TEDARK ZNCR VE LOJSTK YNETM 2 LOJSTK YNETM

TEDARİK ZİNCİRİ VE LOJİSTİK YÖNETİMİ

2 LOJİSTİK YÖNETİMİ

3 LOJİSTİK YÖNETİMİ TANIMI Müşteri gereksinimlerini karşılamak üzere üretim noktası ve tüketim noktaları arasındaki mal, mal hizmet ve ilgili bilgilerin ileri ve geri yöndeki akışları ile depolanmalarının etkin ve verimli bir şekilde planlanması uygulanması kontrolü

4 LOJİSTİK AKTİVİTELERİ Müşteri Hizmetleri Talep Tahminleme Dağıtım iletişimi Stok Kontrol Malzeme Elleçleme Sipariş İşleme Yedek Parça ve Servis Desteği Üretim ve Depo Yeri Seçimi Paketleme Satın Alma Tersine Lojistik Trafik ve Taşıma Depolama ve Saklama

5 SİSTEM YAKLAŞIMI Lojistik kendi içinde birbiriyle ilişkili ürün hizmet ve bilgi akışını sağlayan aktiviteler ağından oluşan bir sistemdir Sistem yaklaşımı bu aktivitelerin birbirlerini nasıl etkiledikleri ve birbirlerinden nasıl etkilendikleri göz önüne alınarak bir bütün halinde incelenmesi gerektiğini söyler

6 SİSTEM YAKLAŞIMI Sistem bir bütün olarak görülmeli Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetimi Yaklaşımı

7 5 RIGHTS OF LOGISTICS Doğru Ürün Doğru Fiyat Doğru Koşullar Altında Doğru Yer Doğru Zaman

8 TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ

9 TEDARİK ZİNCİRİ TANIMI Tedarik Zinciri malzemelerin tedarik edilmesi tedarik edilen malzemenin yarı ürün veya bitmiş ürünlere dönüştürülmesi bitmiş ürünlerin müşterilere dağıtımı fonksiyonlarını yerine getiren tedarikçiler fabrikalar depolar dağıtım merkezleri ve perakendeciler ağı

10 TEDARİK ZİNCİRİ YAPISINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER • Kendin Üret vs. Satın Al: Dış Kaynak (Outsourcing) • Erteleme (Riskten Kaçınma) • Ürün üzerinde yapılacak değişiklikleri tedarik zinciri üzerinde olabilecek en son noktaya ertelemek • Tutulacak envanter için depo lokasyonunu son müşteriye mümkün olan en yakın noktaya ertelemek

11 TEDARİK ZİNCİRİ YAPISINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER • Risk • • Yüksek miktarlarda üretim (ölçek ekonomisi) Lojistik maliyetleri azaltma Stoksuz kalma (stockout olma) durumlarından kaçınma Belirsizliği azaltma • Yerel yasa ve düzenlemeler • Sosyal ve kültürel değişkenler • Fiziksel faktörler: coğrafya, pazarın büyüklüğü, pazarın odaklandığı alanlar vb • Teknolojik faktörler

12 TEDARİK ZİNCİRİ YAPISINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER • Dağıtım tipi • Yoğun Dağıtım (intensive distribution): sakız, süt, ekmek… • Seçici Dağıtım (selective distribution) • Tek Dağıtıcılık Yetkisi (exclusive distribution) • Sezonsallık

13 TEDARİK ZİNCİRİ YAPISINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Ürün Karakteristikleri • Değer • Teknik Detay • Pazarda Kabul Görmesi • İkame Edilebilirlik • Büyük Partiler Halinde Satılması (Bulk) • Çabuk Bozulma

14 TOPLAM MALİYET KONSEPTİ «Toplam Maliyet Konsepti» • lojistik aktivitelerin yönetimi Organizasyonun amacı lojistik toplam maliyetlerini düşürmek olmalı • Aktiviteleri tek incelemek değil

15 LOJİSTİK MALİYETLERİ Stok Tutma Maliyetleri (inventory carrying cost) Sipariş Miktar Maliyetleri (lot quantity cost) Sipariş İşleme/Bilgi İşlemleri Maliyetleri Müşteri Hizmetleri Taşımacılık Maliyetleri Depolama Maliyetleri

16 MÜŞTERİ ŞİKAYETLERİ Genel Müşteri Şikayetleri Müşteri Tepkileri B 2 B Müşteri Tepkileri B 2 C

17 SİPARİŞ DÖNGÜSÜ 1. Customer places order 6. Order delivered to customer 5. Order shipped to customer Müşteri Memnuniyeti 2. Order received by supplier 3. Order processed 4. Order picked and packed Sipariş Döngüsü Süresi

18 TEDARİK ZİNCİRİ AKIŞLARI Supplier Manufacturers Wholesalers/ Distributors Ürün ve Hizmetler Nakit Akışı Bilgi Retailers Customers

19 TEDARİK ZİNCİRİNDE BEŞ TEMEL ETKEN 2. STOK 1. ÜRETİM Ürettiklerimizin ne kadarını stoklamak Neyi, nasıl, ve ne zaman üretmek 5. BİLGİ En iyi kararları almak. 4. TAŞIMA 3. LOKASYON Ürünleri nasıl, ne zaman taşımak Hangi aktiviteyi nerede yapmak

20 LOJİSTİK BİLGİ SİSTEMLERİ (LIS) • Lojistik yöneticilerinin karar alma süreçlerine yardımcı olmak • Yönetim kararını desteklemek (karar almak değil) • Lojistik kararlarının etkinliğini arttırmak

21 LIS, donanım ve yazılımın kombinasyonudur lojistik aktiviteleri yönetir, kontrol eder ve ölçer Bilgisayarlar Server’lar Internet teknolojileri Girdi ve çıktı araçları İletişim kanalları Barcode, RF, active/passive tag Sistem ve uygulama programları

22 LIS Internal Finance/Accounting Marketing Logistics Manufacturing Purchasing Order Management System • Contact with customer • Stock availability • Crediting checking • Invoicing • Product allocation to customer • Fulfillment location LIS Warehouse Management System ·Stock level management ·Order picking ·Picker routing ·Picker assignments and work loading ·Product availability estimating External Customers Vendors Carriers Supply chain partners Transportation Management System ·Shipment consolidation ·Routing and scheduling ·Claims ·Tracking ·Bill payment ·Freight bill auditing

23 LIS TEKNOLOJİLERİ Bar code • Paralel siyah ve beyaz çizgilerle bilgilerin kaydedilmesinden oluşur • Barcode okuyucu araçlarla okunur • Türkiye kodu: 869 Point of sale (POS) RFID • Barcode’ların POS • Anten, alıcı, cihazlarına okutulması dönüştürücü ile hangi ürünün (yorumlayıcı araç) ve nereden nasıl satın ürün etiketi (tag) alındığı bilgisi • Tekstil, evcil • Bu bilgiler kullanılarak hayvanlar, gıda, talep tahminleme, kargo ürünlerde kişiselleştirme • Pasif, aktif ve yarıve stockout olma pasif etiketler durumlarından kaçınma EDI • Şirketler arası • Computer-tocomputer • Çek, sipariş talep, koşimento… • Kağıt israfıbürokrasiyi azaltır, maliyetleri düşürür, operasyonları hızlandırır

24 NEDEN STOK TUTARIZ? • Ölçek ekonomisi (economies of scale) • Tedarik ve talebi dengelemek • Üretim sırasında • Sipariş döngüsü ve talepteki belirsizliklerden korunmak • Buffer stock

25 STOK TÜRLERİ Taşıma sırasında Spekülatif stok Sezonluk stok Ölü stok Cycle stock Buffer stock

26 STOK YÖNETİMİ FELSEFELERİ • Pull Strateji • Tedarik zinciri talep üzerine kurulur, tahmin edilen talep değil gerçek müşteri siparişleri • Her bir stok noktası birbirinden bağımsızdır • Stoklarda lokal kontol yapılır • Push Strateji • • Tedarik zincirinde ürünler üretim noktasından müşteriye doğru itilir Talep istatistiklerine göre üretim miktarı belirlenir Bu tedarik zincirinin talepteki değişimlere cevap vermesi uzun zaman alır Aşırı stok, kamçı etkisi (bullwhip effect), eskime/yıpranma (obsolescence) • Push-Pull Boundary

27 TAŞIMACILIK AKTİVİTELERİ • Mod seçimi • Yük konsolidasyonu • Taşıma rotalama • Araç programlama (vehicle scheduling)

28 TAŞIMA MODLARI • Kara Yolu Taşımacılığı • Demir Yolu Taşımacılığı • Hava Yolu Taşımacılığı • Deniz Yolu Taşımacılığı • Boru Hattı

29 TÜRK İHRACAT TAŞIMACILIĞI

Ucuz Ağır ve büyük taşımaya uygun Yüksek hızlı tren Ulusal: hava vs kara demir yolu Uluslarası: hava vs deniz Hızlı Esnek Pahalı Petrol Doğalgaz Politika Boru hattı Değişkenlik ve esnekliğe kapalı Terminal to terminal Hava Küresel tedarik Konteyner taşıma Bulk-ucuz mallar: kömür, yağ, tahta Mevsimsel değişimler: sis, su seviyeleri, buzlanma En ucuz Demir yolu TAŞIMA MODLARI Deniz En yaygın kullanım (95%) Sıvı, gaz, bulk. . Market cover Point to point service Kara 30

31 DEMİR YOLU TAŞIMACILIĞI

32 İNTERMODEL TAŞIMACILIK Ürünlerin yüklendiği taşıma ünitesinden ayrılmadan en az iki farklı taşıma modu kullnılarak taşınması Taşıma modları verimli kullnılırsa taşımacılıkta ölçek ekonomisine ulaşılabilir Door-to-door connection Trafik ve taşıma maliyetlerini azaltır, hızlı teslimat sağlar Çevre dostu

33 İNTERMODEL TAŞIMACILIK 1. Piggyback • Trailer-on-flatcar (TOFC) • Container-on-flatcar (COFC) 2. Road Railers 3. Diğer Kombinasyonlar • Hava-deniz-demir yolu, deniz-demir yolu-kara yolu

34 LOJİSTİK KÖYLERİ • Farklı şirketlerin bütün lojistik aktiviteleri gerçekleştirebilecekleri bölge • Avrupada kayıtlı 72 lojistik köyü (2012) • Türkiye’de 12 lojistik köyü planlama aşamasında

35 LOJİSTİK KÖYLERİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN AKTİVİTELER Depolama Dağıtım Gümrükleme Stok yönetimi Paketleme Malzeme elleçleme Intermodel Taşımacılık

36 QATAR LOGISTICS VILLAGE LAYOUT

37 NUREMBERG (GERMANY) LOGISTICS VILLAGE