Kuran Kerim Dersi 8 Dersin lenii 1 Tenvin

Kur’an-ı Kerim Dersi 8

Dersin İşlenişi 1. Tenvin ve Sakin Nun’un Tanımı ve Hükümleri 2. İhfa Tanımı ve Çeşitleri 3. Asr ve Tekasur surelerinin talimi 4. Bakara suresi 12 ve 13. sayfalarının yüzünden okunması

Tenvin ve Sâkin Nûn’un Hükümleri Tenvin: Sözlükte «nûn» lama demektir. Istılahta, iki üstün, iki ötre ve iki esre ile ifade edilen, isimlerin sonuna gelen zaîd (fazla) sâkin nûn’a denir. Tenvîn, vasıl halinde sâbit, vakf halinde sâkıttır; yani, kendinden sonraki harfe bağlanırsa okunur, üzerinde durulursa okunmaz. Sadece isimlerin sonunda bulunur.

Nûn-i sâkine: Sâkin nûn’a, yani harekesi olmayan cezmli nûn’a denir. Sâkin nûn, her türlü kelimenin sonunda veya ortasında bulunabilir.

İHF Sözlükte bir şeyi gizlemek anlamına gelir. İhfâ’nın tecvîd ilminde yapılan tarifi şöyledir: İhfâ; gunnenin bekâsıyla, şeddeden uzak, idğâm ile izhâr arasında bir okuyuş şeklidir.

İhfâ’nın Sebebi: Nûn (ve tenvîn) ile ihfâ harflerinin, mahreç bakımından orta durumda olmalarıdır. Yani bunların mahreçleri, idğâm edecek kadar birbirine yakın olmadığı gibi, izhâr edecek kadar birbirinden uzak da değildir. Bu sebepten bunları idğâm ile de, izhâr ile de okumak mümkün olmadığından; ancak ihfâ ile okunmaları gerekmektedir.

İhfâ’nın Hükmü: İhfâ’nın hükmü vaciptir. Yani bütün kıraat imamları, tenvîn ve nûn-î sakinden 15 ihfâ harfinden birisinin gelmesi halinde ihfâ yapmakta ittifak etmişlerdir.

İhfânın tutulma süresi bir harf miktarıdır. Bazı eserlerde bu ölçü, «iki harften az, bir harften fazla» (ortalama bir buçuk harf okuyacak kadar zaman) şeklinde ifade edilmiştir.

ﻕ ve ﻙ harflerinin ihfâsında dil arkası bu harflerin mahrecine konur, böylece mahreç tamamen kapanır. ﺍ

İhfâ iki çeşittir: 1. Harfin İhfâsı: 2. Harekenin İhfâsı

1. Harfin ihfâsı ikiye ayrılır: a) Dil İhfâsı (İhfâ-ı Lisânî): Tenvîn veya nûn-î sâkinden sonra yukarıda sözünü ettiğimiz 15 ihfâ harfinden birisinin gelmesiyle oluşur. Buna nûn’un mahrecine nispetle (nûn, dil bölgesi harflerinden olduğu için) dil ihfâsı denilmiştir. b) Dudak İhfâsı (İhfâ-i Şefevî): Mîm-i sâkine’den sonra be harfinin gelmesiyle yapılan ihfâya denir. Buna da mîm’in mahrecine nispetle (mîm, dudak harfi olduğu için) bu isim verilmiştir.

2. Harekenin İhfâsı: Harekeyi, zayıf sesle hızlıca okumak suretiyle yapılan ihfâdır ki buna ihtilâs ( ﺇﺧﺘﻼﺱ ) denir. ﺍ ﻻ (aslı ﺍ ﻻ ) kelimesinde birinci nûn’un harekesinde yapılan ihfâ böyledir. Burada birinci nûn’un ötre harekesi, dammeye işaret ederek ve hızlıca okunarak ihfâ edilmiş olur.

Hazırlayan: Sema ÇELEM Kaynak: Prof. Dr. Abdurrahman ÇETİN, KUR’AN OKUMA ESASLARI, Bursa: Emin Yayınları