KLK KSEL FARKLILIKLAR VE KLN ALIMA HAYATI AISINDAN

KİŞİLİK, KİŞİSEL FARKLILIKLAR VE KİŞİLİĞİN ÇALIŞMA HAYATI AÇISINDAN ÖNEMİ

SUNUM İÇERİĞİ KİŞİLİK Kişilik nedir? Kişilik kuramları KİŞİSEL FARKLILIKLAR ve ANALİZİ Toplumsal gelenekler ve kişisel farklılıklar Kişiliğin Değerlendirilmesi ve Yaygın Kişilik Analizi Enstrümanları Myers-Brigg Kişilik Göstergesi(MBTI) Beş Büyük Faktör Kuramı Örgütsel Davranışa ilişkin diğer birtakım kişilik özellikleri KİŞİLİĞİN ÇALIŞMA HAYATI AÇISINDAN ÖNEMİ Kişi – iş uyumu Kişi – örgüt uyumu

KİŞİLİK NEDİR? Kişinin kendisi açısından: fizyolojik, zihinsel ve ruhsal özellikleri hakkındaki bilgisi Başkaları açısından: kişinin toplum içinde sahip olduğu belirli özellikler ve roller (görevler) Bireyin zihinsel ve bedensel özelliklerinde görülen farklılıklar ve bu farklılıkların davranış ve düşüncelerine yansıyış biçimi

Kişiliğin tanımı Kişilik bir kişinin bütün özelliklerini yansıtan bir kavramdır. kişilik, “belirli bireyin zihinsel ve bedensel özelliklerinde görülen farklılıklar ve bu farklılıkların kişinin davranış ve düşüncelerine yansıyış biçimi” olarak izah edilebilir

Kişilik Nedir? Kişilik doğuştan gelen biyolojik özellikler ile çevreden gelen sosyal etmenlerin birbiri üzerine yaptıkları etkilerin meydana getirdiği ahenkli bir bütündür. Kişilik hem kalıtsal özelliklerin, hem de çevrenin bir ürünüdür. İnsanları diğerlerinden ayıran özelliklerin tümüdür. Farklı durumlar karşısında değişim göstermeksizin tutarlı bir biçimde yansıttığımız düşünce, his, motivasyon ve davranışların bütünüdür.

Kişilik, kişide yapıların, davranış biçimlerinin, düşünüş özelliklerinin, ilgi ve eğilimlerin, yetenek, kabiliyet ve yönelişlerin, ruhsal durumların karakteristik bir bütünleşmesidir. Kişilik, bir insanı nesnel veya özel yanlarıyla diğerlerinden farklı kılan duygu, düşünce ve davranış özelliklerinin tümüdür. Kişilik değerlendirmeleri, kültürden kültüre değişim gösterebiliyor. Örneğin, Japonya'da oldukça "dışa dönük" olarak değerlendirilen bir çocuk, okumak üzere İngiltere'ye gittiğinde orada oldukça "çekimser" olarak tanımlanabilir.

Kişiliği Belirleyen Etkenler Potansiyel (kalıtım): Bireye ait zeka, enerji, arzu, vb. özellikler Toplumsal özellikler (çevre): Bireyin içinde yaşadığı topluma ait yaşam felsefesi, kültür seviyesi, ahlak anlayışı, vb. nin bireyin tutum ve davranışlarına olan etkisi Aile, Gruplar, Sosyo-kültürel faktörler, Fiziksel ve coğrafi çevre

Kişiliği Belirleyen Diğer Etkenler Dış Görünüm Rol veya görev Zeka, arzu, ahlak gibi potansiyel yetenekler Ekonomik durumu Sosyo-kültürel (toplumsal) özellikler (yaşam felsefesi, kültür, ahlak, din vb. ) Yetiştiği ve yaşadığı mekan Akranlar grubu Kitle iletişim araçları ve medya Doğum sırası ve sayısı

Kişiliğin Boyutları Kişiliğin 3 boyutu vardır Karakter Mizaç (huy) Yetenek

Kişiliğin yönleri Karakter: Bireyde doğuştan var olan ve çevrenin tesiri ile ortaya çıkan eğilimler karakter olarak adlandırılır. Mizaç (huy): Kişiliği şekillendiren düşünce tutum ve davranışlar. Doğuştan var olur, değişmez ve süreklidir. Kişiliğin oluşumdaki etkisi büyüktür. Yetenek: doğuştan gelen ya da sonradan edinilen zihinsel ve fiziksel kapasite ve kabiliyetler

Kişiliğin Başlıca Özellikleri Süreklilik arz eden bazı tutum ve davranışlar kişiliğin bir parçasıdır. Bir bireyin kişiliği yalnızca ona özgüdür. dolayısıyla sayılamayacak kadar farklı kişilik tipi vardır. Bireyin ruhsal ve fiziksel yapısı da kişiliğin önemli bir kısmını oluşturur. Doğuştan var olan ve sonradan edinilen eğilimlerin bütünüdür. Bireyin eğilimlerinin çevreye uyumunu sağlar → tutum ve davranışlar

KİŞİLİK KURAMLARI Sigmund Freud’un Kişilik Kuramı Eric Berne’nin Kişilik Kuramı Carl Jung ve. Alfred Adler’in Kişilik Kuramı Karen Horney’in Kişilik Kuramı

Sigmund Freud’un Kişilik Kuramı Sevgi Yoksunluğu – Sevgi Arayışı Bilinçdışından kaynaklanan davranışlar

Sigmund Freud’un Kişilik Kuramı Kişiliğin üç bölümü: Alt Benlik (İd) : Baskı ve etki altında alınmamış istek ve arzular Benlik (ego): Faaliyetlerin toplumca kabul edilebilir biçimde ortaya çıkmasını sağlayan, toplumca hoş karşılanmayan güdüleri baskılayan mekanizma Üst benlik (süper ego): Kişinin kendini üst düzeyde denetimi (adalet, hakkaniyet, vicdan)

Alt (İlkel) Benlik – İd Kişiliğin çekirdeğini oluşturur. Bireyin en kaba, en ilkel, kalıtımsal dürtü ve arzularını içerir. İd, davranışlarımızın altında yatan psikolojik enerjinin kaynağıdır. İd, zevk ilkesine göre işler ve hiç geciktirilmeden bütün isteklerinin yerine getirilmesini bekler. İd, bekletilmeyi sevmez. İd, sonucu ne olursa olsun arzusunun hemen yerine getirilmesini ister. Sizin istediğinizi yapmayan kişiye karşı saldırganlık duygularını davet eder.

Benlik - Ego İd’i denetleyen yapıya ego denir. Doğuştan var olan ve zamanla gelişen ego, insanın biyolojik yapısına ters olan veya gerçeklere uygun düşmeyen eylemleri bilinçaltına bastırır. Ego, kişiliğin gerçekçi yürütme organıdır. Ego’nun görevi uyum sağlamaktır. Sevdiği için her şeyi yapan, bir inanç uğruna her şeyi yapan ego’dur. Eğer ego gücünün büyük bir bölümünden vazgeçer veya gücünü id, süperego veya dış dünyaya teslim ederse uyumsuzluk meydana gelir. Ego’da hazlar yerine gerçekler egemendir.

Üst Benlik – Süperego toplumun yasalarını kapsar. Doğuşta var olmayan ve ancak gelişmeyle beliren süperego içimizdeki yargıçtır. Süperego, bizim adımıza düşünen, doğru ve yanlışı kararlaştıran, bizi kollayan, koruyan bizim yerimize karar veren emir ve yasaklardan ibarettir. Süperego, zamanla ailelerin ve toplumsal kontrol mekanizmasının yerini alan bir ideal benlik haline gelir. İyi gelişmiş bir süperego otomatik olarak bilinçaltında id’in güdülerini kontrol eder.

o Bu kurama göre kişilerin bilinçli olarak fark edemedikleri bir takım bilinç altı etkiler vardır. “Psikolojik iyilik hali” bu üç sistemin birbirleriyle etkili bir ilişki içinde bulunmasına bağlıdır. Davranışlar, bu üç sistemin birbirleri ile etkileşiminin ürünüdür. Bu sistemlerin biri diğerinden bağımsız olarak tek başına çalışamaz.

İd, Ego ve Süperego’nun Kişinin Davranışlarını Etkilemedeki Rolleri

Freud kişiliğin bebeklik ve çocukluk döneminden geçirilen aşamalar sonucunda oluştuğunu vurgular. Bu aşamalar: Oral Dönem Anal Dönem Fallik Dönem Latens Dönem Genital Dönem

ORAL DÖNEM DOĞUMDAN İKİ YAŞINA KADAR GEÇEN DÖNEMDİR. DÜNYA İLE İLİŞKİ AĞIZ İLE YAPILMAKTADIR. ANNE EMZİRMESİ YA DA BİBERONDAN AYRILMA KRİZ YARATABİLİR.

ANAL DÖNEM TUVALET EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ DÖNEMDİR. ÇOCUĞUN İLGİSİ VE HAZ ALDIĞI BÖLGE ANAL BÖLGEDİR. EĞER TUVALET EĞİTİMİ ÇOK SIKI VE ZORLAYICI İSE BU DÖNEMDE SAPLANMA OLABİLİR. BÖYLE KİŞİLER ÇOK KONTROLLÜ, KATI VE KURALLARA ÇOK BAĞLIDIR.

FALLİK DÖNEM 4 YAŞ CİVARI ÇOCUK BU DÖNEME GİRER VE CİNSEL ORGANINA DOKUNMAKTAN ZEVK ALMAYA BAŞLAR. HAZ BÖLGESİ GENİTALDİR VE FARKLI CİNSLERİN FARKLI ORGANLARA SAHİP OLDUĞUNU ÖĞRENİR. ÜÇÜNCÜ ÇATIŞMA NOKTASI KARŞI CİNSTEN EBEVEYNE YAKINLIK DUYMASIYLA ORTAYA ÇIKAR. BU ÇATIŞMAYI NASIL ÇÖZDÜĞÜ GELECEKTE KARŞI CİNSLE VE OTORİTEYLE İLİŞKİSİNİ ETKİLEYECEKTİR.

LATENS DÖNEMİ BU DÖNEMDE KİŞİLİĞİN ÇEŞİTLİ KISIMLARINDA KRİSTALLEŞME GÖRÜLÜR. LATENS BİR TÜR BEKLEYİŞ ANLAMINA GELİR VE ÇOCUK BİR ÇOK DÜRTÜYÜ FRENLEMEYİ ÖĞRENİR.

GENİTAL DÖNEM ERGENLİKLE BERABER GELEN ROMANTİK İLİŞKİLERİN BAŞLADIĞI DÖNEMDİR. YAKIN YAŞITTAKİ KARŞI CİNSTEN KİŞİLERLE İLİŞKİYE GEÇME ÇABASI YOĞUNDUR. KİŞİNİN KİŞİLİĞİ BU DÖNEMLERDE YAŞADIĞI ÇATIŞMALARI NASIL ÇÖZDÜĞÜNE BAĞLI OLARAK BELİRECEKTİR. ÖZELLİKLE İLK 3 AŞAMADA YAŞANAN ÇATIŞMA, HAYAL KIRIKLIĞI VE SEVGİNİN DÜZEYLERİ KİŞİNİN YETİŞKİN OLARAK KİŞİLİĞİNİ VE DAVRANIŞLARINI ŞEKİLLENDİRİR.

Eric Berne’nin Kişilik Teorisi Bu kuram kişiliğin üç temel bölümden oluştuğunu ileri sürmektedir. Bir bütün olarak düşünülen kişiliğin ebeveyn, olgun ve çocuk şeklinde üç ayrı kısımdan oluştuğu ifade edilmiştir. Çocuk Olgun Ebeveyn Kişiliğin Bölümleri

Berne’ye Göre Kişilik Yönlerinin Özellikleri

Karen Horney’in Kişilik Kuramı Sosyal ilişkilerin önemi Kişiliğin temel elemanları: endişe ve korku Kişi korku ve endişelerini yenmek amacıyla 3 tür faaliyette bulunur: Sevgi ve yakınlık duyma Uzak durma, karışmama ve bağımsız olma Mücadele ve güçlü olduğunu kabul ettirme

KAREN HORNEY’İN KURAMI Çocukluktaki güvensizlik bir tür endişe yaratmakta ve kişilik bu endişelerle başa çıkmayı öğrenme ilgili bulunmaktadır. Endişelerle başa çıkmada üç temel eğilim vardır: Sempatik Dışa Dönükler: İnsanlara yaklaşan ve onlarla sevgi bağı kuran kişiler. Sevgi, sempati ve anlayış arayan ve bunlara değer veren. Antipatik İçe Dönükler: İnsanlardan uzaklaşan, onlara karışmayan ve benzer biçimde hareket etmeyen içine kapanık kişiler. Özel yaşamlarına özen gösterirler. Bağımsızlık çok önemlidir. Deneyimlerini ne paylaşmak isterler, ne de aktarırlar. Agresifler: İnsanlara karşı gelen, mücadeleye giren, güçlü olduğunu kabul ettirmek isteyen agresif kişiler. Dünyaya ayak uydurabilenlerin yaşayabileceğine inananlardır. Kişi ve durumlardan faydalanma ihtiyacındadırlar.

ALFRED ADLER’İN KURAMI İnsanın temel dürtüsünün üstünlük elde etmek olduğuna inanır. Yaşamın temel amacının kişinin benliğini en mükemmel duruma getirmek ve çocukluğunda elde ettiği aşağılık duygusundan kurtarmak olduğunu söyler. Satın alınan evler, arabalar benliği mükemmel kılmaya ve başkalarına göre daha az aşağılık duymaya yöneliktir. İnsan kendini toplumda güçlü hale getirecek davranışlarda bulunmayı amaçlar. » Bir alandaki zayıflık başka bir alandaki güçle telafi edilmeye çalışılır.

Jung’un Kişilik Yaklaşımı Jung Irk, ebeveynler, toplum ve kültür gibi unsurların kişiliğin gelişimi açısından önem arz ettiğini ifade etmiştir. Ona göre yaşamın çeşitli evrelerinde kişilik de yeniden şekillenir. Jung yaşam dönemleri olarak aşağıdaki gibi dört aşamadan bahsetmektedir. Jung’a Göre Yaşamın Her Evresinde Kişilik Şekillenmeye Devam Eder

Buradan hareketle sekiz tür içe ve dışa dönük tip tanımlaması yapılmıştır: Düşünen içe dönük tip: Düşünen dışa dönük tip: Duygusal içe dönük tip: Duyusal içe dönük: Sezgisel dışa dönük: Duyusal dışa dönük: Sezgisel içe dönük: Duygusal dışa dönük tip:

KİŞİSEL FARKLILIKLAR

KİŞİSEL FARKLILIKLAR Kişileri harekete geçiren güdülerin (hırs, arzu, ihtiyaç, vs. ) ve şiddetlerinin farklılığı Amaçların ve/veya amaçlara ulaşmada tercih edilen yöntemlerin farklılığı Kişileri motive etmek için kullanılan özendirme araçlarına gösterilen tepkilerin farklılığı Fizyo-biyolojik olarak sahip olunan karakterlerin farklılığı Etkileşimde bulunulan çevrelerin farklılığı

Toplumsal Çevre ve Kişisel Farklılıklar Toplum içerisindeki diğer insanlar uyuma yönelmek isteyen bireyin kişiliğini etkilemektedirler. Kişisel arzular ile toplumsal geleneklerin (toplum tarafından yapılması uygun olan şeyler) çatışması Kişilik ve sağduyu (toplum tarafından olumsuz görülen duygu ve eylemlerin frenleyicisi)→ bu anlamda sağduyu kişisel farklılıkların azalmasını sağlayan bir mekanizmadır.

Kişiliğin Değerlendirilmesi Otobiyografik analiz İlgi tesleri Kişilik anketleri Gözlem Görüşme Serbest çağrışım Bireye buna benzer 10 adet mürekkep lekesi gösterilir. Ondan bu lekelerin ne anlama geldiklerini yorumlaması istenir. Onun bu yorumlarının kişiliğinin bilinçaltını yansıttığına inanılmaktadır

Tematik Algı Testinden Örnekler

Örnek Kişilik Testi -1 (Tamamen eğlence amaçlıdır!!) UYUMA POZİSYONUNUZ NASILDIR? Cenin pozisyonu Yana dönük kollar vücudun yanında Yana dönük kollar uzanmış Sırt üstü, kollar vücudun yanında Sırt üstü, kollar yukarıda yastığın yanında Yüz üstü

SONUÇLAR… Cenin pozisyonu Güvenlik, samimiyet ve neşe ihtiyacı içindedirler, insanlara kibar davranırlar, dışarıdan sert görünseler de hassastırlar, ilk tanışmalarda çekingendirler. Yana dönük kollar vücudun yanında Aşırıya kaçmadan hayatın tadını çıkarmaya çalışırlar, sakin ve mantıklıdırlar. Verici ve kibardırlar. Bu insanlarla sağlam dostluklar kurulur. Geçimli ve güvenilir kimselerdir. Yana dönük kollar uzanmış İhtiyatlı davranırlar ve aldatılması zor insanlardır. Karar vermede zorluk yaşarlar. Genelde inatçıdırlar, fazla telaşlı ve duyarlı oldukları söylenemez.

SONUÇLAR… Sırt üstü, kollar vücudun yanında Sessiz ve içine kapanıktırlar. Kendilerine yüksek standartlar belirlerler. Fiziksel görünüme önem verirler. İlgi odağı olmaktan hoşlanırlar. Yeni deneyimlere açıktırlar. Sırt üstü, kollar yukarıda yastığın yanında İyi dinleyicidirler ve kolay arkadaş olurlar. İlgi odağı olmaktan hoşlanmazlar. İhtiyaç duyulduğunda yardım etmeye hazırdırlar. Kendilerine güvenli ve iyimserdirler. Plan yapmayı sevmezler. Yüz üstü Her şeyin planladıkları gibi olmasını isterler. Gergin, dikkatli ve inatçıdırlar. Yaptıkları işlere tutku ile bağlıdırlar. Atılgan ve sosyaldirler. Çevrelerindekileri şaşırtmayı severler. Bencildirler ve eleştiriye duyarlıdırlar.

Bir Kişilik Testi Aşağıdaki test birçok profesyonel kuruluş tarafından kullanılmaktadır. Cevapları geçmişinize göre değil, şimdiki durumunuza göre veriniz. 1. Kendinizi ne zaman en iyi hissedersiniz? a. Sabahları b. Öğlenden sonra ve akşama doğru c. Gecenin ilerleyen saatlerinde 2. Nasıl yürürsünüz? a. Hızlı ve uzun adımlarla b. Hızlı ve kısa adımlarla c. Normalden yavaş ve etrafa bakınarak d. Yavaş ve başı eğik e. Çok yavaş

3. İnsanlarla konuşurken (a) Kollarımı göğsümde katlamış olarak dururum (b) Ellerimi sıkarım (c) Bir veya iki elimi belime koyarım (d) Konuştuğum insanlara dokunur veya ittiririm (e) Kulağımla oynar, çeneme dokunur veya saçımı düzeltirim 4. Dinlenirken nasıl oturursunuz? (a) Dizler katlanmış ve bacaklar birbirine bitişik olarak (b) Bacaklar çaprazlanmış olarak (c) Bacaklarımı uzatarak (d) Bir bacağımı altıma katlayarak 5. Çok hoşunuza giden bir şey olduğunda ne yaparsınız? (a) Büyük bir kahkaha atarım (b) Gülerim ama fazla sesli değil (c) Bir kerelik gülerim (d) Sessizce gülümserim

6. Bir partiye veya sosyal etkinliğe katıldığınızda (a)Herkes sizi fark edecek şekilde gürültülü bir giriş mi yaparsınız? (b)Sessiz bir giriş yapıp etrafınızda tanıdığınız birilerine mi bakınırsınız? (c)Çok sessizce girip kimsenin sizi fark etmemesine mi gayret edersiniz? 7. Çok zor bir işe dikkatinizi vermişken rahatsız ediliyorsunuz. Ne yaparsınız? (a)Bölünmeyi memnuniyetle karşılarım (b)Aşırı derecede rahatsız olurum (c)Belli olmaz. Bu iki uç arasında değişken davranışlar gösteririm

8. En çok hangi rengi seversiniz? (a) Kırmızı veya portakal rengi (b) Siyah (c) Sarı veya mavi (d) Yeşil (e) Koyu mavi veya mor (f) Beyaz (g) Kahverengi veya gri 9. Yatakta uyumadan önceki birkaç dakikada (a) Sırt üstü yatıp uzanırsınız (b) Karnınızın üstüne yatıp uzanırsınız (c) Hafif kıvrılmış olarak yan tarafınıza yatarsınız (d) Başınızı bir kolunuzun üzerine koyarsınız (e) Başınızı yorganın altına kapatırsınız

10. Rüyanızda genellikle (a) Düşersiniz (b) Kavga eder veya tartışırsınız (c) Birilerini veya bir şeyler ararsınız (d) Uçar veya yüzersiniz (e) Genelde rüya görmezsiniz (f) Rüyalarınız daima hoştur

Soru 1 Soru 2 Soru 3 Soru 4 Soru 5 Soru 6 Soru 7 Soru 8 Soru 9 Soru 10 (a) 2 (a) 6 (a) 4 (a) 6 (a) 7 (b) 4 (b) 2 (b) 6 (b) 4 (b) 2 (b) 7 (b) 6 (c) 7 (c) 5 (c) 2 (c) 3 (c) 2 (c) 4 (c) 5 (c) 4 (d) 2 (d) 7 (d) 1 (d) 5 (d) 4 (d) 2 (e) 1 (e) 6 (e) 2 (e) 3 (e) 1 (f) 2 (g) 1 (a) 4 (b) 2 (c) 3 (d) 5 (e) 6 (f) 1 Şimdi puanlarınızı toplayınız.

60 PUAN VE ÜZERİ: İnsanlar sana kırılgan bir eşya muamelesi yapıyorlar. Kibirli, bencil ve aşırı baskın birisi olarak görülüyorsun. İnsanlar size hayranlık duyup sizin gibi olmak isteyebilirler ama size her zaman güvenmezler ve sizinle çok yakın ilişkide olmaktan kaçınırlar. 51 - 60 PUAN: insanlar sizi heyecan verici, havai, düşüncesiz yapıda, doğal liderlik özellikleri olan, her zaman doğru olmasa da hızlı karar veren birisi olarak tanırlar. Seni cesur, maceraperest birisi olarak tanırlar; her şeyi bir kez denemek isteyen, macera yaşamak için fırsatları kaçırmayan birisi. . Yaydığınız heyecandan dolayı insanlar sizinle ayni iş yerinde yasamaktan zevk alırlar.

41 - 50 PUAN: İnsanlar sizi taze, canlı, çekici, eğlendirici, pratik ve daima ilginç birisi olarak görürler; her zaman ilgi odağı olan ama çok aşırıya kaçmayacak kadar da dengeli birisi. . İnsanlar sizi ayrıca iyiliksever, düşünceli, anlayışlı ve kendilerini neşelendiren ve rahatlatan birisi olarak tanırlar. 31 - 40 PUAN: İnsanlar sizi mantıklı, ihtiyatlı, dikkatli ve pratik birisi olarak görürler. Sizi zeki, yetenekli ve hünerli ama alçak gönüllü olarak tanırlar. Çok hızlı arkadaşlık kurmayan, ama arkadaşlarına karşı çok sadık olan ve onlardan da aynı şeyi bekleyen birisiniz.

Kişilik Testleri Aşağıdaki sorulara “Evet” ya da “Hayır” şeklinde cevap veriniz. 1. Herhangi bir hayır kurumuna yardım yapmayı sever misiniz? 2. Dişçiye gitmekten korkar mısınız? 3. Yüksek ağaçlara çıkmaktan korkar mısınız? 4. Arkadaşlarınıza çay, kahve gibi şeyler ikram eder misiniz? 5. Yardım etmeniz teklif edilmediği halde, ailenizden birinin işine yardım eder misiniz? 6. Dar bir dağ yolundan otobüs ya da otomobille geçerken korkar mısınız? 7. Kan gördüğünüzde baygınlık geçirir ya da hasta olur musunuz?

8. Sizden başka hiçbir kimsenin yardım edemeyeceği bir 9. 10. 11. 12. anda, bir arkadaşınıza yardım yapar mısınız? Eğer büyük bir elmanız olsa, elmayı çok sevmenize karşın, bu elmayı arkadaşınıza isteyerek verir misiniz? Bir dişçi, dişinizde bir çürük bulsa ve dişinizin sinirlerini uyuşturmadan bu çürüğü oyup yerini dolduracağını söylese, bunu yapmasına izin verir misiniz? Genel olarak bir işi bitirinceye kadar o işe devam eder misiniz? Alışverişte paranızın üstü verilirken yanlışlıkla fazla para verirlerse farkında olmadıkları halde bunu geri verir misiniz?

13. Bir dersin sınavında düşük not alsanız, izleyen günlerde 14. 15. 16. 17. 18. bunun etkisi altında kalarak yaşamınızı zehir eder misiniz? Yolda para bulsanız, bu paranın sahibini arar mısınız? Bir sınavda sınav görevlisi dışarıdan çağırılsa, yokluğundan yararlanarak kopya çekmeye kalkışır mıydınız? Bir futbol maçına gitmek isteseniz, fakat paranız olmasa bu parayı çalışarak kazanmayı ister misiniz? Bir ödevi mürekkeple yazarken kağıdınıza mürekkep damlasa, ikincisini; yazarken yine mürekkep damlasa, üçüncüsünü yazarken yine damlasa dördüncüsünü yazar mıydınız? Kalabalık bir otobüse bindiğinizde, kalabalığın basıncı ile bilet almadan otobüsün gerisine itilseniz, biletçi farkında olmasa biletçiye kadar gidip, biletinizi alır mıydınız?

19. Bir sınav sonucunda, sınavı değerlendirenin size yanlışlıkla fazla not verdiğinin farkında olsanız, bunu ilgililere söyler miydiniz? 20. Bir cumartesi günü alışveriş yapmak için birçok dükkan gezdikten sonra eve döndüğünüzde bir paketinizi yitirdiğinizi anlasanız, bu paketi bulmak için bütün gezdiğiniz yerlere gider miydiniz? Bu sorular sizin kişiliğinize ilişkin bazı özelliklerinizi tanımak için hazırlanmıştır. Şimdi cevaplarınızdaki soru sırasına göre yazdığınız "Evet" ve " Hayır”ları karşılaştırın. 1, 4, 5, 8, 9. sorulara verdiğiniz "Evet" cevapları sizin cömertliğinizi; 2, 3, 6, 7, ve 10. sorulara verdiğiniz hayır cevapları cesaretinizi; 11, 13, 16, 17, ve 20. sorulara verdiğiniz "Evet" cevapları gücünüzü; 12, 14, 15, 18, ve 19. sorulara verdiğiniz "Evet" cevapları dürüstlüğünüzü gösterir.

Myers-Brigg Kişilik Göstergesi (MBTI) Dünyada en yaygın olarak kullanılan kişilik değerlendirme enstürmanıdır. İnsanlara belirli durumlarda nasıl hissettiklerini ya da davrandıklarını soran 100 soruluk bir testtir. Test sonuçları doğrultusunda cevaplayanların kişilikleri 4 ana boyutta değerlendirilir. İçedönük (sessiz ve utangaç) – Dışadönük (sosyal, kendine güvenli) Duyusal (pratik, detaycı) – Sezgisel (bilinçdışı süreçler, bütüncül bakış açısı) Düşünsel (mantık ve nedensellik) – Hissî(değerler ve duygular) Yargılayıcı (kontrolcü, düzen arayan) – Algılayıcı (esnek ve spontan)

Myers-Brigg Kişilik Göstergesi: PROBLEMLER Geçerliliğine ilişkin kanıtlar iki yönlü Bireyleri tek bir tipe indirgemeye çalışması (örn. İçe ya da dışa dönük olma). Kişisel farkındalığı artırmak için ve kariyer rehberi olarak faydalanılabilir. İş performansına ilişkin bilgi vermez!

Beş Büyük Faktör Kuramı MBTI’den farklı olarak araştırmalar geçerliliğini desteklemektedir. İnsan kişiliğine ilişkin en belirgin çeşitliliği kapsayan kuramdır. Ayrıca; insanların gerçek hayatta nasıl davranacağına ilişkin iyi tahminleme gücüne sahiptir. Boyutlar: Açıklık (ilgi menzili, yeniliğe bakış), Sorumluluk (güvenilirlik, istikrar, düzenlilik), Dışadönüklük (sosyallik, kendine güven), Uyumluluk (işbirliğine yatkınlık, sıcakkanlılık) Duygusal Denge (strese dayanma gücü, sakinlik)

Beş Büyük Faktör Kuramı ve Örgütsel Sonuçları Ölçek dünyanın farklı yerlerinde benzer sonuçlar vermektedir. Araştırmalar söz konusu 5 kişilik boyutu ile iş performansı arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir. Güvenilir, düzenli, planlı, istikrarlı ve başarı odaklı kişiliklere sahip bireylerin «iş performansı» yüksek olmaktadır. Sorumluluk boyutunda yüksek skorlara sahip bireylerin «iş bilgisi» yüksek olmaktadır. Ayrıca daha uzun yaşamaktadırlar! Duygusal denge boyutu yaşam ve iş tatmini ile en yüksek ilişkiye sahip boyuttur.

Beş Büyük Faktör Kuramı ve Örgütsel Sonuçları Dışadönüklük boyutunda yüksek skora sahip olanlar kişilerarası ilişkilerin yoğun olduğu işlerde yüksek performans sergilemektedirler. Ayrıca «liderlik» özelliği göstermektedirler. Fakat devamsızlık konusunda başı çekenler bu gruptadır. Açıklık boyutunda yüksek skorlara sahip olanlar ise değişime en açık olanlardır. Ayrıca yaratıcılık konusunda da başarılıdırlar. Araştırmalar iş kazalarına en çok eğilimi olan grup olduklarını göstermektedir. Uyumluluk boyutunda yüksek skora sahip olanlar ise en sevilen ve takım arkadaşı olarak tercih edilen bireylerdir. En çok ÖVD sergileyen grupturlar. Bununla beraber en düşük kariyer seviyesine sahip gruptur.

Örgüt Açısından Önemli Bazı Kişilik Özellikleri Kontrol odağı (Locus of control): Başarıya Yönelim: Otoriter Kişilik (Authoritarian Personality): Makyavelizm (Machiavellianizm): Kendini Yansıtma (Self-Monitoring): Risk Alma (Risk Taking): Kendine Güven (Self-Esteem): Proaktif kişilik Başkalarına odaklanma

Örgütsel davranışa ilişkin diğer birtakım kişilik özellikleri Kişiliğin karanlık üçlüsü: Makyavelizm, Narsizm ve Psikopati

KİŞİLİĞİN ÇALIŞMA HAYATI AÇISINDAN ÖNEMİ: Kişi – İş uyumu Holland’ın «Kişilik-İş Uyumu Teorisi» Kişilik ve meslek uyumu yakalandığında tatmin seviyesi yükselir, devirdaim azalır.

KİŞİLİĞİN ÇALIŞMA HAYATI AÇISINDAN ÖNEMİ: Kişi – örgüt uyumu insanların değerlerine uyan örgütleri çekici bulduğunu, kişilikleri ile uyum göstermeyen örgütleri tercih etmediklerini iddia eder. Örn. Dışadönük kişiliğe sahip bireylerin takım odaklı kültüre sahip örgütlere yönelmesi, açık kişiliğe sahip bireylerin inovasyonu destekleyen örgütleri tercih etmesi gibi Günümüzde yöneticiler kişi-iş uyumundan ziyade kişi-örgüt uyumunu ararlar → kişinin belirli bir işi yapabilme yetisinden ziyade değişen koşullara uyabilecek esnekliğe sahip olmasını beklerler. Araştırmalar kişi-örgüt uyumunun iş tatmini, örgütsel bağlılık ve düşük çalışan devirdaimi ile ilişkili olduğunu göstermektedir (özellikle kollektif kültürlerde).

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER