Konferenc pr Media Raporti Vjetor 2011 Korrik 2012

Konferencë për Media Raporti Vjetor 2011 Korrik 2012

Raporti Vjetor 2011 Arben Mustafa Drejtor Departamenti i Stabilitetit Financiar dhe Analizave Ekonomike Korrik 2012

Përmbajtja Zhvillimet ekonomike; Aktiviteti mbikëqyrës; Shërbimet e ofruara autoriteteve, sektorit financiar, dhe publikut; Aktivitete të veçanta.

Ekonomia e Kosovës: sektori real dhe fiskal Ø Rritja reale e PBB-së në 2011 ishte 5. 0% (vlerësim i FMN-së); ― Kontributin më të madh në rritjen reale të PBB-së e kishin konsumi dhe investimet private (të nxitura nga rritja e kredidhënies, dërgesave të emigrantëve, investimeve të huaja direkte), investimet publike, si dhe eksportet; Ø Norma mesatare e inflacionit arriti në 7. 3% (3. 5% në 2010); ― Rritja e çmimeve të importit, çmimeve të produkteve ushqimore, kostos së banimit, çmimet për shërbimet publike; Ø Të hyrat buxhetore ishin 1. 30 miliardë euro (rritje vjetore prej 10. 6%). Ø Shpenzimet buxhetore ishin 1. 39 miliardë euro (rritje vjetore prej 9. 1%).

Sektori i jashtëm Ø Bilanci tregtar: -2. 2 miliard euro (rritje vjetore prej 17. 5%); ― Eksportet arritën vlerën prej 312. 5 milionë euro (rritje vjetore prej 6. 3%); ― Importet arritën vlerën prej 2. 5 miliardë euro (rritje vjetore prej 15. 6%). Ø Deficit i lartë në llogarinë rrjedhëse prej rreth 672. 9 milionë euro (14. 4% e PBB-së); Ø Dërgesat e emigrantëve shënuan vlerën prej 584. 8 milionë euro (rritje vjetore prej 0. 1%); Ø Investimet e huaja direkte shënuan vlerën prej 394. 6 milionë euro (rritje vjetore prej 7. 9%).

Sektori financiar Ø Gjithsej asetet e sektorit financiar arritën në 3. 5 miliardë euro (rritje vjetore prej 9. 3%); Ø Sektori financiar dominohet nga sistemi bankar (76. 3% e gjithsej aseteve); ―Asetet e sektorit bankar arritën në 2. 65 miliardë euro (rritje vjetore prej 8. 3%); ― 6 banka me pronësi të huaj (89% të gjithsej aseteve të sektorit bankar), 2 banka me pronësi vendore; ―Rënie e shkallës së koncentrimit të tregut me implikime pozitive për rritjen e konkurrencës.

Ndërmjetësimi financiar: kreditë ØVlera e kredive: 1. 70 miliardë euro; ― Norma vjetore e rritjes: 16. 4% (13. 2% në 2010); ØStruktura e kredive: ― Sipas sektorëve: ndërmarrjet 69. 9%, ekonomitë familjare 30. 1%; ― Sipas veprimtarisë ekonomike: sektori i tregtisë 52. 7%, industrisë 24. 8%, bujqësisë 3. 5%, etj; ― Sipas afatit të maturimit: deri në 1 vit 21. 1%, mes 1 dhe 2 vite 7. 2%, mbi 2 vite 71. 3%.

Ndërmjetësimi financiar: depozitat Ø Vlera e depozitave: 2. 1 miliardë euro; ―Norma vjetore e rritjes 8. 6% (11. 0% në 2010). Ø Struktura e depozitave: ― Sipas sektorëve: ekonomitë familjare 70. 8%, ndërmarrjet private 13. 0%, depozitat tjera 15. 5%, etj; ― Sipas afatit të maturimit: deri në 1 vit 58%, 1 deri 2 vite 28%, mbi 2 vite 18%; ― Rreth 94% e depozitave janë në valutën euro.

Normat e interesit ØNorma mesatare e interesit në depozita u zvogëlua nga 3. 7% në 2010 në 3. 5% në 2011; ØNorma mesatare e interesit në kredi u zvogëlua nga 14. 6% në 2010 në 14. 1% në 2011; ØDallimi ndërmjet normave të interesit në depozita dhe kredi gjatë vitit 2011 ishte 10. 6 pp, rënie vjetore prej 0. 3 pp.

Treguesit e performancës Ø Profitabiliteti ―Profiti neto në vitin 2011 ishte 37. 0 milionë euro – rritje vjetore prej 12. 8%; ―Kthimi Mesatar në Kapital (ROAE): 15. 3% (14. 8% në 2010); ―Kthimi Mesatar në Asete (ROAA): 1. 5% (1. 5% në 2010); ―Raporti shpenzime/të hyra: 82. 4% (82. 5% në 2010).

Rreziqet e sistemit bankar (1) Ø Cilësia e portofolit kreditor ―Kreditë joperformuese (KJP) u zvogëluan në 5. 7% (5. 9% në 2010); ―Pjesa më e madhe e KJP-ve rrjedhin nga sektori i biznesit, ndërsa kreditë e ekonomive familjare karakterizohen me cilësi më të mirë; ―KJP-të janë të mbuluara në masë të kënaqshme nga provizionet (117% në vitin 2011); ―Rezultatet e ‘stress testit’ sugjerojnë se sistemi bankar është në gjendje që pa vështirësi të mbajë nivelin e kapitalizimit në kuadër të margjinave të kërkuara edhe nëse vlera e KJPve do të dyfishohej.

Rreziqet e sistemit bankar (2) Ø Solvenca ― Treguesi i Mjaftueshmërisë së Kapitalit (TMK): 17. 5% (18. 7% në 2010); ― Të gjitha bankat që operojnë në Kosovë janë mirë të kapitalizuara me TMK mbi 12%. Ø Likuiditeti ― Raporti kredi/depozita: 79. 9% (74. 3% në 2010); ― Asetet likuide/gjithsej asetet: 32. 5% (37. 3% në 2010); ― Asetet likuide/gjithsej depozitat: 39. 0% (45. 0% në 2010); ― Niveli i kënaqshëm i likuiditetit të sistemit bankar konfirmohet edhe nga rezultatet e ‘stress-testit’.

Korporatat tjera financiare Ø Zgjerim i aktivitetit të kompanive të sigurimit; ― Asetet e kompanive të sigurimit arritën në 106. 0 milionë euro – rritje vjetore prej 9. 4%; ― Numri i polisave të shitura ishte për 11. 9% më i lartë se në vitin 2010. Ø Trusti i Kursimeve Pensionale të Kosovës (TKPK) shënoi ngritje të performancës krahasuar me vitin 2010; ― Kthimi në investimet e TKPK-së ishte 3. 3 milion euro; ― Çmimit për njësi të aksioneve të TKPK-së 1. 034 euro (1. 032 euro në vitin 2010). Ø Institucionet Mikro Financiare (IMF) reduktuan aktivitetin. ― Vlera e kredive të lëshuara ishte 104. 4 milionë euro, rënie vjetore prej 9. 8%; ― Pesëmarrja e kredive të IMF-ve në gjithsej kreditë e sistemit financiar ishte 5. 9% (7. 5% në vitin 2010).

Zhvillimet ekonomike gjatë gjysmës së parë të vitit 2012 (1) Ø Në periudhën janar-qershor 2012, norma mesatare e inflacionit ishte 1. 5%; Ø Deri në prill, eksportet arritën vlerën prej 79. 1 milionë euro (24. 4% rënie vjetore) ndërsa importet arritën vlerën prej 672. 9 milionë euro (0. 1% rritje vjetore); Ø Në tremujorin e parë 2012, dërgesat e emigrantëve arritën vlerën prej 119. 1 milionë euro (4. 8% rënie vjetore), ndërsa IHD-të arritën në 60. 4 milionë euro (27. 6 rënie vjetore).

Zhvillimet ekonomike gjatë gjysmës së parë të vitit 2012 (2) Ø Deri në maj, gjithsej asetet e sektorit bankar shënuan rritje vjetore prej 6. 1% duke arritur vlerën prej 2. 65 miliard euro. Ø Aktiviteti kredidhënës ka vazhduar me trend rritës. Deri në qershor, kreditë shënuan rritje vjetore prej 9. 3%, ndërsa depozitat shënuan rritje vjetore prej 7. 7%. Ø Norma mesatare e interesit në kredi për periudhën janar-qershor ishte 13. 7% krahasuar me 14. 3% një vit më parë. Ø Sistemi bankar vazhdoi të jetë profitabil me ROAA prej 0. 8% dhe ROAE prej 7. 9%. Ø Pjesëmarrja e kredive joperformuese në gjithsej kreditë u ngrit në 6. 5%. Ø Sektori bankar vazhdon të jetë i kapitalizuar mirë. Në qershor 2012 TMK-ja ishte 17. 2%.

Pikëpamjet për vitin 2012 Ø Rritja ekonomike është parashikuar të jetë rreth 3. 8%. Ø Norma mesatare vjetore e inflacionit pritet të jetë rreth 1. 0%; Ø Importet pritet të ketë nivel të ngjashëm me vitin e kaluar, ndërsa mund të ketë rënie të eksporteve; Ø Dërgesat e emigrantëve pritet të kenë nivel të ngjashëm me vitin e kaluar; Ø Sektori bankar pritet të vazhdojë zgjerimin e aktivitetit kredidhënës edhe gjatë vitit 2012 dhe poashtu pritet që depozitat të vazhdojnë të rriten. Ø Sistemi bankar pritet të ruajë nivelin e qëndrueshmërisë, duke mirëmbajtur treguesin e mjaftueshmërisë së kapitalit në rreth 17%, si dhe duke ruajtur pozitën e favorshme të likuiditetit.

Aktiviteti mbikëqyrës Ø Aktiviteti në hartimin e legjislacionit primar dhe sekondar; Ø Pjesëmarrja në kolegjet e ndryshme mbikëqyrëse dhe konferenca tjera ndërkombëtare; Ø Ekzaminimi i vazhdueshëm (i përgjithshëm dhe i fokusuar) i të gjitha institucioneve financiare në vend; Ø Aktivitet i theksuar në fushën e implementimit të standardeve ndërkombëtare (standardet e Baselit, solvencës, IOPS, etj. ).

Shërbimet e ofruara autoriteteve, sektorit financiar, dhe publikut Ø Operacionet dhe menaxhimi i parasë së gatshme; Ø Ofrimi i shërbimeve bankare (mbikëqyrja e llogarive dhe pagesat) për Qeverinë, AKP-në, bankat komerciale dhe institucionet tjera financiare, ndërmarrjete publike, etj; Ø Menaxhimi i aseteve; Ø Sistemi ndërbankar i pagesave; Ø Regjistri i kredive; Ø Analizat ekonomike; Ø Aktiviteti statistikor; Ø Qeverisja dhe kontrolli i brendshëm.

Aktivitete të veçanta Ø BQK ishte proaktive në ndërmarrjen e disa hapave me qëllim të ruajtjes së stabilitetit financiar: Ø Themelimi i Fondit për Sigurimin e Depozitave; Ø Themelimi i Byrosë Kosovare të Sigurimit; Ø Kompletimi i Platformës për tregtimin elektronik të letrave me vlerë të Qeverisë së Republikës së Kosovës; Ø Bashkëpunimi ndërkombëtar me institucione homologe. Vlen të përmendet nënshkrimi i Marrëveshjes së mirëkuptimit me Rregullatorin e sistemit bankar të Gjermanisë (Ba. Fin);

Konferencë për Media Raporti Vjetor 2011 Korrik 2012