URZD MARSZAKOWSKI WOJEWDZTWA DOLNOLSKIEGO Dr n med Jacek

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Dr n. med. Jacek Klakočar – Dyrektor Departamentu Polityki Zdrowotnej Wrocław 2006

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Zadania w zakresie promocji i ochrony zdrowia wynikające z kompetencji władzy państwowej zostały podzielone na: • rządowe i • samorządowe

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Kierunki działań w Polsce określa Narodowy Program Zdrowia jego znowelizowana wersja określa priorytety w zakresie : • umacniania zdrowia i wyrównywania różnic terytorialnych i społecznych poprzez wpływ na styl życia, a także wyrównywania szans osób starszych i niepełnosprawnych, • wczesnego wykrywania i leczenie najczęściej występujących chorób w odwracalnych ich stadiach ze szczególnym uwzględnieniem świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej i pomocy doraźnej w stanach zagrożenia życia, • ochrony zdrowia ludności przed najczęstszymi zagrożeniami.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Tak jak w poprzednim programie przyjęto jeden nadrzędny, długofalowy cel strategiczny: "Poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia ludności".

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY W działaniach samorządów bardzo istotne są Cele ogólne NPZ 1. Zmniejszenie różnic terytorialnych i społecznych w stanie zdrowia; a przede wszystkim 2. Aktywizacja jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych na rzecz zdrowia społeczeństwa.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Zadania władz publicznych zostały określone w następujących ustawach: • ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, • ustawie z dnia 14 lipca 2006 r. o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz niektórych innych ustaw, • ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, • ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, • ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Zadaniem władz publicznych zgodnie z Art. 6. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, jest zapewnienie równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej poprzez: • tworzenie warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia; • analizę i ocenę potrzeb zdrowotnych oraz czynników powodujących ich zmiany; • promocję zdrowia i profilaktykę, mające na celu tworzenie warunków sprzyjających zdrowiu; • finansowanie w trybie i na zasadach określonych ustawą świadczeń opieki zdrowotnej.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Gmina Zadaniem władz gminnych jest zaspokojenie potrzeb z zakresu ochrony zdrowia oraz zajmowanie się wszystkimi tymi zagadnieniami o charakterze lokalnym, które nie zostały zastrzeżone w ustawach dla innych podmiotów. Ogólnie rzecz biorąc ustawowe zadania jednostek samorządu terytorialnego obejmują: • organizowanie instytucji świadczących usługi medyczne (tworzenie szpitali, przychodni, gabinetów) oraz • podejmowanie działań z zakresu promocji zdrowia (profilaktyka).

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Do zadań własnych gminy w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy w szczególności: • opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy, • przekazywanie powiatowi informacji o realizowanych programach zdrowotnych; inicjowanie i udział w wytyczaniu kierunków przedsięwzięć lokalnych zmierzających do zaznajamiania mieszkańców z czynnikami szkodliwymi dla zdrowia oraz ich skutkami, • podejmowanie innych działań wynikających z rozeznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY JST powinny interesować się stroną finansową oraz stopniem i jakością oferowanych usług w celu koordynacji procesu zaspakajania potrzeb ludności w zakresie ochrony zdrowia.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Powiat wykonuje zadania publiczne o charakterze ponad-gminnym w zakresie: • promocji i ochrony zdrowia, • pomocy społecznej, • wspierania osób niepełnosprawnych, • utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Z chwilą wejścia w życie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, do zadań własnych powiatu w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy w szczególności: • opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców powiatu - po konsultacji z właściwymi terytorialnie gminami; • przekazywania marszałkowi województwa informacji o realizowanych na terenie powiatu programach zdrowotnych, • inicjowanie, wspomaganie i monitorowanie działań lokalnej wspólnoty samorządowej w zakresie promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej prowadzonych na terenie powiatu, • pobudzanie działań na rzecz indywidualnej i zbiorowej odpowiedzialności za zdrowie i na rzecz ochrony zdrowia, • podejmowanie innych działań wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Województwo Samorząd wojewódzki realizuje zadnia o charakterze wojewódzkim z zakresu promocji i ochrony zdrowia, przy formułowaniu strategii rozwoju województwa współpracuje w szczególności z; • jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego, • administracja rządowa, szczególnie z wojewodą • Narodowym Funduszem Zdrowia, • organizacjami pozarządowymi, • szkołami wyższymi i jednostkami naukowo- badawczymi • organizacjami międzynarodowymi i regionalnymi innych państw, zwłaszcza sąsiednich

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Samorząd województwa prowadząc politykę rozwoju województwa pozyskuje i łączy środki finansowe, publiczne i prywatne w celu realizacji zadań z zakresu użyteczności publicznej. Do zadań własnych województwa w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej realizowanych przez samorząd województwa należy w szczególności: • opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych wynikających z rozeznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców województwa - po konsultacji z właściwymi terytorialnie gminami i powiatami, • przekazywanie wojewodzie informacji o realizowanych na terenie województwa programach zdrowotnych, • opracowywanie i wdrażanie programów służących realizacji zadań w zakresie ochrony zdrowia, • inspirowanie i promowanie rozwiązań w zakresie wzrostu efektywności, w tym restrukturyzacji w ochronie zdrowia, • podejmowanie innych działań wynikających z rozeznanych potrzeb zdrowotnych mieszkańców województwa.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Do zadań wojewody w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy w szczególności: • ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej na terenie województwa, • ocena realizacji zadań z zakresu administracji rządowej realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, • przekazywanie ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, do 15. dnia miesiąca następującego po zakończeniu danego kwartału, kwartalnych informacji o programach zdrowotnych.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Dolnośląska Rada ds. Seniorów W Polsce, jak i w innych krajach Europy, obserwujemy proces starzenia społeczeństwa – zwiększa się liczba osób powyżej 60 roku życia. Problem dotyczy również Dolnego Śląska. Według danych Biuletynu Statystycznego Ochrony Zdrowia Województwa Dolnośląskiego, w 2000 roku w naszym regionie mieszkało ponad 12% ludzi powyżej 65 roku życia. Prognozuje się, że do roku 2030 ten odsetek wzrośnie prawie dwukrotnie i przekroczy 22%. Dlatego ważne miejsce w działaniach prozdrowotnych samorządu województwa dolnośląskiego zajmują projekty związane z szeroko rozumianą problematyką ludzi starszych.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Dolnośląska Rada ds. Seniorów Pierwsi w kraju powołaliśmy Dolnośląską Radę ds. Seniorów przy Urzędzie Marszałkowskim / zarządzenie Nr 21/2006 Marszałka Województwa Dolnośląskiego z dnia 2 lutego 2006 r.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Rada stanowi organ opiniodawczo – doradczy Marszałka Województwa do oceny spraw ludzi starszych. W skład Rady wchodzą przedstawicieli: • władz regionalnych, • Narodowego Funduszu Zdrowia, • uczelni wyższych Wrocławia w tym Uniwersytetu Trzeciego Wieku, • Dolnośląskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, • Wojewódzkiej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej we Wrocławiu, • Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów – Zarząd okręgowy we Wrocławiu, • Wrocławskiego Sejmiku Osób niepełnosprawnych • Fundacji „Teraz Życie”.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY W celu podjęcia przedsięwzięć umożliwiających właściwe, rozpoznawanie problemów związanych ze starzeniem się społeczeństwa Dolnego Śląska w zakresie ich funkcji zdrowotnych, społecznych, życiowych i zawodowych, Dolnośląska Rada ds. Seniorów podjęła działania związane z przygotowaniem i opracowaniem ankiety oraz przeprowadzenia jej w wybranych losowo gminach.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Ankieta pierwsza strona

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Badania empiryczne zaplanowano na rok 2006. Prace badawcze swoim zasięgiem mają obejmować teren całego Województwa Dolnośląskiego i mają stanowić podstawę diagnozy sytuacji osób starszych. Aby badania posiadały walor reprezentatywności do badań wybrano losowo 20 gmin dolnośląskich i dodatkowo Wrocław jako miasto stołeczne, bez którego diagnoza byłaby niepełna. Ogółem ankieta będzie przeprowadzona na trenie 21 gmin z terenu Województwa Dolnośląskiego. Ustalono, że będzie to 9 gmin wiejskich, 7 gmin miejsko-wiejskich oraz 4 miejskie plus miasto Wrocław.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Współpraca międzynarodowa samorządu województwa • Została nawiązana współpraca pomiędzy Dolnośląską Radą ds. Seniorów działającą przy Marszałku Województwa Dolnośląskiego a Saksońską Krajową Radą ds. Osób Starszych działającą przy Ministerstwie Spraw Socjalnych. • Od maja 2005 r. region Dolny Śląsk stał się Regionem partnerskim w Sieci Srebrnej Gospodarki SEN@ER, • Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego jest jednym z 11 wykonawców programu RIGHT /Reducing diagnosis and treatment risks by leveraging knowledge and practices of Health Care Professionals/ (Zmniejszenie ryzyka diagnozy i leczenia poprzez umocnienie wiedzy i praktyki pracowników ochrony zdrowia) skupionych w międzynarodowym Konsorcjum. • Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego jest koordynatorem Podsieci Roboczej „Transgraniczna profilaktyka zdrowotna” w ramach Trójnarodowego projektu EU-MED-EAST- Tworzenie regionalnej, transgranicznej sieci powiązań w dziedzinie opieki zdrowotnej i społecznej.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY W grudniu 2003 roku, Rząd Nadrenii-Westfalii zaprosił Europejskie regiony i fundacje na warsztaty w Brukseli, i stąd idea powstania „Sieci –Silver Economy regionów europejskich” SEN@ER, której celem powstania jest: • poprawa jakości życia ludzi starszych, • wzrost konkurencyjności oraz zatrudnienie w biznesie co spowoduje powstanie produktów i usług wpływających na poprawę jakości życia, • mobilizowanie siły nabywczej seniorów.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Celami współpracy w ramach struktury „Europejskich regionów” Srebrna Gospodarka - Sieć Europejskich Regionów (SEN@ER), jest przede wszystkim: stworzenie ogólnoeuropejskiej świadomości dotyczącej szans jakie niesie ze sobą starzejące się społeczeństwo. Powstanie sekretariatu SEN@ER ułatwi przekazywanie informacji na temat podejmowanych działań przez regiony.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY RIGHT Projekt RIGHT jest programem realizowanym w ramach Szóstego Programu Ramowego UE – Priorytetu 2: Technologie Społeczeństwa Informacyjnego. Projekt trwa 30 miesięcy. Wdrażanie projektu rozpoczęło się 01. 2006.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Celem projektu jest stworzenie inteligentnego elektronicznego systemu wspomagającego opiekę zdrowotną, oferującego w czasie rzeczywistym wsparcie dla personelu medycznego nowych Państw Członkowskich UE w diagnozie i podejmowaniu decyzji w leczeniu. RIGHT rozwija opartą na semantyce infrastrukturę informacji zdrowotnych będącą w stanie integrować informacje i serwisy internetowe. Taka infrastruktura, w odniesieniu do każdego pacjenta, dostarczy lekarzom niezbędnych informacji z historii choroby, odpowiednich wskazówek leczniczych, właściwych i aktualnych wyników badań, informacji o dostępnych usługach medycznych, technikach i lekach, ich działaniu i efektach ubocznych, być może także doświadczeń z innych podobnych przypadków i porad specjalistów.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Urząd Marszałkowski będzie początkowo testował program w 3 wybranych przychodniach z terenu Dolnego Śląska, reprezentujących różne obszary (miejskie, podmiejskie i wiejskie). Naszym zadaniem jest zastosowanie programu w celu zredukowania pomyłek w diagnozie i leczeniu ludzi starszych, powyżej 65 roku życia. Szczególnie oceną programu RIGHT objęte zostaną następujące choroby: • Przewlekła obturacyjna choroba płuc • Depresja u ludzi starszych

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY EU-MED-EAST Trójnarodowy projekt EU-MED-EAST został opracowany przez grupę roboczą ds. migracji, ochrony zdrowia i spraw społecznych, działającą w ramach platformy kooperacyjnej ENLARGE-NET i przedstawiony Komisji Europejskiej pod koniec 2003 roku celem współfinansowania w ramach wspólnotowego programu dla regionów przygranicznych. W realizację projektu włączono struktury gospodarcze w ujęciu personalnym oraz finansowym.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY W pięciu tematycznych podsieciach (grupach roboczych) przedstawiciele urzędów administracji, stowarzyszeń i związków branżowych, kas chorych/NFZ, szpitali, przemysłu farmaceutycznego, logistyki w ochronie zdrowia itd. mają planować i podejmować konkretne działania, zmierzające do poprawy świadczeń zdrowotnych i społecznych pod względem jakości, ilości oraz efektywności, wykorzystując przy tym możliwości współpracy transgranicznej. Podsieć robocza „Transgraniczna profilaktyka zdrowotna”, której koordynatorem jest Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego we Wrocławiu, ma służyć między innymi wymianie informacji i doświadczeń, a także podejmowaniu wspólnych działań w zakresie oświaty i wychowania zdrowotnego.

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY W czasie Konferencji zorganizowanej z okazji Wojewódzkich Obchodów Światowego Dnia Seniora pod hasłem „Dodaj jakość do lat życia” zaprezentowano następujące wykłady: • Problemy zdrowotne starzejącego się społeczeństwa, dr Zbigniew Machaj Konsultant Wojewódzki ds. Geriatrii. • Socjologiczne aspekty starzenia się społeczeństwa , dr Iwona Taranowicz Akademia Medyczna we Wrocławiu • „Trzeci wiek wyzwaniem współczesnego człowieka”, prof. dr hab. Jerzy Semków. • Sieć SEN@ER, działania władz regionalnych dla podniesienia jakości życia osób starszych , Agnieszka Gadzina Pełnomocnik Zarządu – Regionalne Biuro Województwa Dolnośląskiego w Brukseli. • Pozyskiwanie środków unijnych na wspieranie programów kierowanych do osób starszych w okresie finansowania 2007 -2013 , przedstawiciel Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego z Wydziału Funduszy Europejskich i Polityki Regionalnej • Program RIGHT- Prezentacja wstępnych wyników ankiety opracowanej przez Dolnośląską Radę ds. Seniorów we Wrocławiu pozwalającej ocenić jakość życia Seniorów na Dolnym Śląsku – dr. Ewa Bogacka

REALIZACJA ZADAŃ PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA PRZEZ SAMORZĄDY Przedstawiono również tzw. „dobre praktyki” w ramach których zaprezentowano: • Uniwersytet Trzeciego Wieku, • Dolnośląską Rada ds. Seniorów, • Wrocławską Akademię Bezpieczny Senior, • Stowarzyszenie „Przyjaciele Seniorów” i Miejskie Biblioteki Publiczne