Ademhalingsstelsel Astma en COPD http www astmafonds nloverlongenwerkingvandelongengezondelongen

Ademhalingsstelsel, Astma en COPD http: //www. astmafonds. nl/over-longen/werking-van-de-longen/gezonde-longen

Lesopbouw Waaruit bestaat het ademhalingsstelsel en wat is haar functie? Anatomie van de longen en de luchtwegen (bronchiën) Hoe verloopt de ademhaling? Ziektebeeld: astma Ziektebeeld: COPD

Luchtwegen en longen Het ademhalingsstelsel bestaat uit: - De luchtwegen De longen In de longen vindt opname van zuurstof en de uitgifte van koolzuurgas plaats. Dit noemen we gaswisseling.

Functies van het ademhalingsstelsel Het ademhalingsstelsel heeft twee taken: 1. 2. Het opnemen van zuurstof in het bloed. Afgeven van koolzuurgas aan de buitenlucht.

Indeling van de luchtwegen Bovenste luchtwegen: 1 neusholte 2 mondholte 7 keelholte 6 Strottenhoofd Onderste luchtwegen 3 luchtpijp 4 luchtpijptakken 5 vertakkingen Eindigend in de longblaasjes

De bovenste luchtwegen De neus Functies van de neus: - Filteren van de lucht die ingeademd wordt - Bevochtigen van de lucht - Verwarmen van de lucht - Ruiken - Afvoer van slijm met vuildeeltjes en ziektekiemen - Afvoer van de inhoud van de traanbuizen - Resonansfunctie (neusspraak); denk aan letter m, n.

De onderste luchtwegen • De luchtpijp heeft een lengte van 15 cm en een doorsnede van 2 cm. • De luchtpijp splitst zich in twee grote takken, de luchtpijptakken. • De linker tak naar de linker long De rechter tak naar de rechter long. Luchtpijptakken Longen

Luchtpijp De binnenkant van de luchtpijp is net als de neus bekleed met trilhaartjes en slijmvlies. Het slijmvlies van de luchtpijp scheidt slijm af. Dit slijmvlies wordt sputum genoemd. De trilhaartjes zorgen voor het afvoeren van het slijm naar de keelholte. Hier wordt het opgehoest en doorgeslikt.

Longen • De longen bestaan uit longkwabben. De rechterlong heeft 3 kwabben, de linkerlong heeft 2 kwabben. • In de long vertakken de longtakken de zich steeds verder, de bronchi. Uiteindelijk eindigen de bronchi in de bronchioli.

Longblaasjes • De longblaasjes zitten aan de luchtpijpvertakkingen vast. • De wand van de longblaasjes is dun. • Om de longblaasjes licht een netwerk van haarvaten. • In de longblaasjes vindt gaswisseling plaats. • De haarvaten om de longblaasjes nemen zuurstof op in het bloed en geven koolzuur uit het bloed af.

Adem halen: Inademing Twee manieren: borstademhaling en buikademhaling • Borstademhaling: de spieren tussen je ribben trekken zich samen→borstkas gaat omhoog en naar voren→de inhoud van de borstkas wordt groter→ de inhoud van de longen wordt groter→ lucht wordt via de luchtpijp in de longen gezogen • Buikademhaling: de middenrif (diafragma) gaat naar beneden→ruimte in borstkas wordt groter→ lucht wordt via de luchtpijp in de longen gezogen en je buik zet uit omdat je organen naar voren wordt gedrukt. (De ademhalingsspieren (de spieren tussen je ribben en het middenrif) zorgen ervoor dat de inhoud van de borstkas groter wordt)

Adem halen: Uitademing • Bij de uitademing verslappen de ademhalingsspieren (dus je middenrif en je tussenribspieren) • De inhoud van de borstkas wordt kleiner. • De lucht gaat via de luchtpijp in de longen. • Dit is een passief proces (kost normaal gesproken geen moeite)

Ziektebeelden *Astma *COPD= Chronic Obstructive Pulmonary Disease : 1) Longemfyseem 2) Chronische bronchitis 3) Mengvormen; astmatische. bronchitis

Astma • • • Is een chronische ontsteking van de longen; de slijmvliezen in de longen zijn altijd geïrriteerd wat klachten veroorzaakt. De longen zijn extra gevoelig voor prikkels (rook, huisdieren, uitlaatgassen). Ademen bij een astma-aanval wordt moeilijker omdat: 1. de slijmvliezen in de neus, keel en longen zwellen en omdat zij meer slijm en vocht aanmaken. 2. de spieren om de luchtwegen verkrampen en trekken izch samen waardoor de luchtwegen smaller worden. Hierdoor raken de longen overvol met lucht die niet ververst wordt. http: //www. astmafonds. nl/over-longen/astma

Astma (vervolg) Symptomen: • Benauwdheid (doordat de longen overvol met lucht zit) • Ophoesten van slijm • Píepende ademhaling (minder lucht door de luchtpijp en bronchiën) • Kortademig, soms hijgen • Denk aan ademen door een rietje

COPD • • Is een verzamelnaam van longziekten als longemfyseem en chronische bronchitis. De longen zitten altijd vol met ontstekingen, die blijvende schade veroorzaken. COPD is ongeneeslijk. Chronische bronchitis: bronchiën zijn ontstoken→er wordt meer slijm gemaakt→ademhalen wordt lastiger Longemfyseem: steeds meer longblaasjes gaan kapot→o. a. steeds minder zuurstof in de cellen http: //www. astmafonds. nl/over-longen/copd

COPD (vervolg) Symptomen: • Hevige benauwdheid (rolstoel, zuurstof nodig) • Hoesten (fysiotherapeut leert effectieve hoesttechniek aan om slijm op te hoesten) • Kortademigheid bij inspanning (trap lopen, aankleden) • Piepende ademhaling • Vermoeidheid • Soms gewichtsverlies • Denk aan ademhalen en ¼ uitademen

Behandeling - Stoppen met roken - Rookvrije omgeving - Prikkels vermijden - Griep + verkoudheden voorkomen - Voeding BMI: ondergewicht - Gezonde leefstijl - Medicatie/zuurstof

Zuurstoftoepassingen 3 typen zuurstofapparaten: - Zuurstofconcentrator - (Draagbare) Cilinder (O 2 in gasvorm) - Vloeibare zuurstofsysteem

Longmedicatie -Luchtwegverwijders: kort en langwerkend -Ontstekingsremmers/ beschermers -Combinatiepreparaten van 1 en 2 -Slijmoplossers

Soorten inhalatoren - Verstuiver: adem 5 -10 tellen vasthouden b. v. : dosis aërosol - Poederinhalator: krachtig inhaleren en adem 5 tellen vasthouden b. v. : turbuhaler, diskus, diskhaler, cyclohaler etc - Vernevelapparaten b. v. : pariboy, freewaylite, portaneb, Pulmoaide

Inhalatiekamers Voorzetkamers of “toeter” B. v. Nebuhaler, Volumatic , Aerochamber en Babyhaler Efficiëntie. Hoeveel % inhaleert op de juiste wijze?