Aparatura kontrolnopomiarowa Waciwy przebieg wikszoci procesw technologicznych zaley

Aparatura kontrolno-pomiarowa

Właściwy przebieg większości procesów technologicznych zależy od utrzymania na określonym poziomie takich parametrów fizycznych jak: - temperatury, w jakiej powinny przebiegać procesy związane z: niszczeniem szkodliwych drobnoustrojów (pasteryzacja, sterylizacja), przedłużeniem trwałości (zamrażanie, chłodzenie), nadaniem odpowiednich cech organoleptycznych (gotowanie, parzenie, smażenie, pieczenie);

- ciśnienia w urządzeniach pracujących pod zwiększonym ciśnieniem (autoklawy), rurociągach; - masy substancji będących surowcami, półfabrykatami, produktami; - wilgotności powietrza w pomieszczeniach produkcyjnych magazynach.

1. Przyrządy do pomiaru temperatury

Do pomiaru temperatury służą termometry wycechowane w stopniach jednej z uznanych skal termometrycznych – w Polsce przyjęto międzynarodową skalę stopni Celsjusza.

zjawisko rozszerzalności cieplnej cieczy nazywane są cieczowym. Termometry te wypełniane są najczęściej alkoholem, który jest stosowany w termometrach do pomiaru niskich temperatur oraz rtęcią – termometrach do pomiaru wysokich temperatur. Termometry cieczowe należą do najczęściej stosowanych, umożliwiają pomiar temperatury z dokładnością do

BUDOWA TERMOMETRU

wykorzystuje się rozszerzalność cieplną ciał stałych są przyrządy zawierające element termobimetalowy w formie płytek, taśm, lub blach, składających się z dwu metali o różnych współczynnikach rozszerzalności cieplnej. Termometry manometryczne, w których wykorzystano zależność ciśnienia od temperatury w wypełnionych cieczami lub gazami zamkniętych naczyniach będących czujnikiem manometru.

termometry manometryczne można podzielić na: a) cieczowe – wypełnione cieczą o zakresie pomiaru temperatury od -50°C do +600°C; b) gazowe – wypełnione najczęściej azotem o ciśnieniu początkowym ok. 5 MPa, o zakresie pomiarowym 0– 600°C; c) parowe – wypełnione cieczą (np. benzen, ksylen) o niskiej temperaturze wrzenia, których działanie oparte jest na zależności ciśnienia pary nasyconej od temperatury, zakres

Termometr manometryczny

2. Przyrządy do pomiaru ciśnienia

Do pomiaru ciśnienia używa się MANOMETRÓW. Według zasady działania manometry można podzielić na: a) hydrostatyczne, b) prężne (przeponowe, mieszkowe, z rurką Burbona), c) elektryczne.

Manometr

W zależności od charakteru mierzonego ciśnienia rozróżnia się manometry: a) podciśnienia, b) podciśnienia i nadciśnienia, c) nadciśnienia, d) małych ciśnień, e) różnicy ciśnień, f) ciśnienia bezwzględnego (barometry), g) wielkich ciśnień.

manometry dzieli się na: a) z odczytem położenia słupa cieczy, b) z odczytem wskazówkowym w miejscu pomiaru, c) z odczytem wskazówkowym zdalnym, d) z odczytem wskazówkowym i rejestracją wskazań, e) z odczytem wskazówkowym i sygnalizacją optyczna lub akustyczną przekroczenia określonej wartości.

Do pomiarów niewielkich ciśnień stosowane są manometry przeponowe. Elementem prężnym w tym manometrze jest płaska metalowa membrana. Na membranę działa jednostronnie ciśnienie i wygina ją w jedną stronę. Do dolnej części korpusu przymocowana jest skrzynka z dwiema pokrywami. Między kołnierzami pokryw zamocowana jest membrana. Pokrywa dolna zaopatrzona jest w złączkę umożliwiającą podłączenie do mierzonego środowiska. Połączenia z kotłem można także dokonywać za pomocą rurek syfonowych. Do słupka przymocowanego w środku membrany przymocowane jest u góry cięgno, które drugim końcem połączone jest z wycinkiem zębatym

Tarcza z podziałką koncentryczną znajduje się w korpusie manometru. Podczas zwiększania ciśnienia powyżej atmosferycznego membrana wygina się do góry. Słupek poprzez cięgno i wycinek zębaty obraca rurkę z osadzoną osią wskazówki, która przemieszcza się odpowiednio do wielkości ciśnienia do góry o pewien kąt na skali. Przy obniżeniu ciśnienia membrana wygina się do dołu i wskazówka przesuwa się w dół. Membrany wykonywane są z mosiądzu do mierzenia niskich ciśnień lub ze stali do wysokich ciśnień.

3. Przyrządy do pomiaru wilgotności

Stan wilgotności można wyrażać: ilością pary wodnej w stosunku do ilości powietrza – wilgotność bezwzględna oraz stosunkiem ilości pary wodnej do ilości pary wodnej nasyconej w danej temperaturze – wilgotność względna.

Najprostszym urządzeniem do pomiaru wilgotności powietrza są higrometry włosowe, w których wykorzystuje się zjawisko zmiany długości włosa pod wpływem wilgoci. Higrometr wskazuje bezpośrednio wilgotność względną powietrza w zakresie 0– 100%, z dokładnością nieprzekraczającą 3%.

Dokładniej wilgotność można zmierzyć za pomocą psychrometru. Składa się on z dwóch termometrów rtęciowych: „suchego i mokrego”, umocowanych w obudowie.

Termometr suchy wskazuje temperaturę otaczającego powietrza. Termometr mokry, owinięty tkaniną zanurzoną w naczyniu z wodą destylowaną, wskazuje temperaturę niższą na skutek parowania wody. Pomiar wilgotności powietrza za pomocą psychrometru polega na odczytaniu wskazań obu termometrów i ustaleniu na tej podstawie wilgotności względnej, odczytanej z odpowiednich tabel.

4. Przyrządy do pomiaru masy

wagami i ze względu na sposób wytwarzania siły równoważącej, dzieli się je na: - odważnikowe – siła równoważąca jest wytwarzana przez masy wzorcowe (odważniki) oddziałujące na badaną masę za pośrednictwem dźwigni lub układu dźwigniowego; - uchylne – siła równoważąca jest wytwarzana przez moment siły odchylonej masy, której środek ciężkości leży poza

- przesuwnikowe – siła równoważąca jest wytwarzana, podobnie jak w przypadku wagi uchylnej, przez moment siły; - sprężynowe – siła równoważąca jest wytwarzana przez odkształcenie elementu sprężynowego; - elektromagnetyczne – siła równoważąca jest wytwarzana przez