Marek Fertsch Podstawy planowania Planowanie to rozumowa cz

Marek Fertsch Podstawy planowania Planowanie to rozumowa część działania. Jest to abstrakcyjny proces, w którym rozpatruje się i organizuje działania ze względu na kryterium ich przyszłych wyników. Zadaniem tego procesu jest znalezienie najlepszej drogi do osiągnięcia wcześniej postawionych celów

Marek Fertsch Podstawy planowania ZNACZENIE PLANOWANIA ( z punktu widzenia przedsiębiorstwa) - teoretyczne planowanie jest funkcją zarządzania - bez planowania nie ma zarządzania - praktyczne istnieje statystyczny związek pomiędzy planowaniem a odnoszeniem sukcesu przez przedsiębiorstwo -z punktu widzenia logistyki plan przedsiębiorstwa (plan produkcji, plan sprzedaży) jest podstawą działań podejmowanych w sferze logistyki

Marek Fertsch Podstawy planowania Specyficznym rodzajem planowania łączącym w sobie sfery: ekonomiczną, techniczną oraz społeczną jest w przedsiębiorstwie planowanie produkcji. Definiowane jest ono jako: „określenie wielkości produkcji najlepiej odpowiadającej zaplanowanej wielkości sprzedaży przy osiągnięciu założonego poziomu zysku, produktywności i konkurencyjności cykli dostawy. W zależności od warunków konkretnego przedsiębiorstwa planowanie produkcji obejmować może również budżetowanie produkcji, planowanie zaopatrzenia i dostępności siły roboczej. Głównym celem planowania produkcji jest osiągnięcie takiego rozłożenia produkcji w czasie, które zaspokajać będzie zapotrzebowanie klientów przy relatywnie stałym poziomie zatrudnienia. Planowanie produkcji wykorzystuje informacje pochodzące ze sfery marketingu, finansów, technicznego przygotowania produkcji, zaopatrzenia”

Marek Fertsch Podstawy planowania Wszystkie modele planowania produkcji opierają się na wspólnych założeniach: a) elementy systemu produkcyjnego podzielone są na dwie klasy: - zadania produkcyjne, charakteryzowane przez asortyment, programy produkcji, terminy wykonania, - zasoby charakteryzowane przez strukturę rodzajową oraz zapotrzebowanie i graniczne obciążenie (dostępność) danego elementu zasobów, b) pomiędzy elementami systemu produkcyjnego wyróżnia się dwie grupy zależności: - ilościowe, polegające na związkach pomiędzy programami produkcji wyrobów różnych stopniach złożoności, sumaryczną wielkością wynikającego z planów produkcji obciążenia a zapotrzebowaniem na zasoby, wielkością produkcji a jej kosztami, - czasowe, związane głównie z zależnościami występującymi pomiędzy terminami wykonania poszczególnych wyrobów.

Marek Fertsch Podstawy planowania MODELE PLANOWANIA Planowanie globalne, w których wszystkie zależności pomiędzy elementami systemu produkcyjnego uwzględniane są równocześnie. Plan produkcji ma formę zadania matematycznego. Rozwiązanie takiego zadania jest optymalne w sensie matematycznym (daje ekstremalną wartość funkcji celu) i w pełni odpowiada warunkom rzeczywistym. Prezentowane w literaturze zadania planowania globalnego nie nadają się do praktycznego wykorzystania w warunkach funkcjonujących w rzeczywistości systemów produkcyjnych.

Marek Fertsch Podstawy planowania MODELE PLANOWANIA Planowanie hierarchiczne, w którym zależności pomiędzy elementami systemu produkcyjnego rozpatrywane są w obrębie arbitralnie wyróżnionych poziomów struktury systemu. Wyróżnienie tych poziomów pozwala na realistyczne odwzorowanie struktury istniejących w rzeczywistości systemów produkcyjnych i specyfiki poszczególnych branż. Zapewniona jest wewnętrzna spójność pomiędzy poszczególnymi poziomami. Arbitralność wyodrębnienia poszczególnych poziomów systemu przesądza jednak, że otrzymywane drogą planowania hierarchicznego rozwiązania nie mogą być uznane za optymalne

Marek Fertsch Podstawy planowania MODELE PLANOWANIA Planowanie sukcesywne oparte na powtarzalnej, niezależnej od warunków strukturze procesu planowania. Podział procesu planowania i sekwencja realizowanych czynności ma charakter intuicyjny. Sekwencja ta determinuje kolejność procedur planistycznych, określa wykorzystywane w procesie planowania informacje i ich obieg pomiędzy poszczególnymi szczeblami planowania. Procedury planistyczne opierają się na prostych, deterministycznych zależnościach z zakresu pracochłonności i bilansowania obciążeń z dostępnym potencjałem. Planowanie sukcesywne powstała jako wynik wieloletnich doświadczeń zebranych w praktyce działania przedsiębiorstw

Marek Fertsch Podstawy planowania MODELE PLANOWANIA Wśród modeli planowania sukcesywnego wyróżnia się dwie podstawowe grupy rozwiązań: a) modele planowania oparte na następującej sekwencji czynności "ustalenie programu produkcji (ilości wyrobów i ich elementów składowych, jaka wynika z zamówień) - obliczenie zapotrzebowania materiałowego - sprawdzenie wykonalności planu ze względu na dostępny potencjał" (material dominated planning) b) modele planowania oparte na następującej sekwencji czynności "ustalenie dysponowanego potencjału - ustalenie asortymentu i programu produkcji - obliczenie zapotrzebowania materiałowego (capacity dominated planning)

Marek Fertsch Podstawy planowania Potencjał produkcyjny Wielkość produkcji, jaka jest możliwa do wykonania w określonym czasie przez określony system produkcyjny Potencjał produkcyjny = rozmiar zasobów x sposób ich wykorzystania Zadanie: Mamy jedną obrabiarkę, która pracuje 7. 5 godziny w ciągu zmiany. Wykonanie na tej obrabiarce przedmiotu A trwa 0. 5. godziny. Ile przedmiotów A możemy wykonać w tygodniu? (Jakim potencjałem dysponujemy w zakresie produkcji wyrobu A ? ) a)75 b) 150 c) 225 d) 315 sztuk (I kiedy poniesiemy wyższe koszty? )

Marek Fertsch Podstawy planowania szczegółowość planu horyzont planowania

Marek Fertsch Podstawy planowania Model planowania MRPII (model planowania sukcesywnego, oparty na sekwencji a) Planowanie sprzedaży i produkcji Planowanie zapotrzebowania zasobów Planowanie główne Wstępne planowanie zapotrzebowania potencjału Harmonogram główny (Wstępne planowanie zapotrzebowania potencjału) Planowanie zapotrzebowania materiałowego Planowanie zapotrzebowania potencjału zamknięta pętla MRP - closed - loop MRP

Marek Fertsch Podstawy planowania Planowanie sprzedaży i produkcji - zakres (sales and operations planning, company game planning) - określenie celów przedsiębiorstwa do osiągnięcia w dłuższym okresie czasu - formułowanie zasad, jakie będą przestrzegane w działaniu przedsiębiorstwa - podejmowanie decyzji długookresowych, dotyczących: rozwoju przedsiębiorstwa wielkości i kierunków sprzedaży badań i rozwoju inwestycji produkcji finansów

Marek Fertsch Podstawy planowania Zasady obowiązujące w planowaniu sprzedaży i produkcji Planowanie powinno rozpoczynać się od realistycznej oceny czynników otoczenia przedsiębiorstwa: otoczenia politycznego otoczenia społecznego otoczenia ekonomicznego otoczenia prawnego Horyzont planowania powinien sięgać do granicy wytyczonej dynamiką zmian otoczenia przedsiębiorstwa

Marek Fertsch Podstawy planowania Zasady obowiązujące w planowaniu sprzedaży i produkcji Zwracać należy uwagę na problem optymalnego doboru i wykorzystania zasobów Podejmowane działania wyprzedać powinny zmiany zachodzące w otoczeniu, a nie podążać za nimi.

Marek Fertsch Podstawy planowania opracowanie planu sprzedaży i produkcji odnosi się głównie do zaplanowania tych dwóch wielkości opracowanie planu sprzedaży i produkcji oparte być powinno na długookresowej prognozie sprzedaży sporządzonej w układzie grup (rodzin) produktów i rynków zbytu

Marek Fertsch Podstawy planowania Planowanie zapotrzebowania zasobów (resource requirement planning) Służy do wstępnego określenia wielkości i struktury zasobów przedsiębiorstwa w przyszłości Prowadzi się je najczęściej w bardzo ogólny sposób (w mierniku uogólnionym) i tylko w odniesieniu do tzw. „zasobów krytycznych”

Marek Fertsch Podstawy planowania Planowanie główne (master planning) Planowanie na wysokim poziomie ogólności realizowane krocząco z rocznym horyzontem Wyznacza cele w odniesieniu do asortymentu, ilości i terminów sprzedaży i produkcji poszczególnych grup (rodzin) wyrobów Obejmuje w miarę potrzeb inne kluczowe sfery działania przedsiębiorstwa

Marek Fertsch Podstawy planowania Struktura planu głównego główny plan finansowy główny plan sprzedaży główny plan produkcji główny plan techniczny główny plan zaopatrzenia Sposób planowania

Marek Fertsch Podstawy planowania Wstępne planowanie zapotrzebowania potencjału (rough-cut capacity planning) Realizowane w odniesieniu do horyzontu objętego planem głównym Dwa modele - model przybliżony - model szczegółowy Oba opierają się na planowaniu zapotrzebowania potencjałem ale różna jest szczegółowość danych wejściowych.

Marek Fertsch Podstawy planowania Główny harmonogram produkcji (master production schedule, master schedule) Opracowany na podstawie planu głównego i zamówień klientów szczegółowy plan produkcji Tworzy się go osobno dla każdego z wyrobów, Czasem w planowaniu uwzględnienia się wielkość potencjału w okresie objętym planem