MEDEN HUKUK BAK TUNA YAZICI HAKLARIN KORUNMASI HAKLARIN

MEDENİ HUKUK BAKİ TUNA YAZICI

HAKLARIN KORUNMASI HAKLARIN HAK SAHİBİ ELİYLE KORUNMASI HAKLARIN DEVLETY ELİYLE KORUNMASI (DAVA) Kişinin hakkını ihlal edenlere karşı, devletin yetkili organlarını harekete geçirerek ihlal nedeniyle uğradığı zararın karşılanmasını Talep(istem) ile Hak sahibi tarafından bizzat korunması sağlamak amacıyla başvurduğu hukuksal araç Eda davası Tespit davası İnşai dava Terditli dava (verme, yapmama) a)olumlu tespit d. (yenilik doğuran d. ) b) olumsuz(menfi) Haklı savunma (meşru müdafa) Zorda kalma- zaruret hali (ızdırar hali) a- Failin kendisi veya bir üçüncü kişinin şahsına veya malvarlığına b-hukuka aykırı bir saldırı c-yakın ve kaçınılmayacak bir saldırı(kaçma şansı olmayacak) d-saldırıyla orantılı önlem(telefonunu çalıyor diye hırsızı vurup öldürmemeli) e-sadece saldırana karşı fiil işlenmeli Bu durumda fail haksız fiilden sorumlu olmaz(örn kendisini öldürmeye çalışan birinin öldürülmesi) Topluluk d. tüzel kişilerce açılan davalar Kuvvet Kullanma Kendi hakkını koruma (ihkak-ı hak) a-faile veya üçüncü kişinin şahsına a-hakkın korunması zorunlu olmalı veya malvarlığına yönelik b-Devlet güçlerinin bu saldırıya zamanında b-derhal olabilecek bir tehlike ve müdahale etme şansları bulunmamalı failin başka şansı kalmayacak c-zor kullanma dışında başka şansı kalmamalı c-tehlikenin kaynağı zarar gören değil d-saldırıyla orantılı olmalı (haklı savunmada zarar gören tehlikeyi yapan) (örn otel parasını ödemeden gitmeye çalışan müşterilerin d-tehlikeyle orantılı olarak bavulunu otelcinin alıkoyması) e-üçüncü şahsın malvarlığına zarar verilmiş olmalı (örn köpekten kaçarken başka birinin kapısını kırıp evine girmesi) Davalarda ispat yükü iddia edene aittir. Karine varsa ispat yükü aksini iddia edene ait. Resmi sicil ve senetler de aksi sabit oluncaya kadar doğru kabul edilir. Maddi hukuka ait savunma hakları itiraz ve def’idir. İtiraz bir hakkın doğumunu engelleyen veya mevcut hakkı sonlandıran sebeplerin ileri sürülmesidir. Örn, önceden borcun var olduğu fakat borcun ödendiği için artık mevcut olmadığı itirazı (Hakim re’sen dikkate alır) Def’i ise davalının, davacının hakkını kabul etmesi fakat özel sebeplerle talebini yerine getirmekten kaçınabilmesidir. Örn borcun zamanaşımına uğraması veya vadesinin gelmemesi. (re’sen dikkate alınmaz taraf talep eder) Mahkeme kararları yerine getirilmezse cebr-i icra ile yerine getirilir

DERNEKLER - Genel olarak dernekler En az 7 kişi tarafından kurulur Kurucusu gerçek kişi veya tüzel kişi olabilir Kar amacı yoktur, hukuka(emredici hükümlere) veya ahlaka aykırı amaçla kurulamaz Tüzel kişiliği vardır Bildirim sistemiyle (serbest kuruluş sistemiyle) kurulur Kuruluş belgesi dernek tüzüğüdür Tüzükte derneğin adı, amacı, yerleşim yeri, kurucuları, gelir kaynakları, üyelik koşulları, organları ve örgütlenmesi, geçici yönetim kurulu belirtilmelidir Önceden izin almadan kurulabilir Kurmak ve üye olmak için fiil ehliyetine sahip olmak gerekli fakat 15 yaşını bitirip ayırt etme gücüne sahip olarak çocuk dernekleri kurulabilir Kuruluş bildirimi için derneğin yerleşim yerinin en büyük mülki amirine gerekli belgelerin teslimiyle derneğin tüzel kişiliği kurulur ve faaliyetlerine başlar

DERNEKLER - - Genel olarak dernekler Mülki amir 60 gün içinde inceler, eksiklik veya kanuna aykırılık varsa derhal derneğe bildirir. Eksiklik yoksa da eksiklik olmadığını bildirir. Varsa dernek eksiklikleri bildirimden itibaren 30 gün içinde gidermelidir. Yoksa mülki amir derneğin feshi davası açması için Cumhuriyet savcısına bildirir. Ayrıca dava sonuna kadar faaliyetlerinin durdurulması kararı verilebilir. Eksiklik yoksa veya tamamlanırsa dernekler kütüğüne kaydedilir. Mülki amirin derneğe bildiriminden itibaren 6 ay içinde ilk genel kurul toplantısı yapılmalı ve zorunlu organlar seçilmeli Yazılı olarak derneğe yapılan üyelik başvurusu 30 gün içinde yönetim kurulunda karara bağlanır ve başvurana yazılı bildirilir. Başvurusu kabul edilen, üye defterine yazılır.

DERNEKLER - Genel olarak dernekler Üyeler yönetime ve faaliyetlere katılmada eşit haklara sahiptir Üyelikten çıkan veya çıkarılan, dernek malları üzerinde hak iddia edemez Tüzükle üyelik ödentisi belirlenebilir eğer belirlenmemişse zorunlu giderlere eşit katlanılır Üyelere derneğe sadakat göstermeli ve dernek düzenine uymak zorundadır. Derneğin amacına uygun davranmalı ve amacını zorlaştırıcı faaliyetlerde bulunmamalı Üyelik, üyelik şartlarının sonradan kaybedilmesiyle kendiliğinden sona erebilir veya üye yazılı olarak bildirerek istifa edebilir veya dernek tüzüğünde belirlenen sebeplerden biriyle azledilebilir. Dernek tüzüğünde azil için haklı sebep belirlenmemişse haklı sebeple azledilebilir ama bu durumda azledilenin haklı sebebe itiraz imkanı bulunmakta

DERNEKLER Derneğin organları - Derneğin zorunlu organları 1 -Genel kurul 2 -Yönetim kurulu 3 -Denetim kurulu - Tüzükle başka organlar oluşturulabilir ama bunların oluşturulması mecburidir. Zorunlu organların görev ve yetkileri devredilemez. - Genel kurul: En yetkili karar organıdır ve kayıtlı üyelerden oluşur Olağan ve olağanüstü olarak toplanabilir Olağan şekilde, tüzükte belirtilen zamanda yönetim kurulunun çağrısı üzerine toplanır. En geç iki yılda bir Aksi belirlenmemişse dernek merkezinin bulunduğu yerde toplanılır Yönetim kurulu, genel kurulu en az on beş gün önceden hem yerel gazeteye ilan vererek hem de tek yazılı tebligatla davet eder. Davette yeri, tarihi, saat, gündemi belirtilir. -

DERNEKLER - - - Derneğin organları Davettekinin dışında gündem görüşülemez fakat toplantı sırasında üyelerin 1/10’unun yazılı talebiyle gündeme yeni madde eklenebilir Tüzük değişikliği ve derneğin feshi konularıyla ilgili üyelerin 2/3’üyle toplanır ve katılanların 2/3’üyle karar alır, diğer konularda salt çoğunluk(%50+1 üye) şeklinde toplanır. Birinci toplantıda salt çoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz fakat bu, zorunlu organların üyelerinin iki katından az olamaz. Katılanların salt çoğunluğunun kabulüyle karar alınır Yönetim kurulu veya denetim kurulu veya üyelerin 1/5’inin yazılı başvurusuyla yönetim kurulu olağanüstü toplantıya çağırır. Yönetim kurulu çağırmazsa üyelerden birinin başvurusu ile sulh hakiminden üç üyenin bu işle ilgili görevlendirilmesi istenebilir. Bütün üyelerin yazılı katılımıyla veya davet usulü olmaksızın bütün üyelerin bir araya gelmesiyle alınan kararlar geçerlidir fakat olağan toplantı sayılmaz. Genel kurul toplanışına hükümet komiseri de katılır ancak katılmaması toplantıyı engellemez

DERNEKLER - - Derneğin organları Genel kurul üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarmanın son karar yeridir. Derneğin organlarını seçer, denetler, haklı sebeple görevden alabilir. Yönetim kurulu en az 5 asıl, 5 yedek üyeden oluşur. Üye tam sayısının yarısının altına düşerse yönetim kurulunun kalan üyeleri veya denetim kurulu 1 ay içinde genel kurulu yönetim kurulu belirlemesi için toplantıya çağırır, çağırmazsa üyelerden birinin başvurusu ile sulh hakiminden üç üyenin bu işle ilgili görevlendirilmesi istenebilir. Derneğin yürütme ve temsil organıdır, temsil yetkisini üyelerden bir kısmına veya üçüncü kişiye devredebilir. Genel kuruldan yetki alarak dernek adına taşınmaz alabilir ve bunu 1 ay içinde mülki amire bildirir

DERNEKLER Derneğin organları - Denetim kurulu: En az 3 asıl, 3 yedek üye Derneğin iç denetimini yapar ve yönetim kurulu ve genel kurula bildirir Ayrıca İç işleri bakanlığı dernek denetçiliği ile dış denetimi yapılır - Dernek üyeleri kendileri, üstsoyu, altsoyu, eşi ile dernek arasındaki hukuki işlem ve uyuşmazlıklarda karar alma oylamasına katılamaz - Genel kurulun aldığı bir karar görüşmesine katılmayan üye kararı öğrendiği tarihten veya katılıp aleyhte oy veren üye karardan itibaren 1 ay ve her halukarda 3 ay içinde mahkemeye başvurarak kararın iptalini isteyebilir - Genel kurul dışındaki organların kararlarında yokluk veya kesin hükümsüzlüğün tespiti haricinde derneğin iç denetim yolları bitirilmeden önce mahkemeye başvurulamaz.

DERNEKLER Derneğin organları - 5 derneğin bir araya gelmesiyle dernekler federasyonu oluşur 3 federasyonun bir araya gelmesiyle konfederasyon oluşur - Bir dernek en az 1 yıldır faaliyetteyse amacı ve amacı gerçekleştirmek için yapacağı faaliyetler kamuya yararlıysa, ilgili bakanlık ve maliye bakanlığının görüşü alınarak, içişleri bakanlığının teklifiyle bakanlar kurulu tarafından kamuya yararlı dernek ilan edilir. Kamu yararı devam edip etmediği 2 yılda bir denetlenir. Vergi muafiyeti, miras hukukunda tenkiste son sırada yer alma, malların devlet malı statüsüne sahip olması gibi ayrıcalıkları var.

DERNEKLER - - - Derneğin sona ermesi 1 - Kendiliğinden sona ermesi: Derneğin amacının gerçekleşmesi veya gerçekleşmesinin imkansız hale gelmesiyle yada dernekle ilgili süre belirlenmişse dernek kendiliğinden sona erer İlk genel kurul toplantısı süresinde yapılmamış veya zorunlu organlar belirlenmemişse, borç ödemede acze düşmüşse, yönetim kurulunun oluşturulması imkansızlaşmışsa, olağan genel kurul iki defa üste yapılamazsa dernek kendiliğinden sona erer ve ilgililer sulh hakiminden derneğin sona erdiğinin tespitini talep edebilir 2 - Mahkeme kararıyla sona ermesi: Derneğin amacı sonradan kanuna veya ahlaka aykırı hale gelirse veya kanuna veya ahlaka aykırı olduğu sonradan anlaşılırsa ilgililerin veya Cumhuriyet savcısı derneğin feshi davası açabilir ve karar verilinceye kadar derneğin faaliyetlerinin durdurulmasına karar verebilir 3 -Genel kurul kararıyla sona erme: Genel kurul yeterli çoğunlukla her zaman derneğin feshine karar verebilir. Not: Dernekler Bakanlar Kurulunun izniyle yurtdışındaki derneklere katılabilirler, yurtdışındaki dernekler Bakanlar Kurulunun izniyle Türkiye’de faaliyette bulunabilir şube açabilir

VAKIFLAR - Genel olarak vakıflar Gerçek veya tüzel kişilerce oluşturulan, onlardan ayrı varlığı olan, amacı kar elde etmek olmayan mal topluluklarıdır. Bir mal varlığının tamamı, gerçekleşmiş veya gerçekleşecek olan gelirler ve ekonomik değeri olan haklar vakfedilebilir. Vakıflar, anayasada belirtilen cumhuriyetin temel niteliklerine, anayasanın temel ilkelerine, emredici hükümlere, ahlaka, milli birliğe, milli menfaatlere aykırı olamaz. - İki şekilde kurulabilir: 1 - Resmi senetle: Vakfeden hayattayken kurar 2 - Ölüme bağlı tasarrufla: Vasiyetname ile vakfedenin ölümünden sonra kurulur - Tescil sistemiyle kurulur ve mahkemede tutulan vakıf siciline tescille tüzel kişiliğe sahip olur. - Resmi senetle kurulması temsilci aracılığıyla olabilir temsilin özel temsil yetkisi olması gerekir. Noterde hazırlanması ve vakfın amacı ve vakfa özgülenen mal ve gelirlerin özellikle düzenlenmesi gerekli

VAKIFLAR Genel olarak vakıflar - Resmi senetle vakıf kurmak veya üye olmak için fiil ehliyeti şarttır fakat vasiyetname ile 15 yaşını bitirmiş ve ayırt etme gücüne sahip bulunmak yeterli - Vakıfların kurucu belgesi vakıf senedidir. Vakıf senedinde vakfın adı, amacı, özgülenen mal ve haklar, yerleşim yeri, örgütlenme şekli belirtilmeli - Vakfın tek zorunlu organı yönetim kuruludur - Vakfın vakıf senedindeki hükümleri yerine getirip getirmediği, amaca uygun yönetiliyor mu ve gelirleri amaca uygun harcanıyor mu şeklinde denetimi Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce yapılır. Vakıflar Genel Müdürlüğü denetim giderlerine katılma payı olarak vakıf gelirlerinin %5’ini geçmeyecek vakıf senedinde belirlenecek bir pay alır.

VAKIFLAR - - Vakfın sona ermesi 1 - Kendiliğinden: Amacın gerçekleşmesi ve değiştirilmesi imkansız hale gelmişse, gelir kaynakları tükenmişse vakıf kendiliğinden sona erer ve mahkeme kararıyla sicilden silinir 2 - Mahkeme kararıyla: Yasak faaliyetlerde bulunduğu sonradan anlaşılırsa denetim makamı veya Cumhuriyet savcısının talebiyle mahkeme kararıyla bitirilir. İç işleri bakanlığı da denetim makamlarının görüşünü alarak bitirilmesi için mahkemeye başvurabilir ve karar verinceye kadar faaliyetlerini durdurabilir Not: Dernekler tek bir amaç için kurulabilir vakıflar ise farklı amaçlar için kurulabilir