Urteko txostena 2017 Munduko ekonomia suspertzen ari da

Urteko txostena 2017

Munduko ekonomia suspertzen ari da BPG errealaren bilakaera Urte arteko aldakuntza tasa 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Munduko ekonomia 3, 5 3, 6 3, 5 3, 2 3, 8 AEB 2, 2 1, 7 2, 6 2, 9 1, 5 2, 3 Japonia 1, 5 2, 0 0, 4 1, 4 0, 9 1, 7 Txina 7, 9 7, 8 7, 3 6, 9 6, 7 6, 9 -0, 4 0, 3 1, 8 2, 3 2, 0 2, 4 - Alemania 0, 5 1, 9 1, 7 1, 9 2, 2 - Frantzia 0, 2 0, 6 0, 9 1, 1 1, 2 1, 8 - Erresuma Batua 1, 5 2, 1 3, 1 2, 3 1, 9 1, 7 - Italia -2, 8 -1, 7 0, 1 1, 0 0, 9 1, 5 - Espainia -2, 9 -1, 7 1, 4 3, 3 3, 1 - Euskadi -2, 0 -1, 7 1, 6 3, 0 3, 1 2, 9 Europar Batasuna • Munduko ekonomiak indartsu egin zuen gora 2017 an eta nabarmen hobetu zituen bai aurreko datua bai aurreko bosturteko osoarena, %3, 8 ko aldakuntza tasa bat jasota. • Herrialde garatuen multzoa %2, 3 hazi zen, batez beste, 2017 an, aurreko urteko emaitza alde handiz gaindituz. • Azaleratzen eta garatzen ari diren herrialdeen multzoak ere nabarmen hobetu zuen bere hazkunde tasa 2017 an, aurreko urteko %4, 4 tik %4, 8 ra. Iturria: NDF (munduko ekonomia, Japonia eta Txina), BEA (AEB), Eurostat eta Eustat (EAE). 1

EAEko ekonomia %2, 9 hazi zen 2017 an • EAEko ekonomiak egonkortasuneko irudia eskaintzen du hazkunde erritmoan, %3, 0 aren inguruan, dagoeneko hiru urtez luzatu dena. • Urte osoko emaitza Eusko Jaurlaritzaren Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak aurreikusi zuena baino zertxobait hobea izan zen, atzeko haizeen desagerpena aurreikuspenak egiten dituzten nazioarteko erakundeek iragarri zutena baino astiroago gauzatzen ari delako. • Horren ondorioz, inguruneko herrialdeen bilakaera aurreko urteetakoa baino dinamikoagoa izan zen eta EAEko kanpo arloak portaera neutroa izan zuen, BPGaren aldakuntzari hamarren bakar bat kenduz. EAEko ekonomiaren hazkundea Urte arteko aldakuntza tasa Iturria: Eustat. 2

Krisiaren aurreko BPGa nabarmen gainditu da BPG errealaren bilakaera. EAEko ekonomia BPG 2008=100 • Krisiaren aurrean EAEko ekonomiak sortzen zuen BPGa azkenean 2016 an berreskuratu bazen, 2017 an emaitza hori finkatu zen eta hobekuntzako laugarren urtea kateatu zen. Horri esker 2013 ko %93, 4 tik 2017 ko %103, 8 ra igaro da. Iturria: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak egina, Eustaten datuak erabilita. 3

EAEko ekonomiak hobekuntza jaso du EBren aldean BPG biztanleko EB 28=100 • EAEko ekonomiaren susperraldia finkatzen den heinean, hobera egiten du Europako herrialdeekiko posizio erlatiboak. • Izan ere, 2017 an EAEko biztanle bakoitzeko BPGa, EAPan neurtuta, 28 kidez osatutako Europar Batasuneko batez bestekoaren %22, 0 gorago kokatu zen. • Orobat, %14, 0 batean gainditu zuen 15 kidetako EBko batez bestekoa, hots, eremuko herrialde garatuenena. EB 15=100 Iturria: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak egina, Eurostaten datuak erabilita. 4

Oreka dago eskarian eta eskaintzan EAEko taula makroekonomikoa Urte arteko aldakuntza tasa 2012 2013 2014 2015 2016 2017 -1, 6 -1, 1 1, 9 3, 1 2, 9 2, 8 Familien kontsumoko gastua -1, 8 -0, 9 2, 3 3, 1 3, 0 Herri administrazioen kontsumoa -0, 9 -1, 8 0, 7 2, 1 2, 3 2, 4 Barneko azken kontsumoa Kapital eraketa gordina -6, 9 -4, 9 -0, 2 3, 8 3, 1 3, 5 Ekipamenduko ondasunak -4, 9 -3, 6 3, 3 7, 3 5, 3 4, 7 Gainontzeko inbertsioa -7, 9 -5, 6 -1, 9 2, 0 1, 8 2, 7 Barne eskaria -3, 0 -2, 0 1, 5 3, 2 3, 0 Esportazioak -4, 6 1, 0 5, 9 1, 0 1, 7 3, 0 Inportazioak -6, 0 0, 4 5, 5 1, 4 1, 5 3, 1 BPG -2, 0 -1, 7 1, 6 3, 0 3, 1 2, 9 Lehen arloa 11, 0 -3, 1 -20, 0 13, 1 2, 0 -3, 0 Industria -5, 2 -2, 8 2, 2 3, 1 2, 9 2, 7 Eraikuntza -7, 7 -4, 6 -1, 7 1, 1 1, 8 2, 5 Zerbitzuak -0, 4 -1, 0 1, 7 3, 5 2, 8 3, 1 Merkataritza, ostalaritza eta garraioa -2, 4 -1, 5 1, 9 5, 0 3, 3 3, 7 AA. PP. , hezkuntza eta osasuna 0, 4 0, 7 2, 6 1, 5 2, 1 2, 7 Gainontzeko zerbitzuak 0, 5 -1, 6 1, 0 3, 6 2, 8 Balio erantsi gordina oinarrizko preziotan -2, 1 -1, 7 1, 4 3, 3 2, 7 2, 9 Ekoizkinen gaineko zerga garbiak -1, 1 -1, 6 3, 8 0, 2 6, 8 3, 0 • EAEko ekonomiaren bultzada barne eskariaren ekarpenetik dator, hala kontsumoarena nola inbertsioarena. Kanpo arloak, ordea, hamarren bat kendu zion hazkundeari. • Gaur eguneko zikloan, oreka handiagoa hautematen da esportazioen eta inportazioen artean, bakoitzaren ekarpena neutralizatzen duena. • Bizitasun handia industrian, zerbitzuetan eta baita eraikuntzan ere. Iturria: Eustat. 5

Enpleguaren bilakaera ona da Lanaldi osoko lanpostuak Enplegua 2008=100 • Landunen gehikuntza nabarmena izaten ari da. Zehazkiago, 2017 an %2, 1 hazi zen, aurreko bi urteetan bezalatsu. • Horri esker, 2008 -2013 epealdian galdu ziren lanaldi osoko 119. 000 lanpostu baliokideetatik 56. 000 inguru berreskuratu dira dagoeneko. Iturria: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak egina, Eustaten datuak erabilita. 6

Langabezia tasa etengabe ari da jaisten Langabezia tasaren bilakaera • Enpleguaren bilakaera positiboak eta biztanleria aktiboaren jaitsierak nabarmen gutxiarazi zuten EAEko langabezia 2017 an. • Hain zuzen ere, urte osoko langabezia tasa, batez beste, %11, 3 an kokatu zen urte horretan. • Hiru urteko epe laburrean, langabezia tasaren zuzenketa bost puntu ingurukoa izan da. • EAEko ekonomiak aukera handiak dauzka Eusko Jaurlaritzak ezarri zuen helburua, legegintzaldi honetan langabezia tasa %10, 0 aren azpian kokatzearena, betetzeko. Urte arteko aldakuntza tasa Iturria: Eustat. 7

Aukera gehiago daude enplegua lortzeko Eskainitako lanpostu huts bakoitzeko dauden langabeak Euskadi Iturria: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak egina Lanbideren eta INEren datuetan oinarrituta. • 2017 an, enpresek eskaini zituzten lanpostu hutsen kopurua handitu zen. • Batez beste, EAEn 4. 500 lanpostu huts geratu ziren iaz, aurreko urtekoak baino %22, 9 gehiago. • Lanpostu huts bakoitzeko, Lanbiden 30 langabe zeuden izena emanda (2018 ko lehen hiruhilekoan, berriz, 20 bakarrik). 2014 an zeuden 78 langabeetatik urrun. • Espainiako kasuan, 2014 ko ratioa (82 pertsona lanpostu huts bakoitzeko) EAEkoaren antzekoa zen, baina jaitsiera apalagoa izan da, 2017 ko datua 44 langabekoa izan zen eta 2018 ko lehen hiruhilekokoa, berriz, 34 langabekoa Espainia 8

Prezioek gora egin dute petrolioarengatik KPIren bilakaera Urte arteko aldakuntza tasa Iturria: INE. • Hainbat urtez ekonomiak gora egin ondoren, prezioak hasi dira goranzko tentsio txiki bat nabaritzen, baina oraindik ez da oso esanguratsua. • KPIak %2, 0 ko igoera izan zuen urteko batez bestekoan, baina urte hasieran petrolioak izan zuen garestitzeak baldintzatuta. Iazko bigarren erdian inflazioa azkar moteldu zen. • 2018 ko erdialdean, KPIaren diferentziala Eurogunerarekiko hamarren bakarrekoa izan da. Beraz, oro har, ez da portaera ezberdinik hautematen kontsumoko prezioen esparruan. 9

Produktibitate handia daukagu Europarekin alderatuta Lan produktibitatea orduko EB 28=100 EB 15=100 • EAEko ekonomiaren orduko lan produktibitatea herrialde lehiakideenarekin alderatuta, EB 28=100 izanda, EAEn lan egindako ordu bakoitzak Europako batez bestea baino %20 inguruko balio gehiago sortzen du. • EB 15 rekin alderatuta, EAEko posizio erlatiboa ez da horren ona, baina oraindik herrialde multzo horren batez bestekoaren gainetik kokatzen da Iturria: Eurostat eta INE. 10

Batez besteko soldata nominala altuagoa da Soldaten bilakaera langileko eta orduko Soldata langileko 2008. urtea=100 Iturria: INE. Soldaten egitura. Soldata lan egindako orduko 2008. urtea=100 • Krisia hasi zenetik, langile bakoitzeko soldata nominala handitu da (%7, 6), baina inflazioa (%9, 2) baino gutxiago. • Hala ere, lan egindako ordu bakoitzeko soldata nominala (%12, 4) inflazioa baino gehiago hazi da. • Horren ondorioz, langileen batez besteko lanaldia murriztu da. Aldi baterako kontratuak gehiago erabiltzea da arrazoietako bat. • Lan egindako ordu bakoitzeko soldata erreala ia ez da aldatu 2008 -2016 epealdian, produktibitate erreala hamar puntu baino gehiago hobetu den bitartean. 11

Dispertsioa hautematen da soldatetan Soldaten bilakaera pertzentiletan 10. pertzentila (*) 2008. urtea=100 • Batez besteko soldata igo den arren, soldata apalenak zituzten pertsonak igoera horretatik kanpo geratu dira. 2008 an 9. 996 euro gordin irabazi zituzten eta 2016 an 9. 550 euro. • Aitzitik, 90. pertzentilean, 2008 ko 42. 336 euroetatik 2016 ko 46. 823 euroetara igaro zen, batez beste, zortzi urte horietarako gehikuntza tasa %10, 6 izan zelarik, batez besteko igoeraren gainekoa. • Beraz, krisia hasi zenetik arrakala sortu da soldaten banaketaren bi muturren artean, talde zaurgarrienean jaitsiera txikia gertatu den bitartean, soldata altuena duten kolektiboan batez bestekoaren gaineko gehikuntza jaso delako. 90. pertzentila (**) 2008. urtea=100 Iturria: INE. Soldaten egitura. (*) soldata baxuena duten %10. (**) gehien irabazten duten %10. 12

Behe mailako okupazioen soldata ez da igo Soldaten bilakaera okupazioaren arabera Goi-mailako okupazioa 2008. urtea=100 Behe-mailako okupazioa 2008. urtea=100 • Goi mailako okupazioek ia etengabe handitu dute beren soldata erreferentziako epealdi osoan, batez besteko soldata %13, 2 igo zelarik. • Behe mailako okupazioetan, berriz, hobekuntza oso mugatua lortu da. Hain zuzen ere, igoera pilatua %1, 5 baino ez da izan. • Behe mailako okupazioetan, 2008 tik 2014 ra bitartean, emakumeak ez du inolako igoerarik lortu bere soldatan. Epe eta multzo berean, gizonen igoera %5, 5 era iritsi zen. Iturria: INE. Soldaten egitura. 13

Gazteen soldata %21 jaitsi da. • 25 urtetik beherako pertsonak dira kaltetuenak. Izan ere, 2008 an, batez beste, irabazi zuten 15. 406 euroen aldean, 2016 an kolektibo horren batez besteko soldata 12. 100 eurokoa izan zen, hots, %21 txikiagoa. • 25 -34 urte bitarteko taldean pertsonek ere ezin izan zuten orduko soldatari eutsi, 22. 233 euroetatik 22. 046 euroetara igaro baitzen beren soldata. • 35 -44 urte bitarteko taldeak etengabeko gehikuntza izan du eta 2008 ko 25. 649 euroetatik 2016 ko 27. 470 euroetara igaro da, igoera metatua %7, 1 izan zelarik. • 45 -54 urte bitarteko taldean ez da inolako hobekuntza nabarmenik gauzatu (%0, 8) eta beraien batez besteko soldatak oraindik 29. 500 euroen azpian jarraitzen du. • 55 urte eta gehiago dutenen taldean %6, 7 ko hazkunde pilatua jaso da, batez besteko soldata 29. 975 eurotan kokatuta. Soldaten bilakaera adinaren arabera 25 urte baino gutxiagokoak 2008. urtea=100 35 -44 urte bitartekoak 2008. urtea=100 Iturria: INE. Soldaten egitura. 14

Diru bilketa handitu da, neurri batean Kupoaren doikuntzari esker Itundutako zergen diru bilketa BPG nominala Diru bilketa BPG nominala (ezkerreko ardatza) • 2017 an emaitza onenak jaso ziren 2005 etik, 2016 ko datuen aldean %11, 8 ko gehikuntza tasa lortuta, aurreko urtean jasotako hazkundea baino bederatzi puntu luze gehiago. Guztira, 14. 500 milioi euro inguru bildu ziren. • Portaera hobea izan dute berriro zuzeneko zergek (%7, 2) zeharkakoek (%2, 9) baino. • Zerga itunduen presioa aurreko urteetakoa baino altuagoa izan zen, krisia hasi zenetik daturik altuena markatuz. Zehazkiago, 2017 ko zerga presioa BPGaren %19, 7 aren baliokidea izan zen. Diru bilketa BPGarekiko (eskuineko ardatza) Iturria: Eustat eta Ogasun eta Ekonomia Saila. 15

Hiru zerga nagusiek gora egin dute BPGaren terminoetan Zerga nagusien diru bilketa • Diru bilketa bereziki BEZ eta PFEZ zergetan oinarritzen da eta biak sendo areagotu ziren 2017 an. • BEZaren gehikuntza bizia, neurri handi batean, Ogasun Ministerioarekin Kupoaz lortutako akordioan oinarritu da. • PFEZren igoera enpleguaren hazkunde nabarmenaren eta soldaten gehikuntzaren ondorioa da. • Sozietateen zergaren diru bilketak zertxobait hobetu zuen 2016 ko emaitza apala. BPGaren % 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 PFEZ 6, 5 6, 0 6, 1 6, 4 6, 6 6, 8 7, 2 Sozietateen g/ zerga 2, 5 1, 9 1, 5 1, 7 1, 9 1, 7 1, 5 1, 4 1, 6 BEZa 6, 2 5, 4 6, 8 6, 1 6, 6 7, 2 7, 1 8, 5 Iturria: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak egina, Eustaten eta Aurrekontu Egikaritzaren Estatistiken datuak erabilita. 16

EAEko familien zorpetzea murriztu da Kredituen bilakaera 1995 2000 2005 2009 2010 2012 2013 2014 2015 2016 • Hamahiru urtez lehen aldiz, EAEko eragileen zorpetze maila BPGaren balioaren azpian kokatu zen. • Hain zuzen ere, 2017 an, kredituak BPGaren %96, 2 ra iritsi ziren, 2004 an jaso zen %98, 0 baino are beherago. • Murrizketa horren oinarrian, EAEko familiek egin duten onbideratzeko ahalegin garrantzitsua eta, neurri txikiagoan, arlo publikoak hasi duen zorgabetzeko prozesua daude. 2017 BPGaren % Arlo pribatua 60, 9 81, 5 105, 7 124, 5 125, 2 114, 1 105, 3 95, 2 92, 6 91, 1 87, 2 Arlo publikoa 4, 6 2, 4 2, 3 4, 2 5, 4 6, 5 7, 5 9, 1 9, 7 9, 9 9, 0 65, 6 83, 8 108, 0 128, 7 130, 5 120, 6 112, 8 104, 2 102, 2 101, 0 96, 2 Guztira Hazkunde tasak Arlo pribatua 4, 3 17, 9 18, 9 -5, 0 2, 7 -8, 5 -8, 9 -7, 6 0, 4 1, 8 -0, 5 Arlo publikoa 11, 5 -2, 1 1, 0 35, 9 29, 2 10, 8 13, 7 23, 6 10, 5 5, 4 -5, 5 4, 8 17, 3 18, 4 -4, 1 3, 6 -7, 7 -5, 5 1, 2 2, 2 -1, 0 Guztira Iturria: Espainiako Bankua. 17

Familiek epe laburreko gordailuak nahiago dituzte • Gordailuak %4, 7 hazi ziren, 2008 tik izan duten gehikuntzarik handiena baita, arlo publikoak eta probatuak produktu horiek gehiago erabili zituztelako. • Arlo publikoak ekarpen berriak egin zituen 2017 an, zortzi urtez jarraian gordailuetan eginiko inbertsioak gutxitu ondoren eta maila apaletan mantendu eta gero. • Familiek berriro hautatu zituzten ageriko eta konturako gordailuak. • Izan ere, 2017 an bakarrik, EAEko eragileek 6. 853 milioi euro baino gehiago atera zuten eperako produktuetatik. Are gehiago, 2008 ko amaierako datuarekin alderatuta, 25. 400 milioi euro baino gehiago atera dute. Gordailuen bilakaera Urte arteko aldakuntza tasak eta mila euro 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2008 -2017 arteko aldea Mila € Tasak Guztira -3, 9 2, 5 -2, 0 3, 3 1, 9 4, 7 3. 317, 9 4, 3 Gordailu publikoak -8, 1 5, 0 6, 1 3, 0 -0, 2 11, 2 -2. 506, 7 -43, 7 Gordailu pribatuak -3, 7 2, 4 -2, 3 3, 3 2, 0 4, 4 5. 824, 7 8, 2 Ageria eta aurrezkia -0, 5 4, 6 7, 0 18, 2 15, 4 20, 9 31. 228, 6 115, 7 Epera -6, 2 0, 5 -10, 3 -12, 0 -16, 6 -27, 3 -25. 404, 0 -58, 2 Iturria: Espainiako Bankua. 18

DSBEa jasotzen duten pertsonen kopurua jaitsi da • Ekonomia krisiak hartzaileen kopurua gorarazi zuen 2015 arte. Urte horretan, 66. 000 hartzaile baino gehiago zeuden (otsailetik ekainera bitartean). • 2017 an, 2. 726 hartzaile gutxiago egon ziren. Alderaketa 2015 eko kopuruarekin egiten bada, inoizko kopururik gorena orduan jaso baitzen, 3. 500 lagunetan murriztu da hartzaileen kopurua. • 2018 ko lehen hilekoetan, lehenengo aldiz bost urtean, 60. 000 onuradunen mugatik behera kokatu zen. • Jaitsiera leuna baina etengabea da. Aurtengo ekainean, 57. 917 hartzaile zeuden. Diru sarrerak bermatzeko errentaren bilakaera Batez besteko hartzaileak eta urte arteko aldakuntza tasak 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2015 eta 2017 arteko aldea Hartzaileak 58. 151 60. 237 64. 931 65. 578 64. 799 62. 073 -3. 505 Bertokoak 40. 135 43. 542 46. 744 47. 833 46. 957 45. 103 -2. 730 Atzerritarrak 18. 206 16. 834 18. 187 17. 745 17. 842 16. 928 -817 6, 7 3, 6 7, 8 1, 0 -1, 2 -4, 2 -5, 3 Bertokoak -- 8, 5 7, 4 2, 3 -1, 8 -3, 9 -5, 7 Atzerritarrak -- -7, 5 8, 0 -2, 4 0, 5 -5, 1 -4, 6 Aldakuntza tasak Iturria: Lanbide. 19

Moteltze leuna aurreikusten da 2019 rako eta 2020 rako EAEko ekonomiaren aurreikuspenak • 2018 rako, %2, 8 ko hazkunde tasa aurreikusten da, urteko batez bestean. • Dinamismoa %2, 3 ra apalduko da 2019 an eta %2, 0 ra, berriz, 2020 an. • Hazkundeak enplegua igoaraziko du, aurten %1, 9, datorren urtean %1, 4 eta 2020 an %1, 0, aurreikuspen horien arabera. • Portzentaje horiek iradokitzen dute hiru urteko epean 40. 000 lanpostu garbi gehituko zaizkiela jadanik daudenei. Urte arteko aldakuntza tasak 2016 2017 2018 2019 2020 BPG 3, 1 2, 9 2, 8 2, 3 2, 0 Azken kontsumoa 2, 9 2, 8 2, 6 2, 1 1, 8 Kontsumo pribatua 3, 1 3, 0 2, 7 2, 1 1, 9 Kontsumo publikoa 2, 3 2, 4 2, 2 1, 8 1, 6 Kapital eraketa gordina 3, 1 3, 5 2, 9 2, 4 Barne eskariaren ekarpena 3, 0 2, 9 2, 4 2, 0 Kanpo eskariaren ekarpena 0, 1 -0, 1 0, 0 Lehen arloa 2, 0 -3, 0 -6, 7 -4, 6 4, 1 Industria eta energia 2, 9 2, 7 3, 3 2, 3 1, 8 Eraikuntza 1, 8 2, 5 2, 3 1, 8 1, 3 Zerbitzuak 2, 8 3, 1 2, 9 2, 4 2, 1 Balio erantsi gordina 2, 7 2, 9 2, 8 2, 3 2, 0 Produktuen gaineko zergak 6, 8 3, 0 2, 6 2, 0 1, 9 BPG nominala 3, 4 3, 9 4, 0 3, 8 3, 7 BPGaren deflatorea 0, 3 1, 0 1, 2 1, 5 1, 6 Enplegua 1, 9 2, 1 1, 9 1, 4 1, 0 13, 4 11, 3 10, 8 10, 0 9, 6 Langabezia tasa Iturria: Eustat eta Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza. 20

Laburpena: BPG • • • Krisiaren aurrean EAEko ekonomiak sortzen zuen BPGa azkenean 2016 an berreskuratu bazen, 2017 an emaitza hori finkatu zen eta hobekuntzako laugarren urtea kateatu zen, 2013 ko %93, 4 tik 2017 ko %103, 8 ra igarota. 2017 an EAEko biztanle bakoitzeko BPGa, EAPan neurtuta, 28 kidetako EBko batez bestekoaren %23, 0 inguruan gorago kokatu zen eta %14, 0 batean gainditu zuen 15 kidetako EBko batez bestekoa. 2017 an hiru sektore nagusien hazkunde erritmoak bat egiteko joera arina erakutsi zuen: • Industria (%2, 7) eta zerbitzuen (%3, 1) garapen sendoa. • Eraikuntzaren bultzada neurritsua (%2, 5). Horrek egiaztatu zuen aurreko bi ekitaldietan hauteman zen eraikuntzaren susperraldi hasiberria. • Prezioak hasi dira goranzko tentsio txiki bat nabaritzen, baina oraindik ez da oso esanguratsua. Merkataritza • • • Nazioarteko merkataritzaren bolumena ekonomiaren gehikuntza baino gehiago hazi zen. Halakorik ez zen 2010 etik lortzen. EAEko esportazioak bizitasun handiko gune batean finkatu dira, lau urtez jarraian 21. 500 milioi euroko langa gaindituta. Merkataritza saldoa EAEren aldekoa eta 5. 200 milioi eurotik gorakoa izan zen. Diru kopuru hori azken urteetako superabitaren antzekoa da, baina 2016 an kontabilizatu zena baino txikiagoa. 21

Laburpena: Enplegua • • • Lanpostuen kopurua %2, 1 hazi zen 2017 an, baita Gizarte Segurantzako afiliazioa ere. Hala eta guztiz ere, oraindik 2008 an baino 63. 000 enplegu gutxiago daude gaur egun. Zerbitzuak eta industria izan ziren sektore dinamikoenak, hurrenez hurren, %2, 2 eta %1, 7 hazi baitziren. Eraikuntzak nabarmen hobetu zuen aurreko urteko emaitza eta %1, 6 an kokatu zuen urte arteko tasa. 2017 an enpresek eskaini zituzten lanpostu hutsen kopurua handitu zen. Batez beste EAEn 4. 500 lanpostu huts geratu ziren, aurreko urtekoak baino %22, 9 gehiago. Horrek 44 langabeko lanpostu huts bakoitzeko ratioa suposatzen du (34 langabekoa lanpostu huts bakoitzeko 2018 ko lehenengo hiruhilekoan). Produktibitatea • • Lan egindako ordu bakoitzaren EAEko produktibitatea, EB 28=100 arekin alderatuta, Europako batez bestekoa baino %20 inguru handiagoa da. Alderaketa bera EB 15 ekin eginda (EB 15=100), EAEko posizio erlatiboa ez da horren ona, baina oraindik herrialde multzo horren batez bestekoaren gainetik kokatzen da (103, 9). 22

Laburpena: Soldatak • • • 2008 ren eta 2016 ren artean, langile bakoitzeko batez besteko soldata %7, 6 hazi zen, KPIa epealdi horretan igo zena (%9, 2) baino gutxiago. Beraz soldata erreala jaitsi zen. Ordu bakoitzeko batez besteko soldata %12, 4 igo zen. Kasu horretan, soldata erreala handitu zen, baina produktibitate erreala baino gutxiago. Langile bakoitzeko soldataren hobekuntza goiko pertzentilean gauzatu da, beheko pertzentileko soldatak okerrera egin duen bitartean. Ekonomia sektoreka, soldata altuena industrian ordaintzen da eta txikiena, berriz, zerbitzuetan. Hain zuzen ere, zerbitzuetan lan egiten dute emakume gehienek. Soldaten arrakalaren arrazoietako bat horixe da. Goi mailako okupazioek soldata igoera handiagoak lortu dituzte. Orobat, behe mailako okupazioen barruan, emakumeek bilakaera okerragoa izan dute. Adinaren arabera, soldaten bilakaera oso negatiboa izan da 25 urtetik beherakoen artean. Halaber, 25 eta 34 urte bitarteko taldeak ez du soldata igoerarik izan epealdi horretan. Aitzitik, adin handiagoko taldeek soldata hobeak jaso dituzte. 23

Laburpena: Arlo publikoa • • 2017 an lortu zen diru bilketarik handiena 2005 etik, aurreko urteko emaitzaren aldean %11, 8 ko gehikuntza batekin, 2016 ko emaitza bederatzi puntu luzetan gaindituz. PFEZren bidez jasotako diru bilketa BPGaren %6, 3 izatetik %7, 2 izatera pasa da 2007 -2017 epealdian. Sozietateen zergan bildutakoa BPGaren %3, 0 zen 2007 an eta %1, 6 ra jaitsi zen 2017 an. BEZaren diru bilketa BPGaren %7, 2 tik %8, 5 era igo da 2007 tik 2017 ra doan epean. Arlo finantzarioa • • Moneta politikaren esparruan, egoera parametro normalagoetara bideratzeko lehen mugimenduak hauteman ziren. Fedek tasak %2, 0 ra igo zituen eta EBZk ez ditu bere tasak aldatu, baina bonuen erosketa gutxitu du. Lehenengo aldiz hamahiru urtean, EAEko eragileen zorpetze maila BPGaren balioaren azpian kokatu da. Hain zuzen ere, 2017 an, kredituak BPGaren %96, 2 aren baliokideak ziren. Maila hori 2004 an jaso zen %98, 0 hura baino txikiagoa da. Arlo publikoaren kreditu biziak %5, 5 jaitsi ziren, 2007 tik izan duen lehen jaitsiera baita. Familien zorpetze maila 2008 an jaso zuen maximotik %24, 8 beherago dago gaur egun. Horrek esan nahi du 21. 141 milioi euro inguru murriztu dutela beren zorra. 24

Laburpena: Aurreikuspen ekonomikoak • • • EAEko taula makroekonomikoak ekonomia hedatzen jarraituko duela deskribatzen du, baina moteltzeko joera arina erakutsiko du 2018 -2020 epealdian. Izan ere, 2018 an, orain aurreikusten den batez besteko hazkunde tasa %2, 8 da eta bizitasuna %2, 3 ra 2019 an eta %2, 0 ra 2020 an apalduko dela espero da. Lan merkatuari dagokionez, ekonomiaren hazkundeak enplegu tasa goraraziko du eta langabezia tasa, ordea, jaitsaraziko. Enpleguaren gehikuntza 2018 an %1, 9 izango dela aurreikusten da eta, hurrenez hurren, aldakuntza tasa %1, 4 an eta %1, 0 an kokatuko da 2019 an eta 2020 an. Langabezia tasa %10, 8 ra jaitsiko da 2018 an eta beheranzko joerari jarraipena emango dio ondorengo urteetan ere, 2020 an %9, 6 an kokatu arte, urteko batez bestekoan. Beraz, Eusko Jaurlaritzak ezarri zuen helburua, langabezia tasa legegintzaldi honetan %10, 0 aren azpian egotea, beteko da. 25