TRAKTR Traktr tarmsal amal faaliyetlerde kullanlan eitli alet

TRAKTÖR Traktör tarımsal amaçlı faaliyetlerde kullanılan çeşitli alet ve makinaların çekilmesinde itilmesinde ve taşınmasında gerekli olan çeki gücünü ayrıca bu tür aletlerin çalıştırılması için gerekli döndürme ve kaldırma amaçlı hidrolik gücü sağlayan lastik tekerlekli veya yarı ve tam tırtıllı yürüme düzenine sahip kuyruk mili, kayış kasnağı, çeki ve askı düzenine sahip bir sürücü tarafından kullanılan kendi yürür bir motorlu araçtır.

Traktör tipleri İki amaçlı traktör; dört çekişli 55 k. W (75 PS) üzerinde güce sahip çekme ve itme işlemlerinde kullanılır. Belden kırmalı traktör; bağ ve özel kültür tarımı içindir. 15 -44 k. W (20 -60 PS) veya daha güçlüleri 147 k. W (200 PS) olanlar, Bağ ve plantasyon traktörleri; bağ ve meyvecilikte kullanılır. Güçleri 15 -50 k. W (20 -68 PS) bunlar gereğinde bağ arasına rahat girebilmesi için iz genişlikleri 1 metreye kadar azaltılmış özel amaçlı traktörlerdir. Tırtıllı traktörler; ağır arazi koşulları için dizayn edilmiş traktörledir. Yüksek çeki gücü sağlarlar. Güç aralıkları 29 -88 k. W (40 -120 PS) Tek akslı traktör; küçük bahçelerde ve seralarda kullanılmak üzere dizayn edilmiştir. 2 -11 k. W (3 -15 PS) güç aralığındadır

Ø 1 PS = Beygir gücü (Alman) = 0, 736 k. W Ø 1 k. W= Kilowatt = 1, 36 PS Ø 1 HP= Beygirgücü (İngiliz)= 1, 014 PS = 0, 746 k. W Ø 1 Ch = Beygir gücü (Fransız)= 1 PS = 0, 736 k. W

Traktörlerin Sınıflandırılması 1. Paletli 2. Standart sıra arası 3. Yüksek çatılı 4. Endüstriyel amaçlı 5. Bağ 6. Çok amaçlı 7. Çayır ve bahçe 8. Motorlu çapa tipi traktör 9. Orman traktörü 10. Yükleyici 11. Ön dümenleme tekerleri daha küçük dört çeker 12. Dört çeker ön ve arka tekerleri eşit büyüklüklerde

Çeşitli tipteki traktörler

1 - motor 2 - mazot pompası 3 - turbo tertibatı 4 - vantilatörlü soğutma bloğu 5 - yakıt tankı 6 - turbomatik 7 - dişli kutusu 8 hareket kavraması 9 - tam senkronize dişli kutusu 10 - dört çeker komutası 11 -fren tertibatı 12 - kabin 13 - koltuk 14 - direksiyon simidi 15 - kuyruk mili kavrama 16 - klima 17 - radyo, telsiz 18 kuyruk mili 19 - hidrolik kaldırma kolu 20 - remork bağlantısı 21çeki oku 22 - kabin hidrolik silindiri

Traktörün genel parçaları Resim sayfa 5

1. Motor 2. Kavrama 3. Dişli kutusu 4. Planet dişli kutusu 5. Arka aks için diferansiyel 6. 7. 8. 9. 10. Kuyruk mili Dört çeker Kuyruk mili hareket dişlileri Ön aks için diferansiyel Planet dişli kutusu

Traktörün dıştan görünen parçaları

1. Vantilatör 2. Supaplar 3. Silindir 4. Silindir su ceketleri 5. Piston ve segmanları 6. Akış kontrollü yakıt pompası girişi 7. Hava ara soğutucusu 8. Karşılıklı olarak yerleştirilmiş emme ve egzoz manifoltları 9. Döküm motor bloğu 10. Karter 11. Kep 12. Piston kolu 13. Piston pimi 14. Eksantrik mili kamı 15. Krank mili 16. Turbo şarj ünites

Bir traktörü meydana getiren parçalar Kuvvet kaynağı (motor) Kuvveti ileten parçalar (aktarım organları) Şasi düzeni (Gövde, tekerlekler, dümenleme ve frenler)

Motor bir traktörde güç kaynağıdır. Günümüz teknolojilerinde termik motorlar kullanılmaktadır. Bunlar gaz ya da akaryakıtların yanma odalarında yanarak ısı enerjisi üretmeleri ve bunun hareket enerjisine dönüşmesini şeklindedir, böylelikle gerekli olan güç ihtiyacı sağlanmaktadır. Günümüz teknolojilerinde traktörlerde dizel veya turbo dizel motorlar kullanılmaktadır.

MOTOR ÇEŞİTLERİ Yakıtın Yanma Yerine Göre üİçten yanmalı üDıştan yanmalı

MOTOR ÇEŞİTLERİ Yakıtın Yanma Yerine Göre İçten yanmalı

MOTOR ÇEŞİTLERİ Yakıtın Yanma Yerine Göre Dıştan yanmalı

MOTOR ÇEŞİTLERİ Yakıtın Yanma Yerine Göre Dıştan yanmalı (stirling motoru)

MOTOR ÇEŞİTLERİ Zamanlarına Göre ü 2 zamanlı ü 4 zamanlı

MOTOR ÇEŞİTLERİ Zamanlarına Göre 2 zamanlı

MOTOR ÇEŞİTLERİ Zamanlarına Göre 4 zamanlı

MOTOR ÇEŞİTLERİ Yaktığı Yakıtın Çeşitlerine Göre üBenzinli üDizel üLPG üDiğer

MOTOR ÇEŞİTLERİ Yapım Özelliğine Göre üSıravari üV tipi üBokser üYıldız üDiğer

MOTOR YAĞLAMA SİSTEMİ Yağın ve Yağlama Sisteminin Görevleri üAşınmaları önlemek üIsıyı üzerine alarak soğutma sistemine yardımcı olmak üSilindir yüzeyi ile segmanlar arasında contalama görevi yapmak üİçerisindeki katkı maddeleri ile temizleme görevi yapmak üParçalar arasında oluşturduğu ince film tabakası ile darbe ve vuruntuları önlemek

TRAKTÖR YAKIT SİSTEMİ Yakıt deposu İletim boruları Yakıt otomatiği Filtre Pompa Enjektörler

MOTOR SOĞUTMA SİSTEMİ üSilindir kapağı su çıkışında yer alır. üMotor blokunun sıcaklığını dengede tutar. üTermostatı çıkarırsak motor soğuk çalışır, geç ısınır ve aşınmalar artar.

MOTOR SOĞUTMA SİSTEMİ üSoğutma sisteminde su azalıyorsa; silindir kapak contasında kaçak olabilir, kalorifer hortumlarında kaçak olabilir radyatörde kaçak olabilir su aşırı azalıyorsa radyatör hortumlarında kaçak vardır. üRadyatöre içilebilecek nitelikte su konulmalıdır. üÇok sıcak motorun radyatör kapağı havası alındıktan sonra açılır. üMotor çok sıcaksa radyatöre ılık ve kireçsiz su motor rölantide çalışırken yavaş konulur. Eğer soğuk su konulursa silindir bloğu veya silindir kapağı çatlayabilir. Su peteklerin üzerine kadar doldurulur.

MOTOR SOĞUTMA SİSTEMİ üKışın suyun donmasını önlemek için radyatöre antifriz konur. ü Aracın soğutma suyu seviyesi günlük kontrol edilmelidir. üHararet göstergesi çalışmıyorsa ısı müşiri arızalanmış olabilir üMotor çok sıcak çalışıyorsa (hararet yapıyorsa) çekişten düşer.

MOTOR SOĞUTMA SİSTEMİ Motorun Hararet Yapmasının Nedenleri üSu kanallarında çok miktarda paslanma ve kireçlenme üVantilatör kayışı gevşek üTermostat arızalı üRadyatör petekleri tıkalı üRadyatör kapağı arızalı

MOTOR SOĞUTMA SİSTEMİ Motorun Hararet Yapmasının Nedenleri üUygun vites ve devirde kullanılmıyor üOtomatik fan arızalı üFan müşiri bozulmuş üFan motoru elektrik bağlantıları çıkmış

MOTOR SOĞUTMA SİSTEMİ üHava soğutmalı motorlarda radyatör ve su pompası bulunmaz. üVantilatör kayışı koparsa devridaim (su) pompası görevini yapamaz. Motor ısısı aniden yükselir, motor hararet yapar. üVantilatör kayışına parmakla basıldığında 1 -1, 5 cm esnemelidir.

AKÜMÜLATÖR ü(+) kutup (-) ye göre daha kalındır, Kırmızı(+) mavi (-)dir , üİki kutbu birleştirecek şekilde madeni parça konmamalı ve düşürülmemelidir, üKışın akü, donmaması için tam şarj ettirilmelidir, üEleman kapak delikleri açılmalı, kutup başı oksitleri temizlenmeli, elektrolit seviyesine bakılmalı, üKısa devreden dolayı araçta yangın çıkarsa akünün (-) kutbu çıkarılmalıdır, üAkü plakaları arasında kısa devre varsa akü kendiliğinden boşalır.

ŞARJ SİSTEMİ Konjektör Şarj göstergesi Akümülatör Kontak anahtarı Şarj dinamosu

ŞARJ SİSTEMİ üŞarj sistemi bir araç için gerekli olan sürekli elektrik enerjisini sağlar. üAracın motoru çalışmadığı zamanlarda kullanılan bütün alıcılar akü tarafından beslenirler. Motor çalıştığı anda bu görevi şarj sistemi üzerine alır üSistem, motordan aldığı mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirerek bütün alıcılara akım gönderir. üAlternatör mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirir. Araç için gerekli elektriği üretir, akümülatörü doldurur.

ŞARJ SİSTEMİ üKonjektör aracın devrine göre alternatörden çıkan akım ve voltajı ayarlayıp tesisata ve aküye gönderir. üAküde fazla su kaybı oluyorsa veya ampuller sıkça patlıyorsa konjektör arızalı olabilir

ŞARJ SİSTEMİ üVantilatör kayışı hareketini krank mili kasnağından alır. üVantilatör kayışı çok sıkı ise alternatörün yatakları bozulur. Kayış koparsa ilk önce şarj göstergesinden anlaşılır.

ŞARJ SİSTEMİ Şarj Lambası üGösterge tablosunda bulunan şarj kontrol lambası şarj sisteminin çalışıp çalışmadığını gösterir. üKontak anahtarı açılınca şarj lambası (kırmızı gösterge) yanar. Marşa basıldığında lambanın sönmesi gerekir.

ŞARJ SİSTEMİ Motor çalışırken şarj lambası yanarsa hemen durulup kontak kapatılmalıdır ! Motor çalışırken şarj lambası yanıyorsa : üAlternatör arızalıdır, üVantilatör kayışı gevşektir, üAlternatör kömürü aşınmıştır, üAlternatör kablo bağlantıları gevşektir, üMarşa basılıp motor çalısınca şarj lambası sönmelidir. !

ŞARJ SİSTEMİ Alternatör üAlternatör dalgalı akım üretir. üDoğrultucu diyotlarla doğru akıma çevrilir üBütün alıcıları (motor çalışırken) besler (far, sinyal, korna sigara yakacağı, radyo, teyp, silecekler ve diğer aydınlatma sistemleri) üMotorun çalışması için gerekli akım marş motoru ile aküden çekilir. (deşarj).

ŞARJ SİSTEMİ Alternatör üMotor çalışınca alternatörün ürettiği akım araçtaki ihtiyaca göre akımı sınırlayan bir regülatör(konjektör) kontrolü altında aküye gönderilir ve akü doluncaya (şarj) kadar devam eder üRegülatör akünün fazla şarj olmasını önlemek için aküyü 14. 2 volta kadar şarj eder. Akü voltajı 14. 2 voltu geçince regülatör içinde bulunan voltaj kesici vasıtasıyla devreyi açar ve akım (alternatörün ürettiği) aküye gitmez üAkü voltajı 12 volt’un altına düşünce bu işlem tekrar başlar.

MARŞ SİSTEMİ

MARŞ SİSTEMİ İçten yanmalı motorlarda akü ile çalışan bir elektrik motoru (marş motoru) ismiyle tanınan bu sistem bir dişli aracılığı ile (marş motoru dişlisi) motorun dişlisine ilk hareketi (döndürme hareketini) ileterek motor çalıştıktan sonra devreden çıkar Marş motorları volan muhafazasına veya motor gövdesine bağlanır. Kontak anahtarı çevrildiğinde (marşa basıldığında) akü akımı marş motoru üzerinde bulunan şaltere (selenoid), oradan da marş motoruna gider

MARŞ SİSTEMİ ü 10 -15 saniyeden fazla marş yapılmamalı üMotor çalışırken marş yapılmamalı

MARŞ SİSTEMİ Marş durumunda marş motoru hiç dönmüyorsa(“tık” diyorsa): üAkü kutup başları gevşektir üAkü kutup başları oksitlenmiştir üAkü boşalmış olabilir

MARŞ SİSTEMİ Marş yapıldığında motor rahat dönüyor fakat çalışmıyorsa muhtemelen arıza: üAteşleme sistemindedir üYakıt sistemindedir

Aktarma Organları Kavrama; Motorun ürettiği gücü vites kutusuna (dişli kutusu) aktarılmasını sağlayan düzendir. §Kavrama gücü kayıpsız taşımalıdır, §Vites kutusuna zarar vermemesi için motordan gelen gücü tamamı ile kesmelidir, §Gücün vites kutusuna aktarımı yumuşak ve parçalara zarar vermeyecek şekilde olmalıdır.

Aktarım organları şematik

AKTARMA ORGANLARI Kavrama (Debriyaj) üAracı ilk çalıştırırken gaz pedalına basılarak bir miktar gaz verildikten sonra debriyaj pedalına sonuna kadar basmak faydalıdır. üAyak debriyaj üzerinde sürekli tutulursa debriyaj (kavrama) balatası çabuk aşınır. üAni ve sert kalkışlar yapmak debriyaj balatasının sıyrılarak çabuk aşınmasına sebep olur.

AKTARMA ORGANLARI Kavrama (Debriyaj) Debriyaj kaçırıyorsa: üBalata yağlanmış olabilir. üBalata aşınmış olabilir. üDebriyaj ayarı bozulmuş olabilir.

AKTARMA ORGANLARI Kavrama (Debriyaj) üKavrama kaçırıyorsa araç fazla yakıt yakar. üDebriyaj (kavrama) tam ayırmazsa viteslere geçişte zorluk çekilir.

Kavrama çeşitleri Tek diskli kavrama; yaygın olarak kullanılan, kuru sistem çalışan kavrama çeşididir. Kısımları, baskı diski, balatalı disktir. Büyük güçlü traktörlerde birden fazla balatalı disk kullanılmaktadır. Ayrıca traktörlerin pek çoğunda çift baskılı kavramalar kullanılmaktadır. Tek diskli kavramanın çalışma şekli 1. Kavrama (birleştirme) durumu 2. Kavramanın açık (ayırma) durumu * Büyük güçlü traktörlerde birden fazla balatalı disk kullanılmaktadır.

Diskli Kavrama 1. 2. 3. 4. 5. 6. Volan Debriyaj balatası Kavrama diski Baskı kolu Debriyaj bilye yatağı Kavrama mili 7. Kavrama pedalı 8. Kavrama çatalı 9. Baskı yayı 10. Baskı kapağı 11. Dip yatak

Tek diskli kavramanın çalışması Ø Kavrama (birleştirme) durumu; Kavrama muhafaza sacı içinde bulunan yaylar, baskı diskini balatalı diske doğru iterek balatalı diskin volana yapışmasını sağlar. Böylelikle balatalı disk volandan aldığı hareketi vites kutusuna iletir. Ø Kavramanın açık (ayırma) durumu; Debriyaj pedalına basılarak baskı bilyasının parmaklarına basınç yapması sağlanır. Bu basınçla parmaklar yayların kuvvetini yenerler ve baskı diskini geri çekerler. Böylelikle volan dişlisi boşa döner.

Hidrolik kavrama Günümüzde traktörlerde de kullanılmakta olan kavrama mekanik düzenlerde olduğu gibi mekanik parçaların birbirinden ayrılması ve birleştirilmesi prensibi gibi değil bu parçalar arasında yer alan sıvı (hidrolik) vasıtası ile ve işlemin yapılma prensibindedir. Bunlar motor ve vites kutusu arasına hareket kavraması olarak yerleştirilir.

Hidrolik kavrama bağlantı elemanları Motor bağlantısı A Pompa çarkı D Vites kutusu B Bağlantılı türbin çarkı C Hidrolik sıvı doldurulmuş bölüm Motor çalıştığı zaman dönme başlayan pompa çarkı motor devrinin yükselmesi ile içindeki yağı harekete geçirir. Merkezkaç kuvveti etkisi ile yağ çevreye doğru savrulurken ileri doğru harekete geçer.

Vites kutusu Motor hareketinin, tekerleklere istenilen hızda ulaşmasını sağlayan organıdır. İstenilen hız değerinin elde edilmesi bu kutuda yer alan ve sürücü tarafından seviyesi belirlenen dişliler vasıtası ile olmaktadır. Vites kutusu sadece hızı değil traktörlerde ne kadarlık çekiş sağlanabileceğini de belirler

AKTARMA ORGANLARI Vites Kutusu üAracın hızını gücünü ayarlar. üVites değiştirirken ses geliyorsa debriyaj pedalına tam basılmamıştır. üVites kutusu ses yapıyorsa yağ eksilmiş veya kalmamış olabilir. Yağına bakılmalıdır. Yağ kaçağının olup olmadığı kontrol edilmelidir. üAktarma organlarının tümünde dişli kutusu yağı kullanılır.

Çalışma prensiplerine göre vites kutuları Mekanik vites kutuları Hidrolik yardımcılı çalışan vites kutuları (otomatik vites kutuları) Günümüz teknolojilerinde traktörlerde mekanik vites kutuları kullanılmaktadır. Bunlar adi (basit) ve senkromeçli olabilmektedir. Basit bir vites kutusunda üç adet mil ve değişik ölçülerde hız kademelerine göre kullanılan dişliler vardır. Bunlarda bilindiği üzere ileri vites ve geri vites gruplarıdır.

Günümüz traktörlerinde 6 veya 8 ileri 2 geri vites kutuları kullanılmaktadır. Ancak daha karmaşık yapıya sahip örneğin 32 ileri 32 geri vites dişlilerine sahip traktörlerde bulunmaktadır. Buna göre basit traktörler iki vites koluna sahiptir. Bunlar biri ileri veya geri vitesi seçer diğeri ise hız kademesini, ikincisi ise düşük veya yüksek vites kademesi hız oranı içindir. Gelişmiş yapıdaki traktörlerde ise 3 adet; 1. Yüksek orta veya düşük hız kademesi için, 2. İleri veya geri vites kademesi için, 3. Ana vites kolu ise istenilen hızı seçmek içindir.

Senkromeç sessiz vites degiştirme için düz helisel spiral Daldırma yağlama Basınclı yaglama pompalı

Diferansiyel dişli kutusu dişlileri hareket ettiren aks içerinde bulunurlar ve dişli kutusundan hareket momenti alırlar.

1. Vites kutusundan 2. Pinyon dişli 3. Diferansiyel dişlileri 4. Ayna dişli 5. Diferansiyel kutusu 6. Aks dişlileri 7. Arka aks ve son redüksiyon dişlileri

Diferansiyelin temel fonksiyonları Ayna pinyon dişlileri arasında hız düşürerek moment artırmak, Vites kutusundan gelen hareket yönünü 900 Cyön değiştirerek tekerleklere iletilmesini sağlamak, Aracın viraj ve dönüşlerinde tekerlek dönü sayısını sağlamak böylelikle lastik kaymasını önlemek,

Diferansiyel kilidi Değişik toprak koşullarında (örneğin sürümde veya çamurlu arazi durumunda) motorun gücü tekerleğe en az zemin tutunması iletilir ve böylelikle patinaj kayıpları oluşur. Bu durumun giderilmesi için tüm arazi taşıtlarında olduğu gibi traktörlerde de diferansiyel kilidi mekanizması ile giderilir. Düz tırnaklı diferansiyel kilidi Konik dişli diferansiyel kilidi Yaş lamellli kavramalı diferansiyel kilidi

Tekerlekler Araçların zeminle olan temasını sağlayan kısmıdır. Üretilen gücün bu temasla hareket biçimine dönüştürülmesini sağlarlar Kısımları Jant (madeni kısım) Lastik (kauçuk kısım)

Lastiklerin temel görevleri Yol ile aracın tekerlekleri arasında yastık görevi yaparak yoldan gelen darbeleri azaltması ve bunu şasiye iletmesi, Tekerlek ile yol arasında teması sağlayarak bir dayanma yüzeyi meydana getirmesi ve böylelikle gücün lastikler üzerinden yola geçmesine izin vermesidir. Dönüşlerde patinaja karşı koyması ve frenleme durumunda yüzeyle temas sağlayarak dönü hareketine karşı koyulmasını sağlamaktadır.

Lastiklerin genel yapısı 1. İskelet 2. Bu iskeleti çevreleyen kauçuk cidar 3. Lastiğin dış yüzeyi (taban)

AKTARMA ORGANLARI Lastikler üLastik havaları az olursa enerji kaybı fazla olur. üLastik havaları çok olursa araçta titreme olur. üIsınmadan dolayı lastik hava basınçları artarsa indirilmez olduğu gibi bırakılır. üÖn düzen ayarı bozuk araçlarda lastikler içten yada dıştan aşınır.

AKTARMA ORGANLARI Lastikler rf ha m en ka er ra st n gö re te nı ırı i ös iğ ıg sın n işl ız ırı en ih ın nç) i/g am a s pı(i liğ Az ek şım ça ği l ks nt Ta a şli y yü Ja ni d ge Ra stik n La ba Ta

Frenler Traktörlerde iki tip fren vardır El freni frenleme etkisini ekseri arka tekerleklere veya vites kutusundan yapar. Çalışma prensibi tamamı ile mekaniktir. Ayak freni de frenleme etkisini genellikle arka tekerlere yapar. 4 x 4 traktörlerde ön tekerde de olabilir.

AKTARMA ORGANLARI Fren üMekanik fren (el freni) üHidrolik fren üVakum yardımlı (westinghouse’lı) hidrolik fren üHava yardımlı hidrolik fren üHavalı fren üMotoru freni (egzost freni) üABS(anti blocking system) freni

AKTARMA ORGANLARI Frene basılınca: üHidrolik kalmamıştır. İlave edilir. Günlük kontrol edilir. üFren sisteminde hava vardır havası alınır. üÖn lastiklerin biri yeni diğeri eski ise frene basılınca araç bir tarafa çeker. üAracın kampanaları elle kontrol edildiğinde aşırı ısınıyorsa fren ayarı bozuktur.

AKTARMA ORGANLARI Fren üWestinghause’lı fren sistemi olan araçlarda motor stop edilince frenler tutmaz. üEl freni çekik unutulursa araç rahat hareket etmez, zorlanır. Bu şekilde yola devam edilirse kampanalar ısınır, balatalar yanar, fren tutmaz. üSoğuk havalarda el freni çekilirse fren balataları donarak kampanaya yapışabilir. üEl freni teli koparsa el freni tutmaz.

Bir fren mekanizmasındaki parçalar Fren tablası Fren pabucu Balata Kampana Fren mili kamı Fren kolu Pabuç geri getirme yayı Pedala giden çubuklar

Sıvı frenler İki bölümden oluşur Fren pedalı ve merkez fren pompası (fren güç organları) Fren tekerlek organları ile sıvı borular ve ilgili bağlantılar (frenleme organları)

Traktörde dümenleme

Direksiyon yapısı 1. Direksiyon simidi 2. Direksiyon mili 3. Direksiyon dişli kutusu 4. Çolak rot (Pitman kolu) 5. Direksiyon çekme kolu (İstikamet çubuğu) 6. Kısa rot 7. Direksiyon füze kovanı 8. Deve boynu (Çevirme kolu) 9. Uzun rot

Hidrolik direksiyon yapısı 1. Hidrolik silindir 2. Hidrolik pompa 3. Kumanda supabı 4. Dolaşım devresi dağıtıcısı

Kuyruk milleri Günümüzde kullanılan birçok tarım alet ve makinesi traktör kuyruk milinden güç almaktadır. Bunlara ilişkin örnekler; §Balya makineleri, §Silaj makineleri, §Ot toplama ve çevirme makineleri, §Toprak frezeleri, §Tarla pülverizatörleri, §Pnömatik ekim makineleri, §Gübre atma makineleri, §Çayır biçme makineleri ve vb…

Günümüz teknolojilerinde kuyruk mili devirleri 540, 750, 1000 d/d olarak kullanılmaktadır. Buna ilişkin örnekler; Tam güç Tarım makinesi Motor devri 2000 d/d Kuyruk mili devri 540, 1000 d/d §Silaj makinesi §Toprak frezesi Ekonomik kuyruk mili Motor devri 1550 d/d Kuyruk mili devri 540, 1000 d/d §İlaçlama, §Gübre dağıtma §Ot toplama ve çevirme

Kuyruk mili çeşitleri Motor kuyruk mili Bağımlı motor kuyruk mili; Genellikle çift debiraj balatası ile kombine edilmiştir. Yapısı basit olmakla birlikte çalıştırılması için traktörün durdurulması gerekir. Bağımsız motor kuyruk mili; a. Çift debriyaj balatalı ve kollu tip Traktör hareket halinde iken debriyaja basılıp kol yardımı ile kullanılır. b. Kuyruk mili kavramalı tip Traktör hareket halinde iken debriyaja basılmadan bir kol yardımı ile çalıştırılabilir. Günümüzde kullanılan teknoloji bu tiptedir. Not: her traktör farklı motor devirlerinde aynı kuyruk mili devrini (540 d/d) verir. Bunun için traktörün bakım ve kullanma kitabından hangi motor devrinde bu devir sayısının sağlanacağı kontrol edilmelidir. Yoksa yapılan işten verim alınamayacaktır.

Kuyruk mili

Kuyruk milinin kullanımında alet veya makineye bağlanmasına dair uyulması gereken hususlar Mafsallı şaftla olan bağlantıda iki ucu iç içe geçen boruların uzunlukları aynı olmalıdır. Bu mafsallı şaftın mutlaka muhafazası olmalıdır. Bu koruyucu muhafazanın şaftın dönü hareketi ile çalışması esnasında dönmemesi gerekli önlem alınmalı Makinenin çalışması esnasında traktörde 540 veya 1000 d/d seçilmelidir. Düşük veya yüksek devirlerde makinede verimlilik kaybı olabilir.

Traktörlerde üç nokta bağlantı sistemi Traktör üç nokta askı sistemi tarım alet ve makinelerinin traktöre takılmasını, traktör ile ekipmanın uyum içerisinde çalışmasını, bazı ekipmanların sağ-sol paralellik, ön-arka paralellik, yan gergilik gibi ayarlarının yapılmasını sağlar. Özellikle alet veya makinenin kaldırılması traktörün hidrolik gücü ile olmaktadır.

Üç nokta bağlantı aksamına olan bağlantı Traktörün alt bağlantı kollarını (kovanlar) ekipmanın bağlantı noktaları ile aynı hizaya getirinceye kadar hidrolikle kollar indirilir. Daha sonra ise üst bağlantı kolu takılır. Traktörle aletin uyum içerinde çalışması için yapılacak olan ayarlar. Bunlar,

Hidrolik sistem ayarları ön seçme kolu ile yapılır Pozisyon kontrol; Özellikle yerden belli bir yükseklikte çalışan ekipmanlar içindir. Çeki kontrol; Toprak işleme toprak içinde çalışan aletlerde aletlerinde (pulluk, ağır kültivatör) Yüzücü pozisyon; Toprağa kendi ağırlı ile batan aletlerde (ekim makinesi, diskli tırmık gibi)

Çeki Kontrol

Çeki Kontrol

Pozisyon Kontrol

Hidrolik kaldırma mekanizması

Fiat traktörlerindeki hidrolik kol pozisyonları

Herhangi bir tarım makinesinin traktöre olan bağlantı düzeni Çeki demirinden bağlantı; Örnek olarak, römork, sıralı ekim makinesi, kendi yürür tüm benzeri aletler. Ekipman kendi yürür bir makine olması şartı ile yapılan bağlantıdır. Yapılan bağlantı tek noktadan olan tarzdadır. Makine ile traktör arasında yeterince mesafe bırakılmasını sağlayacak olan bir demir lama kullanılmalıdır. Bu özellikle aletin dönüşlerde traktöre zarar vermemesi içindir. Bağlantı yapılırken aletin bağlantı noktası çeki demiri bağlantı noktası ile aynı mesafede olmalı ve bağlantı yapıldıktan sonra kendiliğinden yerinden çıkmayacak şekilde dizayn edilmiş emniyet pimi takılmalıdır.

Üç nokta sistemine olan bağlantı; Örnek olarak, pulluk, gübre dağıtma makinesi, tarla pülverizatörleri ve vb. . Aletler Bu tipteki bağlantıya aletin traktöre tam asılı olarak taşındığı model denilmektedir. Bağlantı şekli daha önce ilgili konuda tanımlandığı biçimde Traktörün alt bağlantı kollarını (kovanlar) ekipmanın bağlantı noktaları ile aynı hizaya getirinceye kadar hidrolikle kollar indirilir. Daha sonra ise üst bağlantı kolu takılır. Takılma işlemi esnasında bağlantı noktalarından aletin çıkmayacağı şekilde tespit vidaları yerleştirilir. Yapılan bağlantı sonrası aletin uygun çalışmasını sağlanmak için zorunlu olan ayarlamalarının yapılması unutulmamalıdır.

Yarı asılı tip ekipmanların bağlantısı Örnek olarak, çok geniş pulluklar verilebilir. Bunlar genellikle ağır ve de büyük iş genişliğine sahip makinelerdir. Bu türdeki makineler üzerinde hidrolik silindirler ve de destek tekerleri yer alır.

Kuyruk milinden hareketli ekipmanların bağlanması Örneğin, gübre veya tohum atma makineleri, çayır biçme makineleri ve vb. . Bu tipteki bağlantıda aletler ya çekilir tipte veya traktöre üç nokta bağlantı düzeninden bağlanır ve de kuyruk mili ile alet arasındaki bağlantıda şaft yardımı ile yapılır. Özelikle dikkat edilmesi gereken husus şaftın paslı olması durumunda yağlanması böylelikle sıkışmanın önlenmesi ve de ayrıca şaft boyunun uygun bir şekilde ayarlanmasıdır.

Kayış kasnak hareketli ekipmanların bağlantısı Örneğin, hasat harman makineleri, su çıkarma pompaları ve vb. . . Bu türdeki aletler, traktörün ve de makinenin sabit konumda çalıştırılması sağlanır. Bu nedenle kasnağın traktörü döndürme açısı kuyruk miline ve de aletin kasnağına tam dik açılı (900) olmalıdır. Gerginlik ayarı uygun olmalıdır.

Traktörün diğer kısımlarına bağlanan ekipmanlar Örneğin, yükleyiciler, kültivatörler, skreyperler ve vb. . Günümüz teknolojilerinde özellikle 4 x 4 olarak tanımlanan büyük güçlü traktörlerin kullanımının yaygınlaşması bağlanan ekipmanlarında çeşitlenmesini sağlamaktadır. Traktörün önüne, yanına ve altına bağlantı olabilmektedir. Bu bağlantı noktaları, hidrolik kollar ve özellikle traktörün önündeki kuyruk milinden sağlanabiliyor. Hatta aynı anda traktörün önüne ve arkasına farklı amaçlı ekipmanlar takılabilmektedir.

Traktörlerde hidrolik sistem Gelişen teknolojilerle hidrolik gücün traktörlerde de kullanılması ile çok amaçlı kullanım olanağı sağlanmıştır. En temel aletler; Ön yükleyiciler, dönen kulaklı pulluk, çayır biçme makineleri tarım arabaları ve vb. . Tüm bu aletlerde yer alan hidrolik silindirler gücünü traktör hidroliğinden alarak fonksiyonel olurlar.

Traktörlerde bakım Periyodik olarak yapılacak olan bakım traktörün performansı artıracağı gibi kullanım ömrünü de uzatır. Yapılacak olan bakımlar § Günlük her 10 çalışma saati § Haftalık her 50 çalışma saati § Motor yağ değişiminde yaklaşık 250 çalışma saati § Yıllık gözden geçirme ve bakım yaklaşık 800 -1200 çalışma saati dönemlerinde olmalıdır.

Günlük bakımlar Soğutma suyunun seviye kontrolü Motor ve yağ banyolu tip hava filtresinin kontrolü Yakıt ikmali Lastik havalarının kontrolü Trafik emniyet yönünden kontrol Sürtünme noktalarının yağlanması

Günlük bakım ve kontroller Hava kontrol Akaryakıt kontrol Yağ kontrol Radyatör kontrol Elektrik kontrol Tedbirler

Haftalık bakımlar Günlük bakımların düzenli yapıldığı bir traktörde haftalık olarak yapılacak ek bakım, yıkanma sonrası paslanmayı önlemek için şasi üzerindeki bağlantı noktalarının ayrıca direksiyon yuvarlak başlı yerlerinin yağlanması, gevşeme ihtimali olan somun cıvataların gözden geçirilmesi olarak tanımlanabilir.

Motor yağı değişimi bakımı Çalışma saati 250 yi bulduktan sonra Motor yağının değiştirilmesi Hava filtresinin mazotla yıkanarak temizlenmesi Yakıt sisteminin gözden geçirilmesi, sızıntıların kontrol edilmesi yakıt elemanlarının (yakıt pompası ve iletim boruları) yağlanması Hidrolik sistemlerin kontrolü, yağ seviyesi, üç nokta bağlantı kollarının vidalı yerlerinin yağlanması Günlük bakımda kontrolü yapılan lastiklerin fiziki kontrolleri çatlama, yarık, jantlar, somunlar vs. . Akülerin kutup başlarının yağlanması, kablo bağlantılarının şasi teması önleme, gerekirse su ilave Soğutma donanımının gözden geçirilmesi, radyatör önündeki ve içindeki yabancı maddelerin temizlenmesi, vantilatör kayış kontrolü

Yıllık bakım Çalışma saati 1000’e ulaştıktan sonra bütün dişli kutularının yağ seviye kontrolü Kavrama (debiraj) pedalı boşluk ayarı Dümen boşluk ayarı ve direksiyon kutusu yağ kontrolü Anlaşmalı serviste yapılacak olan kontrol ve bakımlarda Tüm somun ve civatalarının kontrolü Sübap ayarları Tüm dişli kutularındaki yağların değişimi tavsiye olunur.