Sprawozdanie Powiatowego Rzecznika Konsumentw Opracowanie Danuta ugowoj KONSTYTUCJA

Sprawozdanie Powiatowego Rzecznika Konsumentów Opracowanie: Danuta Ługowoj

KONSTYTUCJA RP: Artykuł 76 Władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi

Podstawa prawna 1. Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji konsumentów 2. Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta. 3. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r 4. Kodeks cywilny.

DEFINICJA KONSUMENTA Art. 22 ustawy z dnia 23. 04. 1964 Kodeks cywilny ( Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm. ) Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą i zawodową

DEFINICJA PRZEDSIĘBIORCY/SPRZEDAWCY zredagowana na podstawie przepisów Kodeksu Cywilnego odnoszących się do przedsiębiorcy oraz umowy sprzedaży (art. 43) Sprzedawca- osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą

ZADANIA I UPRAWNIENIA RZECZNIKA PRAW KONSUMENTÓW Do zadań rzecznika należą: 1) zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumentom, 2) występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów, 3) pomoc w dochodzeniu roszczeń w procedurze rozpatrywania reklamacji, 4) współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi, 5) prowadzenie edukacji konsumenckiej 6) wykonywanie innych zadań określonych w ustawie.

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI ZADAŃ RZECZNIKA 1. Rzecznik konsumentów w terminie do dnia 31 marca każdego roku przedkłada staroście do zatwierdzenia roczne sprawozdanie ze swojej działalności w roku poprzednim oraz przekazuje je właściwej miejscowo delegaturze UOKIK. 2. Rzecznik jest obowiązany przekazywać na bieżąco delegaturom wnioski i zgłaszać problemy dotyczące ochrony konsumentów.

STATUS POWIATOWEGO RZECZNIKA PRAW KONSUMENTÓW 1. Z rzecznikiem konsumentów stosunek pracy nawiązuje Starosta. 2. Rzecznik konsumentów jest bezpośrednio podporządkowany staroście art. 40 pkt. 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów

ODSTĄPIENIE OD UMOWY – TERMIN W przypadku umowy sprzedaży pojedynczego towaru termin 14 dni liczy się od następnego dnia po tym, w którym konsument otrzymał produkt; W przypadku umowy sprzedaży kilku towarów dostarczanych osobno, partiami lub w częściach termin 14 dni liczy się od następnego dnia po tym, w którym konsument otrzymał ostatnią rzecz, partię lub część; W przypadku umowy polegającej na regularnym dostarczaniu towarów przez określony czas termin 14 dni liczy się od następnego dnia po tym, w którym konsument otrzymał pierwszą z zamówionych rzeczy; W przypadku pozostałych umów (np. na wykonanie usługi) termin 14 dni liczy się od następnego dnia po tym, w którym konsument zawarł umowę.

Statystyka - Rozpatrywanie Spraw w 2019 r. Rzecznik w r. u. występowała do przedsiębiorców 89 razy Dwukrotnie występowała z wnioskiem do UOKIK (Urząd Ochrony konkurencji i Konsumentów) przeciwko przedsiębiorcom w sprawach niedozwolonych praktyk rynkowych. Wytoczyła 4 powództwa do Sądu Powszechnego, 2 pozwy do UKE (Urząd Komunikacji Elektronicznej 2 wnioski do ADR (Pozasądowe Rozwiazywanie Sporów) Konsumenckich w sprawie nieuznanych roszczeń reklamacyjnych. Rozpatrzyła 502 sprawy interwencyjne (telefoniczne , emailowe i osobiste, które nie wymagały wystąpień pisemnych. W sumie Rzecznik interweniowała 591 razy w sprawach konsumenckich.

Odpowiedzialność sprzedawcy (rękojmia za wady) Jeżeli kupującym jest konsument, a wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy sprzedanej, domniemywa się, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego (art. 5562 KC)

WADA FIZYCZNA – NIEZGODNOŚĆ RZECZY SPRZEDANEJ Z UMOWĄ 1. 2. 3. 4. Rzecz nie ma właściwości, które produkt tego rodzaju powinien mieć ze względu na cel oznaczony w umowie albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia. Rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił konsumenta, w tym przedstawiając próbkę lub wzór. Rzecz nie nadaje się do celu, o którym konsument poinformował przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia. Rzecz została konsumentowi wydana w stanie niezupełnym.

WADA PRAWNA– NIEZGODNOŚĆ RZECZY SPRZEDANEJ Z UMOWĄ 1. 2. 3. Produkt stanowi własność osoby trzeciej, np. pochodzi z kradzieży. Produkt obciążony jest prawem osoby trzeciej, np. osobie trzeciej przysługuje prawo pierwokupu. Konsument może korzystać z towaru lub rozporządzać nim w sposób ograniczony, co wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu, np. produkt został wcześniej zabezpieczony w postępowaniu karnym jako dowód w sprawie.

ZWOLNIENIE OD ODPOWIEDZIALNOŚCI Zgodnie z art. 557 § 1 sprzedawca jest zwolniony z odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy.

JAK SKŁADAĆ REKLAMACJĘ? 1. 2. 3. Do sprzedawcy, najlepiej na piśmie W ciągu 2 lat od wydania towaru W ciągu 12 miesięcy od wykrycia wady

REKLAMACJA. CZEGO ŻĄDAĆ OD SPRZEDAWCY? Naprawy towaru, Wymiany towaru na nowy wolny od wad, Obniżenia ceny, Odstąpienia od umowy – o ile wada jest istotna.

TOWAR Z WADĄ – PIERWSZA REKLAMACJA Pierwsze możliwe żądanie wobec przedsiębiorcy NAPRAWA WYMIANA Przedsiębiorca może odmówić spełnienia żądania, jeśli jest niemożliwe do wykonania albo wymaga nadmiernych kosztów W takiej sytuacji konsument może zmienić swój wybór i żądać: naprawy (jeśli wcześniej wnioskował o wymianę); wymiany (jeśli wcześniej wnioskował o naprawę); obniżenia ceny albo odstąpienia od umowy OBNIŻENIE CENY ODSTĄPIENIE OD UMOWY (jeśli wada jest istotna) Przedsiębiorca może nie uznać tych żądań i w zamian zaproponować naprawę lub wymianę (pod warunkiem ich niezwłocznej realizacji i braku nadmiernej niedogodności dla konsumenta) Konsument może zmienić propozycję sprzedawcy (naprawę na wymianę albo wymianę na naprawę), chyba, że wybór konsumenta jest niemożliwy do wykonania albo wymaga nadmiernych kosztów Należy pamiętać, że jeśli przedsiębiorca nie wywiąże się ze swoich obowiązków i nie usunie wady – konsument może żądać obniżenia ceny albo – przy wadzie istotnej – odstąpienia od umowy.

TOWAR Z WADĄ – DRUGA/KOLEJNA REKLAMACJA (INNA LUB TA SAMA WADA) Możliwe żądanie wobec przedsiębiorcy NAPRAWA WYMIANA Przedsiębiorca może odmówić spełnienia żądania, jeśli jest niemożliwe do wykonania albo wymaga nadmiernych kosztów W takiej sytuacji konsument może zmienić swój wybór i żądać: naprawy (jeśli wcześniej wnioskował o wymianę); wymiany (jeśli wcześniej wnioskował o naprawę); obniżenia ceny albo odstąpienia od umowy OBNIŻENIE CENY ODSTĄPIENIE OD UMOWY (jeśli wada jest istotna) Żądanie konsumenta musi być spełnione (jeśli rzecz była już wymieniana lub naprawiana albo jeśli przedsiębiorca nie wywiązał się ze swoich obowiązków)

REKLAMACJA - TERMINY Sprzedawca ma obowiązek ustosunkowania się do żądania reklamacyjnego zgłoszonego przez konsumenta w terminie 14 dni kalendarzowych. Przedsiębiorca wywiąże się z tego obowiązku, jeśli w terminie 14 dni konsument będzie miał możliwość zapoznania się z treścią odpowiedzi na reklamację. Brak stanowiska sprzedawcy w ciągu 14 dni powoduje, że uznał on żądanie konsumenta za uzasadnione.

GWARANCJA 1. 2. 3. 4. Jest dobrowolnym zobowiązaniem przedsiębiorcy; Gwarantem nie musi być sprzedawca towaru – może być nim producent lub dystrybutor; Oświadczenie gwarancyjne może zostać złożone w dowolnej formie, w tym również za pośrednictwem reklamy; Powinna określać obowiązki gwaranta i uprawnienia konsumenta.

GWARANCJA - TERMINY 1. 2. 3. Gwarant powinien wykonać swoje obowiązki w terminie wskazanym w treści oświadczenia gwarancyjnego. Jeśli nie przewiduje ono takiego terminu, przyjmuje się termin 14 dni kalendarzowych od dnia dostarczenia wadliwego produktu przez konsumenta do gwaranta W razie pozytywnego rozpatrzenia reklamacji z tytułu gwarancji, termin gwarancji biegnie od nowa od momentu dostarczenia wymienionego lub naprawionego produktu lub jego części. W pozostałych przypadkach okres trwania gwarancji wydłuża się o czas, przez który konsument nie mógł korzystać z rzeczy w związku ze złożoną reklamacją. Jeśli w dokumencie gwarancyjnym nie zastrzeżono innego terminu to gwarancja trwa 2 lata od daty wydania rzeczy.

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY GWARANCJĄ A RĘKOJMIĄ Konsumentowi przysługuje prawo do wykonywania uprawnień wynikających z rękojmi, niezależnie od tych przyznanych w ramach gwarancji; Wykonanie uprawnień z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi; Jeśli konsument skorzysta z uprawnień przewidzianych w gwarancji, zawieszeniu podlega bieg terminu na wykonanie uprawnień z tytułu rękojmi, licząc od dnia zawiadomienia sprzedawcy o wadzie. Termin na realizację uprawnień z tytułu rękojmi biegnie dalej od dnia nieuwzględnienia przez gwaranta reklamacji złożonej z tytułu gwarancji.

NA CO SZCZEGÓLNIE UWAŻAĆ ? 1. Oferty telefoniczne 2. Oferty składane przez akwizytorów 3. Informacje o wygranych 4. Pożyczki „ zero procent ”

O CZYM SZCZEGÓLNIE PAMIĘTAĆ ? 1. Przeczytać dokument przed podpisaniem 2. Sprawdzić czy firma istnieje 3. Nie podawać danych osobowych 4. Nie nosić PIN-u razem z kartą

Kampania „Konsumencie wybieraj świadomie” W 2019 r. Rzecznik realizowała kampanię informacyjną "Konsumencie wybieraj świadomie", zorganizowaną przez Starostę Hajnowskiego. Projekt miał na celu zwiększenie świadomości konsumentów w zakresie przysługujących praw.

W ramach kampanii zrealizowano działania edukacyjne: Opracowano i wydano ulotkę zawierającą siedem najważniejszych zasad świadomego wyboru; Cykl porad eksperckich poruszających najpopularniejsze zagadnienia z zakresu praw konsumenta, systematycznie publikowany w lokalnej prasie - na łamach samorządowej „Gazety Hajnowskiej”, w serwisach internetowych samorządów z terenu Powiatu Hajnowskiego oraz strony internetowej Starostwa; W ramach porozumienia z Urzędem Komunikacji Elektronicznej w 2019 r. w szkołach z terenu Powiatu Hajnowskiego zostały przeprowadzone spotkania informacyjne pod hasłem „Klikaj z głową”.

KTO MOŻE POMÓC? Powiatowy/ miejski rzecznik konsumentów- dane kontaktowe na stronie www. uokik. gov. pl oraz pod numerem Infolinii Konsumenckiej 801 440 220 Organizacje konsumenckie

KTO MOŻE POMÓC? W sprawach telekomunikacji i poczty: - Centrum Informacji Konsumenckiej - Urząd Komunikacji Elektronicznej www. uke. gov. pl W sprawach energetycznych: - Punkt Informacyjny dla Odbiorców Paliw i Energii - Urząd Regulacji Energetyki www. ure. gov. pl

KTO MOŻE POMÓC ? W sprawach ochrony praw pasażerów linii lotniczych - Komisja Praw Pasażerów - Urząd Lotnictwa Cywilnego www. ulc. gov. pl W sprawach usług bankowych - Arbiter Bankowy www. zbp. pl

KTO MOŻE POMÓC? W sprawach finansowych, w tym ubezpieczenia: - Rzecznik Finansowy www. rzu. gov. pl W sprawach dotyczących umów trans granicznych - Europejskie Centrum Konsumenckie www. konsument. gov. pl W sprawach roszczeń ze sprzedaży towarów - Inspekcja Handlowa

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Danuta Ługowoj Powiatowy Rzecznik Konsumentów 17 -200 Hajnówka, ul. Aleksego Zina 1 tel. 85 682 30 45 e-mail: rzecznik@powiat. hajnowka. pl