NANTAI NVERSTES NSAN KAYNAKLARI YNETM DISIPLIN ktisadi dari

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ DISIPLIN İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf. nisantasi. edu. tr NİŞANTAŞI ÜNİVERS İTESİ ©

DISIPLIN Yönetimin çok başarılı olduğu, personelin yeterince güdülenmiş olarak çalıştığı işletmelerde dahi zaman sorunlar çıkması kaçınılmazdır. Sorunların daha seyrek oluşması, büyümeden halledilmesi, uyumun bozulmaması için etkili başa çıkma yollarının, kurallar ve kural ihlalleri karşısında yapılacaklar olarak belirlenmiş olması gerekir. İnsan kaynakları yaklaşımı, örgütlerde davranışları düzenleyen kuralların oluşturulma aşamasına personelin de katılmasının; bu kuralları benimsemesi, önemini kavraması, ihlal etmemesi ve ceza almaması bakımından yararlı olduğunu vurgular. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

DERSIN AMAÇLARI • Bu üniteyi tamamladıktan sonra; – Disiplinin insan kaynakları yönetimindeki önemi nedir? – Önleyici disiplin yaklaşımında disiplin sürecinin hangi aşamalarına önem verilir? – Düzeltici (cezalı) disiplin yaklaşımı hangi anlayışa dayanır? – Kademeli disiplin anlayışına göre cezalar nasıl uygulanmalıdır? – Yapıcı (cezasız) disiplin yaklaşımının temelinde nasıl bir anlayış yatar? – Kuralların oluşturulması ve iletilmesinin örgütsel disiplin sürecindeki önemi nedir? – Cezaların adil ve etkin biçimde uygulanması için nelere önem verilmelidir? – Örgütlerde disiplin süreci ile itiraz süreci arasında nasıl bir ilişki vardır? • konularında gerekli bilgi ve becerilere sahip olabilmek. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

ANAHTAR KAVRAMLAR – Önleyici Disiplin – Düzeltici Disiplin – Kademeli Disiplin – Yapıcı Disiplin – Sıcak Soba Kuralı – İtiraz Süreci NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

DISIPLIN NEDIR? Disiplin, belirlenmiş kurallara ve prensiplere uygun davranmak, düşünmek ve yaşamaktır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

DISIPLIN? • Neden? • Kim için? • Ne zaman? • Nasıl? NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

DISIPLIN- SIZ? • • Aile içi disiplin Okulda disiplin İş Yerinde disiplin Kişisel disiplin NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

İŞ YERINDE DISIPLIN Disiplin, personelin inanarak ve arzu ederek işyeri kurallarına ve düzenine uygun davranış göstermesini sağlayan güçtür. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

BIREYSEL DISIPLIN: • Kişiyi düzelten, ona biçim veren güçlendiren ve geliştiren bir eğilimdir. • Hem yalnızken hem de başkalarıyla etkileşime girerken insanın toplumsal kurallarla çatışmayacak şekilde kendisine çeki düzen vermesidir. • Disiplin sayesinde kişi enerjisini belli amaçlar doğrultusunda kullanarak hayatta başarmaya çalıştığı hedefleri yakalayabilir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

ÖRGÜTSEL DISIPLIN: • Bireysel disiplinden en önemli farkı, disipline eden ve edilen olmak üzere iki tarafın olmasıdır. • Yönetenler disipline ederken, yönetilenler disipline edilirler. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

DISIPLIN TÜRLERI • Önleyici Disiplin • Düzeltici Disiplin • Kademeli Disiplin • Yapıcı Disiplin NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

ÖNLEYICI DISIPLIN İşgörenin kuralları ihlal etmesinin önüne geçmek amacıyla yönlendirilmiş disiplin türüdür. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

DÜZELTICI DISIPLIN Kural ihlalleri ceza ile düzeltilmeye çalışılır. Bu özelliğinden dolayı literatürde, • klasik disiplin • teokratik disiplin • negatif disiplin olarak da tanınmaktadır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

KADEMELI DISIPLIN – Prensipte düzeltici disipline benzer, ikisi de cezaya dayalıdır. – Kişiye davranışını düzeltmek için şans verilmekte, kural ihlalinin tekrarlanması halinde cezanın şiddeti artmaktadır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

YAPICI DISIPLIN – İşgörenin kural ihlalini cezalandırmadan düzeltmeyi amaçlar. – Amacı özdisiplin kazandırmak, sorumluluk bilinci vermektir. – Hatada ısrar edilirse son noktada işgörenin işine son verilmektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

CDS ILE CDDS’NIN FARKLARI CEZASIZ DISIPLIN SISTEMI 1. İşgöreni tehdit etmez, zorlamaz, sorumluluk bilinci verir. 2. İşgörenin uyacağı kurallar işinin bir parçasıdır. Kural ihlal edildiğinde işgörenin işini eksik yaptığı varsayılır. CEZAYA DAYALI DISIPLIN SISTEMI 1. Temeli tehdit ve zorlamaya dayalıdır. 2. Kurallar disiplin sisteminin uzantısıdır. Ayrıntılıdır ve uyulmadığı takdirde işgörenin hizaya getirilmesini sağlayan temel taşlarıdır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

CDS ILE CDDS’NIN FARKLARI CEZASIZ DISIPLIN SISTEMI CEZAYA DAYALI DISIPLIN SISTEMI 3. Geçmişle değil, 3. Yargılanan olay ve gelecekle ilgilidir. Sorunu kimin çıkardığı değil nasıl çözümleneceği ile ilgilidir. olayın nedeni değil, kişidir. 4. Tehdit ve korku sistemin ayrılmaz bir unsurudur. 4. Tehdit etmez, teşvik eder. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

CDS ILE CDDS’NIN FARKLARI CEZASIZ DISIPLIN SISTEMI CEZAYA DAYALI DISIPLIN SISTEMI 5. Yöneticinin 5. Kavgacı değil, işbirlikçidir. Sorun çözümünde işgören ile yönetici el ele çalışır. 6. İşgörene yaklaşımı çocuğa değil, yetişkine göredir ve yapıcıdır. sorumluluğu ceza verdikten sonra biter, işgören davranışını düzeltmekten bizzat sorumludur. 6. İşgörene yaklaşımı kırıcıdır ve yargılayıcıdır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

CDS ILE CDDS’NIN FARKLARI CEZAYA DAYALI DISIPLIN SISTEMI CEZASIZ DISIPLIN SISTEMI 7. Sorunun çözümünde işgören ile yöneticinin sorumluluğu denktir. 8. İstenmeyen davranışın düzeltilmesi halinde yönetim (genelde sözle), işgöreni ödüllendirir. 7. Sorunu çözmek işgörenin sorumluluğundadır. 8. Genelde davranışın düzeltilmesi halinde yönetim tepkisiz kalır. Çünkü zaten işgören aynı davranışı göstermediği zaman ceza almamakla ödüllendirilmiş olacaktır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

DISIPLIN PUSULASI İyi Doğru Yanlış ? Kötü “Disiplin Pusulanız” davranış kurallarını belirlerken doğru, yanlış, iyi ve kötü yönleri göstersin. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

DISIPLIN TERAZISI Ceza Ödül Disiplini uygulatabilmek için “ceza”dan çok “ödül” silahınızı kullanın. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

DISIPLIN DÜDÜĞÜ “Disiplin Düdüğünüz” olsun. Düdüğünüzü sadece “cezalandırmak” için değil “ödüllendirmek” için de kullanın. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

ÖRGÜTSEL DISIPLIN SÜRECI • Kuralların Oluşturulması ve İletilmesi • Düzeltici Uygulamaların Belirlenmesi • Ceza Öncesi Araştırmalar • Cezanın Suça Uygunluğu • Ceza Uygulamasında Sıcak Soba Kuralı NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©