Sorumluluk Hukuku a Geni anlamda sorumluluk hukuku b
Sorumluluk Hukuku a) Geniş anlamda sorumluluk hukuku b) Dar anlamda sorumluluk hukuku c) En dar anlamda sorumluluk hukuku
Sorumluluk sebepleri: a) Kusur b) Sözleşme c) Kanun hükmü
Hukuki Sorumluluğun Türleri: a) Kusur sorumluluğu b) Kusursuz sorumluluk (Sebep Sorumluluğu) c) Fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi
Haksız Fiil Sorumluluğu (Kusur Sorumluluğu) Haksız Fiilin Unsurları 1 - Fiil 2 -Zarar 3 - Uygun illiyet bağı 4 - Kusur 5 - Hukuka aykırılık
ZARAR a) Maddi zarar aa) Fiili zarar bb) Yoksun kalınan kar cc) Kişiye verilen zarar dd) Şeye verilen zarar ee) Diğer zararlar ff) Doğrudan zarar-dolaylı zarar gg) Menfi zarar-Müspet zarar hh) Somut zarar-Soyut zarar b) Manevi zarar
İlliyet Bağını Kesen Sebepler 1 - Mücbir sebep 2 - Zarar görenin kusuru 3 - Üçüncü kişinin kusuru
Mücbir Sebebin Unsurları a) Bir olay b) Haricilik c) Bir davranış normunun veya borcun ihlali d) İlliyet bağı e) Kaçınılmazlık f) Öngörülmezlik
Yarg. 11. HD, 15. 12. 2014, E. 2014/13893, K. 2014/19777 «…mücbir sebep bir sorumluluğun yerine getirilmesini veya bir hakkın veya hukuksal imkanın veya kanuni bir avantajın kullanılmasını veya talep edilmesini, kısmen veya tamamen, geçici veya daimi surette engelleyen, bu niteliği dolayısıyla sorumluluğu kaldıran veya yerine getirilmesini, süresini ve vadesini geciktiren veya sorumluluğun niteliğini değiştiren, bir hakkın veya hukuksal imkanın veya kanuni bir avantajın kullanılmasına ilişkin sürelerin yeniden tanınmasını, sürelerin uzatılmasını veya eski hale iade edilmesini gerekli ve zorunlu kılan, kişinin önceden beklemediği, öngöremeyeceği ve tahmin edemeyeceği, beklese ve tahmin etse bile, kişilerin alabilecekleri her türlü tedbirlere rağmen meydana gelmesini engelleyemeyeceği, kişilerin tedbir alma ve ihmalde bulunmama yükümlülüklerini aşan nitelikte ve ağırlıkta olan, dıştan gelen, olağan üstü, olağan dışı ve mutad ve devamlı olanın dışında gerçekleşen nitelikte bir olay, olgu veya durumdur. »
Kusurun Çeşitleri Kast İhmal a) Ağır İhmal b) Hafif ihmal c) Orta ihmal d) Bilinçli ihmal-Bilinçsiz ihmal
TBK m. 49: «Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür. »
TBK m. 49/II’nin uygulama şartları: a) Ahlaka aykırı bir fiil olmalıdır. b) Zarar kasten verilmiş olmalıdır. c) Bir zarar doğmuş olmalıdır.
Hukuka Uygunluk Sebepleri a) Kanunun verdiği yetkinin kullanılması b) Özel hukuktan doğan bir hakkın kullanılması c) Zarar görenin rızası d) Vekaletsiz iş görme e) Haklı savunma f) Zorunluluk hali
Haklı savunmanın şartları: a) Haklı savunmada bulunan kişinin kendisin veya üçüncü bir kişinin şahıs ya da malvarlığına karşı yönelmiş bir saldırı olmalıdır. b) Saldırı devam etmelidir. c) Saldırı hukuka aykırı olmalıdır. d) Savunma ile saldırı arasında orantı olmalıdır. e) Savunma fiili saldırgana karşı yapılmalıdır.
Zorunluluk halinin şartları: a) Kişi veya malvarlığına yönelmiş açık ya da yakın bir zarar tehlikesi mevcut olmalıdır. b) Tehlikenin kaynağı malına zarar verilecek kişi olmamalıdır. c) Tehlike dolayısıyla üçüncü bir kişinin malına zarar verilmiş olmalıdır. d) Önlenmek istenen zarar tehlikesi ile üçüncü kişinin malına verilecek zarar arasında orantı bulunmalıdır. e) Zararı önleme, üçüncü kişinin malına zarar vermeden mümkün olmamalıdır.
Kişinin hakkını kendisinin korumasının şartları: a) Bir hak bulunmalıdır. b) Yetkili organların zamanında müdahalesi mümkün olmamalıdır. c) Hakkın korunması için başka bir imkan bulunmamalıdır. d) Güç kullanma orantılı olmalıdır.
- Slides: 15