KENDN YNETME STRATEJLERNN KULLANIMI Gndem q Kendini Ynetme

  • Slides: 47
Download presentation
KENDİNİ YÖNETME STRATEJİLERİNİN KULLANIMI

KENDİNİ YÖNETME STRATEJİLERİNİN KULLANIMI

Gündem q. Kendini Yönetme Stratejileri q. Kendine ön uyaran verme q. Kendini izleme q.

Gündem q. Kendini Yönetme Stratejileri q. Kendine ön uyaran verme q. Kendini izleme q. Kendine yönerge verme q. Kendini değerlendirme q. Kendini pekiştirme 2

Kendini Yönetme Ø Bireyin kendi davranışlarını yönetmesi eğitimin temel amacı olarak görülmektedir. Ø Yaşanan

Kendini Yönetme Ø Bireyin kendi davranışlarını yönetmesi eğitimin temel amacı olarak görülmektedir. Ø Yaşanan günlük olayların hemen tümü kendi davranışlarımızı kontrol ettiğimizi ve kendini yönetme stratejilerini yaşamın farklı alanlarında kullandığımızı göstermektedir. 3

Örneğin; ►Sabah erken kalkmak için saati kurarız. ►Gün boyu yapacağımız işlerin listesini yaparız. ►Hafta

Örneğin; ►Sabah erken kalkmak için saati kurarız. ►Gün boyu yapacağımız işlerin listesini yaparız. ►Hafta içindeki özel zamanları planlarız. 4

Bugün’ün Programı Öğrenci: Yalçın Ateş Zaman Ne yapmalıyım? Otobüse bin Gün: Çarşamba Zaman Ne

Bugün’ün Programı Öğrenci: Yalçın Ateş Zaman Ne yapmalıyım? Otobüse bin Gün: Çarşamba Zaman Ne yapmalıyım? İşten çık İşe başla Otobüse binnnnn Mola ver Spor salonuna git İşe geri dön Spor salonundan çık Öğle yemeğine çık Arkadaşınla buluş İşe geri dön 5

Kendini Yönetme Ø Bireylerin davranışlarını devam ettirmek ya da değiştirmek için verdikleri tepkiler ya

Kendini Yönetme Ø Bireylerin davranışlarını devam ettirmek ya da değiştirmek için verdikleri tepkiler ya da bireylerin davranışlarını kontrol etmek üzere kullandıkları süreçtir. Ø Bireylere davranışlarını devam ettirmeleri ya da değiştirmeleri için gerekli becerilerin öğretilmesi, bireylerin yaşam sorumluluğu almalarını arttırmak üzere kullanılan bir stratejidir. 6

Kendini Yönetme Stratejileri Kendini yönetme şu stratejilerden oluşur; a) kendine ön uyaran verme b)

Kendini Yönetme Stratejileri Kendini yönetme şu stratejilerden oluşur; a) kendine ön uyaran verme b) kendine yönerge verme c) kendini kaydetme d) kendini değerlendirme e) kendini pekiştirme 7

Kendine Ön Uyaran Verme ►Öğrencinin istendik davranışı başlatmasıyla sonuçlanacak açık bir uyaranı kendisine sunması

Kendine Ön Uyaran Verme ►Öğrencinin istendik davranışı başlatmasıyla sonuçlanacak açık bir uyaranı kendisine sunması eylemidir. ►Örneğin; ev ödevini yapma davranışı için aşağıdaki resim görsel bir ipucu olabilir. 8

Kendine Ön Uyaran Verme ►Kendine ön uyaran verme stratejisinde ön uyaran, davranış oluştuktan sonra

Kendine Ön Uyaran Verme ►Kendine ön uyaran verme stratejisinde ön uyaran, davranış oluştuktan sonra değil davranış oluşmadan önce sunulur. ►Davranış öncesi sunulacak ön uyaranlar öğrencilerin öğrenme gereksinimlerine ve güçlüklerine görsel veya işitsel ön uyaranlar olabilir. 9

Kendine Ön Uyaran Verme fotoğraflar klipartlar 10

Kendine Ön Uyaran Verme fotoğraflar klipartlar 10

Kendine Ön Uyaran Verme ses kayıtları çizimler 11

Kendine Ön Uyaran Verme ses kayıtları çizimler 11

Kendine Ön Uyaran Verme ►Başkalarına bağımlılığını azaltır. ►Karmaşık bir beceriyi tamamlamak için gerekli basamakları

Kendine Ön Uyaran Verme ►Başkalarına bağımlılığını azaltır. ►Karmaşık bir beceriyi tamamlamak için gerekli basamakları hatırlamayı sağlar. ►Sistem öğrenildikten sonra farklı ortam ve becerilerde kullanabilir. 12

Örneğin; ►Öğrenciler kravat bağlamak için beceri basamaklarına ilişkin fotoğrafları içeren bir kitap kullanabilirler. ►Önce

Örneğin; ►Öğrenciler kravat bağlamak için beceri basamaklarına ilişkin fotoğrafları içeren bir kitap kullanabilirler. ►Önce fotoğrafa bakıp sonra fotoğraftaki basamağı gerçekleştirebilirler. 13

1 14

1 14

2 15

2 15

3 16

3 16

4 17

4 17

5 18

5 18

6 19

6 19

7 20

7 20

8 21

8 21

Kendine Yönerge Verme ►Öğrenciye sözel davranışlarını kullanmak ya da kendi performansına rehberlik etmek için

Kendine Yönerge Verme ►Öğrenciye sözel davranışlarını kullanmak ya da kendi performansına rehberlik etmek için kendine konuşma öğretimini içeren bir stratejidir. 22

Kendine Yönerge Verme ►Öğrencinin bir işi yapmak için kendine konuşması ve daha sonra o

Kendine Yönerge Verme ►Öğrencinin bir işi yapmak için kendine konuşması ve daha sonra o işi yapmasıdır. ►Beceriyi gerçekleştirmeye yardım edecek ifadelerin kendine fısıldanması öğretilir. 23

Kendine Yönerge Verme ►Amaç, başkalarının yönergelerine bağımlı kalmak yerine kendine sözel yönerge vermeyi öğretmektir.

Kendine Yönerge Verme ►Amaç, başkalarının yönergelerine bağımlı kalmak yerine kendine sözel yönerge vermeyi öğretmektir. ►Düşünmek için fazla zaman harcamayan ve hemen hareket eden öğrenciler için etkili bir stratejidir. 24

Adımlar İfadeler 1. Problemi belirleme: Problem ne? Programı açmalıyım. 2. Çözümü ifade etme: Ne

Adımlar İfadeler 1. Problemi belirleme: Problem ne? Programı açmalıyım. 2. Çözümü ifade etme: Ne yapmalıyım? İşaretin üzerine tıkla. Yazmaya başla. 3. Eylemi değerlendirme: Nasıl yaptım? Programı açtım. 4. Kendini pekiştirme: Doğru mu yaptım? Evet iyi yaptım. 25

Örneğin; ► 5 + 4 = ? ? ? ►Problem ne? ►Ne yapmalıyım? ►Nasıl

Örneğin; ► 5 + 4 = ? ? ? ►Problem ne? ►Ne yapmalıyım? ►Nasıl yaptım? ►Doğru mu yaptım? 26

Kendini İzleme/Kaydetme ►Kendini izleme; kendini gözleme ve kendini kaydetme olmak üzere iki öğeden oluşmaktadır.

Kendini İzleme/Kaydetme ►Kendini izleme; kendini gözleme ve kendini kaydetme olmak üzere iki öğeden oluşmaktadır. 27

Kendini İzleme/Kaydetme ►Kendini gözleme, öğrencinin hedef gerçekleştirmediğini gözleyip belirlemesi; ►Kendini kaydetme ise, öğrencinin gerçekleştirmediğini

Kendini İzleme/Kaydetme ►Kendini gözleme, öğrencinin hedef gerçekleştirmediğini gözleyip belirlemesi; ►Kendini kaydetme ise, öğrencinin gerçekleştirmediğini kaydetmesidir. hedef davranışı gerçekleştirip 28

Kendini İzleme/Kaydetme ►Kendini izleme, çoğunlukla öğrencinin nasıl yapılacağını bildiği davranışların arttırılması üzerine odaklanır. ►Sıklıkla

Kendini İzleme/Kaydetme ►Kendini izleme, çoğunlukla öğrencinin nasıl yapılacağını bildiği davranışların arttırılması üzerine odaklanır. ►Sıklıkla kontrol listeleri ve çeteleme tabloları kullanılmaktadır. ►Sorumluluğun yetişkinden öğrenciye transfer edilmesini sağlayan bir stratejidir. 29

Örneğin; ►Kendini izleme için kullanılan birkaç çeşit veri toplama aracı vardır. ►Bu araçlara ilişkin

Örneğin; ►Kendini izleme için kullanılan birkaç çeşit veri toplama aracı vardır. ►Bu araçlara ilişkin bazı örnekler izleyen slaytlarda gösterilmiştir. 30

Beceri: Banyo Temizleme 1. Tuvaleti temizle 2. Küveti temizle 3. Lavaboyu temizle 4. Aynaları

Beceri: Banyo Temizleme 1. Tuvaleti temizle 2. Küveti temizle 3. Lavaboyu temizle 4. Aynaları temizle 5. Çöpü boşalt 6. Sabunu doldur 7. Tuvalet kağıdı tak 8. Yerleri süpür 9. Yerleri sil Amaç Tamamlanan basamaklar Amaca ulaştım mı? 31

GÜNLÜK KONTROL LİSTESİ Öğrenci: Eda Gülsever Tarih: 1 -31 Kasım Etkinlik: Sabah Rutinleri Yapacaklarım

GÜNLÜK KONTROL LİSTESİ Öğrenci: Eda Gülsever Tarih: 1 -31 Kasım Etkinlik: Sabah Rutinleri Yapacaklarım Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Yatağımı topladım Dişlerimi fırçaladım Banyo yaptım Temiz kıyafet giydim Parfüm sıktım Saçımı taradım Makyaj yaptım Kahvaltı yaptım Masayı topladım Köpeğimi besledim Toplam Yapılan Etkinlik Sayısı Yaptım Yapmadım 32

Kendini Değerlendirme ►Kendini değerlendirme, öğrencinin hedef davranışı gerçekleştirip gerçekleştirmediğini ölçütleri dikkate alarak ortaya koymasıdır.

Kendini Değerlendirme ►Kendini değerlendirme, öğrencinin hedef davranışı gerçekleştirip gerçekleştirmediğini ölçütleri dikkate alarak ortaya koymasıdır. ►Kendini kaydetme sırasında tutulan kayıtların incelenmesi, kayıtların grafiğe aktarılması ve grafikte görünen performansın belirlenen ölçüt dikkate alınarak öğrencinin kendisi tarafından yorumlanması sürecidir. 33

Kendini Değerlendirme ►Kendini değerlendirme kullanımından önce davranışın uygun biçimi öğrenilmelidir. ►Kendini değerlendirme süreci davranışın

Kendini Değerlendirme ►Kendini değerlendirme kullanımından önce davranışın uygun biçimi öğrenilmelidir. ►Kendini değerlendirme süreci davranışın sıklığının yanı sıra davranışın niteliğinin de değerlendirilmesini gerektirir. ►Evet/hayır tepkilerinin ötesinde bir yorum yapmaya geçilir. 34

Kendini Değerlendirme ►Kendini değerlendirme için kontrol listeleri, dereceleme ölçekleri, grafikler veya öğrenci düzeyine göre

Kendini Değerlendirme ►Kendini değerlendirme için kontrol listeleri, dereceleme ölçekleri, grafikler veya öğrenci düzeyine göre hazırlanmış resimli formlar kullanılabilir. ►Öğrenci, performansına uygun olan seçimi yapıktan sonra bir sonraki aşama için amaç belirler. 35

Kendini Değerlendirme ►Kendini değerlendirme, kendini izleme ile birlikte kullanıldığında oldukça akıcı bir süreç olabilmektedir.

Kendini Değerlendirme ►Kendini değerlendirme, kendini izleme ile birlikte kullanıldığında oldukça akıcı bir süreç olabilmektedir. ►Kendini değerlendirme, kendini izlemeyi iyi şekilde bilen öğrencilerin öğreneceği bir sonraki adımdır. 36

Örneğin; 37

Örneğin; 37

Adım : _____________ 1 -7 dakika : Uygun değil 8 -14 dakika : Evet

Adım : _____________ 1 -7 dakika : Uygun değil 8 -14 dakika : Evet 15 -20 dakika : İyi Doğru olanı daire içine al. Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma K J Uygun değil Evet İyi 38

Dakika Adım: ____________ 39

Dakika Adım: ____________ 39

Kendini Pekiştirme ►Bireyin performansına bağlı olarak kendisine hoşa giden uyaran sunması/almasıdır. ►Öğrencilerin uygun olmayan

Kendini Pekiştirme ►Bireyin performansına bağlı olarak kendisine hoşa giden uyaran sunması/almasıdır. ►Öğrencilerin uygun olmayan davranış yerine öğrendiği uygun davranışı kullanması için, kendilerine pekiştireç vermelerini içeren bir stratejidir. 40

Kendini Pekiştirme ►Öğrenciler kendini pekiştirme sürecine birkaç biçimde dahil edilebilirler. ►Öğrencilerin; a) pekiştireç seçmelerine,

Kendini Pekiştirme ►Öğrenciler kendini pekiştirme sürecine birkaç biçimde dahil edilebilirler. ►Öğrencilerin; a) pekiştireç seçmelerine, b) pekiştireç ederlerini belirlemeye yardım etmelerine, c) pekiştirilecek davranışı belirlemelerine izin verilebilir. 41

Kendini Pekiştirme ►Kendini pekiştirmenin en önemli amacı, öğrencilerin kendini yönetme stratejilerini kullanmalarını desteklemek, teşvik

Kendini Pekiştirme ►Kendini pekiştirmenin en önemli amacı, öğrencilerin kendini yönetme stratejilerini kullanmalarını desteklemek, teşvik etmektir. ►Alan yazında öğrencinin kendi koşullarını kendisinin belirlediği durumların kendini pekiştirme olduğu ifade edilmektedir. 42

Örneğin; 43

Örneğin; 43

Öğrenci adı: Cem Taşkıran Tarih: 17. 11. 2006 Yönerge: ►Beceriyi doğru ve hızlı biçimde

Öğrenci adı: Cem Taşkıran Tarih: 17. 11. 2006 Yönerge: ►Beceriyi doğru ve hızlı biçimde tamamladığın her seferde kavanoza bir misket at. ►Kavanoz dolduğunda ödülünü kazanacaksın. ►Almak istediğin ödülü daire içine al. 10 dk. basketbol oynamak Kutudan istediğini seçmek 10 dk. resim yapmak 44

Kendini Yönetme Stratejilerinin Yararları ►Kolay uygulanabilir ve etiktir. ►Davranış değişikliği sağlar. ►Genellemeyi arttırmak için

Kendini Yönetme Stratejilerinin Yararları ►Kolay uygulanabilir ve etiktir. ►Davranış değişikliği sağlar. ►Genellemeyi arttırmak için kullanılır. ►Kalıcılığı sağlar. 45

Kendini Yönetme Stratejilerinin Yararları ► Önemli ve gerekli becerileri öğretmek için öğretmene fırsat sağlar.

Kendini Yönetme Stratejilerinin Yararları ► Önemli ve gerekli becerileri öğretmek için öğretmene fırsat sağlar. ► Öğrenciyi kendi davranışlarından sorumlu kılarak bağımsızlığı arttırır. ► Ekonomiktir, var olan araç gereçlerde küçük uyarlamalar yapmayı gerektirir. 46

Kendini Yönetme Stratejilerinin Yararları ► Farklı ortam, farklı zaman ve farklı özellikteki öğrencilerde kullanılabilir.

Kendini Yönetme Stratejilerinin Yararları ► Farklı ortam, farklı zaman ve farklı özellikteki öğrencilerde kullanılabilir. ► Kalıcı ürün kaydı sağlar. ► Öğrenmeye aktif katılımı destekler. ► Kaynaştırma sınıfında kolayca kullanılabilir. 47