MUHAMMED GKSEL 2012144534 MELTEM KMYA TARHE Firma ahin

MUHAMMED GÖKSEL 2012144534

MELTEM KİMYA ◦ TARİHÇE Firma, Şahin Plastik ismi altında başlayan ticari hayatını 2000 yılında Meltem Kimya Tekstil San. İth. İhr. &Tic. Ltd. Şti. ’ni kurarak sürdürmektedir. Yaklaşık 30 yıllık ticari geçmiş ile edindiği bilgi ve tecrübeyi Türkiye’nin çeşitli bölgelerine ve yurtdışına gerek imalat gerekse ticaret yoluyla dünya kalite standartlarındaki ürünleri başarıyla sunmakta ve gelişimini bu doğrultuda sürdürmeyi hedeflemektedir. Firma, 2000 yılında faaliyete geçen Adana Batı Otoban Bağlantı Yolu üzerindeki fabrikada, plastifiyan grubundan PVC esaslı yer döşemesi üretmektedir. Yeni yatırım Türkiye’nin ilk milli sermayeli Pet-resin üretim tesisidir. Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi bölgesinde 2009 yılında faaliyete geçmiştir. Tesis, ulusal ve uluslararası pazarların ihtiyaçlarına uygun kalite ve standartlarda PET şişe ham maddesi olan PET-RESİN üretmektedir. Meltem Kimya, Manisa Akhisar Organize Sanayi Bölgesinde 2014 yılında bu üretime yönelik Pet Hotfill üretim tesisini kurmuştur. 2015 yılı başında üretime başlamış , ürün çeşitliliğini yapılan argelerle arttırmaktadır.

MELTEM KİMYA®Pet Resin, Plasticiser & PVC Floor Covers

Meltem kİmya vİzyon-mİsyon ◦ Vizyon ; Yakından takip ettiği teknolojiyi, yetişmiş insan gücü kaynağı ile birleştirerek, iş ortaklarına yüksek performanslı ürünler sunmak ve ekonomiye sürdürülebilir katma değer yaratmayı hedeflemektedir. ◦ Misyon ; - İnsan ve çevreye duyarlı, - Müşteriden -iş ortağı anlayışı ile % 100 memnuniyete inanan, - Sürekli gelişime açık ve teknoloji yakından izleyen, - Sürdürülebilir gelişmeyi hedefleyen - Güvenilir - Dinamik bir petrokimya kuruluşu olmak

Meltem Kİmyanin Ürettİğİ Ürünler Pet Resin-Pet Chips (MELPET) Plastifiyan (MELFLEX) PVC Zemin Kaplamaları (MELFLOOR) Glikoller Polyester İthalat Ve İhracatı Aromatik Polyester Poliol (MELPOLY)

Polimer l Monomerlerin birbirlerine tekrarlar halinde eklenmesiyle oluşan çok uzun zincirli moleküllerdir. Aynı monomerlerin oluşturduğu polimerlere homopolimer, en az iki farklı tip monomerden oluşan polimere ise kopolimer denir. Bir kimyasal tepkimede polimer oluşumuna, polimerleşme denir.

2 monomer = dimer, 3 monomer = trimer, 4 momomer = tetramer, 5 momomer = pentamer, 20 -30 monomer= oligomer, n monomer = polimer, (n sayısı çok yüksek rakamları ifade eder. ) Polimerler düşük üretim maliyetleri, kolay şekil almaları ve amaca uygun üretilebilmeleri nedeniyle her alanda yaygınlaşmıştır. PVC (Poli Vinil klorür), teflon (politetrafloroetilen (PTFE)) hayatımıza giren polimer örneklerindendir

Adana Hacı Sabancı organize sanayi bölgesinde olan fabrikada PET üretimi yapılmaktadır. PET sözcük anlamıyla kimyasal bir madde olan polietile tereftalatın kısaltılmasıdır. Polietilen tereftalat, tereftalik asit dimetil tereftalin mono etilen glikol reaksiyonu ile elde edilen bir polimerdir. Bu reaksiyon sıcaklık, katalizörler ve vakum altında gerçekleşen bir reaksiyon olup iki aşamalıdır.

◦ Polimerizasyonun birinci aşamasında PTA ile MEG esterleşmesi sonucu H 3 PO 4 katalizörü eşliğinde gerçekleşir. ◦ İkinci aşamada ortama Antimon trioksik katalizörü eklenerek monomerlerin polimerizasyonu gerçekleşir

◦ Birinci aşamada elde edilen ürün CP (Continiue polimerization) amorf yapıdadır.

◦ ikinci aşamada elde edilen ürün ise SSP (Solid state polimerization) amorf yapıdan kristalize yapıya geçer.

PET sentezi;

PET (polietilen treftalat);

Pet Resin-Pet Chips (MELPET) PET resin, plastik ambalaj sektöründe şişe yapımından ince levha yapımına kadar geniş sektörde kullanılan bir hammaddedir. PET resin, Türkiye’de ve dünyada başlıca -Gazlı içecek -Doğal kaynak sularının şişelerinde, -Sıvı yağ-salça-turşu kavanozunda, -Kozmetik sektöründe sıvı sabun duş jeli şişelerinde, -Zirai tarım ilaçları için şişelerde 19 L geri dönüşümsüz damacana üretimine kadar geniş bir yelpazede kullanılmaktadır.

◦ En önemli ticari poliester olan PET, ilk kez 1944 yılında piyasaya sürülmüştür. Yenilenen biriminde hem etilen grubu hem de tereftalat grubu içerdiği için poli(etilen tereftalat) adı verilir. ◦ 2001 senesindeki kayıtlara göre dünyada yaklaşık 30 milyon ton PET üretilmiştir. Sentezlenen PET plastiklerinin %45′i elyaf uygulamalarında kullanılır.

l Dünyadaki plastik üretiminin %18′ini oluşturan poli(etilen tereftalat), polietilen ve polipropilenden sonra üçüncü sırada yer alır l Zayıf asit ve bazlara karşı yapısındaki dayanıklılık, sağlamlık, sertlik ve parlaklık gibi özelliklerinden dolayı diğer plastiklere göre kullanım alanlarının yaygınlaşmasını sağlamıştır

l Dünyada her beş dakikada 2 milyon PET şişe üretilirken, bir PET şişe doğada 800 -1000 yılda kaybolmaktadır. PET atıkların geri dönüşüm süreciyle ekonomiye kazandırılması, çevre kirliliğini azaltma açısından da büyük önem taşır. PET atıklar, uyku tulumundan, halı tabanına, yastık yorgandan lazer toner kartuşuna 21 farklı ürünün imalatında kullanılmaktadır. Türkiye’de PET geri dönüşümüyle ilgili olarak Türkiye’de 28 geri dönüşüm tesisi bulunmakta ve geri dönüşümü sağlanan PET atıklar, kumaş elyafı, fırça kılıfı, halı elyafı, ambalaj çemberi ve levha olmak üzere 5 farklı üründe değerlendirilmektedir [

l PET atıkların büyük bir kısmı PET şişelerden kaynaklanmaktadır. T. C. Çevre Bakanlığı 2014 yılında üretilen 205. 744 ton PET ambalajın yılın ilk yarısında 43. 207 tonunun geridönüşüm için toplanarak 58, 359 milyon TL ile ülke ekonomisine katkı sağladığını açıklamıştır

PROSESİN GENEL İŞLEYİŞİ ön polim er vakum Ayırma kolonu sonlandırıcı Ester 1 A Ester 2 po B elek Kurutucu kesici reactor a Amorf cips sulosu

SSP OLUŞUM PROSESI

Kalite kontrolde yapılan deneyler ◦ Yaş polimerde IV deneyi ◦ MEG’de % Transmitans deneyi ◦ Katalist MEG’de antimon tayini ◦ PET cips numunesinde IPA ve DEG tayini

◦ Head space metod ile polimerlerde asetaldehit tayini ◦ Renk tayini ◦ HPLC cihazı ile PTA taiyini. ◦ Oligomerlerde sabunlaşma sayısı.

Yaş polimerde IV deneyi ◦ Prensip: Polimerlerin IV’sini tayin etmektir. polimerlerin IV içerisinde çözüldükten sonra ubbehol de viskozimetresinde düşüş zamanın saptanması esasına dayanmaktadır. ◦ Kullanılan IV çözeltisi Fenolik IV çözeltisi

◦ PET Resin üretim tesisinde genellikle iki ürün çalışmaktadır (720 ve 820 IV). ◦ 820 IV olan ürün: -gazlı içecekler -özel sıvı yağ -Gıda -Evsel ve -Kişisel bakım ambalajlarında kullanılır.

MEG ‘de % transmitans deneyi ◦ Prensip: Ham madde olarak gelen MEG (mono etilen glikol) numunelerinden belirli bir dalga boylarındaki transmitans değerinin ölçmek. ◦ UV-visible spektrometre cihazı ve kuars hücre kullanılır.

Katalizli MEG’de antimon tayini ◦ Prensip: Numunenin hidroklorik asit-su karışımı içerisinde çözünüp 0, 1 N KBr. O 3 ile volumetrik titrasyonudur. ◦ Reaksiyon : 2 Br. O 3+3 Sb 2 O 3+2 HCl— 2 KCl+3 Sb 2 O 5+2 HBr ◦ Bromat asidik ortamda permanganat kadar güçlü yükseltgen bir madde olduğundan dolayı metallerin tayin etmede kullanılır

◦ Hesaplama: %Sb=(v-vb)*C(KBr. O 3)/w*6. 0875 V: numune için harcanan KBr. O 3 mikatarı ml Vb: kör numune için harcanan KBr. O 3 miktarı ml C(KBr. O 3): KBr. O 3 derişimi W=numunenin ağırlığı

PET cips numunesinde IPA ve DEG tayini ◦ Prensip: Metanol kullanarak numuneyi trans esterifikasyonu sonucu parçalayıp içerisindeki DEG( dietilen glikol) ve IPA(izo propil alkol)’yı GC kullanarak tayin etmekt

Headspace metod ile polimerde asetaldehit tayini ◦ Prensip: PET , ısıtıldığında açığa çıkan asetaldehit gazı GC cihazı kullanarak miktari tespit edilir. PET de asetaldehit: 1 ppm den az olmalıdır. ◦ asetaldehit; Kendine özgü batıcı kokusu olan yanıcı bir sıvıdır; etonol, asetik, aldehit, etilaldehit. Kimyasal formülü ◦ CH 3 -CHO, molekül ağırlığı: 44. 05, erime noktası: -123. 5°C, kaynama noktası: 21 C, özgül ağırlığı: 0. 788.

GC headspace ◦ Katı, sıvı ve gaz örneklerde uçucu organik maddelerin analizi için kullanılır.

Renk tayini ◦ Prensip: hunterlab scanxe renk cihazı ile L/a/b koordinatlarını tespit ederek numunenin toplam reflaktans ”kırmızı” veya “yeşillik”ve “sarılık”veya “mavilik” olarak ölçümüdür. ◦ Labsc XE spektrofotometre’nin parlamayı görmezden gelerek ve parlaklık veya doku etkisi de dahil olmak üzere , renkleri gördüğümüz şekilde ölçen 0 ° / 45 ° optik geometrisi vardır.

Hunterlab scan. XE Cihazı ◦ SSP cipsi L*a*b* değerleri alınır ◦ CP cipsi L a b değerleri alınır ◦ L: ışıldama ◦ a: kırmızılık ◦ b: sarılık değeridir.

HPLC cihazı ile PTA tayini ◦ Prensip: PH 9, 5 Amonyak çözeltisi ile çözüp HPLC cihazında ölçülmesi esasına dayanmaktadır ◦ Burada en önemli faktör PH ararlığını seçmektir. PTA’nın pikleri PH 9, 5 olduğunda görüldüğü için bu PH aralığı seçilir. Aksi halde cihaz piki“ 0” olarak okur ve büyük bir hataya neden olur bu nedenle PTA analizde PH=9, 5 olmalıdır.

HPLC; ◦ Uçucu olmayan veya sıcaklıkla kolayca bozunabilen bileşiklerin ayrılmasında kullanılır

Oligomerde sabunlaşma sayısı tayini ◦ Prensip: numunenin 0. 5 N KOH(etanollü) ve MEG çözeltisi içinde çözdükten sonra dönüm noktası kadar titrimetrik yöntem ◦ Sabunlaşma sayısı 1 gram yağın sabunlaşması için harcanması gereken bazın (KOH, 56 g/mol) mg olarak miktarıdır. Bu miktar her trigliserit molekülü için sabittir.

Reaksiyonu : C 2 H 6 O 2 + 2 KOH -- 2 CH 3 OK + 2 H 2 O

◦ Hesaplama AN=(Vkör-Vnumune)*c(HCl)/w*100 V kör: kör için harcanan HCl ml V numune : numune için harcanan HCl V HCl: HCl etkın derişimi (mol/litre) W: numune ağırlığı

MELTEM KİMYANIN TÜRKİYE, ADANA VE DÜNYA PAZARINDAKİ YERİ ◦ Meltem Kimya Adana’da farklı işletme lokasyonların da PET resin ve DOTP üretmektedir. PET tesisi hali hazırda Türkiye’nin tek yerli sermayeli işletmesidir. PVC ürünlerin imalinde kullanılan DOTP üretimiyse, Türkiye’nin ilk ve en büyük işletmesidir.

◦ Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi’nde pet şişe yapımında kullanılan ham madde üretim fabrikası, alanında Türkiye’nin ikincisi olan tesisidir. ◦ Bu yatırımlarla plastik ambalaj sektöründe önemli bir eksiklik giderilerek, ülkemizdeki ham madde ihtiyacına cevap vermektedir. Sektörü dışa bağımlı olmaktan kurtarmaktadır. ◦ Pet şişe ham maddesinde Adana büyük bir söz hakkına sahip olmuştur. Mersin Limanı üzerinden de ihracat yapılmaktadır.