Integriteitstraject Agentschap Ondernemen Agentschap Ondernemen AO BBB Beleidsdomein

Integriteitstraject Agentschap Ondernemen

Agentschap Ondernemen (AO) BBB → Beleidsdomein EWI Oprichting Agentschap Economie (AE) bij BVR van 7 oktober 2005 (IVA zonder RP) Oprichting VLAO (Vlaams Agentschap voor Ondernemen) bij decreet van 7 mei 2004 (IVA mét RP) 31 maart 2009: AE + VLAO = AO

Missie: wat doet het AO ? Twee luiken samengevoegd - ° Agentschap Economie: subsidies - ° VLAO: advies en begeleiding

Instrumenten - subsidies Ondernemen: groei- en ecologiepremie, strategische steun, … Ondernemerschap: KMO-portefeuille (opleiding, advies, internationaal ondernemen, technologische kennis), brugprojecten economie-onderwijs, peterschapsprojecten, projectoproepen Omgevingsfactoren: bedrijventerreinen en –centra, projecten ondernemingsvriendelijke gemeente

www. agentschapondernemen. be

Advies en begeleiding Starters Energie Milieu Vestiging Intellectuele eigendom Preventief bedrijfsbeleid …

Advies via accountmanagers

Integriteit

Slipgevaar

Mij overkomt dit niet …

tot …

Corruptieonderzoek De federale politie heeft gisteren een huiszoeking uitgevoerd in het kantoor van Chris Caestecker, administrateur-generaal bij Wegen en Verkeer. Uitloper van operatie die 'wijdverbreide normvervaging' in Vlaamse ambtenarij blootlegde Van onze redacteur Steven De Bock - Brussel 'We kunnen bevestigen dat er een huiszoeking heeft plaatsgevonden bij Wegen en Verkeer. Meer kunnen we er op dit moment niet over zeggen. ' Het kabinet van de Vlaamse minister van Openbare Werken, Hilde Crevits (CD&V), bevestigde gisteren dat de administratie speurders van het Brusselse gerecht over de vloer heeft gekregen. De huiszoeking kaderde in een grootschalig corruptieonderzoek tegen ambtenaren. De speurders hadden het deze keer gemunt op Chris Caestecker, die sinds 2006 administrateur-generaal is bij de Vlaamse administratie Wegen en Verkeer. Het bleef gisteravond onduidelijk of de man bekentenissen heeft afgelegd of gearresteerd is. Hij bleek niet bereikbaar voor commentaar. De huiszoeking zou een uitloper zijn van een grootschalige operatie vorige maand. Toen legde het gerecht 'een wijdverbreid systeem van normvervaging' in de Vlaamse ambtenarij bloot. Tien ambtenaren van verschillende administraties, onder meer het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Wegen en Verkeer werden toen gearresteerd. Een groot deel van hen bekende dat ze geld kregen van aannemers, 'uit dankbaarheid' voor gegunde opdrachten. Ze kregen een procentje op de totaalfactuur of ze kregen aan het einde van de maand een goedgevulde envelop. Toen al raakte bekend dat er nog meer huiszoekingen op komst waren. Die bij Caestecker gisteren, uitgevoerd in opdracht van het Brusselse parket, wordt beschouwd als een van de belangrijkste. Het gros van de geviseerde ambtenaren behoort tot de oudere garde binnen de administratie. Sommigen van hen zijn zelfs al met pensioen. msn © 2009 Corelio

BIS Online Topambtenaren voor strafrechter na onderwijsfraude ANTWERPEN - Twee topambtenaren bij het ministerie van Onderwijs moesten zich gisteren voor de Antwerpse strafrechter verantwoorden voor belangenneming, schriftvervalsing en witwaspraktijken. De ambtenaren waren destijds verantwoordelijk voor het project 'BIS Online' en kenden het contract toe aan hun eigen vennootschap. Zo incasseerden ze tussen 2002 en 2005 drie miljoen euro aan overheidsgeld. Gustaaf P. (61) uit Ranst, directeur van het departement Volwassenenonderwijs, en Andy J. (36) uit Beveren stonden samen in voor het project 'BIS Online', waarmee je via het internet kunt studeren. De opdrachten liepen via een Zwitserse firma. Toen die failliet ging, besloten de ambtenaren zelf een aantal vennootschappen op te richten om het contract alsnog te kunnen uitvoeren. Centraal in de constructie stond de firma Education Services. De namen van het duo mochten niet in de oprichtingsakte vermeld staan en daarom fungeerde Wim V. B. als stroman. De ambtenaren kregen advies van Alfons V. A. en notaris Joost V. stelde de oprichtingsakte op. De verdediging voerde aan dat de beklaagden wel aanvoelden dat de constructie deontologisch niet door de beugel kon, maar dat ze niet beseften dat ze ook strafrechtelijk in de fout gingen. Ze deden het immers niet voor het geld, maar om het project te redden. De advocaten benadrukten dat voor elke gefactureerde euro wel degelijk diensten waren geleverd. Het openbaar ministerie vorderde voor Gustaaf P. en zijn adjunct Andy J. drie jaar cel, waarvan 18 maanden effectief, een boete van 11. 000 euro en een beroepsverbod van vijf jaar. De procureur vroeg ook de verbeurdverklaring van de drie miljoen euro aan omzet, met inbegrepen onder meer een vakantievilla in Umbrië, een woning in Beveren en drie wagens. Stroman Wim V. B. hangt een jaar cel met uitstel boven het hoofd en een boete van 5. 500 euro. Voor Alfons V. A. werd twee jaar cel gevorderd, waarvan zes maanden effectief, en 8. 250 euro boete. Notaris Joost V. riskeert zes maanden cel met uitstel en 5. 500 euro boete. Volgende week krijgen de burgerlijke partijen het woord. De Vlaamse Gemeenschap eist een schadevergoeding van 300. 000 euro. De zaak wordt daarna in beraad genomen voor uitspraak. (blg/jcv)

Integriteitsbeleid Vaak houding van “Geen tijd voor integriteit”

Nut integriteitsbeleid ? - Cultuurbeïnvloeding - Geloofwaardigheid van de organisatie: bewaking organisatiefilosofie - Planning (levend houden): indien geen planning, ook geen acties - Beleid heeft geen nut tenzij concrete actie: van sensibiliseren over bewaken, handhaven, afdwingen tot sanctioneren

Wat wil ik later worden ?

Cultuur

Niet-integer gedrag: “realisme” of “schaduwkant” 04/09/'09 Een Chinees meisje van zes heeft de harten van heel wat mensen veroverd tijdens een tv-interview op haar eerste schooldag. De Chinese regering zit echter verveeld met de uitspraken. "Als ik later groot ben wil ik ambtenaar worden, " vertelde het meisje. "Een corrupte ambtenaar, omdat corrupte ambtenaren veel spullen hebben. ” Op Chinese websites wordt er bijzonder veel geschreven over het meisje. Enkele bloggers beweren dat haar uitspraken een goede weerspiegeling van de sociale realiteit zijn en dat ze een realistische kijk op het leven heeft. Anderen schrijven dat de schaduwkant van het leven zelfs al effect heeft op kinderen. "Hoe moeten we de volgende generatie nog opvoeden? “

Tolerantie t. o. v. niet-integer gedrag Niet-integer gedrag kent verschillende verschijningsvormen: corruptie, belastingontduiking, belangenvermenging, pesten, … 0…………… 50………. …. . 100

Gelatenheid vs actief beleid Door de vingers zien … of … optreden

Geloofwaardigheid – bewaking organisatiefilosofie Voortdurend verbeteren: Ook met betrekking tot deontologie, ethiek of … gewoon verder doen Implementeren of usual)” “back to business (as

Aandacht voor integriteit tot nu toe - eerder beperkt tot afdeling Inspectie Economie (sinds 2005) - veel wordt overgelaten aan “overkoepelend integriteitsbeleid” (Bestuurszaken): dienstnota’s, deontologische code, …

Voorgeschiedenis Afdeling Inspectie Economie • Inspecteur = kwetsbare functie Enkele concrete initiatieven: • Deontologische code inspecteurs (midden 2006) • Dilemmatraining (eind 2006) • Structurele aanpak rond fraude (2007) • Vorming rond fraudebestrijding (2008) • Integriteitscan (eind 2008) • Oprichting werkgroep Integriteit (2009) Weinig specifieke initiatieven in de andere afdelingen

Deontologische code AIE Aankondiging juni 2006 “De deontologische code zal deel uitmaken van een ruimer opgevatte aanpak inzake integriteitsmanagement”. “Deze code staat niet op zich maar is aanvullend op de bestaande deontologische code (bekendgemaakt via omzendbrief AZ/MIN/98/4 van 01/09/1998), de via mededeling van de VR (VR/2006/2804/MED 24) in het vooruitzicht gestelde actualisering ervan én de desbetreffende hoofdstukken in het nieuwe Raamstatuut”.

Dilemmatraining (eind 2006) Wat ? - presentatie over integriteit - presentatie dilemma’s - praktische training (methoden) Wordt ook intern aangeboden (afdeling Vorming) http: //www 2. vlaanderen. be/personeelsopleiding/ Meer info: mevr. Patricia Vandenbossche (02/553. 00. 45) patricia. vandenbossche@bz. vlaanderen. be

Dilemmatraining - ervaring - Concrete antwoorden ? - Gevoel na afloop: dilemma roept soms meer vragen op - Wel methodiek: zie ook http: //www 2. vlaanderen. be/integriteit/faq. htm#8 - In elk geval: bewuster omtrent belang van integer handelen

Omgaan met fraude ° enkele concrete gevallen Structurele aanpak: Proactief, Actief, Reactief, Curatief Zowel “externe integriteit” als “interne integriteit”

Uniforme aanpak fraude? MOVI subwerkgroep “Fraudebestrijding” - Onderscheid fout en fraude - Wat bij twijfel? - Duiding “aandachtspunten” - Rol actoren: extern (CDBC, parket, …), intern (IAVA, …) Rondzendbrief

Vorming fraudebestrijding Valse facturen Open bronnen onderzoek Bevragingstechnieken Wissellerenproject (korte stage bij OLAF)

Integriteitsscan DOEL was het in kaart brengen van: 1. ethische risico’s, kwetsbaarheden inspecteurs bij de uitoefening van hun job 2. het ontwikkelingsniveau van de aanwezige “ethiekinstrumenten”

Anonimiteit scan - Niet: hoe integer is een bepaald persoon ? - Wel: op welke terreinen zijn er risico’s, ervaren we spanningen, beschikken we over een adequaat instrumentarium, …

Contextsurvey - Diversiteit binnen de groep - Voorgeschiedenis/vorige periode - Houding tegenover werk, nieuwe uitdagingen, externe factoren - Tips voor toekomstige medewerkers

Integriteitsinstrumentarium Vraag werd gesteld naar het voldoende aanwezig zijn of niet van een instrument en naar de mate waarin het zichtbaar is binnen het integriteitsbeleid van de organisatie. Hoe korter bij de 100% hoe meer aanwezig/zichtbaar hoe korter bij de 0% hoe minder aanwezig/zichtbaar.

Organisatiespecifieke deontologische code ? Een gedragscode, afgestemd op de nieuwe generieke code voor de Vlaamse overheid voor het voltallige AO -personeel, desgevallend met specifieke klemtonen voor de risicofuncties, teneinde intern over een referentiekader te kunnen beschikken en extern tot een geloofwaardig imago te komen

Werkgroep integriteit - Aanbrengen van integriteitscases - Oprichting, eerste vergadering 28 april 2009 - Beslissing tot externe begeleiding - Aansluiting bij “overkoepelende visie” zoeken → eerst visietraject, dan pas integriteitstraject

Visietraject Even terug naar de fusie: AE + VLAO = Agentschap Ondernemen

Verschillende culturen ook m. b. t. integriteit Diverse spanningsvelden: - adviseren (vertrouwensband) vs. inspecteren (“gezond vertrouwen koppelen aan gezond wantrouwen”) - melding integriteitschendingen, fraude, … Welke hoed ? “ambtenaar” (art. 29 wetboek strafvordering) of “adviseur” (vertrouwensband)

Uitvoeren missie (taken) Welke visie ? Visie op integriteit is een onderdeel van organisatievisie

Visie: hoe pakken we dit aan ? Visietraject Visiedag op 8 december 2009: alle (286) personeelsleden waren uitgenodigd en konden hun mening kwijt over hoe zij het AO willen zien functioneren in de toekomst

25 tafels van 8 à 10 personen

Van 25 naar 5 tafels

Concreet actieplan 25 januari 2010 “(…) collectieve aanbevelingen visiedag omzetten in concreet actieplan 2010 (…) “

Integriteitstraject Wat hebben we al ? INVENTARIS Waar willen we naar toe ? DOEL

Hoe beginnen we eraan ? Verschillende initiatieven: prima, maar… - maakt deel uit van globaal beleid: missie en visie -> concreet actieplan - reeds bestaande instrumenten, processen, structuren, functies … benutten

Start integriteitstraject Van een “ad hoc” naar structureel integriteitsbeleid → iedereen mobiliseren → pro-actief tewerkgaan Aansporing: maturiteitsmodel IAVA Opportuniteiten: fusie, actualisering deontologische code

Planning integriteitstraject Rekening houden met: - Bestaande processen en instrumenten - Bestaande en gewenste cultuur

Inventaris: wat is er al ? - Processen: klachtenmanagement (klachtenbehandelaar- en manager), Vlaamse ombudsman, coördinator en commissie integriteitszorg, coördinator en -bureau, IAVA, … - Bij planning rekening houden met: maturiteitsmodel IAVA, Vlaams dienstverleningscharter, deontologische code, … - Voorbeelden strekken (intern en extern)

Integriteitsbewustzijn implementeren - Aanwerving (Human Resources): selectiegesprekken, ontvangstdag, starttraject, . . . - Bevordering: grondige(re) screening voor topfuncties en functies met voorbeeldfunctie op integriteitsvlak (voorbeeldfunctie): A-G, afdelingshoofd, integriteitscoördinator, ombudsman, …. - Coaching, PLOEG (feedback en opvolging), … - Aanvullende vorming - Dagelijkse praktijk: actief (sensibiliseren, afdwingen, sanctioneren, …)

Gebruik maken van bestaande instrumenten - Charters, codes, interne afspraken, … - Hiërarchie: leiding geven - Vertrouwenspersoon, meldpunt, …

Handhaven en afdwingen - Positief gedrag stimuleren: PLOEG (opvolgen, evalueren, waarderen…) - Bij negatief gedrag: verwittigen, tuchtrecht

Iemand nog … Suggesties, vragen, opmerkingen, … ?

Ronny Herzeel Agentschap Ondernemen afdeling Inspectie Economie Koning Albert II-laan 35 bus 12 | 1030 Brussel T 0478 34 06 85 ronny. herzeel@agentschapondernemen. be | www. agentschapondernemen. be