Diplomatsko i konzularno pravo Sastavni dio meunarodnog prava

Diplomatsko i konzularno pravo

Sastavni dio međunarodnog prava Odnosi se na odnose između država kao subjekata međunarodnog prava, odnose između država i međunarodnih organizacija i odnose između samih međunarodnih organizacija. Konzularno pravo kao samostalna grana; konzularno pravo kao diplomatskog prava

Podjele Broj učesnika: Bilateralna (stalne i specijalne misije) i multilateralna (m. organizacije) diplomatija Po stalnosti: Sedentarna (stalna) i ad hoc (privremena) diplomatija

Bečke konvencije: Konvencija o diplomatskim odnosima, 1961. Konvencija o konzularnim odnosima, 1963. Konvencija o predstavljanju država u njihovim odnosima sa m. organizacijama univerzalnog karaktera, 1975. Konvencija o specijalnim misijama, 1969. Konvencija o sprečavanju i kažnjavanju krivičnih djela protiv lica pod međunarodnom zaštitom, uključujući diplomate, 1973.

Nastaje po ustanovljavanju država i svijesti o međunarodnim odnosima Izaslanici plemena Izaslanici Mojsija kod Edomićana, kralj David, kralj Solomon, u Bibliji Indijski vladari, zakonik Manu Sjevernoamerički Indijanci

Stari Grci – dvije vrste izaslanika: Glasnici koji nose poruku ili obavještenje Poslanici – pregovarači, sa ovlašćenjem da postižu dogovore (sa ovlašćenjima od senata ili direktno od naroda) Bez profesionalnih diplomata – državnici, glumci, pjesnici, muzičari. . . uključujući žene Zaštita ličnosti poslanika, bijela palica, grančica, pojas. . . znaci raspoznavanja

Procvat diplomatskog prava – Stari Rim Kolegijum 20 fecijala (sveštenika) – organ za odnose sa inostranstvom „Fecijalno pravo” – skup pravila i običaja o pravima i dužnostima poslanika – začetak savremenog diplomatskog prava Senat, kasnije imperator; legati

Vizantija – detaljno razrađen ceremonijal i protokol Vizantijski car kao ravan Bogu Muzika, životinje, odjeća, pravila sjedjenja. . . Osmanski sultan – dvojna priroda poslanika – predstavnik i talac Prezeans - Karlovački mir 1699.

Procvat međunarodne trgovine italijanskih gradova-država (od XII vijeka): Venecija, Đenova, Piza, Firenca, Milano, Verona Baili – mletački konzuli na Levantu Kasnije: u Francuskoj, Engleskoj, Španiji, Holandiji, a po padu Carigrada – Osmanskom carstvu Tekući izvještaji na kraju misije Luj XI: „nije nikakvo zadovoljstvo vidjeti špijuna u svojoj kući”; „ako oni lažu vas, lažite ih još više”

Venecija: zabrana prijema poklona od stranaca, ograničenje mandata na dvije (kasnije tri) godine, putuju bez žene Stalne diplomatske misije – od XV vijeka Ranije – papski predstavnici u Vizantiji – apokrizijari Za vrijeme Luja XIII kardinal Rišelje osniva prvo ministarstvo inostranih poslova

Rusija ima stalne diplomatske predstavnike tek od vremena Petra Velikog Crna Gora – konzulat u Skadru, hrvat-baša, niz počasnih konzula Aneks D Završnog akta Bečkog kongresa 1815. sadrži Pravilnik o klasama i rangu diplomatskih predstavnika – temelj savremene bilateralne diplomatije. Ovim aktom unijet je u red u najrazličitije nazive dotad upotrebljavane i predviđene su tri klase dipl. predstavnika: ambasadori (i nunciji), poslanici, otpravnici poslova (u Eks-laŠapelu 1818. dodati su ministri-rezidenti kao treća klasa).

Jugoslavija je, nakon niza kršenja postojećih pravila diplomatskog prava od strane zemalja Istočnog bloka 1952. pokrenula inicijativu da se kodifikuje materija diplomatskih odnosa i imuniteta Na osnovu ove inicijative došlo je do donošenja pomenutih konvencija koje predstavljaju savremeni corpus diplomaticus.