Docentenhandleiding De integratie van verantwoord ondernemen Marijke De

Docentenhandleiding De integratie van verantwoord ondernemen Marijke De Prins Studie-avond Syntra West 13 september 2007 1

De handleiding Inhoudsopgave • Inleiding: Waarom HET IVOOR • Deel 1: DO en MVO • Deel 2: DO en MVO in het onderwijs • Deel 3: Het verband tussen MVO en de vakgebieden • Deel 4: De integratie van MVO – didactische werkvormen • Bijlage 2

De handleiding Inleiding: Waarom HET IVOOR – Doelstelling: Voorbereiden van toekomstige ondernemers op ‘Verantwoord Ondernemerschap’ via aandacht voor MVO in lessen – docenten/lesgevers hiervoor nodige tools geven = handleiding 3

De handleiding Deel 1: DO en MVO • 3 delen: – Wat is duurzame ontwikkeling? – Wat is maatschappelijk verantwoord ondernemen? – Waarom verantwoord ondernemen? • Opbouw: – Toelichting – Referenties en nuttige links 4

Inleiding op DO en MVO • Duurzame Ontwikkeling (DO) – 1987 – World Commission on Environment and Development (Brundtland Commissie): “Sustainable development is development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs” • Elementen: – Ontwikkeling – Milieu – Hier en daar – Nu en later 5

Inleiding op DO en MVO • Duurzame Ontwikkeling (DO) – Koopkracht (2006) 6

Inleiding op DO en MVO • Duurzame Ontwikkeling (DO) – De ecologische voetafdruk 7

Inleiding op DO en MVO • Duurzame Ontwikkeling (DO) – Agenda 21: een concreet actieplan voor DO (’ 92) • Armoedebestrijding • Verandering van consumptiepatronen • Bescherming en bevordering van de gezondheid van de mens • Behoud van biologische diversiteit • Versterking van de rol van het bedrijfsleven • Bevordering van educatie, maatschappelijk bewustzijn en scholing 8

Inleiding op DO en MVO • Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) – Een toepassing van DO door het bedrijfsleven – Definitie ICDO: ‘MVO is een proces waarbij ondernemingen vrijwillig streven naar verbetering op bedrijfs- en maatschappelijk vlak door op systematische wijze economische, milieu- en sociale overwegingen op een geïntegreerde en coherente manier in de gehele bedrijfsvoering op te nemen, waarbij overleg met stakeholders of belanghebbenden van de onderneming deel uitmaakt van dit proces. ’ 9

Inleiding op DO en MVO • Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) – People – Planet - Profit Planet Sociale doelstellingen Economische doelstellingen People Milieu- doelstellingen Profit 10

Inleiding op DO en MVO • Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) – stakeholdermanagement 11

Inleiding op DO en MVO • Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) – Waarom MVO? • Verschillende drijfveren intern + extern • Omdat het – MOET – HOORT – LOONT 12

Inleiding op DO en MVO • Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) – Waarom MVO? 13

De handleiding Deel 2: DO en MVO in het onderwijs – Vanaf ’ 72 aantal verklaringen over rol onderwijs • 1990 Talloires Declaration • 1994 Copernicus Charter • 2002 UN Decade of Education for Sustainable Development – 3 rollen/ mogelijkheden voor integratie • Curricula • Bedrijfsvoering • Onderzoek 14

De handleiding Deel 2: DO en MVO in het onderwijs • Competenties voor DO en MVO – DO • • – MVO Disciplinair Transdisciplinair Intercultureel Maatschappelijk belang Lange-termijnaspecten Systeem Persoonlijk leiderschap • • Samenhang zien Samenwerking Leiderschap Leren 15

De handleiding Deel 3: Het verband tussen MVO en de vakgebieden – Inleidende tekst – Fiches voor het hoger onderwijs – Fiches voor ondernemersopleidingen bedrijfsbeheer • • MVO en Financieel Beleid MVO en Administratie en Boekhouden MVO en Recht en Wetgeving MVO en Commercieel Beleid 16

De handleiding Deel 3: Het verband tussen MVO en de vakgebieden Fiches • Algemene beschrijving • Tabel • Thema, relatie, toelichting • Aangeraden didactische werkvormen 17

De handleiding Deel 3: Het verband tussen MVO en de vakgebieden • Thema’s tabel: – People • Intern • Extern – – Planet Profit Stakeholdermanagement Bedrijfsethiek 18

De handleiding Deel 4: De integratie van MVO: didactische werkvormen – Inleidende tekst – Werkvormen rond MVO voor het hoger onderwijs – Werkvormen rond MVO voor ondernemersopleidingen bedrijfsbeheer • • MVO en Financieel Beleid MVO en Administratie en Boekhouden MVO en Recht en Wetgeving MVO en Commercieel Beleid 19

De handleiding Deel 4: De integratie van MVO: didactische werkvormen Werkvormen • Voorblad – Vakgebied en opleidingsonderdeel – Titel – Soort werkvorm – Omschrijving – Alternatieve opdracht • Werkvorm zelf 20

De handleiding Hoe de handleiding gebruiken? – Geen kant-en-klare cursus – Stimuleren en ondersteunen van docenten bij integreren van MVO in opleiding • Informatie • Didactische werkvormen 21