ORAL KAVTE OROFARENKS HPOFARENKS NEOPLAZLER DO DR EMN

ORAL KAVİTE, OROFARENKS, HİPOFARENKS NEOPLAZİLERİ DOÇ. DR. EMİN KARAMAN

• Dünyada her yıl 363. 000 yeni vaka • Bütün kanserlerin %3’ü • Erkek/Kadın: 2. 5 • Tütün, alkol • HPV, EBV • Laringofaringeal reflü

• Oral kavite sınırları: Kutanöz- vermillion bileşkeden ön tonsil pilikalarına kadar uzanan bölge. Yukarıda sertyumuşak damak bileşkesi, aşağıda sulcus terminalis. • Orofarenks sınırları: ön tonsil pilikalarından farenks posterior duvarına kadar uzanan, yukarıda yumuşak damak inferior yüzü, aşağıda hyoid kemik superiorundan geçen hatta kadar. • Hipofarenks sınırları: Hyoid kemik superiorundan geçen hattan krikoid kıkırdak inferiorundan geçen hatta kadar.

ORAL KAVİTE VE OROFARENKS “T” SINIFLAMASI • T 1: Primer tümörün çapı 2 cm’den küçük • T 2: Primer tümörün çapı 2 cm’den büyük 4 cm’den küçük • T 3: Primer tümörün çapı 4 cm’den büyük • T 4: Çevre yapılara invazyon gösteren tm

HİPOFARENKS “T” SINIFLAMASI • T 1: Tek bir alt birimde sınırlı tm, 2 cm’de küçük • T 2: Komşu alt birimlere yayılmış tm, 2 cm – 4 cm aralığında, VK hareketi kısıtlı • T 3: 4 cm’den büyük tm, VK fiksasyonu var • T 4 a: Tiroid ya da krikoid kıkırdak, hyoid kemik, tiroid gland, strep kaslar ya da özofagus invazyonu • T 4 b: Prevertebral fasya, Karotis kılıfı ya da mediastinal yapıların invazyonu

BAŞ – BOYUN KANSERLERİ “N” SINIFLAMASI N 1: İpsilateral, tek, 3 cm’den küçük N 2 a: İpsilateral, tek, 3 -6 cm aralığında N 2 b: İpsilateral, 6 cm’den küçük, çok sayıda N 2 c: Bilateral ya da kontrlateral, 6 cm’den küçük, çok sayıda olabilir • N 3: 6 cm’den büyük herhangi nodül • •

• Erken evre semptomlar; dudak mukozada renk değişikliği, iyileşmeyen lezyonlar, odinofaji, disfaji, otalji, östaki disfonksiyonu, ses kısıklığı • İleri evre semptomlar; lenfadenopati, kranyal sinir disfonksiyonu, burun tıkanıklığı, şiddetli disfaji, istemsiz kilo kaybı, hemoptizi, solunum güçlüğü

Genel Tedavi Yaklaşımı • Erken evre: – Cerrahi veya Radyoterapi • İleri evre: – Kemoradyoterapi – Cerrahi + Kemoradyoterapi

Klinik Olarak “N 0” Boyun İçin Tedavi Yaklaşımı 1. Takip 2. Elektif Servikal Lenfadenektomi 3. Elektif RT • Okült metastaz ihtimali %20’nin üzerinde saptanan tümörlerde elektif boyun disseksiyonu RT’nin önüne geçmektedir.

İkinci Primer Tümörler • İnsidansı % 5 -10 • Senkron – Metakron • %50’si baş-boyun bölgesinde gelişirken %20’si Akciğer kaynaklıdır

Uzak Metastaz • Baş – boyun kanserlerinde % 15 sıklıkta • İlk tanı anında % 5 -7 • Yüksek Risk – Ekstrakapsüler yayılım – Lokorejyonal rekürrens – Pozitif lenf nodu • PET/CT, Thorax BT, Akc. Gr.

ORAL KAVİTE KARSİNOMLARI • Erken evre: Cerrahi • İleri evre: Kombine tedavi • Elektif boyun disseksiyonu: – İleri T evresi – 4 mm’den fazla invazyon • Postop kemoradyoterapi: – Pozitif cerrahi sınır – Perinöral yayılım – İleri evre lenf nodu tutulumu – Ekstrakapsüler yayılım

Dudak karsinomu • Oral kavite karsinomları içerisinde en sık • %95 alt dudak, %5 üst dudak • %95 SCCA görülür, BCC ve Tükrük bezi kaynaklı olabilir • 5 yıllık sürvi: %91

Dil Ca Oral kavitede 2. sık En sık dilin lateralinde Tütün, alkol, immunsupresyon, kötü oral hijyen Eritroplaki; erken scca’nın en sık formudur Lökoplaki Parsiyel glossektomi, total veya near total glossektomi, RT Elektif boyun disseksiyonuyla sağkalım oranları sadece gözlemden daha iyidir • Sağkalım • • – Erken evre: %70 – Geç evre: %30

Ağız Tabanı Ca • 3. sık oral kavite ca • Prm tm ve servikal lenfatiklerin tedavisi dil ca gibidir

Retromolar Trigon Ca • Ramus mandibulanın üzerini örten gingivanın oluşturduğu üçgen şeklindeki bölgedir • Erken dönem kemik tutulumu • Palatal rezeksiyonun yutma ve konuşma üzerine etkileri dolayısıyla erken dönem tm’lerde RT tercih edilebilir • Cerrahi+RT, sadece RT’ye göre üstündür

Sert Damak Ca • Genellikle ülseröz lezyon şeklinde • Yaklaşık yarısı SCCA, minör tükrük bezi tm’leri sıkça görülür • Okült met riski düşüktür, dolayısıyla elektif boyun disseksiyonu önerilmez

Bukkal mukoza Ca • Verrüköz Ca; SCCA’nın daha selim bir formu olup bukkal mukozada sık görülür • Elektif boyun tedavisi önerilir

OROFARENGEAL KARSİNOMLAR • Tonsilla Palatina, dil kökü, yumuşak damak, posterior faringeal duvar • %90 SCCA • Waldeyer halkası nedeniyle 2. sık lenfoma • 3. sık tükrük bezi kaynaklı • Tanı sırasında %50’den fazla oranda servikal metastaz saptanır • Uzak metastaz oranı %15 -20 • Erken evre: Cerrahi veya RT • İleri evre: Cerrahi+KRT

Tonsil Ca • Orofarenkste en sık görülen ca • %70 oranında klinik olarak pozitif LAP • Cerrahi ya da kombine tedavi

Yumuşak Damak Ca • Sıklıkla oral kaviteye bakan yüzde görülür • Küçük tm’ler için cerrahi, büyük tm’ler için ise velofarengeal yetmezliği önlemek için KRT • Elektif boyun disseksiyonu önerilir

Dil Kökü Ca • Dil ca’dan daha az sıklıkta görülür ancak daha agresiftir • Otalji ve odinofaji en sık görülen semptomlardır • İlk tanı anında klinik olarak %60 servikal LAP+ • Öncelikle KRT, küçük tm’lerde ve kurtarma tedavisinde cerrahi • Total glossektomi yapılan hastalarda kronik aspirasyonu önlemek amaçlı larenjektomi yapılabilir

HİPOFARENKS KARSİNOMLARI • • • %90 Epidermoid Ca En sık piriform sinüste görülür Tütün, alkol, GÖR Plummer – Winson Sendromu Boğaz ağrısı, kulak ağrısı, disfaji, ve boyunda kitle en sık semptomlar

HİPOFARENKS KARSİNOMLARI • Hipofarenks submukozal dokusu lenfatik ağlardan zengin olduğu için erken lenf metastazı görülür • %70 klinik olarak pozitif servikal LAP • %20 oranında sistemik metastaz • Medial duvardan gelişen karsinomların karşı tarafa metastaz yapma olasılığı daha sıktır • Submukozal yayılım ve skip metastaz olasılığının yüksek olması cerrahi sırasında göz önünde bulundurulmalıdır.