ADRENAL HORMONLAR ve likili lalar ADRENAL HORMONLAR Z

ADRENAL HORMONLAR ve İlişkili İlaçlar

ADRENAL HORMONLAR Z. glomerulosa (mineralokortikoitler) Z. fasciculata (glukokortikoitler) Adrenal medulla Z. reticularis (adrenal androjenler) adrenalin, noradrenalin, dopamin

Hipotalamik hormon Ön hipofiz hormonu GHRH (+) Somatostatin (-) TRH Gn. RH GH CRH ACTH Dopamin (-) Prolaktin TSH FSH, LH Hedef organdan salıverilen hormon/ mediyatör Karaciğer, kemik, IGF-1 böbrek, kas Tiroit bezi T 3, T 4 Gonadlar Östrojen, projesteron, testosteron Adrenal korteks Glukokortikoit, mineralokortikoit, androjen Meme -

• Kortikosteroitler • Glukokokortikoitler • Mineralokortikoitler (su ve tuz) • Adrenal Androjenler

Fizyolojik fonksiyonlar Terapötik kullanım

İnsanda en önemli glukokortikoit : KORTiz. OL Mineralokortikoit: ALDOSTERON

ADRENAL ANDROJENLER: Dihidroepiandrosteron sülfat (DHEAS) Androstenedion ANDROSTENEDIOL

GLUKOKORTİKOİTLER Metabolik Etkiler İnsülinin Tersi Etkiler: Dolaşımdaki glukoz nasıl etkilenir? Protein depoları nasıl etkilenir? Lipid depoları nasıl etkilenir?

GLUKOKORTİKOİTLER Strese direnç travma korku enfeksiyon kanama hastalıklar. .

GLUKOKORTİKOİTLER Kan hücreleri eozinofil, bazofil, monosit ve lemfositler; kan lemfoit doku eritrosit, hemoglobin, trombosit

GLUKOKORTİKOİTLER İnflamasyon - İmmün sistem • dolaşımdaki lemfositler • lökosit ve makrofajların yanıtları

GLUKOKORTİKOİTLER İnflamasyon - İmmün sistem • proinflammatuar sitokin yapım ve salıverilmesi • araşidonik asit yapımı • mast hücre ve bazofil stabilizasyonu: histamin

NONSTEROİDAL ANTİİNFLAMMATUAR : NSAİ STEROİDAL ANTİİNFLAMMATUAR

Mineralokortikoitler Aldosteron Soru 1: Aldosteron reseptörü aracılığıyla sodyum tutulmasını azaltabilir miyim? Soru 2: Bunu ne için kullanabilirim?

Soru 3: Aldosteron düzeyi normalden yüksekse sodyum, potasyum düzeyleri nasıl etkilenir?

Adrenal Androjenler Dihidroepiandrosteron (DHEA) Testosteron, androstenedion Büyük olasılıkla periferde androjen ve Östrojenlere dönüşerek fizyolojik etki gösteriyorlar Androjenik etkinlikleri zayıf

ADRENAL HORMONLARLA İLİŞKİLİ HASTALIKLARIN TEDAVİSİ Adrenal Hormon Fazlalığı (örnek: Cushing) • Hipofizden aşırı ACTH • Adrenal adenokarsinom • Yüksek doz glukokortikoit kullanımı

NASIL TEDAVİ EDİLİR?

• Cerrahi ile adenomun çıkarılması • İlaçla tedavide hedef: Cushing Sendromunun ilaçla tedavisinde hedef, kortizol yapımını ve salgısını azaltmak (örnek: ketokonazol), glukortikoid reseptörleri bloke etmek (örnek: mifepriston) veya ACTH salgısını engellemektir (örnek: http: //temd. org. tr/admin/uploads/tbl_kilavuz/201905271602562019 tbl_kilavuzf 2 d 6 ec 3 b 55. pdf kabergolin)

Primer hiperaldosteronizm Hipokalemi…kas güçsüzlüğü, EKG değişiklikleri Metabolik alkaloz Hipertansiyon Kalp yetmezliği riski

NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Örnekler • Aldosteron üreten adenom (Conn Sendromu) cerrahi • Glukokortikoid ile düzeltilebilir ailesel hiperaldosteronizm (GDH) ilaçla tedavi (nasıl? ) http: //temd. org. tr/admin/uploads/tbl_kilavuz/201905271602562019 tbl_kilavuzf 2 d 6 ec 3 b 55. pdf

ADRENAL HORMONLARLA İLİŞKİLİ HASTALIKLARIN TEDAVİSİ Adrenal Hormon Eksikliği Tedavi: Hayat boyu glukokortikoit ± mineralokortikoit

Günümüzde hastalığın en sık nedeni otoimmünite http: //temd. org. tr/admin/uploads/tbl_kilavuz/201905271602562019 tbl_kilavuzf 2 d 6 ec 3 b 55. pdf

Tedavi Yaklaşım, eksik olan glukokortikoid, mineralokortikoid ve gerekirse androjenleri yerine koymak: Primer adrenal yetmezlik tedavisinde ideal bir glukokortikoid tedavisi - endojen kortizol ritmini taklit edebilmeli, - metabolizması esnasında, bireyler arası değişkenlik az olmalı, - kolay doz ayarlaması yapılabilmeli, - yan etkileri mümkün olduğunca az olmalıdır

Replasman tedavisi MUTLAKA normal kortikosteroit ritmine uygun olmalı

• Tüm dozu yatarken uygulamak • 2/3 sabah + 1/3 öğleden sonra STRESS DURUMUNDA ARTIRILACAK!!! 3 by 3 = Normal dozun 3 katı 3 gün boyunca