Akcja pod Celestynowem 1920 maja 1943 roku W

Akcja pod Celestynowem 19/20 maja 1943 roku

W naszej miejscowości, w Celestynowie w czasie II wojny światowej miało miejsce niezwykle ważne wydarzenie.

W tym roku mija 75 rocznica akcji pod Celestynowem.

Jaki był cel akcji? Akcja miała na celu odbicie więźniów przewożonych pociągiem z Lublina do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu.

Kto przeprowadził akcję ? Zlecenie otrzymał Oddział dyspozycyjny Kedywu (Kierownictwo Dywersji) Komendy Głównej Armii Krajowej „Motor 30”.

Kto przeprowadził akcję ? Brało w niej udział 45 ludzi. Przyjechali z Warszawy. Podzieleni byli na grupy np. „parowóz”, „więźniarka”. Mieli do wykonania konkretne zadania podczas ataku na pociąg.

Mieczysław Kurkowski „Mietek” - dowódca

Tadeusz Zawadzki „Zośka” - zastępca

Adam Borys „Pług” -obserwator

Kiedy się odbyła? Akcja miała miejsce w nocy z 19 na 20 maja 1943 roku.

Gdzie miała miejsce? na „linii otwockiej” – trasa kolejowa z Warszawy do Lublina

Gdzie miała miejsce? Wokół budynku stacji kolejowej rozmieszczeni byli uczestnicy akcji.

Stacja PKP w Celestynowie w przeszłości

Stacja w Celestynowie współcześnie

Przebieg akcji Uczestnicy akcji w okolicach stacji kolejowej czekali na pociąg, który miał trzygodzinne opóźnienie; Odcięli łączność telefoniczną, gdy pociąg wjechał na peron;

Przebieg akcji Wywiązała się strzelanina; Grupa „Parowóz” opanowała parowóz i sterroryzowała jego obsługę; Grupa „Więźniarka” zaatakowała konwojentów, wyważone zostały drzwi więźniarki; Akcja trwała 40 minut

Skutki Osiągnięty został cel akcji uwolniono 49 więźniów; Śmiertelnie ranni zostali dwaj uczestnicy akcji: por. Stanisław Kotorowicz „Kron” i por. Włodzimierz Stysło „Jan II” ;

Skutki Akcja zakończyła się powodzeniem i potwierdziła zdolności dowódcze „Zośki”. Śmierć poniosło czterech Niemców, którzy pilnowali więźniów;

Odbici z transportu i uwolnieni w Celestynowie � Babiarz Aleksander Sadowski Marian Kuśmierz � Bartoszek Piotr Ścierzyński Czesław Nakonieczny Antoni Sokołowski Józef Osiński Józef � Chmielewski Kazimierz Aleksandrowicz Jakub Bondyra Józef � Chmielewski Konstanty Banachiewicz Antoni Bondyra Julian � Chromiak Aleksander Chmielewski Tadeusz Chmurzyński Józef � Deskur Kazimierz Chrząstek Andrzej Dmowski Bronisław � Filipowicz Marian Drabik Bolesław Kosior Mieczysław � Goławski Feliks Drozd Edward Konieczny Henryk � Homa Antoni Janik Czesław Kuśmierz Ludwik � Konieczny Witalis Kaźmierczak Franciszek Leśniak Bolesław � Karasiński Jan Kośmider Jan Mękal Andrzej � Krusiewicz Czesław Lipa Franciszek Mrozowski Władysław � Nowak Czesław Wrzos Jerzy Zatoński Szczepan � Rozesłaniec Edward Tykwiński Władysław Stachyra Jan Bortkiewicz Aleksander � Zajączkowski Bolesław Kazimierz

Tych 49 ludzi zostało uratowanych. Na małej stacji w Celestynowie odbito ich z niewoli. W ciągu kilkudziesięciu minut zmienił się ich los.

Akcja była możliwa dzięki bohaterskiej postawie żołnierzy Armii Krajowej, dzięki ich odwadze i ofiarności, dzięki temu, że ryzykowali własne życie …

Upamiętnienie akcji Wydarzenia z Akcji pod Celestynowem zostały opisane w powieści dokumentalnej Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na Szaniec”.

Upamiętnienie akcji Lokalna społeczność upamiętniła miejsce akcji wzniesionym pomnikiem, na którym napis brzmi: „W tym miejscu 20 maja 1943 r. grupa żołnierzy Armii Krajowej odbiła z rąk hitlerowców 49 patriotów polskich przewożonych z więzienia w Lublinie do obozu zagłady w Oświęcimiu. Cześć bohaterom walk o wolność ojczyzny. ”

Upamiętnienie akcji Hufiec ZHP Celestynów od 1982 roku nosi imię „Bohaterów Akcji pod Celestynowem” W 2008 roku patronem Szkoły Podstawowej został Batalion „Zośka”

Upamiętnienie akcji W 1998 r. plac przed budynkiem stacji PKP w Celestynowie został nazwany imieniem oficerów, którzy zginęli w wyniku akcji.

Pamiętajmy o bohaterach Jesteśmy winni im cześć, pamięć i szacunek.