MOTOR ETLER Yaktn Yanma Yerine Gre ten yanmal

MOTOR ÇEŞİTLERİ Yakıtın Yanma Yerine Göre üİçten yanmalı üDıştan yanmalı 1

MOTOR ÇEŞİTLERİ Zamanlarına Göre ü 2 zamanlı (emme sıkıştırma – iş ve ekzos) ü 4 zamanlı (emme – sıkıştırma – iş – ekzos) 2

MOTOR ÇEŞİTLERİ Yaktığı Yakıtın Çeşitlerine Göre Yapım Özelliğine Göre üBenzinli üDizel üLPG üDiğer üSıravari üV tipi üBokser üYıldız üDiğer 3

Yapım Özelliğine Göre Sıravari 4

Yapım Özelliğine Göre V Tipi 5

Yapım Özelliğine Göre Bokser Tipi 6

Yapım Özelliğine Göre Yıldız (Radyal Motor) 7

Soğutma Sistemlerine Göre Silindir Sayılarına Göre üSu soğutmalı üHava soğutmalı üTek silindirli üÇok silindirli Piston Hareketlerine Göre üAlternatif hareketli üDönü Hareketli 8

MOTORUN PARÇALARI Silindir Bloku Silindir Kapağı Karter Manifoldlar Krank mili Kam mili Pistonlar 9

MOTOR YAĞLAMA SİSTEMİ Yağın ve Yağlama Sisteminin Görevleri üAşınmaları önlemek üIsıyı üzerine alarak soğutma sistemine yardımcı olmak üSilindir yüzeyi ile segmanlar arasında contalama görevi yapmak üİçerisindeki katkı maddeleri ile temizleme görevi yapmak üParçalar arasında oluşturduğu ince film tabakası ile darbe ve vuruntuları önlemek 10

MOTOR YAĞLAMA SİSTEMİ Motor yağlama yöntemleri üKarıştırarak üTaze yağ ile üDaldırma ve sıçratma ile üYüksek basınçlı 11

MOTOR YAĞLAMA SİSTEMİ Yağ müşiri Yağ kontrol çubuğu Yağ filtresi Yağ pompası Karter Yağ süzgeci 12

MOTOR YAKIT SİSTEMİ Filtre Enjektörler Mazot pompası Yakıt deposu Besleme pompası 13

MOTOR SOĞUTMA SİSTEMİ Vantilatör Radyatör kapağı Tahliye borusu Hararet müşiri Hararet göstergesi Termostat Kalorifer musluğu Kalorifer petekleri Devirdaim pompası Tahliye 14

MOTOR SOĞUTMA SİSTEMİ üKışın suyun donmasını önlemek için radyatöre antifriz konur. ü Aracın soğutma suyu seviyesi günlük kontrol edilmelidir. üHararet göstergesi çalışmıyorsa ısı müşiri arızalanmış olabilir üMotor çok sıcak çalışıyorsa (hararet yapıyorsa) çekişten düşer. 15

MOTOR SOĞUTMA SİSTEMİ üHava soğutmalı motorlarda radyatör ve su pompası bulunmaz. üVantilatör kayışı koparsa devirdaim (su) pompası görevini yapamaz. Motor ısısı aniden yükselir, motor hararet yapar. üVantilatör kayışına parmakla basıldığında 1 -1, 5 cm esnemelidir. 16

AKÜMÜLATÖR Seperatör Negatif plaka Pozitif plaka Kutup başı(-) Kapak Eleman bağlantısı Kutup başı(+) 17

AKÜMÜLATÖR ü(+) kutup (-) ye göre daha kalındır, Kırmızı(+) mavi (-)dir. üiki kutbu birleştirecek şekilde madeni parça konmamalı ve düşürülmemelidir üKışın akü, donmaması için tam şarj ettirilmelidir. üEleman kapak delikleri açılmalı, kutup başı oksitleri temizlenmeli, elektrolit seviyesine bakılmalı üKısa devreden dolayı araçta yangın çıkarsa akünün (-) kutbu çıkarılmalıdır. üAkü plakaları arasında kısa devre varsa akü kendiliğinden boşalır 18

ŞARJ SİSTEMİ üŞarj sistemi bir araç için gerekli olan sürekli elektrik enerjisini sağlar. üAracın motoru çalışmadığı zamanlarda kullanılan bütün alıcılar akü tarafından beslenirler. Motor çalıştığı anda bu görevi şarj sistemi üzerine alır üSistem, motordan aldığı mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirerek bütün alıcılara akım gönderir. üAlternatör mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirir. Araç için gerekli elektriği üretir, akümülatörü doldurur. 19

ŞARJ SİSTEMİ Konjektör Şarj göstergesi Kontak anahtarı Şarj dinamosu Akümülatör 20

MARŞ SİSTEMİ İçten yanmalı motorlarda akü ile çalışan bir elektrik motoru (marş motoru) ismiyle tanınan bu sistem bir dişli aracılığı ile (marş motoru dişlisi) motorun dişlisine ilk hareketi (döndürme hareketini) ileterek motor çalıştıktan sonra devreden çıkar Marş motorları volan muhafazasına veya motor gövdesine bağlanır. Kontak anahtarı çevrildiğinde (marşa basıldığında) akü akımı marş motoru üzerinde bulunan şaltere (selenoid), oradan da marş motoruna gider 21

MARŞ SİSTEMİ ü 10 -15 saniyeden fazla marş yapılmamalı üMotor çalışırken marş yapılmamalı Marş durumunda marş motoru hiç dönmüyorsa(“tık” diyorsa): üAkü kutup başları gevşektir üAkü kutup başları oksitlenmiştir üAkü boşalmış olabilir 22

AKTARMA ORGANLARI Kavrama (Debriyaj) üAracı ilk çalıştırırken gaz pedalına basılarak bir miktar gaz verildikten sonra debriyaj pedalına sonuna kadar basmak faydalıdır. üAyak debriyaj üzerinde sürekli tutulursa debriyaj (kavrama) balatası çabuk aşınır. üAni ve sert kalkışlar yapmak debriyaj balatasının sıyrılarak çabuk aşınmasına sebep olur. 23

Kavrama (Debriyaj) Debriyaj kaçırıyorsa: üBalata yağlanmış olabilir. üBalata aşınmış olabilir. üDebriyaj ayarı bozulmuş olabilir. 24

Vites Kutusu üAracın hızını gücünü ayarlar. üVites değiştirirken ses geliyorsa debriyaj pedalına tam basılmamıştır. üVites kutusu ses yapıyorsa yağ eksilmiş veya kalmamış olabilir. Yağına bakılmalıdır. Yağ kaçağının olup olmadığı kontrol edilmelidir. üAktarma organlarının tümünde dişli kutusu yağı kullanılır. 25

AKTARMA ORGANLARI Vites Kutusu 26

AKTARMA ORGANLARI Şaft 27

AKTARMA ORGANLARI Difransiyel 28

AKTARMA ORGANLARI Aks 29

AKTARMA ORGANLARI Fren Ana merkez Fren pedalı Diskli fren Kampanalı fren 30

AKTARMA ORGANLARI Fren üMekanik fren (el freni) üHidrolik fren üVakum yardımlı (westinghouse’lı) hidrolik fren üHava yardımlı hidrolik fren üHavalı fren üMotor fren (egzost freni) üABS(anti blocking system) freni 31

AKTARMA ORGANLARI Frene basılınca fren tutmuyorsa: üHidrolik kalmamıştır. İlave edilir. Günlük kontrol edilir. üFren sisteminde hava vardır havası alınır. üÖn lastiklerin biri yeni diğeri eski ise frene basılınca araç bir tarafa çeker. üAracın kampanaları elle kontrol edildiğinde aşırı ısınıyorsa fren ayarı bozuktur. 32

AKTARMA ORGANLARI Lastikler Az şişirilmiş lastik Çok şişirilmiş lastik 33

AKTARMA ORGANLARI Lastikler üLastik havaları az olursa enerji kaybı fazla olur. üLastik havaları çok olursa araçta titreme olur. üIsınmadan dolayı lastik hava basınçları artarsa indirilmez olduğu gibi bırakılır. üÖn düzen ayarı bozuk araçlarda lastikler içten yada dıştan aşınır. 34

Lastikler rf ha m a en er ak st nr gö re te nı ırı ös i ıg liğ sın ız rın niş ç) ih ını ge n am a s ı(i ği/ ap kli Az ım l ç e ş i ya ks nt Ta liğ ad yü Ja niş R ik ge st an La b Ta 35