ZARZDZANIE PROJEKTAMI i finansowanie ich ze rodkw europejskich

ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI i finansowanie ich ze środków europejskich FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH Prof. dr hab. PAWEŁ CHURSKI Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Zakład Studiów Regionalnych i Lokalnych e-mail: chur@amu. edu. pl http: //www. churski. pl

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH PROJEKT A WNIOSEK

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… PROJEKT A WNIOSEK EUROPEJSKI WNIOSEK PROJEKT WNIOSEK

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… PROJEKT A WNIOSEK EUROPEJSKI PROJEKT • • • AUTONOMIA w określaniu celów i sposoby ich realizacji : ü KIEDY? ü GDZIE? ü JAK? ü DLACZEGO? ü DLA KOGO? stosowanie własnych procedur autorski monitoring, w tym wskaźnikowanie swoboda w określaniu okresu realizacji swoboda w sposobi użytkowania WNIOSEK • ZALEŻNOŚĆ w określaniu celów i sposoby ich realizacji definiowanych przez warunki konkursu: ü KIEDY? ü GDZIE? ü JAK? ü DLACZEGO? ü DLA KOGO? • konieczność podporządkowania się procedurom • konieczność osiągnięcia ściśle określonych wskźników • konieczność podporzadkowania się procedurom ewaluacji • narzucone ramy czasowe realizacji projektu • ograniczenia w zakresie użytkowania • trwałość projektu

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… CECHY DOBREGO WNIOSKU EUROPEJSKIEGO 2014 -2020 • jak najwyższy poziom pokrycia kryteriów promujących • przemyślana i spójna struktura projektu i sposobu jego realizacji • realność ekonomiczna osiągnięcia zakładanych celów oraz poziom ich innowacyjności • istotność produktów, rezultatów i oddziaływania oraz ich zgodność z celami polityki rozwoju, w tym kształtowaniem rozwoju zrównoważonego • kwalifikowalność beneficjentów • kwalifikowalność wydatków • dodatkowość • partnerstwo • równość szans

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… MIEJSCE PROJEKTU W STRUKTURZE PLANOWANIA UE 2014 -2020 STRATEGIA EUROPA 2020 Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju Pakt Stabilności i Wzrostu Średniookresowa Strategia Rozwoju Kraju Wspólne Ramy Strategiczne Krajowe strategie sektorowe PAKIET LEGISLACYJNY Rozporządzenia PE i Rady w sprawie EFS, EFRR i FS Projekt KRAJOWY UMOWA PARTNERSTWA PROGRAM Programy Operacyjne. . . REFORM PO INTELIGENTNY ROZWÓJ Projekt

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… SPOSÓB NABORU WNIOSKÓW NABÓR OTWARTY - wnioski przyjmowane są w sposób ciągły, aż do momentu gdy łączna wartość dofinansowania o jaką starają się wnioskodawcy przekroczy dostępną dla danego naboru pulę pieniędzy (czasami może to być kwota nieco wyższa np. 120% puli). NABÓR ZAMKNIĘTY - w tym wypadku ogłaszana jest zarówno data otwarcia naboru, jak i jego zamknięcia i daty te w żadnym stopniu nie są uzależnione, ani od ilości, ani od wartości złożonych wniosków. Przeważnie tego typu nabory trwają ok. miesiąca. 18

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… PROCEDURY WYBORU WNIOSKÓW PROCEDURA JEDNOSTOPNIOWA – stosowana w większości programów; jednoetapowy wybór wniosków. PROCEDURA DWUSTOPNIOWA – dla dużych projektów; następuje preselekcja (odrzucenie najsłabszych wniosków), a następnie ocena i wybór pozostałych wniosków.

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… ETAPY OCENY PROJEKTU TERMINOWE ZŁOŻENIE WNIOSKU OCENA FORMALNA: Ø kryteria rejestracyjne Ø kryteria dostępu: beneficjent, grupy docelowe, inne OCENA MERYTORYCZNA: Ø kryteria strategiczne – dodatkowe punkty Ø kryteria szczegółowe: ü beneficjent – potencjał instytucjonalny, doświadczenie, wiarygodność ü jakość projektu - uzasadnienie potrzeby realizacji projektu, innowacyjność rozwiązań, różnorodność doboru instrumentów, trwałość i kompleksowość rezultatów ü finansowanie – wkład własny, kwalifikowalność, efektywność ü zasady horyzontalne – kryteria pomocy publicznej, równość szans, inne LISTA RANKINGOWA: Ø lista projektów według liczby uzyskanych punktów Ø kumulatywna wartość projektu a wartość konkursu

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… OCENA FORMALNA – polega na porównaniu złożonego wniosku z wymogami formalnymi określonymi dla danego programu. Najczęściej sprawdza się: ü ü ü ü czy wniosek złożono we właściwej instytucji? czy wniosek został złożony w określonym terminie? czy wniosek został sporządzony na obowiązującym formularzu? czy wnioskodawca nie podlega wykluczeniu z ubiegania się o dofinansowanie? czy wniosek jest kompletny? czy wypełniono wszystkie wymagane pola we wniosku i złożono wymagane załączniki? czy wniosek został wypełniony zgodnie z wytycznymi oraz odpowiednimi przepisami prawa? czy suma kontrolna papierowej i elektronicznej wersji wniosku jest tożsama na wszystkich stronach wniosku?

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… OCENA FORMALNA OCENA MERYTORYCZNA – sprawdzenie zgodności z kryteriami zawartymi w arkuszu oceny merytorycznej. Oceniany jest również budżet projektu (czy wydatki są niezbędne, a koszty racjonalne – nie zawyżone) Szczegółowe kryteria oceny merytorycznej są podane w REGULAMINIE KONKURSU. Opracowując projekt należy zwrócić uwagę na: Ø kryteria strategiczne – dodatkowe punkty Ø kryteria szczegółowe: ü beneficjent – potencjał instytucjonalny, doświadczenie, wiarygodność ü jakość projektu - uzasadnienie potrzeby realizacji projektu, innowacyjność rozwiązań, różnorodność doboru instrumentów, trwałość i kompleksowość rezultatów ü finansowanie – wkład własny, kwalifikowalność, efektywność ü zasady horyzontalne – kryteria pomocy publicznej, równość szans, inne

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… WAŻNE POJĘCIA W APLIKOWANIU O ŚRODKI EUROPEJSKIE KWALIFIKOWALNOŚĆ KOSZTÓW - kryteria dotyczące wydatków ponoszonych w trakcie realizacji projektu oraz wdrażania, monitorowania programu, których spełnienie warunkuje otrzymanie refundacji ich części ze środków funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. koszt kwalifikowalny = koszt dofinansowany Cechy kosztu kwalifikowalnego: • musi zostać poniesiony w ramach projektu, • jest niezbędny do realizacji projektu, • jest rzetelnie udokumentowany i możliwy do zweryfikowania (umowy, faktury VAT, itp. ) • zgodny z obowiązującymi przepisami • został faktycznie poniesiony.

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… WAŻNE POJĘCIA W APLIKOWANIU O ŚRODKI EUROPEJSKIE KWALIFIKOWALNOŚĆ KOSZTÓW - kryteria dotyczące wydatków ponoszonych w trakcie realizacji projektu oraz wdrażania, monitorowania programu, których spełnienie warunkuje otrzymanie refundacji ich części ze środków funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. koszt kwalifikowalny = koszt dofinansowany Cechy kosztu kwalifikowalnego: • musi zostać poniesiony w ramach projektu, • jest niezbędny do realizacji projektu, • jest rzetelnie udokumentowany i możliwy do zweryfikowania (umowy, faktury VAT, itp. ) • zgodny z obowiązującymi przepisami • został faktycznie poniesiony. Okres kwalifikowalności kosztów w perspektywach (2007 -2013) 2014 -2020 Początkiem okresu kwalifikowalności wydatków jest (1 stycznia 2007 r. ) 1 stycznia 2014 r. Końcową datą kwalifikowalności wydatków jest (31 grudnia 2015 r. ) 31 grudnia 2022 r. W przypadku projektów uwzględniających pomoc publiczną okres kwalifikowalności kosztów rozpoczyna się najczęściej po złożeniu wniosku.

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… WAŻNE POJĘCIA W APLIKOWANIU O ŚRODKI EUROPEJSKIE CROSS-FINANCING (zasada elastycznego finansowania projektów) – odstępstwo od zasady monofunduszowości, umożliwiające tzw. elastyczne finansowanie jednofunduszowych programów operacyjnych. Możliwość finansowania w ramach zakresów interwencji EFRR i EFS komplementarnych działań wchodzących odpowiednio w zakres drugiego funduszu. Wartość tego rodzaju wydatków nie może stanowić jednak więcej niż 10% finansowania wspólnotowego.

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… WAŻNE POJĘCIA W APLIKOWANIU O ŚRODKI EUROPEJSKIE ZAKAZ PODWÓJNEGO FINANSOWANIA Nie wolno refundować tego samego wydatku w ramach dwóch różnych projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności. Nie wolno również refundować kosztów podatku VAT ze środków funduszy strukturalnych, a następnie odzyskiwać tego podatku ze środków budżetu Państwa. LUKA FINANSOWA - oznacza, że część zdyskontowanego kosztu pierwotnej inwestycji nie jest pokryta zdyskontowanym przychodem netto (dochodem) z projektu. Wynika z analizy ekonomicznej projektu wykonywanej w ramach biznes planu lub studium wykonalności. Jeżeli projekt przynosi dochód (projekty w infrastrukturę, za korzystanie z której użytkownicy będą bezpośrednio płacić), to wartość wydatków kwalifikowalnych (dofinansowanych) zostaje pomniejszona o wartość dochodu netto z inwestycji w danym okresie odniesienia (1030 lat). DYSKONTOWANIE to obliczanie obecnej wartości (bieżącej wartości) dochodów/kosztów, które wystąpią w przyszłości.

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH SYSTEM DOSTĘPU DO ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W POLSCE… WAŻNE POJĘCIA W APLIKOWANIU O ŚRODKI EUROPEJSKIE POMOC PUBLICZNA – wsparcie finansowe, które: 1. dotyczy przedsiębiorstwa (przedsiębiorcy) w rozumieniu unijnego prawa konkurencji 2. jest przyznawane przez państwo lub pochodzi ze środków państwowych, 3. udzielane jest na warunkach korzystniejszych niż oferowane na rynku, 4. ma charakter selektywny (uprzywilejowuje określone przedsiębiorstwo), 5. grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencję oraz wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi UE. ZASADA DE MINIMIS Kiedy pomoc publiczna nie zakłóca konkurencji na rynku. Dzieje się tak w przypadku, kiedy, np. : • • Dowolny podmiot gospodarczy otrzymał w ciągu 3 ostatnich lat budżetowych pomoc od państwa do 200 000 EUR Podmiot z sektora transportowego otrzymał w ciągu 3 ostatnich lat budżetowych pomoc od państwa do 100 000 EUR Jeżeli pomoc przekroczyła te kwoty, to należy powiadomić o tym przypadku Komisję Europejską

ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI i finansowanie ich ze środków europejskich Dziękuję za uwagę ! FINANSOWANIE PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH Prof. dr hab. PAWEŁ CHURSKI Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Zakład Studiów Regionalnych i Lokalnych e-mail: chur@amu. edu. pl http: //www. churski. pl