NDEKLER AREALLER YAYILMA FAKTRLER AREAL TPLER KIRGIZSTAN FLORASININ

İÇİNDEKİLER: AREALLER • YAYILMA FAKTÖRLERİ • AREAL TİPLERİ • KIRGIZİSTAN FLORASININ ENDEMİKLERİ • KİMİ

AREALLER Floristik bıtkı coğrafyası, bir bölgenin hangi taksonlardan meydana geldiğini saplar, bölgenin florasını oluşturan bitkileri sistematik ve yayılışları yönünden inceler. Her bitki türü yeryüzünde belirli bir alanda veya alanlarda yerleşmiş bulunur. Bir bitki türünün belirli sınırlar içinde a veya çok miktarda bulunduğu yerlere, o türün yayılış alanı veya areali denir.

DAĞINIK DOĞAL BİPOLAR AREALLE R ASIL YAPMA KAPALI

• • • Doğal areal bir bitki türünün yayılışı insanın katkısıyla olmayan bir alan. Yapma arealler ise insanların isteyerek veya istemeyerek rol oynamasından ortaya çıkar Kapalı areal bir bitki türünün veya herhangi bir taksonun areali saptanırken, örtülü ve birbirine bağlı bir alan Dağınık areal birbirınden çok u-akta bulunan 2 veya daha çok alan Asıl areal dağınık arealı oluşturan küçük alanlar Bipolar areal böyle bir areali olan türler her iki yarıkürenin yüksek enlemlerinde yayılmışlardır.

YAYILMA FAKTÖRLERİ Bir taksonun ancak belirli bir yerde meydana geldiği kabul edildiğine göre, bu taksonun areali de, her şeyden önce kendi yayılma yeteneğine bağlı. Bir arealin sınırlarının belirmesi ile bu sınırların zamanla değişikliğe uğraması iki koşula bağlıdır: 1. Bir bitkinin belirli bir yetişme yerine tek yayılabilme yeteneği. Bu bitkinin diasporlarının yani spor, tohum, vejetatif çoğalma organları gibi yayılma araçlarının çeşit ve sayısına bağlıdır. 2. Bu diyasporların çimlenme, köklenme ve diğer bitkilerle rekabet ederek yerleşip, çiçek verebilme ve tohum gelişstirebilme yeteneği

Allakor Avtokor anemokor Hidrokor zookor а) mirmekokor b)Ornitokor c) Mamaliakor Antropokor

Türün oluştuğu yer Geometrik Arealin merkez i Türün en yaygın ve bol olduğu yer

AREAL TİPLERİ �Kozmopolitler �Endemitler �Vikaryantlar

KOZMOPOLİTLER • • Bitkilerin arealleri kapladıkları yüzey bakımıdan çok büyük değişiklik gosterir. Kimi bitkiler birçok anakaralara yayilmışlardır. Böyle çok geniş yaylima gosteren bitkiler kozmopolit olarak adlandırılır. Diyasporların kolay yaylima yetenğınde olan birçok mikroorganizma ve sporlu bitkiler kozmopolit bitkilerin başında gelir. Ancak tüm mikroorganizmalar kozmopolit degildir. Bakteri ve mantarlar hava içinde tozla tüm yer yüzüne yayılmıştır. Birçok plankton organizmalar ve likenler içinde durum aynıdır.

Endemitler �Kozmopolit bitkilerin tersine, dünyanın kimi bolgeleri başka yerlerde rastlanmayan bitkiler kapsar. Boyle çok dar, kapalı bir areale sahip bitkiler endemit (endemik bitki) ismini alır. Bu duruma da endemizm denir.

ne bağlıdır

Endemitler başlıca 2 tipe ayrılırlar: Neoendemitler �Paleoendemitler-jeolojik Paleoendemitler çağlar boyunca çok geniş yayılışı olan, halen çok dar bir alanda kalıntı halinde yayılmış ve yeniden yayıla bilme yeteneğini kaybetmiş bitkilerdir.

Sığla ağıcı-günlük. Balsam alınır. Halk hekimliğinde, eczacılıkta, parfümer üretiminde kullanır. 20 m çınara benzer. Çinin Che KİANG Eyaletinde doğal olarak rastlanan bir ağaç. Mamut ağıcı. 8 m çapında. 100 m yüksekliğindeki ağaç. Küzey yarıkürenın tümüne yayılmıştır

tarafından Doğu Asya ve Kuzey Amerikada yalnız fosil olarak tanınan tür. 1994 te HU ve CHENG isimli Çinli botanikçiler tarafından örnekler bulunmuştur. Acı yemeklerde kullandığı için-çölün soğanı derler.

Neoendemitler – bunlar kimi cinslere bağlı küçük türlerdir ve yeni türler meydana getirme halindeler. Bundan ötürü neoendemitler çok dar bir alanda meydana gelirler ve yayılma olanakları da çeşitli nedenlerle sınırlıdır. �

Alp Dağlarında özellikle: 1 2 çuhaçiçeği 3 Cinslerine giren 200 kadar neoendemit bulunmaktadır

Vikaryantlar �Araları sistematik bakımdan yakınlık bulunan taksonların farklı bölgelerde veya ekolojık ortamlarda birbirini temsil etmelerine Vikaryans denir. �Aynı cinsin farklı türleri, aynı familyanın farklı cinsleri veya taksonlar arasında Vikaryans görülebilir. �M: Pinales(çamlar), Pinaceae(çamgiller) Bunlar Vikaryant familyalardır.

KIRGIZİSTAN FLORASININ KİMİ ENDEMİKLERİ

Fritillara eduardii Kısa açıklama: ampulu yuvarlak, çapı 4 -6 cm, sapı 40 -60 cm, sapı eşit olarak yapraklı, yaprakları dikdörtgen, oval şeklinde, çiçekleri 15 kadar bir çiçeklenme oluşturur, rengikahverengi kırmızı, meyvesi kanatlı kaburgaları olan silindirik kutudur. Fenoloji: nisan ayında çiçek açar, haziran ayında meyve verir Ekoloji: Kayalık yamaçlarda, çalıların çalılıklarında, 1500 -2000 m yüksekliklerde yetişir. Kırgızistanda dağıtımı: Batken bölgesi Genel dağıtım: endemik

Tulipa anadroma Z. Botsch � Kısa açıklama: ampulleri oval, 1 -2 cm, sapılarinin yüksekliği 20 -40 cm, üç yapraklı, yaprakları yukarı çıkıntılı, dikdörtgen-oval, çiçeği tek, sarı renkli dış tarafları kırmızı, � Fenoloji: nisan ayında çiöek açar, haziran ayında meyve verir, � Ekoloji: Fındık-meyve ormanı arasında, 1600 -2500 m yüksekliklerde yetişir. � Kırgızistanda dağıtımı: Çatkal sırtında � Genel dağıtım: Endemik

�Kısa Picea schrenkiana açıklama: sapı 30 m kadar, optimum şartlarında 50 m kadar yetişir, sapının çapı 180 cm olur, kabuğunun rengi kahverengi kırmızı, iğne yapraklı, iğnelerin rengi mavi, bazen ona mavi ladin denir. Kökleri yerkürenin yüzeyine yakın yerkeşir. �Bu ladin Kırgızistanın ormanların oluşturucu türü.

Teşekkür ederiz!!!