PARAZTLERN TAKSONOMS ve SINIFLANDIRILMASI 1 ALT EVREN 2

• PARAZİTLERİN TAKSONOMİSİ ve • SINIFLANDIRILMASI 1

• ALT EVREN 2: METAZOA • ŞUBE 1: PLATYHELMİNTHES • Vücutları dorsoventral yassılaşmış olup, yaprak • şeklinde ve tek parçalıdır. Vücut boşlukları yoktur. • Ancak mezoderm iyi gelişmiştir. Erişkinlerde parankima, kas sistemi ve üreme organları bu tabakadan oluşur. • Frontal organ yok ve tek kirpikli epidermal organları vardır. 2

• Phylum : Platyhelminthes (Yassı kurtlar) Classis : Trematoda Ordo : Digenea Species : Dicrocoelium dendriticum (Küçük Karaciğer Kelebeği) 3

• Phylum Classis Ordo Species : : Platyhelminthes (Yassı kurtlar) Trematoda Digenea Fasciola hepatica (Büyük Karaciğer Kelebeği) Vücut şekli kabak çekirdeğine benzer. Genellikle D. dendriticum ile birlikte koyun, keçi ve öküz gibi birçok memeli hayvanın karaciğerinde ve safra kanallarında bulunur. Boyları 2 -3 cm olup, D. dentriticum'dan daha büyük ve daha tehlikelidirler. Çünkü bunların birkaçı bir araya gelerek safra kanallarını kolaylıkla tıkayabilirler. Vücut yapılan itibariyle D. dentriticum'a. çok benzerler. Yalnız vücudun sonuna kadar uzanan iki kollu bağırsakları, yanlara doğru ayrıca birçok kollar meydana getirmiştir. Bu türün laboratuvar çalışması, cama sıkıştırılmış maketi üzerinde yapılacaktır. Gözlemlerde vücut büyüklüğü, ağız ve karnı vantuzlarının şekli ve konumu ile barsak sistemi. D. dendriticum ile karşılaştırmalı olarak çalışılacak ve çizim halinde gösterilecektir. 4

Fasciola hepatica (Büyük Karaciğer Kelebeği) 5

• Phylum : kurtlar) Classis : Species : tenyası) Platyhelminthes (Yassı Cestoda (Tenyalar-Şeritler) Taenia solium (Domuz 6

• Phylum: Platyhelminthes Classis : Cestoda Species : Taenia saginata (Sığır tenyası) 7

• Diplozoon paradoxum, Asya ve Avrupa'daki tatlı su balıklarında bulunan ve tam tek eşliliğiyle bilinen Monogenea sınıfından bir yassı kurttur (platyhelminth). • Bu parazit, genellikle Avrupa Cyprinid balıklarının solungaçlarında bulunur. 8

Genellikle yaklaşık 0. 7 santimetre uzunluğundadır (yaklaşık olarak bir tırnak büyüklüğündedir) ve iki taraflı simetriye sahiptir. Ağzında, bir balığın solungaçlarını tutmak için kullandığı birkaç kancası vardır. Oradan Cyprinid kanıyla beslenir. 9

• Cüce tenya veya Hymenolepis nana dünya çapında bulunur. Güney Avrupa, Rusya, Hindistan, ABD ve Latin Amerika'nın sıcak bölgelerinde daha yaygındır. Enfeksiyon en çok çocuklarda, kurumsal ortamlarda yaşayan kişilerde, kalabalık ortamlarda ve sanitasyon ve kişisel hijyenin yetersiz olduğu alanlarda yaşayan insanlarda görülür. Enfeksiyon en çok gelişmekte olan dünyanın kuru ve sıcak bölgelerinde 4 -10 yaş arası çocuklarda görülür. 10

• Dünya çapında çocuklarda% 5 ila 25 yaygınlık ile 50 -75 milyon Hymenolopis nana taşıyıcısı olduğu tahmin edilmektedir. Kişi yanlışlıkla cüce tenya yumurtalarını yutarak, dışkıyla kontamine yiyecekleri veya suyu yutarak, kontamine parmaklarla ağzınıza dokunarak veya kontamine toprağı yutarak ve / veya enfekte bir eklembacaklıyı yanlışlıkla yutarak enfekte olur. 11

• Şube: Nematoda Bunostomum, geviş getirenlerin ve ruminatların ince bağırsaklarında bulunan bir nematod cinsidir. Önemli türler arasında buzağılarda B. phlebotomum ve kuzularda B. trigonocephalum bulunur. Solucanlar kalın ve 1– 3 santimetre (0, 4– 1, 2 inç) uzunluğundadır. En sık genç hayvanlar etkilenir ve morbiditeye neden olmak için sadece birkaç yüz kurt gereklidir. Yetişkinler genellikle klinik belirti göstermeden solucanlar taşırlar. 12

• Kıl kurdu (Enterobius vermicularis; eskiden: Oxyuris vermicularis), Yuvarlak solucanlar (Nematoda) şubesinden, dünya çapında çocuklarda yaygın bağırsak paraziti olan bir türdür. • Kıl kurdu'nu yine bağırsak paraziti olan ve ondan daha büyük (25 cm) bağırsak solucanı (Ascaris lumbricoides) ile 13 karıştırmamak gerekir.

• Enterobius vermicularis, monoksen bir parazittir ve insana özgüdür. Ara konağı yoktur. Bütün dünyada, ama özellikle ılıman bölgelerde ve ilkokul çağı çocuklarda en sık görülen yuvarlak solucandır. İnsan kalın bağırsağında, özellikle çekum ve rektum bölgesinde, nadiren ince bağırsağın son kısımlarında yaşar ve enterobiosise neden olur. 14

• Bulaşma tırnak yeme, hijyen eksikliği veya yetersiz el yıkama sonucunda meydana gelebilmektedir. Bunun dışında enfekte yumurtalar ile kontamine olan çarşaflar, kıyafetler, yatak odası eşyaları ve bu eşyaların hareketi ile dağılan yumurtaların havadan solunum yolu ile alınması ile bulaşma olabilir. Ayrıca kanalizasyon suyu ile sulanan meyve ve sebzelerin iyi yıkanmadan tüketilmesi sonucunda bulaşma 15 olmaktadır.

16

• ŞUBE 5: ANNELIDA • Halkalı kurtlar, solucanlar olarak bilinirler. Bir kısmı özgür, • • • bir kısmı parazittir. Vücut çeperi ve mezoderm kökenli olan vücut boşluğu enine bölmelerle eşit boyda ve vücut boyunca devam eden odacıklara ayrılmıştır. Epidermis, enine ve boyuna kaslar ve sölom segmentlidir. Sindirim, boşaltım, sinir ve üreme sistemleri vardır. Bu sistemler ya vücut boyunca uzanı ya da kısmen segmentasyon (bölümlenme, metameri) gösterir. Bazılarında kapalı dolşım ve damar sistemi bulunur. Bazıları ayrı eşeyli veya hermafoditken bazıları nda eşeysiz üreme görülür. 17

• Tıbbi sülüklerin yaklaşık 60 farklı protein içeren tükürük salgıladığı bulunmuştur. Bunlar, beslenirken sülük için yararlı olan çok çeşitli hedeflere ulaşır, kanın sıvı formda kalmasına yardımcı olur ve etkilenen bölgede kan akışını arttırır. 18

• Bu salgılanan proteinlerin birçoğu antikoagülanlar (hirudin gibi), trombosit agregasyon inhibitörleri olarak görev yapar. Ayrıca sülük ısırıkları genellikle ağrılı olmadığı için tükürüğün bir anestezik içerdiği düşünülmektedir 19

• ŞUBE 6: PENTASTOMIDA • Dil solucanları olarak adlandırılan pentastomidler • • omurgalıların solunum sisteminde yaşar. Yaklaşık 100 türü bilinmektedir. Erginleri sürüngen (yılan, kertenkele) ve amfibilerle (timsah) nadiren deniz kuşları, karnivorlarda bulunur. Bazı araştırıcılar Crustacea orijinli olduğunu öne sürmektedirler. Erginler omurgalıların akciğer ve burun boşluğuna, larva ve nimfleriyse arakonağın karaciğer, akciğer, dalak ve lenf bezlerinde yaşar. Son konak ve arakonak aynı canlı olabilmektedir. 20

• Linguatula serrata, Pentastomida dil kurdu takımına ait, kozmopolit bir zoonotik parazittir. Omurgalıların solunum sistemlerinin solucan benzeri parazitleridir. Memelilerin nazofarengeal bölgesinde yaşarlar. Kediler, köpekler, tilkiler ve diğer etoburlar bu parazitin normal konaklarıdır. Görünüşe göre, hemen her memeli, potansiyel bir ara konakçıdır. 21