Jacek Wallusch Wspczesne Teorie Ekonomiczne Wprowadzenie Katedra WTE

Jacek Wallusch _________________ Współczesne Teorie Ekonomiczne Wprowadzenie

Katedra WTE Kontakt ______________________________________________ Poznań: Collegium Altum, gabinet 1025 Telefon Katedry – (61) 8 543 024 E-mail: wallusch_clio@yahoo. de Materiały i wyniki examinów: www. wallusch-datenbank. de Wallusch, WTE Sekretariat Katedry WTE – gabinet 1027 Collegium Altum, telefon (61) 8 543 027

Examin Warunki zaliczenia ______________________________________________ Opcja 1. – examin pisemny: część testowa (5 pytań, 25 minut) 60 pytań testowych pytania podane część opisowa (2 pytania, 2 godziny) Opcja 2. – examin ustny: dyskusja Wallusch, WTE Pytania do części testowej + pytania z lat poprzednich: www. wallusch -datenbank. de

Zaliczenie Podstawowa literatura ______________________________________________ Marek Ratajczak (red. ), Współczesne teorie ekonomiczne Izabela Bludnik, Ryszard Szulc, Jacek Wallusch, Materiały pomocnicze do ćwiczeń z historii myśli ekonomicznej; Wallusch, WTE Zamówienia na obie pozycje proszę składać na wykładzie lub przez e-mail: wallusch_clio@yahoo. de

Zadania WTE Zadania teorii ekonomii ______________________________________________ Praktyczne pytanie: Po co studentom WTE? ? WTE 1. Przegląd teorii (w większości już poznanej) 2. WTE pozwala traktować ekonomię jako proces tworzenia, nie zaś jako wiedzę objawioną 3. Pozwala się lepiej bawić analizując obietnice wyborcze Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Zaliczenie Tematyka zajęć ______________________________________________ Wykład 1. Podstawy metodologii nauk społecznych; Rozwój ekonomii do roku 1936; Wykład 2. System makroekonomiczny Johna M. Keynesa; Przełom metodologiczny; Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Zaliczenie Tematyka zajęć ______________________________________________ Wykład 3. Popyt na pieniądz: teoria ilościowa – Irving Fisher; mikroekonomia Ogólnej teorii – motywy płynności; i rola stopy procentowej; James Tobin, William Baumol; Milton Friedman; Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Zaliczenie Tematyka zajęć ______________________________________________ Wykład 4. Postkeynesizm: model IS-LM i krzywa Phillipsa Hipoteza stopy naturalnej – część pierwsza: oczekiwania adaptacyjne; dochód permanentny; Wykład 5. – 7. Hipoteza stopy naturalnej – część pierwsza: długookresowa krzywa Phillipsa; Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Zaliczenie Tematyka zajęć ______________________________________________ Wykład 5. – 7. (c. d. ) Hipoteza stopy naturalnej – część druga: nowa ekonomia klasyczna; oczekiwania racjonalne; stopa naturalna a racjonalność oczekiwań – Robert E. Lucas; nieefektywność polityki gospodarczej – Thomas J. Sargent&Neill Wallace Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Zaliczenie Tematyka zajęć ______________________________________________ Wykład 8. Hipoteza stopy naturalnej – część trzecia: nowa ekonomia keynesowska – sztywności nominalne; długookresowe kontrakty płacowe – Stanley Fischer małe koszty menu – N. Gregory Mankiw; near rationality – George Akerlof&Jannet Yellen Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Zaliczenie Tematyka zajęć ______________________________________________ Wykład 8. (c. d. ) Hipoteza stopy naturalnej – część czwarta: realny cykl koniunkturalny; stacjonarność procesu stochastycznego; rola innowacji technologicznych; Wallusch, WTE Literatura uzupełniająca: Wojciech Charemza, Derrek Deadman (1997), Nowa ekonometria, PWE: Warszawa.

Metodologia Definicja ______________________________________________ Co to jest metodologia i dlaczego o niej mówić? nauka o metodzie różnice między szkołami łatwiejsze do analizowania Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Metodologia Paradygmat ______________________________________________ Paradygmat wzorzec tworzenia, uprawiania nauki Rewolucja paradygmatyczna zmiana sposobu uprawiania nauki, niekoniecznie oznaczająca dochodzenie do nowych wniosków Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Metodologia Paradygmat ______________________________________________ Paradygmaty głównego nurtu ekonomii klasyczny keynesistowski analiza długookresowa vs. krótkookresowa redukcjonizm vs. holizm analiza dynamiczna vs. statyczna zachowania optymalne vs. suboptymalne strona podażowa vs. popytowa Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Metodologia Redukcjonizm ______________________________________________ Redukcjonizm – definicja doktryna zgodnie z którą zjawiska złożone należy wyjaśniać, odwołując się do prostszych. Redukcjonizm atomowy twierdzi, że wszystkie własności ciał makroskopowych można wyjaśni jako konsekwencje własności atomów i cząsteczek Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Metodologia Redukcjonizm ______________________________________________ Redukcjonizm – problem dla ekonomisty Społeczeństwo jako zbiór identycznych jednostek, jednostek czy może różne zachowania przed i po agregacji? psychologia tłumu: jak zachowa się jeden dwunastolatek a jak dwunastu dwunastolatków? model neoklasyczny i keynesowski: paradox oszczędzania Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Metodologia Statyka a dynamika ______________________________________________ Statyka vs. Dynamika Czas w analizie ekonomicznej. Postęp technologiczny jako wyznacznik zmiany okresu. Zmiana czynników exogenicznych i endogenicznych. Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Metodologia Paradygmat ______________________________________________ Jeszcze o różnicach między paradygmatami głównego nurtu ekonomii klasyczny keynesistowski zachowania optymalne vs. suboptymalne jedyny wyróżnik (niestety również wątpliwy) Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Prawda Metodologia ______________________________________________ Prawda w klasycznym rozumieniu Obserwowana rzeczywistość, różne sposoby interpretacji Matematyka i ekonometria – ostoja klasycznej prawdy czy dowolność interpretacji? Modele wyprowadzane bez błędów prezentujące inne konkluzje Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Pytania badawcze Metodologia ______________________________________________ Podstawowe pytania badawcze Co? Gdzie? Kiedy? Jak? Dlaczego? Moc explanacyjna pytań: jakie pytania zadawać (i dlaczego)? dlaczego Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

Metodologia Wyjaśnianie ______________________________________________ Wyjaśnianie – definicja czynność formułowania na gruncie wiedzy empirycznej odpowiedzi na pytanie dlaczego? Interpretacja humanistyczna czynność formułowania odpowiedzi na pytanie typu: dlaczego podmiot X podjął taką a taką czynność? czynność Wallusch, WTE Literatura uzupełniająca: Jerzy Kmita (1977), Wykłady z logiki i metodologii nauk, PWN: Warszawa

Metodologia Wyjaśnianie ______________________________________________ Składniki odpowiedzi 1. założenie o racjonalności 2. opis wiedzy podmiotu X wyodrębniającej możliwe do podjęcia czynności oraz określającej możliwe do osiągnięcia rezultaty 3. opis porządku wartości podmiotu X Wallusch, WTE Literatura uzupełniająca: Jerzy Kmita (1977), Wykłady z logiki i metodologii nauk, PWN: Warszawa

Metodologia Pozytywizm ______________________________________________ Najbardziej rozpowszechniony sposób ujmowania zadań ekonomii Utylitaryzm nauki przejawiający się w formułowaniu praw pomagających prowadzić skuteczną politykę gospodarczą, przedsiębiorstwo, czy gospodarstwo domowe Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de

pewna Pozytywizm • wiedza „pozytywna” 1. naukowa 2. dotycząca problemów rozstrzygalnych 3. ujmująca zjawiska i ich regularności 4. względna 5. ujmująca warunki badanych zjawisk 6. oparta na doświadczeniu 7. intersubiektywnie sprawdzalna niepewna • wiedza „niepozytywna” 1. nienaukowa 2. dotycząca problemów nierozstrzygalnych 3. ujmująca „istot rzeczy” 4. bezwzględna, dotycząca absolutu lub dążąca do jego ujęcia 5. ujmująca przyczyny 6. spekulacyjna 7. intersubiektywnie niesprawdzalna

Pozytywizm Metodologia ______________________________________________ Pozytywizm i ekonomiści Czy zawsze należy pytać dlaczego? Czy zawsze należy wyjaśniać przyczyny? przyczyny Zadaniem ekonomistów jest stworzenie teorii, na której podstawie można najtrafniej prognozować Milton Friedman Wallusch, WTE www. wallusch-datenbank. de