GRUPLA PSKOLOJK DANIMA 1 PSKOLOJK DANIMA GRUPLARIN OLUTURULMASI

GRUPLA PSİKOLOJİK DANIŞMA

1. PSİKOLOJİK DANIŞMA GRUPLARIN OLUŞTURULMASI

II. GRUP REHBERLİĞİ ETKİNLİKLERİNİN PLANLANMASI

Gr. Ubun Planlanması ▧ Grup sürecinin en önemli basamaklarından biri de grubun planlanması ve oluşturulması aşamasıdır. (GROUP FORMING) ▧ Bir tür hazırlık evresidir.

Gr. Ubun Planlanması ▧ Grup tasarımı kavramı (proposal) öne çıkmaktadır. ▧ Grubun gerekçesi ▧ Grubun amacı ▧ Pratik(uygulamaya ilişkin) konular ▧ Uygulamalar ▧ Değerlendirme

Grup Kompozisyonu ▧ Bu süreçte psikolojik danışmanın kendine sorması gereken bazı temel sorular vardır: ▧ Bu grubu açmaktaki temel amacım ne? ▧ Bu gruba gerçekten ihtiyaç var mı? ▧ Grubun amaçları neler olacak? ▧ Grubun duyurusunu nasıl yapmalıyım? ▧ Üye seçimi nasıl olmalı? ▧ Grubun büyüklüğü ne olmalı?

Grup Kompozisyonu ▧ Grup ne kadar sürecek? ▧ Oturumlar ne sıklıkla yapılmalı? ▧ Grubu nerede yapacağım? ▧ Grup açık mı kapalı mı olacak? ▧ Hangi kuramsal yaklaşımı benimsemeliyim? ▧ Grubun etkililiğini nasıl değerlendirmeliyim?

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Psikolojik danışman «ihtiyacın belirlenmesinde» hangi kaynaklardan yararlanmalıdır?

İhtiyacın Belirlenmesi ▧ Kişisel gözlemler ▧ P. D. R. birimine/servisine yapılan başvuruları değerlendirmek ▧ Diğer personelin görüşleri ▧ Anket veya ölçek kullanımı

İhtiyacın Belirlenmesi ▧

İhtiyacın Belirlenmesi ▧

Grubun Duyurulması ▧ Broşür ▧ Afiş ▧ E-mail ▧ Okul Panoları ▧ Radyo (kampüs radyoları) ▧ Okullarda sınıf ziyaretleri ▧ Öğretmenlerin bilgilendirmeleri

Grubun Duyurulması ▧ Grup çalışması uzmanları derneği (ASGW, 1989) potansiyel üyelere dönük duyurularda yer alması gereken bilgileri şu şekilde düzenlemiştir: ▧ psikolojik danışmanın profesyonel geçmişi ▧ grubun amaçları ▧ gruba katılma ve gruptan ayrılma koşulları ▧ grup üyelerinden beklentiler ▧ grup üyelerinin hak ve sorumlulukları ▧ gizlilik koşulları ▧ grubun birey üzerindeki olası etkileri

Grubun Duyurulması ▧ Ön görüşme yapılması ve duyuruda belirtilenlerin birlikte değerlendirilmesi önerilmektedir. ▧ Ön görüşme için uygun zaman ve yer duyuruda belirtilebilir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Grup üyelerinin seçilmesi etkili bir psikolojik danışma grubunun ilk adımıdır. ▧ Lider gruba üye seçerken bazı ölçütlere dikkat etmelidir. ▧ Yaş ▧ Cinsiyet ▧ Kişilik özellikleri ▧ Sosyo-ekonomik düzey

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Yaş, özellikle ergen gruplarında önemlidir ve yaş aralığının geniş olmaması tercih edilir. ▧ Akran ilişkisi içinde oldukları gruplarda ergenler kendilerini daha rahat hissederler. ▧ Çocuklarla çalışılan gruplarda da buna dikkat edilir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Ergenlerle çalışılan gruplara ilişkin bu tercihin/önerinin nedeni ne olabilir?

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Yaş aralığının öneminin olmadığı gruplar neler olabilir?

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Cinsiyet açısından değerlendirildiğinde ergenlerden ve beliren yetişkinlerden oluşan gruplarda heterojen bir yapının olması daha yararlı olacaktır.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Aynı kişilik özelliklerine sahip üyelerden oluşan bir grubun verimli olabilme şansı oldukça azdır. ▧ Tamamen çekingenlerden oluşan bir grup mesela… ▧ Kişilik özellikleri bakımından heterojen bir grubun işleme şansı daha yüksektir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Farklı kişilik özelliklerine sahip üyelerin (saldırgan, ahlakçı, yardımsever, görev yönelimli, şikayetçi…) olduğu grupların dış dünyayı daha gerçekçi yansıtması, daha etkili öğrenme yaşantıları sağlayabilir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Sosyo-ekonomik düzey ölçüt alındığında mümkün olduğunca homojen bir grup oluşturulmalıdır. ▧ Sosyo ekonomik düzey; ihtiyaçlar, değerler üzerinde oldukça belirleyicidir. ▧ Empati kurmada ciddi sorunlar olabilir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Ayrıca ağır psikopatolojileri (psikotikler, sosyopatlar, paranoidler, ağır depresyon yaşayanlar gibi) olan bireylerinde psikolojik danışma gruplarına dahil edilmemesi önerilmektedir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Üye seçiminde ön görüşme kritik öneme sahiptir (30 dakika civarında sürmesi önerilir). ▧ Üyenin gruba neden katılmak istediğinin anlaşılması ve bireysel amaçların somutlaştırılması amaçlanır.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Aday değişim için motivasyona sahip mi? ▧ Neden bu grubu tercih ediyor? ▧ Grubun amaçlarının farkında mı? ▧ Gruba katılmayı ne kadar istiyor? ▧ Gruptan yararlanabilir mi? ▧ Gruba katkı sağlayabilir mi?

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Grupla psikolojik danışmada gönüllülük esastır ve önemli olan üyenin değişim için ne kadar istekli olduğu ve çaba/emek harcamaya hazır olmasıdır (Uygun üye).

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Grupla psikolojik danışma için «ideal üyelerin» nitelikleri neler olabilir?

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Üye seçiminin tamamlanmasından sonra gruba dahil edilmeyen/edilemeyen bireylere açık, dürüst ve duyarlı bir şekilde durumun açıklanması önemlidir. ▧ Bu açıklamanın olanaklar dahilinde başka bir yönlendirme içermesi yerinde olacaktır.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Özellikle reşit olmayan ergenlerle ve çocuklarla çalışılırken gruba üye seçimi aşamasında ailelerin bilgilendirilmesi ve katılım için ailelerin izninin alınması şarttır.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi ▧ Gruba kimin dahil edileceği dair son kararın lidere ait olduğu unutulmamalıdır. ▧ «Misyoner ruh halinden» kaçınılmalıdır.

Grubun Büyüklüğü ▧ Grup liderinin benimsediği psikoloijk danışma yaklaşımına göre değişkenlik gösterebilmektedir. ▧ Yoğun paylaşımların hedeflendiği gruplarda 5 -10 üye ▧ Yalom’ un önerisi 7 -8 üyedir (yine 510 alt ve üst sınırlardır).

Grubun Büyüklüğü ▧ Grupla psikolojik danışma için 5 -8 üye sınırını öneren araştırmacılar çoğunluktadır. ▧ Yapılandırılmış ya da eğitim amaçlı gruplarda 10 -18 kişi, maraton gruplarda ise 8 -12 kişi arası önerilmektedir.

Grubun Büyüklüğü ▧ Yüksek lisans, doktora düzeyinde uygulama dersleri gereği kurulup, liderliği üstlenilecek psikolojik danışma gruplarında 7 -12 üye aralığı önerilmektedir. ▧ Özetle « 8 -12 üye» aralığı uygun denilebilir.

Grubun Büyüklüğü ▧ Üye sayısının az olduğu gruplarda bireyler üzerlerinde konuşmak için baskı hissedebilirler. ▧ Büyük gruplarda ise süre en önemli problemlerden biridir. ▧ Girişkenlerin zamanın tümünü kullanması (-) ▧ Liderin tüm üyelerle ilgilenememesi (-) ▧ Doğrudan etkileşime girme azalır (-)

Grubun Büyüklüğü ▧ Ayrıca grup sürecinde olası ayrılmalar olabileceği için hedeflenen üye sayısından biraz daha fazla üye ile sürecin başlamasını öneren uzmanlarda vardır.

Grubun Süresi ve Sıklığı ▧ Genel olarak grup oturumlarının haftada bir kez yapılması konusunda bir fikir birliğinden söz etmek mümkündür. ▧ Ancak Yalom (1995) yoğun paylaşımların yapılabilmesi için iki haftada bir şeklinde de oturumların yapılabileceğini belirtmektedir. ▧ Klinik ortamlarda grubun bir araya gelme sıklığı artabilir.

Grubun Süresi ve Sıklığı ▧ Psikolojik danışma grupları genellikle 10 -12 oturum/hafta kadar devam etmektedir. ▧ Bunun yanında belli temalara sahip gruplar ise 10 haftadan az da devam edebilir.

Grubun Süresi ve Sıklığı ▧ Oturumların 90 dakika civarında sürmesi idealdir. Ancak grubun paylaşımdaki yoğunluğa/ihtiyaca göre bu süre 120 dakikaya kadar uzayabilir. ▧ Sürede önemli belirleyicilerden biri de yaştır. ▧ Çocuklarla 30 -45 dk. ▧ Ergenlerle 45 -60 dk.

Grubun Süresi ve Sıklığı ▧ Okullarda yapılan çalışmalarda planlama da akademik takvim muhakkak dikkate alınmalıdır.

Grup Kompozisyonu ▧ Liderin vermesi gereken kararlardan biri de grubun açık mı kapalı mı olacağıdır. ▧ «bir arkadaş dünyasındaki yabancılar» ▧ Açık gruplarda her oturumun son oturum olabileceği unutulmamalıdır.

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Açık ve kapalı grupların avantajları/dezavantajları neler olabilir?

Grup Kompozisyonu ▧ Gönül üyelik – zorunlu üyelik ikilemi ▧ Okullar ▧ Mahkeme kararları

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Bu konuda okullarda var olan yanlış algıyı nasıl düzeltebiliriz?

Grup Ortamı (Fiziksel koşullar) ▧ Fiziksel koşullar başlangıç aşamasında oldukça önemlidir. ▧ Ortamda kendilerini güvende hisseden bireyle risk almaya ve gruptan en üst düzeyde yarar sağlamaya isteklidirler. ▧ Gizliliğin sağlanabileceği, üyelerin rahatsız edilmeyeceği, sürecin bölünmeyeceği bir ortam yaratılmalıdır.

Grup Ortamı (Fiziksel koşullar) ▧ Üyelerin sözel olmayan iletişimlerinin ve beden duruşlarının rahatlıkla gözlenebileceği bir oturma düzeni sağlanmalıdır.

Grup Ortamı (Fiziksel koşullar) ▧?

Grup Ortamı (Fiziksel koşullar) ▧ Rahat sandalyeler ▧ Havalandırma ▧ Uygun oda sıcaklığı ▧ Uygun aydınlatma

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Okullarda bu ortamı yaratmak ne kadar mümkün olabilir?

Grup rehberliği etkinliklerinin planlanması 100%

Grup Rehberliği Etkinlikleri ▧ Okullarda yürütülen grup rehberliği etkinlikleri, öğrencilere gruplar halinde bilgi vermeyi amaçlamaktadır. ▧ Okul dışındaki yerlerde yürütülen grup rehberliği etkinliklerinin ise bireylere bilgi verme, yeni beceriler öğretme, kişisel gelişimlerini destekleme ve karar vermelerinde yardımcı olma gibi amaçları vardır.

Grup Rehberliği Etkinlikleri ▧ 1. Gruba ihtiyaç olup olmadığının belirlenmesi (İhtiyaç analizinin yapılması) ▧ Anket ya da problem tarama listelerinin uygulanması olası rehberlik etkinliklerinin belirlenmesi için bir temel oluşturur, ▧ İhtiyaçların belirlenmesinin ardından, belirlenen konu için en uygun ve en etkili grup rehberliği etkinlikleri belirlenir.

Grup Rehberliği Etkinlikleri ▧ Endüstri kurumlarında çalışan personel için stresle başa çıkma programı ya da lise öğrencileri için kariyer günleri etkinlikleri örnek grup rehberliği etkinliklerindendir.

Grup Rehberliği Etkinlikleri ▧ 2. Grubun özelliklerinin belirlenmesi ▧ Grubun birinci önceliği, grupta kaç kişinin yer alacağının belirlenmesidir. ▧ Grubun planlanması ayrıca, grupta yürütülecek etkinliklerin belirlenmesini, her bir oturuma ayrılacak süreyi, toplamda kaç oturum yapılacağını kapsamaktadır.

Grup Rehberliği Etkinlikleri ▧ 3. Grubun kurulması ▧ Lider grupta yer alacak üyeleri seçerken, grubun amacının ve planlanan etkinliklerin kişinin ihtiyaçlarına yönelik olup olmadığına dikkat etmelidir. ▧ 4. Grubun işleyişi ▧ Grup lideri grup rehberliği etkinliğini odakta tutmakla yükümlüdür. Konuyla ilgili olmayan tartışmalar, grubun amacından uzaklaşmasına yol açar.

Grup Rehberliği Etkinlikleri ▧ 5. Aşama: Sonuçların değerlendirilmesi ▧ Sonuçların değerlendirilebilmesi için grubun amacı açık ve objektif bir şekilde, ölçülebilir terimlerle ifade edilmiş olmalıdır. ▧ Sonuçların değerlendirilmesi, grup liderine hangi grup rehberliği etkinliklerinin ya da kullanılan hangi tekniklerin daha etkili olduğunu belirlemesinde yardımcı olur.

Haftanın kitabı

100%

Haftanın filmi

100%