www themegallery com YNETME TANIMI VE ANLAMI v

www. themegallery. com YÖNETME TANIMI VE ANLAMI v Yönetme, planlama ve örgütleme süreçleri sonunda oluşturulan yapının belli örgütsel amaçlar doğrultusunda çalıştırılması ve harekete geçirilmesi ile ilgili fonksiyondur. Yönetim alanında bu kavramla aynı anlama gelen yürütme, uygulama ve emir-kumanda gibi terimler de kullanılmaktadır. Ancak kullanılan kelime ne olursa olsun temel düşünce, plan ve programların uygulanmaya konulmasıdır. v Örgütün harekete geçirilmesini sağlayan yönetme fonksiyonu, eldeki beşeri ve fiziki kaynakları etkin bir şekilde kullanarak örgütü amaçlara yöneltir. Bu noktada, insanlara iş yaptırma, onları amaçlar doğrultusunda çalıştırma söz konusu olmaktadır. v Bu açıdan bakıldığında yönetme fonksiyonunun temel konusu, insandır. Ancak, insanların yer aldığı her örgütte insanlarla ilgili pek çok sorunun olduğu bir gerçektir. Zira insanlar yetenek ve beceri bakımından birbirinden farklıdır ve bir insanın yapabileceği işler de sınırlıdır. v Yönetme fonksiyonu insanları belli amaçlar doğrultusunda harekete geçirmeyi sağlayan bir faaliyet olduğuna göre, emir verme işlemiyle çok yakından ilişkilidir. Çünkü, yöneticiler astlarına emir verme veya başka yollarla ne yapması gerektiğini bildirir. v Planların hayata geçirilmesi ancak emir verme işlemiyle mümkündür. Bu nedenle, ''yönetme fonksiyonunun etkin ve verimliliğinin emretme biçimine geniş ölçüde bağlı olduğu'' söylenebilir. O halde, yöneticilerin, etkin bir yönetme sistemi sağlayabilmesi için, emir verme işleminin mahiyeti hakkında yeterli bilgiye sahip olmaları gerekmektedir. Company Logo

www. themegallery. com İYİ BİR EMRİN ÖZELLİKLERİ q Yönetme sürecinin ihtiva ettiği en önemli unsurların başında, emir verme işlemi gelir. Emir, bir hareketi başlatmadır. Emrin konusunu, hareketin ne olacağı, nerede başlayacağı ve nerede biteceği teşkil eder. İyi bir emrin, en azından, makul, tam ve açık olması gerektiğini belirten Newman, bu özellikleri kısaca şöyle anlatmaktadır: Emrin makul olması • akla yatkınlığı ve yapılabilirliği ifade eder. v Tam olması • Tam bir emrin, emri alan kimselerin zihninde neyi, ne zaman yapacağı konusunda şüphe bırakmaması gerekir. v Emirde, açıklık • Bu özellikte önemli olan husus, emrin onu alan kişi için anlaşılır olmasıdır. Bu nedenle, yönetici kendini astının yerine koyarak ne söylemesi gerektiğini ona göre belirlemelidir. • Emirler yazılı veya sözlü olabilir. Emirler basitse, emri yerine getireceklerin ne yapabileceği konusunda bilgileri varsa, veya acil olan durumlarda, sözlü emirler daha çok tercih edilmelidir. Company Logo

www. themegallery. com v Yöneticilik v Örgütsel amaçlara ulaşmak için, yetkilerini yasalar çerçevesinde ve mevcut örgütsel yapı içerisinde kullanan kişidir. v Her şeyden önce bir meslektir. v Bulundukları makama tayin edilirler ve yasaların verdiği yetkiye dayanarak astlarını ödül ve ceza gibi yollarla etkilemeye çalışırlar. q Lider • Belli amaçları gerçekleştirmek üzere faaliyette bulunan insan gurupları arasından seçilir. • Liderler gurup içinde doğal olarak ortaya çıktığı gibi tayin de edilebilirler. • Bir lider olarak yönetici, örgüt üyelerini belli amaçlara yönlendirmede, klasik yöneticilik uygulamasını aşan davranış biçimlerini ortaya koyabilen kişidir. Company Logo

www. themegallery. com Yönetici ile lider arasındaki farklar v Lider ile yönetici eş anlamlı değildir. Yönetici insanları çalıştırır, Lider onlara ilham verir. Yönetici kudrete bel bağlar, Lider iyi niyete. Yönetici korku uyandırır, Liderlerden sevgi yayılır. Yönetici “BEN” der, Lider “BİZ”. Yönetici KİMİN hatalı olduğunu gösterir, Lider NEYİN hatalı olduğunu. Yönetici nasıl yaptırılacağını bilir, Lider nasıl yapılacağını. Yönetici saygı görmek ister, Lider saygıyı hak eder. Öyleyse bir LİDER ol, YÖNETİCİ değil!. . Yönetici - Başkalarının koyduğu hedefleri gerçekleştirmeye hizmet eder - Başkaları tarafından yönetime getirilir - Gücünü kanun, prosedür gibi biçimsel yapılardan alır - Biçimsel olanı temsil eder Lider - Kendi amaçlarını kendisi koyar - İçinde bulunduğu grup tarafından seçilir - Gücünü kendinden ve içinde bulunduğu gruptan alır - Doğal olanı temsil eder Company Logo

www. themegallery. com Lider neden gereklidir? v Organizasyon: İnsanlar bir amaç doğrultusunda bir araya gelerek bir grup oluşturduklarında, bu gruba yön verecek, örgütleyip bir plan dahilinde harekete geçirecek, karmaşayı önleyecek birinin varlığına ihtiyaç duyulur. Ortak Hedef Belirleyebilmek: Gruptaki herkesin fikirlerini, isteklerini, ihtiyaçlarını ortak bir noktada buluşturabilmek için bir lider gereklidir. Temsil Edilme: Grupların, ortak kararlarını ve fikirlerini açıklaması, diğer gruplar karşısında kendini ifade edebilmesi için bir temsilciye ihtiyaçları vardır. v v Gelişim: İyi bir lider kendini sürekli geliştirirken, bu gelişimden grup da olumlu yönde etkilenecektir. Sonuca Varmak: Ortak bir hedef ve iyi bir organizasyonla sonuca en etkin şekilde ulaşılır. Company Logo

www. themegallery. com v İyi bir lider, hem kendini hem de grup üyelerini iyi tanımalıdır. Vizyon sahibi olmalı, yaratıcı düşünebilmeli, problem çözebilmeli ve yol göstermelidir. İnisiyatif sahibi olmalı, hem kendini hem de grubu motive edebilmeli, ileriye yönelik düşünebilmeli, analiz yapabilmeli ve deneyim sahibi olmalıdır. Güvenilir, objektif ve adil olmalıdır. Değişime açık, iletişim kabiliyeti kuvvetli ve çok yönlü özelliklere sahip biri olmalıdır. Takım çalışmasını desteklemeli, sağduyulu davranmalı ve ceza yerine ödül vermelidir. Liderlik sadece resmi organizasyonlara has bir süreç değildir. Belirli bir grubun belirli bir amacı gerçekleştirmek için belirli bir kişinin arkasından gitmesiyle liderlik süreci başlamış olur. Bu tür bir sürece resmi organizasyonlarda rastlanabileceği gibi çocukların kendi aralarındaki oyunlarında, yardım amaçlı kurulmuş derneklerde de rastlamak mümkündür. Liderliğin oluşması için liderin resmi yetkilerle donatılması şart değildir. Hiçbir resmi yetkisi olmadığı halde, kitleleri peşinden sürükleyebilen liderler bulunmaktadır. Liderlikle ilgili söylenebilecek son bir nokta da liderliğin organizasyonun üst kademelerine ait bir süreç olmadığıdır. Bir ustabaşı da, bir genel müdür de lider olabilir. Aralarındaki fark, onları izleyenlerin sayısı, amaçların niteliği ve içinde bulundukları koşullardır. Company Logo

www. themegallery. com Liderlik tipleri v Diktatör Lider İşlerini ceza korkusu ile yürütür. v Otokratik Lider Yönetim yetkisi tamamıyla liderde bulunmaktadır. Amaçlar, politikalar ve planlar belirlenirken grup üyelerine söz hakkı vermezler. Astların iş tatminlerine önem veren ve kendisine güven duyulmasını isteyen bir roldedir. Bu tip liderliğin başarılı olması için liderin, kişiliği ile saygı ve bağlılık yaratacak derecede güçlü ve akıllı bir kişi olması gerekir. v Demokratik Lider Demokratik -katılımcı- liderler yönetim yetkisini grup üyeleriyle paylaşma eğilimi gösterirler. Amaçlar, politikalar belirlenirken, iş bölümü yapılırken hep grup üyelerinin fikirlerini dikkate almaya çalışır. Bu liderler daha az kontrol etme taktikleri kullanırlar. Sadece kendi yetenekleri ile değil fakat astlarına danışarak ve onlarla tartışarak iş görür. Astların, planlama, karar verme ve örgütleme faaliyetlerine katılmalarını teşvik eder. v Serbesiyetçi Lider Yönetim yetkisini pek kullanmazlar. Grup üyelerini kendi hallerine bırakır; amaçları, politikaları kendilerinin yapmalarına imkan tanırlar. Bu liderliğin yararları; her üyenin bireysel eğilim ve yaratıcılığını harekete geçirmesi, üyelerin serbestçe en uygun kararları alabilmesine imkan vermesidir. Ancak bunun yanında tam serbestlik tanıyan liderlik liderin otoritesini kullanmasını ortadan kaldırmakta, bu nedenle de grubu ortak bir amaçta toplama ve belli hedeflere yöneltme durumundan yoksun bırakmaktadır, grup içinde anarşi ortaya çıkabilmektedir. Astların kendi amaçlarını kendilerinin belirlemesine ve kendi kararlarını kendilerinin vermesine dayanır. v Yukarıda genel hatları ile verilen liderlik tipleri yöneticilerin kendi liderlik yaklaşımını belirlemelerine ışık tutmakla beraber, bunlarla sınırlı kalmak zorunluluğu da yoktur. Company Logo

www. themegallery. com v Liderlik tipiyle ilgili olarak MC Gregor yöneticilerin astlarını motive etmede ortaya koydukları davranış biçimlerini birbirine zıt iki varsayım çerçevesinde toplamıştır. X Teorisinin varsayımları: 1. Vasat bir insan doğuştan çalışmayı sevmez ve imkan bulduğunda işten kaçar. 2. İnsanların çoğu örgütsel amaçlara ulaşmada yeterli çabayı göstermeleri için zorlanmalı, denetlenmeli, yönetilmeli ve ceza ile korkutulmalıdır. 3. Vasat bir insanın sınırlı ihtirasları vardır. Her şeyden önce güven içinde olmaya çalışır, yönetilmek ve sorumluluktan kaçmak eğilimindedir. Y Teorisinin varsayımları 1. 2. 3. 4. Fiziksel ve zihinsel çalışma oyun oynamak veya dinlenmek kadar tabiidir. Kişi tespit edilen amaçlara ulaşmada kendini yönlendirip kontrol edebilir. Başarının ödüllendirilmesi ile amaçlara bağlılık doğru orantılıdır. Vasati bir insan uygun koşullar altında yalnızca sorumluluğu kabul etmeye değil, fakat daha fazla sorumluluğa hazırdır. 5. Örgütsel problemlerin çözümünde yetenek ve yaratıcılık, yüksek hayal gücü hemen toplumdaki her bireyde bulunur. 6. Modern sanayi toplumunda, vasat bir insanın kültür potansiyelinin yalnızca küçük bölümünden yararlanılır. Company Logo

www. themegallery. com KOORDİNASYON TANIMI VE ANLAMI v Yönetimde koordinasyon, örgütteki insanların çabalarının uyumlaştırılması ve örgütsel amaçlara yöneltilmesi ile ilgili faaliyetleri kapsayan bir fonksiyondur. v Koordinasyon terimi, bir örgütün çeşitli unsurlarını, örgütün amaçları doğrultusunda birleştirip bütünleştirmek, onların denetimini sağlamak anlamına gelir. v Henri Fayol koordinasyonu çalışmayı kolaylaştırmak ve başarı sağlamak için bir örgütün bütün faaliyetlerinin ahenkleştirilmesi olarak görmekte, diğer bir deyişle, malzeme ve faaliyetlerin arzu edilen ölçüde akort edilmesi ve sonuçlara yöneltilmesi olarak tanımlanmaktadır Company Logo

www. themegallery. com İYİ BİR KOORDİNASYONUN ÖZELLİKLERİ v Koordinasyonu engelleyen çoğu sorunun temelinde, diğer yönetim fonksiyonlarının gerektiği şekilde uygulanmaması yatar. Zira, koordinasyon yönetimin diğer fonksiyonları ile çok yakından ilişkilidir. O halde bu fonksiyonlardan birkaçı veya hepsinin birden yetersiz oluşu, etkili bir koordinasyon sağlamayı engelleyecektir. v Koordinasyonla ilgili sorunların önemli bir nedeni de örgüt içindeki zayıf iletişimdir. Gerçekten de koordinasyonun etkili olabilmesi, büyük ölçüde, iyi işleyen bir iletişim sistemine bağlıdır. Company Logo

www. themegallery. com v Çünkü, üretim sırasındaki başarısızlıklar ve yanlış anlamalar genelde iletişim ağının zayıflığından kaynaklanmaktadır. İyi işleyen bir iletişim sistemi ile çalışanlar birbirinden haberli olacakları için, yanlış anlamaların ve kaynakların verimsiz kullanılmasının önüne geçebilecektir. Bu nedenle, başarılı bir koordinasyon, etkin bir haberleşmenin nihai ürünü olarak ta nitelendirilebilir. v Ancak etkili bir iletişim için sadece bilgi ve emirlerin alışverişi değil, aynı zamanda davranışların ve hislerin de etkileşimi olmalıdır. v Bu noktada, koordinasyonu güçleştiren bir başka faktör olarak, ''iş gruplarını teşkil eden fertlerin normal sosyal münasebetler dolayısıyla, nizam ve kaide formaliteleri dışında birbirlerine tesir etmeleri'' gerçeğidir. Company Logo

www. themegallery. com KONTROL TANIMI VE ANLAMI v Yönetim sürecinin son aşamasını teşkil eden kontrol fonksiyonu, genel bir ifadeyle, yapılmakta olan faaliyetlerin planlarda öngörülen amaçlara uygunluğunun sağlanmasıdır. Kontrol, işlerin kabul edilmiş plana, verilmiş emre ve getirilmiş prensiplere uygun olarak yürüyüp yürümediğini saptamakla ilgili süreçtir Kontrol Sürecinin Aşamaları v Kontrol sistemi, birbirini izleyen bazı aşamaları kapsayan bir süreçtir. Bu süreç; v v Stratejik noktalarda kontrol standartlarının tesis edilmesi. , Performansının kontrol ve rapor edilmesi Düzeltici tedbirlerin alınması olarak üç ana noktaya ayrılmıştır. Kontrol sürecinin etkinliği, her şeyden önce, anlaşılabilir bir nitelikte ve sapmaları anında ortaya koyabilecek şekilde olmasına bağlıdır. Etkin bir kontrol sistemi düzeltici faaliyetlere dikkati çekmeli ve ekonomik olmalıdır. Company Logo

www. themegallery. com v Özetle; etkin bir kontrol sistemi kurmak isteyen bir spor yöneticisi şu önerileri göz önünde bulundurmalıdır': v Kontrol, tüm personelin kontrol işlemine katılmasına fırsat vermeli. v Yöneticiler kendilerini kontrol etme sorumluluğundan sıyırmamalı. v Kontrol standartları kişi sorumluluğuna bağlı kalmalı. v Raporlar seri, yerinde ve yorumlanabilir olmalı. v İstisnalara özel dikkat çekilmeli; kişisel gözlem göz ardı edilmemeli v Standartlar ve amaçlar net ve ölçülebilir bir şekilde tespit edilmeli. v Pozitif aktivite ile etkili bir motivasyon sağlanmalı. v Kontrol sonucunda sapmaların düzetilmesi gerçekleştirilmelidir. v Başarılı bir kontrol sistemi için diğer yönetim fonksiyonlarının da etkin bir şekilde yerine getirilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Kontrol fonksiyonunun uygulanmasıyla yönetim süreci tamamlanmış olmakta ve yine aynı işlemlerden oluşan yeni bir yönetim sürecinin başlaması için hareket noktası doğmaktadır. Company Logo