EKONOMIJA ZASNOVANA NA ZNANJU Milena Lutovac asistent Ekonomski

EKONOMIJA ZASNOVANA NA ZNANJU Milena Lutovac, asistent Ekonomski fakultet, Beograd

Ekonomija zasnovana na znanju �Uloga znanja i novih tehnologija predstavlja osnovni pokretački impuls u svetskoj privredi �Informacija postaje osnovni razvojni resurs �Šta je predstavljalo inicijalni impuls koji je pokrenuo ove promene?

�Potreba uspostavljanja drugačijih odnosa Severa i Juga �Formulisana je zajednička politika bržeg razvoja proizvodnje sirovina, energije i hrane. �Za dobijeni novac nerazvijene zemlje su od razvijenih kupovale investiciona dobra, tehniku i tehnologiju, poluproizvode i sl. �To je za razvijene zemlje bio zgodan način da se oslobode zastarele tehnike i tehnologije. �Osvajanjem novih svetskih tržišta, razvijene zemlje su ubrzo prevladale recesiju, čime su računi između razvijenih i nerazvijenih izravnati prvi put.

Kalaj Nafta Zemni gas Fosfati Boksit Bakar Nikl Gvožđe Ugalj Cink Aluminijum Industrijske zemlje zapada 8 8 15 22 26 26 34 35 51 64 67 SEV i Kina Zemlje u razvoju 26 11 44 9 4 17 24 34 43 14 21 66 81 41 69 70 57 42 31 6 22 12

�Sa porastom tražnje za investicionom opremom i tehnologijom rasle su i njihove cene čime su računi izravnati drugi put. �Klauzulu o promenjivoj kamatnoj stopi, čime su računi izravnati po treći put. �Tokom osamdesetih godina, došlo je do porasta kursa dolara, odnosno porasta obaveza izraženih u nacionalnoj valuti, čime su računi izravnati po četvrti put.

�Deindustrijalizacija �Da bi informacija bila osnovni razvojni resurs ona mora biti: - Istinita - Celovita - Blagovremena �Znanje kao javno dobro i znanje kao privatno dobro

�“Znati šta” – kodifikovana znanja �“Znati zašto” – kodifikovana znanja �“Znati kako “ - , , tacit znanja” �“Znati ko” �Fundamentalni aspekt učenja je pretvaranje tacit znanja u kodifikovano znanje

�Uloga države u ekonomijama zasnovanim na znanju: - Stimulisanje širenja znanja - Podizanje nivoa humanog kapitala - Promovisanje organizacionih promena �Struktura industrijske proizvodnje u Srbiji je prilično nepovoljna (dominiraju ekstraktivne grane proizvodnje i proizvodi niskih faza prerade)

�Pokazatelji dostignutog stepena izgradnje ekonomije zasnovane na znanju : �I pokazatelj �Zaposleni sa osnovnom školom- Srbija 23, 7% �Zaposleni sa srednjom školom- Srbija 55, 4% �Zaposleni sa visokom školom- Srbija 20, 1%

II pokazatelj � 2009. godine u Srbiji je bilo 2, 2 miliona korisnika interneta � 36, 7% domaćinstava � 94, 5% preduzeća �Računari u domaćinstvu 2014. 63, 2% �Internet u domaćinstvu 2014. godine 62, 8%

�III pokazatelj �Naučno istraživački sistem zemlja � 2005. Zakon o naučno istraživačkoj delatnosti i Zakon o inovacionoj delatnosti �Strategija naučno tehnološkog razvoja RS za period 2010. d 0 2015. godine