilmemiş işleri olabilir. ▧ Beden dili, politik görüşü ya da üyelerin bazı tutum ve davranışları karşıt aktarımı tetikleyebilir.

Karşıt Aktarım ▧ Lider farkında olmadan grubu kendi ihtiyaçlarını karşılamak için bir araç olarak kullanıyor olabilir. + Saygı görme + Güçlü hissetme + Onay alma +Başarılı olma

Karşıt Aktarım ▧ Bir üyeden gelen eleştirilere sert cevap verme ▧ Nedenini açıklayamadığı bir rahatsızlık (üyeye yönelik) ▧ oturumlara geç kalma ▧ oturumları uzatma eğilimi

Karşıt Aktarım ▧ Bütün tepkiler karşıt aktarım olarak değerlendirilmemelidir. «aşırı/abartılı ve kalıcı duygular » ▧ Bazı grup üyeleriyle çalışmaktan diğerlerine göre daha fazla keyif almanız doğaldır.

Haftanın kitabı

100%

Haftanın filmi